Клучни моменти во издавањето Библии на африканските јазици
ЛУЃЕТО од Европа и од Северна Америка што со искрено срце сакале да ја читаат Библијата, одамна увиделе дека на Африканците им е потребно да ја читаат Божјата реч на својот мајчин јазик. За да се постигне оваа благородна цел, многу луѓе отишле во Африка за да ги научат тамошните јазици. Некои измислиле писмо за некои од тие јазици и издале речници. Потоа почнале да ја преведуваат Библијата на најразлични африкански јазици. Тоа не било лесно. „Преведувачот морал да истражува со години пред да го најде соодветниот термин дури и за наједноставните и најосновни христијански поими“, се објаснува во The Cambridge History of the Bible.
Во 1857 год. народот цвана бил првиот што добил комплетен превод на Библијата на африкански јазик за кој дотогаш не постоело писмо.a Тој бил отпечатен и подврзан во делови, а не како една книга. Со текот на времето, се појавиле преводи на Библијата и на други африкански јазици. Многу од овие рани африкански преводи го содржеле Божјето име, Јехова, како во Хебрејските списи, или „Стариот завет“, така и во Христијанските грчки списи, или „Новиот завет“. Меѓутоа, ревидираните изданија и новите преводи биле дело на лица што не го почитувале светото име на Авторот на Библијата, Јехова. Наместо тоа, се повеле по суеверната еврејска традиција да го заменат Божјето име со титули, како што се Бог или Господ. Така се појавила потреба Африканците што го сакаат Бог да добијат библиски превод во кој се користи Божјето име.
Од 1980-тите, Водечкото тело на Јеховините сведоци вложи здружени напори Светото писмо — превод Нов свет да биде преведено на најзастапените африкански јазици. Како резултат на тоа, денес стотици илјади Африканци што имаат искрена љубов кон Библијата можат да го читаат Преводот Нов свет на својот мајчин јазик. Досега, Преводот Нов свет, во целост или делумно, го има на 17 локални јазици што се зборуваат во африканските земји.
Читателите на овие Библии на африканските јазици се многу радосни што имаат превод во кој се користи Божјето славно име, Јехова. На пример, кога Исус застанал во синагогата во Назарет, објавил каква е неговата задача со тоа што прочитал дел од свитокот на Исаија, каде што се појавува името на неговиот Татко (Исаија 61:1, 2). Врз основа на евангелието по Лука, според Преводот Нов свет, Исус прочитал: „Јеховиниот дух е врз мене, зашто Бог ме помаза да им објавам добра вест на сиромасите, ме испрати да проповедам ослободување на заробените и враќање на видот на слепите, да ги пуштам на слобода здробените, да ја проповедам Јеховината година на милоста“ (Лука 4:18, 19).
Друг клучен момент во издавањето Библии на африканските јазици беше август 2005 год. Тој месец, во подружницата на Јеховините сведоци во Јужноафриканската Република беа отпечатени и подврзани преку 76.000 примероци од Преводот Нов свет на јазиците што се зборуваат во Африка. Тука се вброени и 30.000 Библии на јазикот шона. Ова издание беше објавено на Обласните конгреси „Послушни на Бог“, кои Јеховините сведоци ги одржаа во Зимбабве.
Во овој незаборавен месец, оние што ја посетија подружницата во Јужноафриканската Република беа воодушевени кога видоа како се произведуваат новите Библии на африканските јазици. „Многу бев радосен и возбуден што имав чест да учествувам во печатењето на Преводот Нов свет на јазикот шона и на други африкански јазици“, рече Нхланхла, член на бетелската фамилија што работи во книговезницата. Со неговите зборови добро се опишани чувствата на целото бетелско семејство во Јужноафриканската Република.
Сега, луѓето во Африка ќе ги добијат новите Библии побргу и тоа ќе чини поевтино отколку тогаш кога се печателе во странство и оттаму се праќале со брод. Што е уште поважно, сега Африканците имаат точен превод во кој се користи светото име на големиот Автор на Библијата, Јехова Бог.
[Фуснота]
a Во 1835 Библијата била преведена на малагашки јазик, кој се зборува на Мадагаскар, а во 1840 била преведена и на амхарски, кој се зборува во Етиопија. Овие јазици постоеле во пишан облик долго време пред да се преведе Библијата.
[Слика на страница 12]
Божјето име во Библијата на јазикот цвана, издадена во 1840
[Извор на слика]
Harold Strange Library of African Studies
[Слика на страница 13]
Посетителите од Свазиленд гледаат како се произведуваат нови Библии во подружницата во Јужноафриканската Република