മാര​ത്തോൺ യുദ്ധം—ഒരു ലോക​ശ​ക്തി​യു​ടെ അവമാനം

ഗ്രീസിലെ ഉണരുക! ലേഖകൻ

ആധുനിക സന്ദർശകൻ ഗ്രീസി​ലെ ഏഥൻസി​നും 40 കിലോ​മീ​റ്റർ വടക്കു​കി​ഴ​ക്കാ​യി സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന മാര​ത്തോൺ സമതല​ത്തി​നു ചുറ്റു​മുള്ള ചെറു​കു​ന്നു​കൾ ഇറങ്ങി​ചെ​ല്ലു​മ്പോൾ, അയാൾക്ക്‌ ഉടൻ ആ സ്ഥലത്തു വിളയാ​ടുന്ന സമാധാ​ന​വും അഭംഗു​ര​മായ ശാന്തത​യും തന്നെ പിടി​ച്ച​ട​ക്കി​യ​താ​യി അനുഭ​വ​പ്പെ​ടു​ന്നു. ഒരുവന്‌ ഈ സ്ഥലം ചരി​ത്ര​ത്തി​ലെ ഏറ്റവും വിഖ്യാ​ത​മായ യുദ്ധങ്ങ​ളിൽ ഒന്നിന്റെ, മെസ​പ്പൊ​ട്ടേ​മി​യൻ ലോക​ശ​ക്തി​യു​ടെ യൂറോ​പ്പി​ലേ​ക്കുള്ള മുന്നേറ്റം വിജയ​ക​ര​മാ​യി പിടി​ച്ചു​നിർത്തിയ ഒരു യുദ്ധത്തി​ന്റെ സ്ഥാനമാ​യി​രു​ന്നു എന്നു സങ്കൽപ്പി​ക്കാ​നേ കഴിയില്ല. “പാശ്ചാത്യ സംസ്‌കാ​ര​ത്തി​ന്റെ ചരി​ത്ര​ത്തിൽ ഏറ്റവും പ്രധാ​ന​പ്പെട്ട യുദ്ധങ്ങ​ളിൽ ഒന്ന്‌” എന്ന്‌ ദ വേൾഡ്‌ ബുക്ക്‌ എൻ​സൈ​ക്ലോ​പീ​ഡിയ അതിനെ വിളി​ക്കു​ന്നു. ചരി​ത്ര​കാ​ര​നായ വിൽ ഡൂറൻറ്‌ “ചരി​ത്ര​ത്തി​ലെ അത്യന്തം അവിശ്വ​സ​നീ​യ​മായ വിജയ​ങ്ങ​ളിൽ ഒന്ന്‌” എന്ന്‌ അതിനെ വർണി​ക്കു​ന്നു.

ഒരു ലോക​ശക്തി വെല്ലു​വി​ളി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്നു

ദാനി​യേൽ പുസ്‌ത​ക​ത്തി​ലെ ബൈബിൾ പ്രവച​നങ്ങൾ വളരെ വ്യക്തമായ വിധത്തിൽ ലോക​ശ​ക്തി​ക​ളു​ടെ ആധിപ​ത്യ​വും വികാ​സ​വും പിന്തു​ടർച്ച​യും വരച്ചു​കാ​ട്ടു​ന്നു. മേദോ-പേർഷ്യ ലോക​ശ​ക്തി​യെ സംബന്ധിച്ച്‌ പ്രതീ​കാ​ത്മ​ക​മാ​യി​ട്ടാ​ണെ​ങ്കി​ലും വളരെ ചേർച്ച​യിൽ സംസാ​രി​ച്ചു​കൊണ്ട്‌ ദാനി​യേൽ എഴുതി: “രണ്ടാമതു കരടി​യോ​ടു സദൃശ​മായ മറ്റൊരു മൃഗത്തെ കണ്ടു; . . . അവർ അതി​നോ​ടു: എഴു​ന്നേറ്റു മാംസം ധാരാളം തിന്നുക എന്നു പറഞ്ഞു.”—ദാനീ​യേൽ 7:5.

ഇതു സത്യ​മെന്നു തെളിഞ്ഞു. മേദോ-പേർഷ്യ ശക്തിയു​ടെ അത്യു​ച്ചാ​വ​സ്ഥ​യിൽ, പൊ.യു.മു. ആറാം നൂറ്റാ​ണ്ടി​ന്റെ ഏതാണ്ട്‌ രണ്ടാം പകുതി​യിൽ, സൈറ​സി​ന്റെ​യും ദാര്യാ​വേശ്‌ 1-ാമന്റെ​യും നേതൃ​ത്വ​ത്തി​ലുള്ള പ്രത്യ​ക്ഷ​ത്തിൽ അജയ്യരായ അതിന്റെ സൈന്യ​ങ്ങൾ ലിദി​യ​യി​ലൂ​ടെ പടിഞ്ഞാ​റോ​ട്ടു പാഞ്ഞു​ക​യറി. ഗ്രീസി​ന്റെ വടക്കു സ്ഥിതി ചെയ്‌തി​രുന്ന ത്രോ​വാ​സും മാസി​ഡോ​ണി​യ​യും ബലമായി കീഴ്‌പെ​ടു​ത്ത​പ്പെട്ടു. ഗ്രീക്കു സംസാ​രി​ക്കുന്ന ലോക​ത്തി​ന്റെ പകുതി​യോ​ളം പേർഷ്യൻ നിയ​ന്ത്ര​ണ​ത്തിൽ വന്നു​വെന്ന്‌ ഇതർഥ​മാ​ക്കി. കാരണം ലിദിയ പിടി​ച്ച​ട​ക്കി​യ​തോ​ടെ ലിദിയൻ സ്വാധീ​ന​ത്തിൽ കിടന്നി​രുന്ന അയോ​ണി​യൻ തീരത്തെ ഗ്രീക്കു നഗരങ്ങ​ളും പേർഷ്യ​ക്കാർ അധീന​ത​യി​ലാ​ക്കി.

ഉപരോ​ധി​ക്ക​പ്പെട്ട ഗ്രീക്ക്‌ അയോ​ണി​യൻ നഗരങ്ങ​ളിൽനി​ന്നുള്ള സഹായാ​ഭ്യർഥ​ന​യോട്‌ ഏഥൻസ്‌, എറിത്രാ എന്നീ നഗര-സംസ്ഥാ​നങ്ങൾ മാത്രമേ പ്രതി​ക​രി​ച്ചു​ള്ളൂ. ഇത്‌ ഇരച്ചു​ക​യറി, മത്സരി​ച്ചു​നിന്ന അയോ​ണി​യ​ക്കാ​രെ അടിച്ച​മർത്തു​ന്ന​തിൽനിന്ന്‌ അഭ്യസ്‌ത​രായ പേർഷ്യൻ സേനാ​നി​കളെ തടഞ്ഞില്ല. അതിനു പുറമേ, അയോ​ണി​യൻ മത്സരി​കളെ സഹായി​ച്ച​തിന്‌ ഗ്രീക്ക്‌ നഗര-സംസ്ഥാ​ന​ങ്ങളെ ശിക്ഷി​ക്ക​ണ​മെന്നു ദാര്യാ​വേശ്‌ തീരു​മാ​ന​മെ​ടു​ത്തു.

ഏഥൻസും സ്‌പാർട്ട​യും എറി​ത്രാ​യും പേർഷ്യ​യു​ടെ ആവശ്യ​ങ്ങളെ തൃപ്‌തി​പ്പെ​ടു​ത്താൻ പരിഹാ​സ​പൂർവം വിസമ്മ​തി​ച്ച​പ്പോൾ പൊ.യു.മു. 490-ലെ വേനൽക്കാ​ല​ത്തി​ന്റെ തുടക്ക​ത്തിൽ പേർഷ്യൻ കുതി​ര​പ്പ​ട​യു​ടെ​യും കാലാൾപ്പ​ട​യു​ടെ​യും ശക്തമായ ഒരു സൈന്യം ഗ്രീസി​നു നേർക്കു പുറ​പ്പെട്ടു. ആഗസ്റ്റ്‌ ആയപ്പോ​ഴേ​ക്കും ഏഥൻസും അതിന്റെ പ്രവി​ശ്യ​യായ അറ്റികാ​യും ആക്രമി​ക്കാൻ ഒരുങ്ങി.

യുദ്ധത​ന്ത്ര​പ്ര​ശ്‌നങ്ങൾ

പേർഷ്യ​ക്കാർ മാര​ത്തോ​ണിൽ പ്രവേ​ശി​ക്കു​ക​യും അറ്റികാ​യു​ടെ കിഴക്കൻ തീരത്തുള്ള ചതുപ്പു​നി​ലം കുറുകെ കടക്കു​ക​യും ചെയ്‌തു. അത്‌ ഏഥൻസിൽനിന്ന്‌ 42 കിലോ​മീ​റ്റർ മാത്രം അകലെ​യാ​യി​രു​ന്നു. ഏഥൻസു​കാ​രു​ടെ പ്രതീക്ഷ വളരെ ഇരുണ്ട​താ​യി​രു​ന്നു. അവർക്കു കഷ്ടിച്ച്‌ 9,000 കാലാൾപ്പ​ടയെ മാത്രം കൂട്ടി​ച്ചേർക്കാ​നേ കഴിഞ്ഞു​ള്ളൂ, പ്ലാറ്റേ​യിൽനിന്ന്‌ വേറൊ​രു 1,000-വും. കുതി​ര​പ്പ​ട​യിൽനി​ന്നോ വില്ലാ​ളി​ക​ളിൽനി​ന്നോ യാതൊ​രു സഹായ​വും അവർക്കി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു.a അവർ സ്‌പാർട്ടാ​യു​ടെ സഹായം അഭ്യർഥി​ച്ചെ​ങ്കി​ലും അവരുടെ അപേക്ഷകൾ അടഞ്ഞ കാതു​ക​ളി​ലാ​ണു പതിച്ചത്‌—സ്‌പാർട്ടാ​ക്കാർ അപ്പോ​ളൊ​യെ ആദരി​ക്കുന്ന മതചട​ങ്ങു​ക​ളിൽ മുഴു​കി​യി​രി​ക്ക​യാ​യി​രു​ന്നു. അങ്ങനെ, തങ്ങളുടെ പരിമി​ത​മായ സൈനിക സന്നാഹ​ങ്ങൾകൊണ്ട്‌ ഏഥൻസു​കാർക്കു പേർഷ്യ​ക്കാ​രോട്‌ ഒറ്റയ്‌ക്കു പോരാ​ടേ​ണ്ടി​വന്നു.

പത്തു ജനറൽമാർ, യുദ്ധത​ന്ത്രങ്ങൾ ഭൂരിപക്ഷ വോട്ടി​ന്റെ അടിസ്ഥാ​ന​ത്തിൽ തീരു​മാ​ന​മെ​ടു​ക്കുന്ന ഒരു കമ്മിറ്റി​യാ​യി പ്രവർത്തി​ച്ചു. ഇപ്പോൾ അവർക്കു രണ്ടു കാര്യ​ങ്ങ​ളിൽ തീരു​മാ​ന​മെ​ടു​ക്കേ​ണ്ട​തു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ഒന്നാമ​താ​യി, നഗരം പ്രതി​രോ​ധി​ക്കു​ന്ന​തി​നു സൈന്യ​ത്തെ ഏഥൻസിൽത്തന്നെ നിർത്ത​ണ​മോ, അതോ അവർ പേർഷ്യ​ക്കാ​രെ തുറന്ന സ്ഥലത്തു നേരി​ട​ണ​മോ? ഏഥൻസ്‌ നഗരത്തി​നു പ്രതി​രോ​ധി​ക്കാൻ ശക്തമായ സംരക്ഷണ മതിലു​കൾ ഇല്ലെന്നുള്ള സംഗതി പരിഗ​ണി​ച്ചു​കൊണ്ട്‌, മാര​ത്തോ​ണിൽ തുറന്ന ഏറ്റുമു​ട്ട​ലിന്‌ അനുകൂ​ല​മാ​യി സഭ ഒന്നടങ്കം വോട്ടു ചെയ്‌തു.

രണ്ടാമ​താ​യി, പ്രതി​കൂല സാധ്യ​തകൾ എന്തുത​ന്നെ​യാ​യാ​ലും അവർ ആക്രമണം നടത്തണ​മോ—അവരുടെ പ്രാഥ​മിക പ്രശ്‌നം പേർഷ്യാ​ക്കാ​രു​ടെ സംഖ്യാ​പ​ര​മായ അധീശ​ത്വ​മാ​യി​രു​ന്നു—അതോ ഉഗ്രമായ പേർഷ്യൻ യുദ്ധത്തെ വിജയ​ക​ര​മാ​യി ചെറു​ത്തു​നിൽക്കാൻ തങ്ങളെ സഹായി​ക്കു​ന്ന​തി​നു സ്‌പാർട്ടാ​ക്കാർ തക്കസമ​യത്ത്‌ എത്തി​ച്ചേ​രു​മെന്ന പ്രതീ​ക്ഷ​യിൽ അവർ കാത്തു​നിൽക്ക​ണ​മോ?

ജനറൽ മിൽറ്റി​യാ​ഡെസ്‌—ഒരു യുദ്ധത​ന്ത്ര​വി​ദ​ഗ്‌ധൻ

നായകന്റെ ചുമതല വഹിക്കാൻ ഉയർന്നു​വന്ന ഒരു പ്രധാന വ്യക്തി ഗ്രീക്കു ജനറലായ മിൽറ്റി​യാ​ഡെസ്‌ ആയിരു​ന്നു. അയാൾ അനുഭ​വ​പ​രി​ച​യ​മുള്ള, നവീന ആശയങ്ങ​ളുള്ള ഒരു സൈന്യാ​ധി​പൻ, വടക്കു നടത്തിയ ആദ്യ യുദ്ധങ്ങ​ളിൽ പേർഷ്യൻ സേനയു​ടെ പക്ഷത്തു​നിന്ന്‌ പോരാ​ടി​യി​ട്ടുള്ള ഒരു യുദ്ധവി​ദ​ഗ്‌ധൻ ആയിരു​ന്നു. അതു​കൊണ്ട്‌ അയാൾക്ക്‌ ശത്രു​വി​നെ നേരി​ട്ട​റി​യാ​മാ​യി​രു​ന്നു. അയാൾക്കു പേർഷ്യൻ സൈന്യ​ത്തി​ന്റെ ഘടന മാത്രമല്ല, പിന്നെ​യോ അവരുടെ ആയുധ​ങ്ങ​ളെ​ക്കു​റി​ച്ചും ഏറ്റവും പ്രധാ​ന​മാ​യി അവരുടെ യുദ്ധത​ന്ത്ര​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചും നല്ല അറിവു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. കൂടാതെ, യുദ്ധത്തി​നു തൊട്ടു​മു​മ്പുള്ള ദിനങ്ങ​ളിൽ അയാൾ യുദ്ധഭൂ​മി​യു​ടെ ചുറ്റു​പാ​ടു​കൾ ബുദ്ധി​പൂർവം വളരെ അടുത്തു പഠിക്കു​ക​യു​ണ്ടാ​യി.

പെട്ടെ​ന്നു​ള്ള നടപടി ആവശ്യ​മാ​യി​രു​ന്നു​വെ​ന്നും മിൽറ്റി​യാ​ഡെസ്‌ അറിഞ്ഞി​രു​ന്നു, കാരണം പുതു​താ​യി സ്ഥാപി​ക്ക​പ്പെട്ട ഏഥൻസി​ലെ ജനാധി​പത്യ ഭരണത്തിൽ ഏഥൻസു​കാ​രു​ടെ പരാജ​യത്തെ സ്വാഗതം ചെയ്യുന്ന പേർഷ്യൻ അനുകൂല ഘടകങ്ങൾ ഇല്ലായി​രു​ന്നു. യുദ്ധത്തി​ന്റെ തലേ രാത്രി​യിൽ ഒരു പേർഷ്യൻ പക്ഷത്യാ​ഗി, പേർഷ്യൻ കുതി​രപ്പട താത്‌കാ​ലി​ക​മാ​യി പിൻവാ​ങ്ങി​യെന്ന വാർത്ത​യു​മാ​യി ഗ്രീക്കു പാളയ​ത്തി​ലേക്ക്‌ ഒളിച്ചു​ചെന്നു. അറ്റികാ​യു​ടെ കിഴക്കൻ തീരത്തു​നിന്ന്‌ ഏഥൻസി​നെ ആക്രമി​ക്കാൻ കഴി​യേ​ണ്ട​തി​നും മാര​ത്തോ​ണിൽ വിജയം മിക്കവാ​റും സുനി​ശ്ചി​ത​മാ​യ​ശേഷം ഉടനെ നഗരം പിടി​ക്കാൻ കഴി​യേ​ണ്ട​തി​നും പേർഷ്യൻ കുതി​രപ്പട തങ്ങളുടെ കപ്പലു​ക​ളി​ലേക്കു തിരി​ച്ച​താ​യി​രു​ന്നു എന്നതാണ്‌ ഒരു സിദ്ധാന്തം. കാരണം എന്തുത​ന്നെ​യാ​യാ​ലും, ഏഥൻസി​ന്റെ കാലാൾപ്പ​ടയെ അഭിമു​ഖീ​ക​രിച്ച ഏറ്റവും വലിയ അപകടം നീങ്ങി​ക്കി​ട്ടി.

നേരം പുലർന്ന​പ്പോൾ, ഗ്രീക്കു സേനാ​വ്യൂ​ഹം ആക്രമി​ച്ചു​തു​ടങ്ങി. (24-ാം പേജിലെ ചതുരം കാണുക.) അമ്പരന്നു​പോയ പേർഷ്യാ​ക്കാർ പിന്തി​രി​ഞ്ഞു, എന്നാൽ പെട്ടെ​ന്നു​തന്നെ പ്രത്യാ​ക്ര​മണം നടത്തു​ക​യും ഗ്രീക്കു യുദ്ധനി​ര​യു​ടെ മധ്യഭാ​ഗ​ത്തു​കൂ​ടെ മുറി​ച്ചു​ക​ട​ക്കു​ക​യും ചെയ്‌തു. അങ്ങനെ, പേർഷ്യാ​ക്കാർ ഓർക്കാ​പ്പു​റത്ത്‌ മിൽറ്റി​യാ​ഡെ​സി​ന്റെ ആസൂ​ത്രി​ത​മായ കെണി​യിൽ വീണു! അയാൾ കൂടുതൽ ആളുക​ളെ​ക്കൊണ്ട്‌ തന്റെ സേനാ​പാർശ്വ​ങ്ങൾ ബലപ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന​തി​നു വേണ്ടി ഉദ്ദേശ്യ​പൂർവം മധ്യനിര ബലഹീ​ന​മാ​യി വിട്ടതാ​യി​രു​ന്നു. ഇപ്പോൾ, ശക്തമായ പാർശ്വ​സേന പെട്ടെ​ന്നു​തന്നെ ചുറ്റു​നി​ന്നും പേർഷ്യാ​ക്കാ​രെ ആഞ്ഞടി​ക്കു​ക​യും കൂട്ട​ത്തോ​ടെ അവരെ കൊ​ന്നൊ​ടു​ക്കു​ക​യും ചെയ്‌തു. രക്ഷപെട്ട ശേഷിപ്പ്‌ തങ്ങളുടെ കപ്പലു​ക​ളി​ലേക്കു പലായനം ചെയ്യു​ന്ന​തു​വരെ സംഹാരം തുടർന്നു. ഒരു വമ്പിച്ച കൂട്ട​ക്കൊ​ല​യാ​യി​രു​ന്നു ഫലം. പേർഷ്യൻ മരണങ്ങൾ ഏകദേശം 6,400 പേർ വരെ എത്തി, അതേസ​മയം ഏഥൻസു​കാർക്ക്‌ വെറും 192 പേർ മാത്രമേ നഷ്ടപ്പെ​ട്ടു​ള്ളൂ.

ഐതി​ഹ്യം പറയു​ന്ന​ത​നു​സ​രിച്ച്‌, ഗ്രീക്കു​വി​ജ​യ​ത്തി​ന്റെ വാർത്ത ഒരു സന്ദേശ​വാ​ഹകൻ പെട്ടെ​ന്നു​തന്നെ ഏഥൻസിൽ എത്തിച്ചു. ഒരു തെറ്റായ പാരമ്പ​ര്യം പറയു​ന്ന​ത​നു​സ​രിച്ച്‌ അയാളു​ടെ പേര്‌ ഫൈഡി​പ്പാ​ഡിസ്‌ എന്നായി​രു​ന്നു. പക്ഷേ, വാസ്‌ത​വ​ത്തിൽ, യുദ്ധത്തി​നു​മുമ്പ്‌ സഹായ​മ​ഭ്യർഥി​ച്ചു​കൊണ്ട്‌ ഫൈഡി​പ്പാ​ഡിസ്‌ ഏഥൻസിൽനിന്ന്‌ സ്‌പാർട്ടാ​യി​ലേക്ക്‌ ഓടു​ക​യു​ണ്ടാ​യി. മറ്റൊരു ഗ്രീക്ക്‌ യുവാവ്‌ മാര​ത്തോ​ണിൽനിന്ന്‌ ഏഥൻസ്‌ വരെ 42 കിലോ​മീ​റ്റർ ഓടി​യ​താ​യും ഏഥൻസിൽ എത്തിയ​പ്പോൾ “നാം ജയിച്ചു, ആനന്ദി​പ്പിൻ!” എന്നു വിളി​ച്ചു​പ​റ​ഞ്ഞ​താ​യും അതിനു​ശേഷം വീണു​മ​രി​ച്ച​താ​യും ഐതി​ഹ്യം പറയുന്നു. ആദ്യത്തെ മാര​ത്തോൺ അതായി​രു​ന്ന​താ​യി പറയ​പ്പെ​ടു​ന്നു—അങ്ങനെ​യാണ്‌ ആ പദത്തിന്റെ ഉത്ഭവം—ആധുനി​ക​നാ​ളി​ലെ ദീർഘ​ദൂര ഓട്ടത്തി​ന്റെ മാതൃ​കാ​സം​ഭവം അതായി​രു​ന്നു.

പേർഷ്യൻ കപ്പലു​ക​ളിൽ ചിലതു കത്തിച്ചു​ക​ള​ഞ്ഞെ​ങ്കി​ലും, 600 കപ്പലുകൾ അടങ്ങുന്ന വ്യൂഹ​ത്തിൽ അധിക​പ​ങ്കും അറ്റികാ​യു​ടെ തെക്കേ അറ്റത്തു സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന കൊ​ളോ​ണാ മുനമ്പു ചുറ്റി ഏഥൻസിൽ എത്തി. എന്നിരു​ന്നാ​ലും, വിജയ​ശ്രീ​ലാ​ളി​ത​രായ ഏഥൻസ്‌ സൈന്യം ആദ്യം അവിടെ എത്തുക​യും അവരെ വീണ്ടു നേരി​ടു​ക​യും ചെയ്‌തു. പേർഷ്യ​ക്കാർ പിൻവാ​ങ്ങാൻ നിർബ​ന്ധി​ത​രാ​യി. സകല സാധ്യ​ത​ക​ളും അതിലം​ഘിച്ച്‌ ഏഥൻസു​കാർ ഒരു വിജയം നേടി!

ഏഥൻസ്‌ അമിതാ​ന​ന്ദ​ത്തിൽ ആറാടി, വിശേ​ഷി​ച്ചും സ്‌പാർട്ടാ​ക്കാ​രു​ടെ യാതൊ​രു സഹായ​വും കൂടാതെ വിജയം വരിച്ച​തു​നി​മി​ത്തം​തന്നെ.

ആ യുദ്ധത്തി​ന്റെ പ്രാധാ​ന്യം

മാര​ത്തോ​ണി​ലും ഡെൽഫി​യി​ലും സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന മാർബി​ളി​ലും ഓടി​ലു​മുള്ള സ്‌മാ​ര​കങ്ങൾ ഏഥൻസു​കാ​രു​ടെ വിജയ​ത്തി​ന്റെ ഓർമ നിലനിർത്തി. ചരി​ത്ര​കാ​ര​നായ പൗസാ​നി​യാസ്‌ പറയു​ന്ന​ത​നു​സ​രിച്ച്‌, 650 വർഷങ്ങൾക്കു ശേഷവും സഞ്ചാരി​കൾ യുദ്ധഭൂ​മി​യി​ലൂ​ടെ കടന്നു​പോ​കു​മ്പോൾ യുദ്ധത്തി​ലേർപ്പെ​ടുന്ന മനുഷ്യ​രു​ടെ ഭൂതശബ്ദം കേൾക്കാൻ കഴിയു​മെന്ന്‌ അവർ വിശ്വ​സി​ച്ചി​രു​ന്നു.

മാര​ത്തോൺ യുദ്ധം ഒരു ബൈബിൾ നിലപാ​ടിൽ പ്രധാ​ന​മാ​യി​രു​ന്ന​തെ​ന്തു​കൊണ്ട്‌? അത്‌ ദാനി​യേ​ലി​ന്റെ പ്രവച​ന​ത്തി​ലെ മേദോ-പേർഷ്യ​യാ​കുന്ന ‘രണ്ടു​കൊ​മ്പുള്ള ആട്ടു​കൊ​റ്റന്റെ’ മേൽ ഗ്രീക്കു കോലാ​ട്ടു​കൊ​റ്റൻ അന്തിമ മേധാ​വി​ത്വം നേടു​ന്ന​തി​ന്റെ വളരെ മുമ്പേ​യുള്ള ഒരു സൂചന​യാ​യി​രു​ന്നു.b—ദാനീ​യേൽ 8:5-8.

ഒരാൾ യുദ്ധഭൂ​മി​യിൽ ഇപ്പോ​ഴും സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന മാര​ത്തോ​ണി​ലെ ശവകു​ടീ​രം കാണു​മ്പോൾ, അധികാ​ര​ത്തി​നും പ്രാമു​ഖ്യ​ത​യ്‌ക്കും വേണ്ടി​യുള്ള നിരന്തര അഭിനി​വേ​ശ​ത്തിൽ മനുഷ്യ​വർഗം കൊടു​ത്തി​ട്ടുള്ള മരണവും കഷ്ടപ്പാ​ടു​മാ​കുന്ന ഉന്നത വില അനുസ്‌മ​രി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്നു. ചരി​ത്ര​ത്തി​ന്റെ രക്തപങ്കി​ല​മായ താളു​ക​ളും നിശബ്ദ​ര​ണ​ഭൂ​മി​ക​ളും ഏകാന്ത ശവകു​ടീ​ര​ങ്ങ​ളും നിറയെ “മഹാന്മാ​രും” “വീരന്മാ​രും” “പരാജി​ത​രും” ആണ്‌, എല്ലാവ​രും ലോക​രാ​ഷ്ട്രീ​യ​ത്തി​ന്റെ​യും അധികാ​ര​ത്തി​നു വേണ്ടി​യുള്ള മത്സരത്തി​ന്റെ​യും ഇരകൾതന്നെ. എന്നിരു​ന്നാ​ലും, രാഷ്ട്രീയ അധികാര മത്സരങ്ങൾ ഇല്ലാതാ​കുന്ന കാലം ആസന്നമാണ്‌. എന്തെന്നാൽ ദൈവം ഇപ്രകാ​രം പ്രവചി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു: “ഈ രാജാ​ക്ക​ന്മാ​രു​ടെ കാലത്തു സ്വർഗ്ഗ​സ്ഥ​നായ ദൈവം ഒരുനാ​ളും നശിച്ചു​പോ​കാത്ത ഒരു രാജത്വം സ്ഥാപി​ക്കും; ആ രാജത്വം വേറെ ഒരു ജാതിക്കു ഏല്‌പി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ക​യില്ല; അതു ഈ രാജത്വ​ങ്ങളെ ഒക്കെയും തകർത്തു നശിപ്പി​ക്കു​ക​യും എന്നേക്കും നിലനി​ല്‌ക്കു​ക​യും ചെയ്യും.”—ദാനീ​യേൽ 2:44.

[അടിക്കു​റി​പ്പു​കൾ]

[24-ാം പേജിലെ ചതുരം/ചിത്രം]

ഹോപ്‌ലൈറ്റും സേനാ​വ്യൂ​ഹ​വും—വിജയ​ത്തി​ന്റെ സൂത്രം

ഏഥൻസുകാരുടെ വിജയ​ത്തി​ലെ രണ്ടു മുഖ്യ ഘടകങ്ങൾ സംബന്ധിച്ച്‌ അഭി​പ്രാ​യം പറഞ്ഞു​കൊണ്ട്‌ എ സോറിങ്‌ സ്‌പി​രിറ്റ്‌ എന്ന പുസ്‌തകം പറയുന്നു: “ഹോപ്‌​ലൈ​റ്റു​കൾക്ക്‌, ഗ്രീക്ക്‌ കാലാൾപ്പട അങ്ങനെ​യാണ്‌ അറിയ​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നത്‌, അവരുടെ പേർഷ്യൻ പ്രതി​രൂ​പ​ങ്ങൾക്കു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന​തി​നെ​ക്കാൾ ശക്തമായ ആയുധ​സ​ന്നാ​ഹം ഉണ്ടായി​രു​ന്നു, കൂടുതൽ കട്ടിയുള്ള പരിച​ക​ളും നീളം​കൂ​ടിയ കുന്തങ്ങ​ളും. അധികം പ്രധാ​ന​മാ​യി, അവർ 12 നിരകൾ വരെയുള്ള സേനാ​വ്യൂ​ഹ​ങ്ങ​ളാ​യി യന്ത്രസ​മാന കാര്യ​ക്ഷ​മ​ത​യോ​ടെ പോരാ​ടി. ഓരോ നിരയി​ലെ​യും പടയാ​ളി​കൾ ഒരുമിച്ച്‌ വളരെ അടു​ത്തേക്കു കുതി​ച്ചു​ക​യറി, കാരണം അവരുടെ പരിചകൾ മിക്കവാ​റും തകർക്കാ​നാ​വാത്ത ഒരു മതിൽ സൃഷ്ടിച്ചു. അത്തരം ഒരു രംഗത്തെ അഭിമു​ഖീ​ക​രി​ക്കു​ക​യിൽ, സേനാ​വ്യൂ​ഹം പുരാതന ലോക​ത്തിൽ അറിയ​പ്പെ​ട്ടി​രുന്ന അത്യന്തം ഭീതി​ജ​ന​ക​മായ യുദ്ധത​ന്ത്രം ആയിരി​ക്കു​ന്ന​തെ​ന്തു​കൊ​ണ്ടെന്ന്‌ പേർഷ്യാ​ക്കാർ പഠിച്ചു.”

[കടപ്പാട്‌]

The Complete Encyclopedia of Illustration/J. G. Heck

[23-ാം പേജിലെ ചിത്രങ്ങൾ]

മാരത്തോൺ സമതലം. ഇൻസെറ്റ്‌: യുദ്ധത്തിൽ മരിച്ചു​പോയ 192 ഏഥൻസു​കാർക്കു വേണ്ടി​യുള്ള സ്‌മാ​ര​കം