ബേത്‌സഥ കുളം
ബേത്‌സഥ കുളത്തെക്കുറിച്ച്‌ യോഹന്നാന്റെ സുവിശേഷത്തിൽ മാത്രമേ പറഞ്ഞിട്ടുള്ളൂ. “യരുശലേമിലെ അജകവാടത്തിന്‌ അരികെ” ആയിരുന്നു അതു സ്ഥിതി ചെയ്‌തിരുന്നത്‌. (യോഹ 5:2) എബ്രായതിരുവെഴുത്തുകളിൽ പറഞ്ഞിരിക്കുന്ന, നഗരത്തിന്റെ വടക്കുകിഴക്കേ മൂലയിലുണ്ടായിരുന്ന അജകവാടംതന്നെ ആയിരിക്കാം ഇത്‌. (നെഹ 3:1, 32; 12:39) ഇനി, യോഹന്നാൻ പറഞ്ഞിരിക്കുന്ന ‘അജകവാടം’ പിൽക്കാലത്ത്‌ എപ്പോഴെങ്കിലും ഉണ്ടാക്കിയതായിരിക്കാനും സാധ്യതയുണ്ട്‌. ആലയം സ്ഥിതി ചെയ്‌തിരുന്ന സ്ഥലത്തിന്റെ വടക്കുനിന്ന്‌ പുരാവസ്‌തുഗവേഷകർ വലിയൊരു കുളത്തിന്റെ അവശിഷ്ടങ്ങൾ കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്‌. അവിടെ നടത്തിയ ഉത്‌ഖനനങ്ങൾ വെളിപ്പെടുത്തുന്നത്‌, ആ കുളത്തിന്‌ ഏതാണ്ട്‌ 92 മീ. (300 അടി) നീളവും 46 മീ. (150 അടി) വീതിയും ഉണ്ടായിരുന്നെന്നും അതു രണ്ടു ഭാഗങ്ങളായി തിരിച്ചിരുന്നെന്നും ആണ്‌. ബേത്‌സഥ കുളത്തെക്കുറിച്ചുള്ള യോഹന്നാന്റെ വിവരണവുമായി ആ വിശദാംശങ്ങൾ ഏതാണ്ട്‌ യോജിക്കുന്നുമുണ്ട്‌. കാരണം, ആ കുളത്തിന്‌ ‘അഞ്ചു മണ്ഡപമുണ്ടായിരുന്നെന്നും’ രോഗികളും അംഗവൈകല്യമുള്ളവരും ആയ “ധാരാളം” ആളുകൾക്കു കിടക്കാൻമാത്രം വലുപ്പം അതിനുണ്ടായിരുന്നെന്നും ആണ്‌ വിവരണം സൂചിപ്പിക്കുന്നത്‌. (യോഹ 5:2, 3) ആ അഞ്ചു മണ്ഡപങ്ങളിൽ ഒരെണ്ണം പണിതിരുന്നത്‌, കുളത്തിന്റെ വടക്കേ പകുതിയെയും തെക്കേ പകുതിയെയും തമ്മിൽ വേർതിരിക്കുന്നിടത്ത്‌ ആയിരിക്കാം. ബാക്കി നാലും സാധ്യതയനുസരിച്ച്‌ കുളത്തിനു ചുറ്റുമായിരുന്നു.
1. ബേത്‌സഥ
2. ദേവാലയം സ്ഥിതി ചെയ്‌തിരുന്ന സ്ഥലം
ബന്ധപ്പെട്ട തിരുവെഴുത്ത്‌: