വിയറ്റ്‌നാം—30-ാളം വർഷ​ത്തെ​യു​ദ്ധം സഹിച്ചു​നിൽക്കു​ന്നു

ഗുയെൻ തൈഹൂം​ഗു് പറഞ്ഞ​പ്ര​കാ​രം

വിയറ്റ്‌നാമിൽ 1950 സെപ്‌റ്റം​മ്പർ 18നായിരുന്നു അതു സംഭവി​ച്ച​തു്. ഫ്രഞ്ചു് അധിനി​വേ​ശ​സൈ​ന്യം ഏകദേശം നൂറു​ഭ​ടൻമാ​ര​ട​ങ്ങുന്ന ഞങ്ങളുടെ പ്രധി​രോ​ധ​സൈ​ന്യ​ത്തി​നെ​തി​രെ ഒരു പോരാ​ട്ടം അഴിച്ചു​വി​ട്ടു. ഞങ്ങൾ ഒരു യുദ്ധരം​ഗ​ത്തു​നി​ന്നു് ഏതാനും ദിവസത്തെ വിശ്ര​മ​ത്തി​നു വേണ്ടി ഹാവോ​ബിൻ എന്ന ചെറു​ഗ്രാ​മ​ത്തിൽ മടങ്ങി എത്തിയതേ ഉണ്ടായി​രു​ന്നു​ള്ളു.

ഞാൻ 1923 ജാനു​വ​രി​യി​ലാ​യി​രു​ന്നു ജനിച്ച​തു്. ഏകദേശം ഒരു നൂറ്റാ​ണ്ടോ​ള​മാ​യി നിലവി​ലി​രുന്ന ഫ്രഞ്ചു് ആധിപ​ത്യ​ത്തിൻകീ​ഴിൽ വളർന്നു. ഇപ്പോൾ ഞങ്ങൾ ഞങ്ങളുടെ മാതൃ​രാ​ജ്യ​ത്തി​ന്റെ സ്വാത​ന്ത്ര​ത്തി​നു​വേണ്ടി ഞങ്ങളുടെ ജീവൻ ബലി​ചെ​യ്യാൻ തയ്യാറാ​യി​രു​ന്നു. ഫ്രഞ്ചു് ആധിപ​ത്യ​ത്തിൽനി​ന്നുള്ള സ്വാത​ന്ത്ര​ത്തി​നു​വേ​ണ്ടി​യുള്ള ഞങ്ങളുടെ യുദ്ധം 1945-ൽ രണ്ടാം ലോക​മ​ഹാ​യു​ദ്ധം അവസാ​നിച്ച ഉടൻ ആരംഭി​ച്ചു. അതിനു് ഒരു സമരമു​ഖ​മോ പ്രത്യേക രണാങ്ക​ണ​മോ ഉണ്ടായി​രു​ന്നില്ല. എന്നാൽ എല്ലായി​ട​ത്തും പോരാ​ട്ട​മാ​യി​രു​ന്നു. പടയാ​ളി​കൾ ഗ്രാമീ​ണ​രു​ടെ ഭവനങ്ങ​ളിൽ അഭയം തേടി, അവിടെ അവർ പോഷി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ക​യും സ്‌നേ​ഹി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ക​യും സംരക്ഷി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ക​യും ചെയ്‌തു.

ഇപ്പോൾ, ഞങ്ങൾ വസിച്ചി​രുന്ന ഗ്രാമം കത്തി ചാമ്പലാ​ക​ത്ത​ക്ക​വണ്ണം യന്ത്ര​തോ​ക്കു​കൾ ഉപയോ​ഗി​ച്ചു് വെടി​വെ​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു് പോർവി​മാ​നങ്ങൾ കറങ്ങി​ക്കൊ​ണ്ടി​രു​ന്നു. അവിടത്തെ നിവാ​സി​കൾ തങ്ങളുടെ ഭവനങ്ങൾ ഉപേക്ഷി​ച്ചു് നെൽവ​യ​ലു​ക​ളി​ലേ​ക്കു് ഓടി രക്ഷപെട്ടു. മറ്റുള്ളവർ നദിയി​ലേ​ക്കോ പട്ടാള​ക്കാർ കുഴി​ച്ചി​രുന്ന കുഴി​ക​ളി​ലേ​ക്കോ ചാടി. വിമാ​നങ്ങൾ അലറു​ക​യും വെടി​യു​ണ്ടകൾ ചീറി​പ്പാ​യു​ക​യും ചെയ്യവേ എവി​ടെ​യും മരണം സംഭവി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രു​ന്നു.

വിമാ​ന​ങ്ങൾ പോയി​ക്ക​ഴി​ഞ്ഞ​പ്പോൾ ഫ്രഞ്ചു് ഗൺബോ​ട്ടു​കൾ നദിയി​ലൂ​ടെ ചുറ്റി​ത്തി​രി​യു​ക​യും കരയി​ലേ​ക്കു് വെടി​വെ​ക്കു​ക​യും ചെയ്‌തു. എല്ലാഭാ​ഗ​ത്തു​മു​ണ്ടാ​യി​രുന്ന പട്ടാള​ക്കാ​രു​ടെ ഒളിസ്ഥ​ലങ്ങൾ കണ്ടുപി​ടി​ക്കു​ന്ന​തി​നു​വേണ്ടി ഭവനങ്ങൾ സൂക്ഷ്‌മ നിരീ​ക്ഷണം ചെയ്യു​ന്ന​തി​നു വരുന്ന സൈന്യ​ത്തി​നു് അവർ ആവരണം പ്രദാനം ചെയ്‌തു. എല്ലാ ദിശയിൻ നിന്നു​മുള്ള വെടി​യു​ണ്ടകൾ ഗ്രാമീ​ണരെ കൊ​ന്നൊ​ടു​ക്കു​ക​യും അവർ വയലു​ക​ളി​ലും തോടു​ക​ളി​ലും പൂന്തോ​ട്ട​ങ്ങ​ളി​ലും വീണു​കി​ട​ക്കു​ക​യും തങ്ങളുടെ രക്തം തങ്ങളുടെ മാതൃ​രാ​ജ്യ​ത്തി​ന്റെ മണ്ണിലൂ​ടെ ഒലിച്ചി​റ​ങ്ങു​ക​യും നെൽവ​യ​ലു​കൾക്കു് വളമാ​യി​ത്തീ​രു​ക​യും അതു് യുദ്ധനി​ര​ത​മായ സൈന്യം ചവിട്ടി​ക്ക​ള​യു​ക​യും ചെയ്‌തു.

രാത്രി​യിൽ ഞങ്ങളുടെ സഹഭടൻമാർ നദീതീ​ര​ത്തു​ട​നീ​ളം മാളങ്ങൾ കുഴിച്ചു. അവർ അവിടെ ഒളിച്ചു​കാ​ത്തി​രു​ന്നു. അതിരാ​വി​ലെ ശത്രു​ബോ​ട്ടു​കൾ വെടി​വെ​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു് നദീതീ​രങ്ങൾ സൂക്ഷ്‌മ പരി​ശോ​ധന നടത്തു​ന്ന​തി​നു് പതിയി​രി​പ്പു​സ്ഥ​ല​ത്തോ​ടു് ഏറ്റം അടുത്തു​കൂ​ടി റോന്തു​ചു​റ്റി. പെട്ടെ​ന്നു് എല്ലാത്ത​രം​തോ​ക്കു​ക​ളിൽനി​ന്നുള്ള വെടികൾ ഫ്രഞ്ചു പടയാ​ളി​കളെ തുളച്ചു​വീ​ഴ്‌ത്തി. അവരു​ടെ​തോ​ക്കു​ക​ളും യുദ്ധസാ​മ​ഗ്രി​ക​ളും പെട്ടന്നു​തന്നെ കണ്ടു​കെട്ടി. പിന്നീ​ടു്, സുനി​ശ്ചി​ത​മാ​യും പിൻന്തു​ട​രാ​നി​രുന്ന പീരങ്കി​വെ​ടി​യിൽനി​ന്നു് രക്ഷപെ​ടു​ന്ന​തി​നാ​യി ഭടൻമാർ ധൃതി​യിൽ പൂന്തോ​ട്ട​ങ്ങ​ളിൽകൂ​ടി​യും വീടു​കൾക്കി​ട​യി​ലൂ​ടെ​യും പാലാ​യനം ചെയ്‌തു. പടയാ​ളി​ക​ളാ​യി​രുന്ന ഞങ്ങൾ എല്ലായ്‌പോ​ഴും ഞങ്ങളുടെ ശത്രു​ക്ക​ളു​ടെ മുമ്പേ ഓടി​യി​രു​ന്നു. എന്നാൽ അവരെ കൊല്ലു​ന്ന​തി​നും ഞങ്ങളുടെ ദേശത്തു​നി​ന്നും ഓടി​ക്കു​ന്ന​തി​നും തക്കവണ്ണം അടുത്തു നില ഉറപ്പി​ച്ചി​രു​ന്നു.

ദൈവ​ത്തോ​ടുള്ള ഒരു പ്രതിജ്ഞ

ശത്രു​ക്ക​ളു​മാ​യി ആറു ദിവസത്തെ ഒളി​പ്പോ​രു​കൾക്കു​ശേഷം ഞങ്ങളുടെ പ്രതി​രോ​ധ​സൈ​ന്യ​ത്തി​നു് വിനോ​ദ​ത്തി​നു​വേണ്ടി അനുവാ​ദം നൽക​പ്പെട്ടു. എന്റെ ഭർത്താ​വും അദ്ദേഹ​ത്തി​ന്റെ രണ്ടു സഹോ​ദ​ര​ങ്ങ​ളും ഞാനും ഞങ്ങളുടെ സാഹച​ര്യം ചർച്ച ചെയ്‌തു. ഞാൻ അഞ്ചു മാസം ഗർഭി​ണി​യാ​യി​രു​ന്ന​തി​നാൽ ഭടൻമാ​രു​ടെ ദീർഘ​വും ആപൽക്ക​ര​വു​മായ രക്ഷപെടൽ രീതി പിൻപ​റ്റാൻ അസാദ്ധ്യ​മാ​യി​രു​ന്നു. അതു​കൊ​ണ്ടു് അടുത്ത ദിവസം അതിജീ​വ​ക​രോ​ടെ​ല്ലാം​കൂ​ടി കുട്ടി​കളെ സംരക്ഷി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു് സ്വന്തനി​ല​യിൽ ഞങ്ങൾതന്നെ പ്രത്യേ​കം ഒളിക്കാൻ ഞങ്ങൾ തീരു​മാ​നി​ച്ചു.

സാദ്ധ്യ​ത​യ​നു​സ​രി​ച്ചു് ആ രാത്രി എന്റെ ജീവി​ത​ത്തി​ലെ ഏറ്റവും ദീർഘ​വും മുറി​പ്പെ​ടു​ത്ത​പ്പെ​ട്ട​തു​മാ​യി​രു​ന്നു. ആവരണ​ത്തി​നും ഇരുട്ടി​നും ഇടയി​ലൂ​ടെ ഹോബിൻ നിവാ​സി​കൾ തങ്ങളുടെ ഭവനങ്ങ​ളി​ലേ​ക്കു് തിരിച്ചു വരിക​യും തങ്ങളുടെ വസ്‌തു വകകൾ ശേഖരി​ച്ചു് തങ്ങളുടെ ബോട്ടു​ക​ളിൽ കൂട്ടു​ക​യും ചെയ്‌തു. കോഴി​ക​ളു​ടെ​യും പന്നിക​ളു​ടെ​യും ശബ്ദം കുട്ടി​ക​ളു​ടെ കരച്ചി​ലു​മാ​യി കൂടി​ക്ക​ലർന്നു. കൂട്ടം ചേർന്ന ബോട്ടു​കൾ ഒരു നീണ്ട സർപ്പ​ത്തെ​പ്പേലെ നീങ്ങു​ന്ന​തു് ഞാൻ നിരീ​ക്ഷി​ച്ചു. ശക്തമായ പ്രവാ​ഹ​ത്താൽ തള്ളപ്പെ​ട്ട​തി​നാൽ അതു് പെട്ടെ​ന്നു് കണ്ണിൽ നിന്നു​മ​റഞ്ഞു. ഭീതി​ദ​മായ നിശബ്ദ​ത​യിൽ, അങ്ങു് അകലെ തങ്ങളുടെ വല്യച്ഛ​നും വല്യമ്മ​യു​മൊ​ത്താ​യി​രുന്ന എന്റെ മൂന്നു കുട്ടി​ക​ളെ​ക്കു​റി​ച്ചു് ഞാൻ ചിന്തിച്ചു. ഞാൻ എന്റെ ഒരു കൈ വയറ്റിൻമേൽ വെച്ചു് എന്റെ ഗർഭപാ​ത്ര​ത്തി​ലു​ണ്ടാ​യി​രുന്ന കുട്ടി​യു​ടെ ജീവൻ അനുഭ​വ​ഗോ​ച​ര​മാ​ക്കി​ത്തീർത്തു. എനിക്കു് ഒരു ഞെട്ടൽ അടക്കാൻ കഴിഞ്ഞില്ല. പെട്ടെ​ന്നു് ഉണ്ടാ​യേ​ക്കാ​മെന്നു തോന്നിയ ചില മരണങ്ങൾ സംബന്ധിച്ച വിചാരം എന്റെ ഹൃദയ​ത്തിൽ ഒരുക​ത്തി​യി​റ​ക്കു​ന്ന​തു​പോ​ലെ​യാ​യി​രു​ന്നു.

അടുത്ത ദിവസം അതിരാ​വി​ലെ മടങ്ങി​വ​രു​മെന്നു പറഞ്ഞു​പോയ എന്റെ ഭർത്താ​വു് മടങ്ങി​വ​ന്നില്ല. സൂര്യൻ ആകാശ​ത്തു് ഉയർന്നു​ക​ഴി​ഞ്ഞി​രു​ന്നു. വെടി​യു​ണ്ടകൾ ഞങ്ങൾ താമസി​ച്ചി​രുന്ന ഭവനത്തി​ന്റെ ഇഷ്ടിക​ഭി​ത്തി​കൾക്കെ​തി​രെ പടപടാ ശബ്ദത്തോ​ടെ ഇടിച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രു​ന്നു. ഞങ്ങൾ അടുത്തള്ള വയലു​ക​ളി​ലേ​ക്കു് പാലാ​യനം ചെയ്‌തു. എന്നാൽ എന്റെ ഭർത്തൃ​സ​ഹോ​ദരൻ, ഞാൻ പിടി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടേ​ക്കു​മോ എന്നു് ഭയന്നു് എന്നെ വളരെ പിമ്പിൽ വിട്ടു. വെടി​യു​ണ്ടകൾ എനിക്കു​ചു​റ്റും എല്ലായി​ട​ത്തും ഇടിച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രു​ന്നു, പട്ടാള​ക്കാ​രു​ടെ കരാള​ഹ​സ്‌ത​ങ്ങ​ളിൽ എനിക്കു് എന്തു സംഭവി​ച്ചേ​ക്കു​മെ​ന്നു് ഞാൻ ഭയപ്പെ​ടു​ക​യും ചെയ്‌തു.

“എന്റെ ദൈവമേ, എന്നോടു കരുണ​യു​ണ്ടാ​ക​ണമേ” എന്നു് ഞാൻ വിളി​ച്ച​പേ​ക്ഷി​ച്ചു. “ഞാൻ ഗർഭി​ണി​യാ​ണു് എന്റെ ഭർത്താ​വു് നഷ്ടപ്പെ​ടു​ക​യും ചെയ്‌തു. ഈ നരകത്തിൽനി​ന്നു് കരകേ​റാ​നുള്ള വഴി എന്നെ കാണിച്ചു തരേണമേ!” ഞാൻ ഇപ്രകാ​രം പ്രാർത്ഥി​ച്ച​പ്പോൾ എന്റെ കവിളിൽകൂ​ടി കണ്ണുനീർ ഒഴുകു​ക​യും ചുണ്ടു​ക​ളിൽ കയ്‌പു് അനുഭ​വ​പ്പെ​ടു​ക​യും ചെയ്‌തു. ഞാൻ കണ്ണുയർത്തി നോക്കി​യ​പ്പോൾ അവർ വളരെ ദൂരെ ഒരു കുടി​ലി​ലേ​ക്കു് വലിഞ്ഞു​ക​യ​റു​ന്ന​തു​ക​ണ്ടു് “ഓ എന്റെ ദൈവമേ ഞാൻ ക്ഷീണി​ത​യാ​ക​യാൽ എനിക്കു് നടക്കാ​നുള്ള ശക്തി നൽകേ​ണമേ,” എന്നു് ഞാൻ പ്രാർത്ഥി​ച്ചു.

വലിയ ശ്രമം ചെയ്‌തു് ഞാൻ കുടി​ലിൽ പ്രവേ​ശി​ച്ചു. കുടി​ലി​നു​ള്ളിൽ തറയിൽ ഇരുന്ന​പ്പോൾ എന്റെ കൈകൾ മാറി​ട​ത്തി​നു കുറുകെ വെക്കു​ക​യും തലകു​മ്പി​ടു​ക​യും ചെയ്‌തു​കൊ​ണ്ടു് ഞാൻ ദൈവ​ത്തോ​ടു് ഇങ്ങനെ പ്രതിജ്ഞ ചെയ്‌തു: “ഞാൻ ഈ നരകത്തിൽനി​ന്നും വെളി​യിൽ വരുന്ന​തി​നും എന്റെ ഭർത്താ​വി​നെ​യും കുട്ടി​ക​ളെ​യും വീണ്ടും കാണു​ന്ന​തി​നും കഴിയ​ത്ത​ക്ക​വണ്ണം എന്നെ സഹായി​ക്കു​ക​യാ​ണെ​ങ്കിൽ, ഓ ദൈവമേ ഞാൻ എന്റെ ജീവനെ നിന്റെ സേവന​ത്തി​നർപ്പി​ക്കു​ന്നു.”

വിടുതൽ

വൈകു​ന്നേരം, വെടി​യു​ണ്ട​കൾഅ​ധി​ക​മ​ധി​ക​മാ​യി ഇടിച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രു​ന്ന​തി​നാൽ മറ്റാളു​ക​ളും കുടി​ലി​നെ ലക്ഷ്യമാ​ക്കി ഓടി. ഇപ്പോൾ ഞങ്ങൾ ഏഴു​പേ​രു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ദൂരെ, കത്തുന്ന ഭവനങ്ങ​ളിൽനി​ന്നു​യ​രുന്ന പുക ഞങ്ങൾക്കു് കാണാ​മാ​യി​രു​ന്നു. ഫ്രഞ്ചു​കാർ ഞങ്ങളി​ലിൽനി​ന്നു് വളരെ അകലെ​യ​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു.

ഉച്ചതി​രി​ഞ്ഞു് വൈകി, പീരങ്കി​സ്‌ഫോ​ടനം അടുത്ത​ടു​ത്തു​വ​രി​ക​യും യന്ത്ര​ത്തോ​ക്കി​നാ​ലുള്ള വെടി അധികം തീവ്ര​മാ​യി​ത്തീ​രു​ക​യും ചെയ്‌ത​തോ​ടെ കുടി​ലി​ലു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നവർ നെൽവ​യ​ലു​ക​ളി​ലേ​ക്കു് ഓടു​ക​യും എല്ലാ ദിശയി​ലേ​ക്കും ചിതറു​ക​യും ചെയ്‌തു. എന്നാൽ ഞാൻ കണ്ടെ​തെ​ന്താ​യി​രു​ന്നു? ഒരു ഒറ്റ ആൾ കുടി​ലി​നു​നേരെ ഓടി വരുന്നു. വെടി​യു​ണ്ടകൾ ചീറി​കൊ​ണ്ടി​രു​ന്നി​ട്ടും ആ നിഴൽ രൂപത്തെ തിരി​ച്ച​റി​യു​ന്ന​തി​നു ശ്രമി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു് ഞാൻ അവിടെ നിന്നു. അതു് എന്റെ ഭർത്താ​വാ​യി​രു​ന്നു! “ദൈവമെ, ഞാൻ നിന​ക്കെ​ങ്ങനെ നന്ദി പറയും?

എന്റെ ഭർത്താ​വു് അടുത്തു​വ​ന്ന​പ്പോൾ ഞാൻ ചോദി​ച്ചു: “നിങ്ങൾ എന്നെ ഉപേക്ഷി​ച്ച​തെ​ന്തു​കൊ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു? അദ്ദേഹം ഒരു മനുഷ്യ​നെ ഭയങ്കര​മു​റി​വു​ക​ളോ​ടെ കണ്ടെത്തു​ക​യും അയാളെ ഒളിപ്പി​ക്കു​ന്ന​തി​നു് ഒരു സ്ഥലം കണ്ടെത്തു​ക​യും സംരക്ഷണം നൽകു​ക​യും ചെയ്യേ​ണ്ട​തു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു എന്നു് മറുപടി പറഞ്ഞു. വെടി​യു​ണ്ടകൾ ഞങ്ങൾക്കു് ചുറ്റു​മെ​ല്ലാ​യി​ട​ത്തും വന്നിടി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രു​ന്നു. എന്നാൽ ഇരുട്ടു് അതി​വേഗം സമീപി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രു​ന്ന​തി​നാൽ ഫ്രഞ്ചു​കാർ പെട്ടന്നു് തങ്ങളുടെ ആക്രമണം നിർത്തു​മെ​ന്നു് ഞങ്ങൾ അറിഞ്ഞി​രു​ന്നു.

നെൽവ​യ​ലി​നു കുറു​കെ​യും വെള്ളത്തി​ലൂ​ടെ​യും ചെളി​യി​ലൂ​ടെ​യും ഉള്ള ഞങ്ങളുടെ പാത ചന്ദ്രൻ പ്രകാ​ശി​പ്പി​ച്ചി​രു​ന്നു. രാവിലെ ഏകദേശം രണ്ടോ​ടു​കൂ​ടി ഞങ്ങൾ ഗ്രാമ​ത്തിൽ എത്തി​ചേർന്നു. അവിടെ കൊള്ള​യ​ടി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടും കത്തിച്ചും ഇട്ടിരുന്ന ഭവനങ്ങൾ ഞങ്ങൾ കണ്ടു. ഈ ആക്രമണ പരമ്പര​യു​ടെ രണ്ടുമാ​സ​ങ്ങൾക്കു ശേഷം ഞങ്ങൾ ഇപ്രകാ​ര​മുള്ള ഒരു റിപ്പോർട്ടു് വായിച്ചു. “ഫ്രഞ്ചു​കാ​രാൽ പിടി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടു് തങ്ങളുടെ യുദ്ധക്ക​പ്പ​ലു​ക​ളിൽ അടിമ​ക​ളാ​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​രുന്ന നൂറിൽപരം സ്‌ത്രീ​ക​ളി​ലും

പെൺകു​ട്ടി​ക​ളി​ലും 20-ൽ പരം പേർ ഗർഭി​ണി​ക​ളാ​യി​ത്തീർന്നു!

രണ്ടു വർഷങ്ങൾക്കു​ശേഷം എന്റെ ഭർത്താ​വു് ഫ്രഞ്ചു​കാ​രാൽ വധിക്ക​പ്പെട്ടു. ഞങ്ങളുടെ പിഞ്ചു​മ​കൾക്കു് അപ്പോൾ 20 മാസം പ്രായമെ ഉണ്ടായി​രു​ന്നു​ള്ളു. എന്റെ ഭർത്താ​വി​ന്റെ മരണത്തി​നു​ശേഷം ഞാൻ ഞങ്ങളുടെ സ്വന്ത​ഗ്രാ​മ​മായ ബിൻഫോ​ക്കു് വിട്ടു് അടുത്തുള്ള നഗരമായ വിൻലോം​ഗിൽ താമസു​റ​പ്പി​ക്കാൻ പോയി. വീണ്ടും എന്റെ കൂടെ വന്നു ചേർന്ന എന്റെ നാലു കുട്ടി​ക​ളെ​യും- മൂത്തതി​നു് ഒൻമ്പതു് വയസ്സു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു—സംരക്ഷി​ക്ക​ന്ന​തി​നു് ഞാൻ ജോലി അന്വേ​ഷി​ച്ചു. ഞാൻ ഒരു പ്രൈ​മ​റി​സ്‌കൂൾ അദ്ധ്യാ​പി​ക​യാ​യി​ത്തീർന്നു. അതിനു​ശേഷം പെട്ടന്നു്, 1954 മെയ്യിൽ ഫ്രാൻസിൽനി​ന്നു സ്വാത​ന്ത്ര്യം നേടി.

ഞാൻ മറന്നില്ല

ഞാൻ ദൈവ​ത്തി​നു കടപ്പെ​ട്ടി​രുന്ന കടത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചു് എപ്പോ​ഴും ഓർക്കു​ക​യും അവനെ അന്വേ​ഷി​ക്കു​ക​യും ചെയ്‌തു. ഞാൻ ഒരു കൊച്ചു​കു​ട്ടി​യാ​യി​രു​ന്ന​പ്പോൾ ഞങ്ങളുടെ വീടി​ന​ടു​ത്തുള്ള ഒരു ബുദ്ധമ​ത​ക്ഷേ​ത്ര​ത്തിൽ പതിവാ​യി പോയി​രു​ന്നു. അവിടെ ഇരുന്നി​രുന്ന ബുദ്ധന്റെ പെരു​വയർ നോക്കി നിൽക്കു​ന്ന​തിൽ എന്റെ ഇളയ സഹോ​ദ​രി​യും ഞാനും വിനോ​ദം കണ്ടെത്തി​യി​രന്നു. അതു് തന്റെ വായ്‌ വിശാ​ല​മാ​യി തുറന്നു ചിരി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രു​ന്നു. എത്രയോ പ്രാവ​ശ്യം ഞാൻ എന്റെ കൈവി​രൽ അതിന്റെ വായിൽ ഇടുക​യും “അതു കടിക്കും” എന്നു് എന്റെ സഹോ​ദരി പറയു​മ്പോൾതന്നെ വിരൽ പിൻവ​ലി​ക്കു​ക​യും ചെയ്‌തി​രു​ന്നു.

ഇപ്പോൾ ഞാൻ ദൈവ​ത്തി​നു കടപ്പെട്ട ഒരു ക്ലേശമ​നു​ഭ​വി​ക്കുന്ന സൃഷ്ടി എന്ന നിലയിൽ ആപഗോ​ഡ​യി​ലേ​ക്കു് മടങ്ങി​ച്ചെന്നു. ഞാൻ ഒരു പക്ഷെ എന്റെ യൗവന​കാ​ല​ത്തു് അവഗണി​ച്ചി​രു​ന്നേ​ക്കാ​വു​ന്ന​തും ഉയർന്ന​തും ശക്തവും കൂടുതൽ വിശു​ദ്ധ​വു​മായ എന്തെങ്കി​ലും കണ്ടെത്തി​യേ​ക്കാ​മെ​ന്നു് പ്രതീ​ക്ഷി​ച്ചി​രു​ന്നു. ഇവിടെ വിശ്വാ​സി​കൾ ബുദ്ധ​പ്ര​തി​മ​യു​ടെ മുമ്പിൽ കുമ്പി​ടു​ക​യും പുരോ​ഹി​തൻമാ​രും പുരോ​ഹി​ത​ക​ളും ഗ്രഹി​ക്കാ​നാ​വാത്ത പ്രാർത്ഥ​നകൾ വിരസ​മാ​യി കാണാതെ ചൊല്ലു​ക​യും ചെയ്‌തു​കൊ​ണ്ടി​രു​ന്നു. എനിക്കു് പൂർണ്ണ നിരാശ അനുഭ​വ​പ്പെട്ടു. എന്നാൽ ഞാൻ ബുദ്ധമ​ത​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചും പഗോ​ഡ​യി​ലെ നിയ​ന്ത്രിത ജീവിത രീതി​യെ​ക്കു​റി​ച്ചും സംസാ​രിച്ച ഒരു പുരോ​ഹി​ത​യു​മാ​യി സംസാ​രി​ക്കു​ന്ന​തി​നു തിരി​ച്ചു​ചെന്നു. എനിക്കു് പ്രോ​ത്സാ​ഹനം തോന്നി​യില്ല. എനിക്കു് വായി​ക്കാൻ അവർ തന്ന പുസ്‌ത​ക​ങ്ങൾക്കു് ഒരു ഹൈന്ദവ ചുവയാ​ണു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന​തു്, അതു് എനിക്കു് അശേഷം മനസ്സി​ലാ​യ​തു​മില്ല.

വിയറ്റ്‌നാ​മി​ലെ മറ്റൊരു പ്രമു​ഖ​മതം 1600-കളിൽ ഫ്രഞ്ചു മിഷന​റി​മാർ അവതരി​പ്പിച്ച കത്തോ​ലി​ക്കാ മതമാ​യി​രു​ന്നു. എന്നാൽ അതു് എന്നെ അശേഷം ആകർഷി​ച്ചില്ല. പള്ളി​പ്ര​തി​നി​ധി​ക​ളു​ടെ വെറു​പ്പി​ക്കുന്ന പെരു​മാ​റ്റ​വും അവർ രാഷ്ടീ​യ​ത്തിൽ കൂടി​ക്കു​ഴ​യു​ന്ന​തും അവർ അധികാ​ര​വും ധനവും അന്വേ​ഷി​ക്കു​ന്ന​തും എന്നെ പിന്തി​രി​പ്പി​ക്കാ​നി​ട​യാ​ക്കി.

ഉറക്കമി​ല്ലാ​തി​രുന്ന രാത്രി​ക​ളിൽ ഞാൻ ദൈവ​ത്തോ​ടു്, അവനെ അറിയു​ന്ന​തി​നുള്ള വഴികാ​ണി​ച്ചു​ത​രു​ന്ന​തി​നു പ്രാർത്ഥി​ച്ചി​രു​ന്നു. സ്രഷ്ടാ​വി​നെ​ക്കു​റി​ച്ചു് എന്റെ മതാപി​താ​ക്ക​ളു​ടെ പഠിപ്പി​ക്കൽ ഞാൻ ഓർത്തു. അവർക്കു് അവനോ​ടുള്ള ബഹുമാ​ന​വും ഭയവും കാണി​ക്കു​ന്ന​തി​നു് അവരുടെ മുൻവ​ശത്തെ അങ്കണത്തിൽ ഒരു ബലിപീ​ഠം ഉണ്ടായി​രു​ന്നു. അതു് ചോറി​ട്ടു വെക്കു​ന്ന​തി​നുള്ള ഒരു ഭരണി​യും ഉപ്പിടു​ന്ന​തി​നു​വേണ്ടി മറ്റൊ​ന്നും ഓരോ വൈകു​ന്നേ​ര​വും രാവി​ലെ​യും സുഗന്ധ​ദ്ര​വ്യ​ങ്ങൾ പുകക്കു​ന്ന​തി​നുള്ള ഒരു കിണ്ണവും വെക്കത്തക്ക വലിപ്പ​മുള്ള ഒരു തടിക്ക​ഷണം മുകളിൽ ഉറപ്പി​ച്ചി​രുന്ന ഒരു സ്‌തൂപം ഉൾപ്പെ​ട്ട​താ​യി​രു​ന്നു. അവർക്കു് മെച്ചപ്പെട്ട ആഹാര​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന​പ്പോ​ഴൊ​ക്കെ​യും അതു് അവനു് അർപ്പി​ക്ക​യും അതു് സ്വീക​രി​ക്കു​ന്ന​തി​നു് അവർ പ്രാർത്ഥി​ക്കു​ക​യും ചെയ്‌തി​രു​ന്നു.

ഞങ്ങൾ സ്രഷ്ടാ​വി​നെ, “ഏറ്റവും ശക്തൻ” എന്നർത്ഥ​മുള്ള ട്രോയ്‌ എന്നു വിളി​ച്ചി​രു​ന്നു. അനുസ​ര​ണം​കെട്ട കുട്ടി​കളെ താക്കീതു ചെയ്യു​ന്ന​തി​നു് ആളുകൾ അവരോ​ടു്, ട്രോയ്‌ നിങ്ങളെ കൊല്ലും” എന്നു പറഞ്ഞി​രു​ന്നു. സ്രഷ്ടാ​വി​നെ സംബന്ധി​ച്ചു് തെളി​വൊ​ന്നു​മി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു. എന്നാൽ ഞങ്ങൾ അവനെ ഭയപ്പെ​ടു​ക​യും നൻമ ചെയ്യു​ന്ന​തിൽ തുടരു​ക​യും ചെയ്‌തി​രു​ന്നു. ആപത്തു​കാ​ലത്തു സഹായ​ത്തി​നാ​യി ഞങ്ങൾ അവനോ​ടു പ്രാർത്ഥി​ക്കു​ക​യും സഹായം ലഭിച്ചു​ക​ഴി​ഞ്ഞു് അവനു നന്ദി കൊടു​ക്കു​ക​യും ചെയ്‌തി​രു​ന്നു. നിശ്ചയ​മാ​യും, ഞാൻ അന്വേ​ഷി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രുന്ന ദൈവം സ്രഷ്ടാ​വാ​യി​രി​ക്കേ​ണ്ടി​യി​രു​ന്നു! എന്നാൽ എനിക്കു അവനെ എങ്ങനെ കണ്ടെത്താൻ കഴിയു​മാ​യി​രു​ന്നു? എങ്ങനെ? എങ്ങനെ? ഈ ചോദ്യം എന്നെ പീഡി​പ്പി​ച്ചു. ഓ എനിക്കു സത്യ​ദൈ​വത്തെ കണ്ടെത്തു​ന്ന​തി​നും അവനെ സേവി​ക്കു​ന്ന​തി​നും എന്റെ കടം മടക്കി​ക്കൊ​ടു​ക്കു​ന്ന​തി​നും കഴിയാ​ത്ത​തിൽ ഞാൻ കുറ്റക്കാ​രി​യാ​യി​രു​ന്നു എന്നു് എനിക്കു തോന്നി!

ആഭ്യന്ത​ര​ക​ലാ​പം

ഫ്രഞ്ചു​കാ​രിൽ നിന്നു ഞങ്ങൾക്കു സ്വാത​ന്ത്ര്യം ലഭിച്ച​ശേഷം ഞങ്ങളുടെ രാജ്യം വീണ്ടും ഒരിക്കൽകൂ​ടി വിഭജി​ക്ക​പ്പെട്ടു. ഇതു വൻശക്തി​കൾക്കു് വീണ്ടും ഇടപെ​ടു​ന്ന​തി​നുള്ള ഒരു അവസരം നൽകു​ക​യും രാജ്യ​ത്തി​ന്റെ വടക്കും തെക്കും തമ്മിലുള്ള ഒരു യുദ്ധം ആരംഭി​ക്കു​ക​യും അതു് 1975 ഏപ്രിൽവരെ 20 വർഷക്കാ​ലം നീണ്ടു നിൽക്കു​ക​യും ചെയ്‌തു. ഇടപെ​ട്ടി​രുന്ന വൻശക്തി​ക​ളു​ടെ പുരോ​ഗ​മിച്ച സാങ്കേ​തിക യുദ്ധാ​ഭ്യാ​സ പ്രാപ്‌തി​കൾകൊ​ണ്ടു് നാശം മാനു​ഷ്യ​ഗ്രാ​ഹ്യ​ത്തി​നു് അതീത​മാ​യി​രു​ന്നു.

മിക്കവാ​റും ദിനം​തോ​റും നെൽവ​യ​ലു​ക​ളി​ലും ജോലി​സ്ഥ​ല​ത്തും ചന്തയി​ലും സ്‌കൂ​ളി​ലും തങ്ങളുടെ കിടക്ക​യി​ലും ആയിര​ക്ക​ണ​ക്കി​നു പട്ടാള​ക്കാ​രും സാധാരണ പൗരജ​ന​ങ്ങ​ളും മരിച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രു​ന്നു. കുട്ടികൾ തങ്ങളുടെ മതാക്ക​ളു​ടെ ഒളിസ്ഥ​ല​ങ്ങ​ളിൽ, അവരുടെ കരങ്ങളിൽ പട്ടിണി​ക്കു് വിധി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട​വ​രാ​യി കഴിഞ്ഞി​രു​ന്നു. ഏകദേശം ഇരുപ​തു​ലക്ഷം വിയറ്റ്‌നാം ഭടൻമാ​രും അതു​പോ​ലെ എണ്ണമറ്റ​സം​ഖ്യ സാധാരണ പൗര്യൻമാ​രും കൊല്ല​പ്പെട്ടു. ആ ശവശരീ​രങ്ങൾ ഒന്നിച്ചു​കൂ​ട്ടി​യി​രു​ന്നെ​ങ്കിൽ പർവ്വത​ങ്ങ​ളു​ടെ മുകളറ്റം എത്തുമാ​യി​രി​ന്നു. വേറെ അനേക ലക്ഷങ്ങൾ മുറി​വേൽക്ക​പ്പെ​ടു​ക​യും വികലാം​ഗ​രാ​യി​ത്തീ​രു​ക​യും ചെയ്‌തു. ഏകദേശം ഒരു​കോ​ടി​ദ​ക്ഷിണ വിയറ്റ്‌നാം​കാർ അഥവാ ജനസം​ഖ്യ​യു​ടെ ഏകദേശം പകുതി​പേർ യുദ്ധത്താൽ അഭയാർത്ഥി​ക​ളാ​ക്ക​പ്പെട്ടു.

എന്റെ കുട്ടികൾ വളരു​ക​യും വടക്കുള്ള തങ്ങളുടെ സഹോ​ദ​ര​ങ്ങ​ളോ​ടു് പോരാ​ടു​ന്ന​തി​നു് സൈനി​ക​ചു​മ​ത​ലകൾ ഏറ്റെടു​ക്കാൻ നിർബ​ന്ധി​ത​രാ​യി​ത്തീ​രു​ക​യും ചെയ്‌തു. നിദ്രാ​വി​ഹീ​ന​രാ​ത്രി​ക​ളിൽ നഗരത്തിൽനി​ന്നു വളരെ ദൂരെ​നി​ന്നു് പീരങ്കി​ക​ളു​ടെ പ്രതി​ധ്വ​നി കേൾക്കു​മ്പോൾ എന്റെ ഹൃദയം വേദനി​ക്കു​ക​യും എന്റെ രാജ്യ​ത്തി​ന്റെ സമാധാ​ന​ത്തി​നും എന്റെ കുട്ടി​ക​ളു​ടെ സുരക്ഷി​ത​ത്വ​ത്തി​നും വേണ്ടി പ്രാർത്ഥി​ക്കു​ക​യും ചെയ്‌തി​രു​ന്നു.

യുദ്ധം അതിന്റെ അവസാ​നത്തെ സമീപി​ച്ചി​രുന്ന 1974-ൽ എന്റെ ഒരു മകനും നൂറിൽപരം പേർ ചേർന്ന അവന്റെ ട്രൂപ്പും വളയ​പ്പെ​ടു​ക​യും മൂന്നു​മാ​സ​ത്തേ​ക്കു് നിഗൂ​ഡ​മാ​യി കഴിയാൻ നിർബ​ന്ധി​ത​രാ​യി​ത്തീ​രു​ക​യും ചെയ്‌തു. എന്റെ മകൻ ഉൾപ്പെടെ അഞ്ചുപേർ മാത്രമേ അതിജീ​വി​ച്ചുള്ള. അഞ്ചുവർഷത്തെ യുദ്ധത്തി​നു​ശേഷം എന്റെ മൂന്നു പുത്രൻമാ​രും ജീവ​നോ​ടെ തിരി​ച്ചെ​ത്തു​ക​യും സുഖമാ​യി​രി​ക്കു​ക​യും ചെയ്‌തു. എന്റെ പുത്രി​യും യുദ്ധത്തെ അതിജീ​വി​ച്ചു. യുദ്ധം അവസാ​നി​ച്ച​പ്പോൾ അതു് തെക്കിന്റെ മേലുള്ള കമ്മ്യൂ​ണി​സ്റ്റ​ധീശ വടക്കിന്റെ ഒരു പൂർണ്ണ വിജയ​മാ​യി​രു​ന്നു.

കമ്മ്യൂ​ണി​സ്റ്റു​ഭ​ര​ണ​ത്തിൻകീ​ഴിൽ

പിന്നീ​ടു് ദക്ഷിന ഗവൺമെ​ന്റി​നെ സേവിച്ച എല്ലാവ​രോ​ടു​മുള്ള കമ്മ്യൂ​ണി​സ്റ്റു് പ്രതി​കാ​രം വന്നു. കമ്മ്യൂ​ണി​സ്റ്റു​ക​ളു​ടെ അഭി​പ്രാ​യ​ത്തിൽ വടക്കും തെക്കു​മാ​യു​ണ്ടായ 20 വർഷ​ത്തോ​ളം നീണ്ട യുദ്ധത്തി​ന്റെ ഉത്തരവാ​ദി​കൾ അവരാ​യി​രു​ന്നു. പത്തുലക്ഷം പേരെ തടങ്കലു​ക​ളിൽ അടച്ചു. ഇവ, ഏറ്റവും ക്രൂര​മായ പെരു​മാ​റ്റ​ത്തി​നു വിധി​ക്കപ്പട്ട തടവു​കാർതന്നെ വനങ്ങളിൽ പണിത​വ​യാ​യി​രു​ന്നു. അനേക​രും ആഹാര​ത്തി​ന്റെ​യും മരുന്നി​ന്റെ​യും അഭാവം​കൊ​ണ്ടും പ്രത്യേ​കി​ച്ചു് അമിതാ​ദ്ധ്വാ​ന​ത്താ​ലും മരണമ​ടഞ്ഞു. അവർക്കു് ഒരോ​വാ​ര​ത്തി​ലും വളരെ​ക്കു​റച്ചു മാംസ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടെ അല്‌പം ചോറു​മാ​ത്രമേ നൽകി​യി​രു​ന്നു​ള്ളു. നിയമി​ച്ചി​രുന്ന വേല

അവരു​ടെ​ക​ഴി​വി​ന​തീ​ത​വു​മാ​യി​രു​ന്നു.

ജോലി നിർവ​ഹി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നി​ല്ലെ​ങ്കിൽ അതു തീരു​ന്ന​തു​വരെ തടവു​കാർ താമസി​ക്ക​ണ​മാ​യി​രു​ന്നു. ചില​പ്പോൾ അവരുടെ ജോലി പ്രദേശം അവരുടെ ക്യാമ്പിൽനി​ന്നു് ഏകദേശം അഞ്ചു​മൈൽ (8 കി.മി.) അകലെ​യാ​യി​രു​ന്നു. അതു​കൊ​ണ്ടു് അവർ മടങ്ങി​വ​രു​മ്പോൾ വളരെ വൈകു​മാ​യി​രു​ന്നു. അവർക്കു് വളരെ കുറച്ചു മണിക്കൂ​റു​കളെ ഉറങ്ങാൻ കിട്ടി​യി​രു​ന്നു​ള്ളു. അതിനു​ശേഷം അടുത്ത​ദി​വ​സത്തെ വേലക്കു് മടങ്ങി​പ്പോ​ക​ണ​മാ​യി​രു​ന്നു. സമയം കടന്നു​പോ​കവെ അവരുടെ ആരോ​ഗ്യം ക്ഷയിക്കു​ക​യും അനേക​രും മരിക്കു​ക​യും ചെയ്‌തു. മറ്റുപ​ല​രും ആത്മഹത്യ ചെയ്‌തു. എന്റെ പുത്രൻമാ​രും ഇതേ യാതനകൾ അനുഭ​വി​ച്ചു.

കമ്മ്യൂ​ണി​സ്റ്റു് ഗവൺമെ​ന്റി​നു പത്തു ലക്ഷം തടവു​കാ​രു​ടെ ആവശ്യം നിറ​വേ​റ്റാൻ കഴിയാ​തി​രു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടു് ദയയുടെ മറവിൽ, കുടും​ബങ്ങൾ മാസത്തി​ലൊ​രി​ക്കൽ സന്ദർശി​ക്കു​ന്ന​തി​നും ആഹാരം കൊണ്ടു​വ​രു​ന്ന​തി​നും അവർ അനുവ​ദി​ച്ചു. ഞങ്ങൾ, തടവു​കാ​രു​ടെ മതാപി​താ​ക്ക​ളും ഭാര്യ​മാ​രും കുട്ടി​ക​ളും അവരുടെ ആയുസ്സു് നിലനിൽക്കാൻ അവരെ പോഷി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തി​നു് അനുവ​ദി​ച്ച​തി​നു് കമ്മ്യൂ​ണി​സ്റ്റു ഗവൺമെ​ന്റി​നു് നന്ദി പറഞ്ഞു​കൊ​ണ്ടു് പ്രതീ​ക്ഷി​ച്ചി​രു​ന്ന​തു് ചെയ്യു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. പത്തുലക്ഷം പുരു​ഷൻമാർ തടവി​ലാ​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്ന​തി​നാൽ അമ്പതു​ലക്ഷം ആളുകൾ നേരി​ട്ടു് ബാധി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നു.

എന്റെ പുത്രൻമാ​രു​ടെ സംരക്ഷ​ണ​ത്തി​നു​വേണ്ടി ഞാൻ എന്റെ ജോലി ഉപേക്ഷി​ച്ചി​രു​ന്നു. എന്റെ മകൾ എനിക്കു് ഒരു സഹായ​വു​മാ​യി​രു​ന്നു. ആ ആൺകു​ട്ടി​കളെ തുടരെ തുടരെ ഒരു പാളയ​ത്തിൽനി​ന്നു് മറ്റൊ​ന്നി​ലേ​ക്കു്—മാറ്റി​ക്കൊ​ണ്ടി​രു​ന്നു. അതു​കൊ​ണ്ടു് എല്ലാ ഗതാഗ​ത​മാർഗ്ഗ​ങ്ങ​ളി​ലൂ​ടെ​യും—കാൽന​ട​യാ​യും വാഹന​ങ്ങ​ളി​ലും ബോട്ടി​ലും—ഞാൻ ഒരോ മാസവും ഏകദേശം 33 പൗണ്ടു് (15കി. ഗ്രാം) ഉണങ്ങിയ ഭക്ഷ്യവ​സ്‌തു​ക്കൾ പാളയ​ത്തിൽ 3എത്തിച്ചു. ഞാൻ മിക്ക​പ്പോ​ഴും ചെളി​യിൽ കൂടെ​യും തെന്നുന്ന റോഡി​ലൂ​ടെ​യും സഞ്ചരി​ച്ചാ​ണു് അതു് കൊണ്ടു​പോ​യി​രു​ന്ന​തു്.

പാളയ​ത്തി​ലെ​ത്തി​യാൽ എനിക്കു് എന്റെ പുത്രൻമാ​രെ രണ്ടു മണിക്കൂർ മാത്രമേ കാണാൻ കഴിയു​മാ​യി​രു​ന്നു​ള്ളു. ഞങ്ങൾ വളരെ​യൊ​ന്നും സംസാ​രി​ച്ചി​രു​ന്നില്ല. ഞങ്ങൾ വളരെ​യ​ധി​കം ക്ലേശമ​നു​ഭ​വി​ച്ചി​രു​ന്ന​തി​നാൽ ഞങ്ങളുടെ ചുണ്ടു​ക​ളിൽനി​ന്നു് വാക്കുകൾ വരിക​യി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു. ഞങ്ങൾക്കു് ഞങ്ങളുടെ കണ്ണുനീർ പിടിച്ചു നിർത്ത​ണ​മാ​യി​രു​ന്നു. അവരുടെ ക്ഷീണിച്ച ശരീര​ഭാ​വം അവരുടെ ബുദ്ധി​മു​ട്ടു് വിളി​ച്ച​റി​യി​ച്ചി​രു​ന്നു. ഞങ്ങളുടെ യത്‌ന​മെ​ല്ലാ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ട്ടും, ബന്ധുക്കൾ മരിച്ച​വ​രോ രാജ്യം വിട്ടവ​രോ എന്തെങ്കി​ലും കൊണ്ടു​വ​രാൻ കഴിവി​ല്ലാത്ത സാധു​ക്ക​ളോ ആയിരു​ന്ന​വർക്കു് തങ്ങളുടെ ആഹാരം എപ്പോ​ഴും പങ്കു​വെ​ച്ചി​രു​ന്ന​തി​നാൽ അവർ എപ്പോ​ഴും വിശപ്പ​നു​ഭ​വി​ച്ചി​രു​ന്നു.

ഞാൻ 30 മാസത്തി​ല​ധി​കം എന്റെ പുത്രൻമാർക്കു് ആഹാരം കൊണ്ടു​പോ​യി, മറ്റനേ​ക​രും തങ്ങളുടെ ഉറ്റവർക്കു് അതുതന്നെ ചെയ്‌തു. ഞങ്ങൾ, വൃത്തി​കെ​ട്ട​വ​സ്‌ത്ര​വും കൈക​ളിൽ ഒരോ വലിയ സഞ്ചിയും പനയോ​ല​കൊ​ണ്ടു​ണ്ടാ​ക്കിയ തൊപ്പി ഞങ്ങളുടെ മുഖത്തെ മിക്കവാ​റും മൂടി​യും ഇങ്ങനെ യാചക​രു​ടെ ഒരു മഹാപു​രു​ഷാ​ര​മാ​യി തോന്നി​ച്ചു. ചൂടി​ലും മഴയത്തും ഞങ്ങൾ ബസ്സ്‌ സ്റ്റാൻഡു​ക​ളി​ലും ബോട്ടു​ജെ​ട്ടി​ക​ളി​ലും നിന്നു. ആഹാരം വാങ്ങാൻ വേണ്ടി ഞാൻ സമ്പാദി​ച്ചി​രു​ന്ന​തെ​ല്ലാം ഞങ്ങളുടെ വസ്‌തു ഉൾപ്പെടെ വിറ്റു. അതിയായ ദാരി​ദ്ര്യ​ത്തിൽ ഞാൻ എന്റെ മക്കളെ അത്തരം നരകത്തിൻനി​ന്നും രക്ഷിക്കാൻവേണ്ടി പ്രാർത്ഥി​ച്ചു. അവസാനം, ഏകദേശം മുന്നു വർഷങ്ങൾക്കു് ശേഷം അവർ വിമോ​ചി​ത​രാ​യി.

[17-ാം പേജിലെ ആകർഷ​ക​വാ​ക്യം]

പട്ടാളക്കാരുടെ കരാള​ഹ​സ്‌ത​ങ്ങ​ളിൽ എനിക്കു് എന്തു സംഭവി​ച്ചേ​ക്കു​മെ​ന്നു് ഞാൻ ഭയപ്പെട്ടു

[18-ാം പേജിലെ ചിത്രം]

ഇതിനു സമാന​മായ സന്തുഷ്ട​നായ ബുദ്ധന്റെ മുമ്പിൽ വിശ്വാ​സി​കൾ കുമ്പി​ട്ടി​രുന്ന വിയറ്റ്‌നാ​മി​ലെ ഒരു ബുദ്ധമത ക്ഷേത്ര​ത്തിൽ ഞാൻ മിക്ക​പ്പോ​ഴും പോയി​രു​ന്നു.

[19-ാം പേജിലെ ചിത്രം]

യുദ്ധാനന്തരം തടവി​ലാ​ക്ക​പ്പെട്ട ഞങ്ങളുടെ പുത്രൻമാർക്കു് ഞങ്ങൾ ചെയ്‌തി​രു​ന്ന​തു​പോ​ലെ​തന്നെ ആളുകൾ യുദ്ധത്ത​ട​വു​കാർക്കു് ആഹാരം കൊണ്ടു​വ​ന്നു

[20-ാം പേജിലെ ആകർഷ​ക​വാ​ക്യം]

എന്റെ പുത്ര​നും അവന്റെ ട്രൂപ്പും മൂന്നു​മാ​സ​ത്തേ​ക്കു് നിഗൂ​ഡ​ത​യിൽ കഴിയാൻ നിർബ​ന്ധി​ത​രാ​യി.