കന്യാ​സ്‌ത്രീ​കൾ ആത്മീയസഹോ​ദ​രി​മാ​രാ​യി മാറുന്നു

ഫെലീസ: വളരെ മതഭക്തി​യുള്ള ഒരു കുടും​ബ​ത്തി​ലാണ്‌ ഞാൻ വളർന്നു​വ​ന്നത്‌. വാസ്‌ത​വ​ത്തിൽ ഞങ്ങളുടെ കുടും​ബ​ത്തി​ലെ 13 പേർ കത്തോ​ലി​ക്കാ​സ​ഭ​യി​ലെ പുരോ​ഹി​ത​ന്മാ​രോ അല്ലെങ്കിൽ മറ്റേ​തെ​ങ്കി​ലും പ്രമു​ഖ​സ്ഥാ​ന​ങ്ങ​ളിൽ ഉള്ളവരോ ആയിരു​ന്നു. എന്റെ അമ്മയുടെ ഒരു അടുത്ത​ബന്ധു കത്തോ​ലി​ക്കാ​സ്‌കൂ​ളിൽ പഠിപ്പി​ച്ചി​രുന്ന ഒരു പുരോ​ഹി​ത​നാ​യി​രു​ന്നു. മരണ​ശേഷം അദ്ദേഹത്തെ പോപ്പ്‌ ജോൺ പോൾ രണ്ടാമൻ വാഴ്‌ത്ത​പ്പെ​ട്ട​വ​നാ​യി പ്രഖ്യാ​പി​ച്ചു. ഞങ്ങളു​ടേത്‌ ഒരു എളിയ കുടും​ബ​മാ​യി​രു​ന്നു. എന്റെ അച്ഛൻ ഒരു ഇരുമ്പു​പ​ണി​ക്കാ​ര​നാ​യി​രു​ന്നു, അമ്മ കൃഷി​യി​ട​ങ്ങ​ളി​ലും പണി ചെയ്‌തി​രു​ന്നു. ഞങ്ങൾ എട്ടു മക്കളാ​യി​രു​ന്നു. ഞാനാ​യി​രു​ന്നു ഏറ്റവും മൂത്തയാൾ.

എനിക്കു 12 വയസ്സു​ള്ള​പ്പോൾ സ്‌പെ​യി​നിൽ ആഭ്യന്ത​ര​യു​ദ്ധം പൊട്ടി​പ്പു​റ​പ്പെട്ടു. എന്റെ അച്ഛൻ വെച്ചു​പു​ലർത്തി​യി​രുന്ന രാഷ്‌ട്രീയ ആശയങ്ങൾ ഗവണ്മെ​ന്റിന്‌ എതിരാ​യി​രു​ന്ന​തു​കൊണ്ട്‌ യുദ്ധത്തി​നു ശേഷം അദ്ദേഹം ജയിലി​ലാ​യി. ഞങ്ങൾക്കെ​ല്ലാ​വർക്കും ആവശ്യ​ത്തി​നു ഭക്ഷണം കണ്ടെത്തുക എന്നത്‌ അമ്മയ്‌ക്കു വലിയ ബുദ്ധി​മു​ട്ടാ​യി​രു​ന്നു. അതു​കൊണ്ട്‌ അമ്മ എന്റെ അനിയ​ത്തി​മാ​രായ ആർസലി​യെ​യും ലൗറി​യെ​യും റമോ​ണി​യെ​യും സ്‌പെ​യി​നി​ലുള്ള ബിൽബാ​വോ​യി​ലെ ഒരു മഠത്തി​ലേക്കു വിട്ടു. അവിടെ അവർക്ക്‌ ആവശ്യ​ത്തിന്‌ ഭക്ഷണ​മെ​ങ്കി​ലും കിട്ടു​മാ​യി​രു​ന്നു.

ആർസലി: ഞങ്ങളെ മഠത്തി​ലാ​ക്കിയ സമയത്ത്‌ എനിക്ക്‌ 14-ഉം ലൗറിക്ക്‌ 12-ഉം റമോ​ണിക്ക്‌ 10-ഉം ആയിരു​ന്നു പ്രായം. വീട്ടിൽനി​ന്നു മാറി നിന്നത്‌ ഞങ്ങൾക്ക്‌ വളരെ സങ്കടമാ​യി​രു​ന്നു. അവിടെ ഞങ്ങളുടെ ജോലി ശുചീ​ക​ര​ണ​മാ​യി​രു​ന്നു. രണ്ടു വർഷത്തി​നു ശേഷം കന്യാ​സ്‌ത്രീ​കൾ സറഗോ​സ​യി​ലെ പ്രായ​മാ​യ​വരെ ശുശ്രൂ​ഷി​ക്കുന്ന ഒരു വലിയ മഠത്തി​ലേക്കു ഞങ്ങളെ മാറ്റി. അവിടെ ഞങ്ങളുടെ ജോലി അടുക്കള വൃത്തി​യാ​ക്ക​ലാ​യി​രു​ന്നു, കൗമാ​ര​ത്തി​ലാ​യി​രുന്ന ഞങ്ങളെ തളർത്തി​ക്ക​ള​യുന്ന ഒന്ന്‌.

ഫെലീസ: അനിയ​ത്തി​മാ​രെ സറഗോ​സ​യി​ലേക്കു മാറ്റി​യ​പ്പോൾ അമ്മയും ഇടവക​യി​ലെ പുരോ​ഹി​ത​നാ​യി​രുന്ന ഒരു അമ്മാവ​നും കൂടെ എന്നെ ജോലി​ക്കാ​യി അതേ മഠത്തി​ലേക്കു വിടാൻ തീരു​മാ​നി​ച്ചു. എന്നോട്‌ താത്‌പ​ര്യം കാണിച്ച ഒരു പയ്യനിൽനിന്ന്‌ എന്നെ അകറ്റി നിറു​ത്താ​നാ​യി​രു​ന്നു അത്‌. ഒരു മതഭക്ത​യാ​യി​രു​ന്ന​തു​കൊണ്ട്‌ കുറച്ചു​നാ​ള​ത്തേക്ക്‌ മഠത്തിൽ താമസി​ക്കാൻ അവസരം കിട്ടി​യത്‌ എനിക്ക്‌ ഇഷ്ടമായി. ഞാൻ എല്ലാ ദിവസ​വും കുർബാന കൂടു​മാ​യി​രു​ന്നു. ആഫ്രി​ക്ക​യി​ലുള്ള എന്റെ ഒരു ബന്ധുവി​നെ​പ്പോ​ലെ ഒരു മിഷനറി ആയാലോ എന്നു​പോ​ലും ഞാൻ ചിന്തിച്ചു.

ഞാൻ ചെയ്യാൻ ആഗ്രഹിച്ച പലതും മഠത്തിൽവെച്ച്‌ ചെയ്യാൻ കഴിയി​ല്ലെന്ന്‌ എനിക്കു മനസ്സി​ലാ​യി. മറ്റൊരു രാജ്യത്തു പോയി ദൈവത്തെ സേവി​ക്കാ​നുള്ള എന്റെ ആഗ്രഹത്തെ അവിടത്തെ കന്യാ​സ്‌ത്രീ​കൾ ഒരുവി​ധ​ത്തി​ലും പ്രോ​ത്സാ​ഹി​പ്പി​ച്ചില്ല. അതു​കൊണ്ട്‌ ഒരു വർഷത്തി​നു ശേഷം, പുരോ​ഹി​ത​നാ​യി​രുന്ന എന്റെ അമ്മാവനെ ശുശ്രൂ​ഷി​ക്കാ​മെ​ന്നു​ക​രു​തി ഞാൻ തിരിച്ച്‌ വീട്ടി​ലേക്കു പോയി. അവിടെ ഞാൻ അമ്മാവന്റെ വീട്ടു​കാ​ര്യ​ങ്ങ​ളൊ​ക്കെ നോക്കി​ന​ടത്തി. വൈകു​ന്നേ​ര​ങ്ങ​ളിൽ ഞങ്ങൾ ഒരുമി​ച്ചി​രുന്ന്‌ കൊന്ത ചൊല്ലു​മാ​യി​രു​ന്നു. അതു​പോ​ലെ, പള്ളിയി​ലെ അലങ്കാ​ര​പ്പ​ണി​കൾ ചെയ്യാ​നും മറിയ​യു​ടെ​യും മറ്റ്‌ “വിശു​ദ്ധ​രു​ടെ​യും” പ്രതി​മകൾ ഒരുക്കാ​നും ഒക്കെ എനിക്കു വളരെ ഇഷ്ടമാ​യി​രു​ന്നു.

ആർസലി: സറഗോ​സ​യി​ലാ​യി​രു​ന്ന​പ്പോൾ, ഞാൻ ഒരു കന്യാ​സ്‌ത്രീ​യാ​കാ​നുള്ള പ്രഥമ പ്രതി​ജ്ഞ​യെ​ടു​ത്തു. അതു കഴിഞ്ഞ​പ്പോൾ അവിടത്തെ കന്യാ​സ്‌ത്രീ​കൾ എന്നെയും അനിയ​ത്തി​മാ​രെ​യും പല സ്ഥലങ്ങളി​ലേക്കു വിടാൻ തീരു​മാ​നി​ച്ചു. അവർ എന്നെ മഡ്രി​ഡി​ലുള്ള ഒരു മഠത്തി​ലേ​ക്കും ലൗറിയെ വലെൻസി​യ​യി​ലുള്ള ഒരു മഠത്തി​ലേ​ക്കും വിട്ടു. റമോണി സറഗോ​സ​യിൽത്തന്നെ തുടർന്നു. മഡ്രി​ഡിൽവെച്ച്‌ ഞാൻ ഒരു കന്യാ​സ്‌ത്രീ​യാ​കാ​നുള്ള രണ്ടാം​കൂ​ട്ടം പ്രതി​ജ്ഞ​യെ​ടു​ത്തു. കുട്ടി​ക​ളും പ്രായ​മാ​യ​വ​രും ഒക്കെ ആ മഠത്തിൽ താമസി​ക്കാൻ വരുമാ​യി​രു​ന്നു. അതു​കൊണ്ട്‌ അവിടെ ചെയ്യാൻ ഒരുപാട്‌ ജോലി​ക​ളു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ഞാൻ മഠത്തിന്റെ ആശുപ​ത്രി​യി​ലാ​യി​രു​ന്നു ജോലി ചെയ്‌തി​രു​ന്നത്‌.

സത്യത്തിൽ, കന്യാ​സ്‌ത്രീ​യാ​യി​ക്ക​ഴി​ഞ്ഞാൽ ആത്മീയ​മാ​യി എനിക്കു പല പ്രയോ​ജ​നങ്ങൾ കിട്ടു​മെ​ന്നാണ്‌ ഞാൻ കരുതി​യത്‌. അതായത്‌ ബൈബിൾ വായി​ക്കാ​നും പഠിക്കാ​നും ഒക്കെ കുറെ സമയം കിട്ടു​മെന്ന്‌. എന്നാൽ കാര്യങ്ങൾ അങ്ങനെ​യൊ​ന്നു​മാ​യി​രു​ന്നില്ല. അവിടെ ആരും ബൈബിൾ ഉപയോ​ഗി​ക്കി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നെന്നു മാത്രമല്ല, ദൈവ​ത്തെ​യോ യേശു​വി​നെ​യോ കുറിച്ച്‌ സംസാ​രി​ക്കുക പോലു​മി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു. അവി​ടെ​വെച്ച്‌ ഞാൻ ചെയ്‌തത്‌, കുറച്ച്‌ ലാറ്റിൻ പഠിച്ചു, “വിശു​ദ്ധ​ന്മാ​രു​ടെ” ജീവി​ത​ത്തെ​ക്കു​റിച്ച്‌ പഠിച്ചു, മറിയയെ ആരാധി​ച്ചു, ഇതൊ​ക്കെ​യാണ്‌. ബാക്കി​യെ​ല്ലാം നല്ല അധ്വാനം ഉൾപ്പെ​ടുന്ന ജോലി​ക​ളാ​യി​രു​ന്നു.

എനി​ക്കെ​ന്തോ വല്ലാത്ത ഉത്‌കണ്‌ഠ തോന്നി​ത്തു​ടങ്ങി. മഠത്തിൽ പണി ചെയ്‌ത്‌ മറ്റുള്ള​വരെ കാശു​കാ​രാ​ക്കു​ന്ന​തി​നു പകരം സ്വന്തം കുടും​ബ​ത്തി​നു​വേണ്ടി എന്തെങ്കി​ലും ചെയ്യണ​മെന്ന്‌ എനിക്കു തോന്നി. അങ്ങനെ ഞാൻ ഇക്കാര്യം മഠത്തി​ല​മ്മ​യോട്‌ സംസാ​രി​ച്ചു. എനിക്ക്‌ അവി​ടെ​നി​ന്നു പോക​ണ​മെന്ന്‌ ഞാൻ പറഞ്ഞു. എന്നാൽ അവർ എന്നെ ഒരു മുറി​യി​ലിട്ട്‌ പൂട്ടു​ക​യാണ്‌ ചെയ്‌തത്‌. അങ്ങനെ​യെ​ങ്കി​ലും എന്റെ തീരു​മാ​നം മാറു​മെന്ന്‌ അവർ വിചാ​രി​ച്ചു.

പിന്നീട്‌ മുറി​യിൽനിന്ന്‌ പുറത്തി​റ​ക്കി​യ​ശേഷം തീരു​മാ​ന​ത്തിന്‌ മാറ്റമു​ണ്ടോ എന്ന്‌ അവർ എന്നോടു ചോദി​ച്ചു. ഇല്ലെന്നു പറഞ്ഞ​പ്പോൾ എന്നെ വീണ്ടും പൂട്ടി​യി​ട്ടു. അങ്ങനെ മൂന്നു​തവണ എന്നെ പൂട്ടി​യി​ട്ടി​ട്ടും തീരു​മാ​ന​ത്തി​നു മാറ്റ​മൊ​ന്നു​മി​ല്ലെന്ന്‌ മനസ്സി​ലാ​യ​പ്പോൾ, “ദൈവത്തെ സേവി​ക്കു​ന്ന​തി​നെ​ക്കാൾ സാത്താനെ സേവി​ക്കാ​നാണ്‌ എനിക്ക്‌ ഇഷ്ടം. അതു​കൊണ്ട്‌ ഞാൻ പോകു​ന്നു” എന്ന്‌ എഴുതി​ക്കൊ​ടു​ത്താൽ എനിക്ക്‌ അവി​ടെ​നി​ന്നു പോകാ​മെന്ന്‌ അവർ പറഞ്ഞു. അതു കേട്ട ഞാൻ ഞെട്ടി​പ്പോ​യി. എനിക്ക്‌ അവിടം​വി​ട്ടു പോക​ണ​മെന്ന്‌ അതിയായ ആഗ്രഹ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നെ​ങ്കി​ലും അങ്ങനെ എഴുതി​ക്കൊ​ടു​ക്കാൻ ഞാൻ തയ്യാറ​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു. അവസാനം, എനിക്ക്‌ കുമ്പസാ​രി​ക്ക​ണ​മെന്ന്‌ ഞാൻ പറഞ്ഞു. കാര്യ​ങ്ങ​ളെ​ല്ലാം ഞാൻ പുരോ​ഹി​ത​നോട്‌ പറഞ്ഞു. അങ്ങനെ അദ്ദേഹം എന്നെ സറഗോ​സ​യി​ലെ മഠത്തി​ലേക്കു വിടാ​നുള്ള അനുമതി ബിഷപ്പിൽനിന്ന്‌ വാങ്ങി. കുറച്ചു മാസം സറഗോ​സ​യിൽ നിന്ന​ശേഷം എന്നെ വീട്ടിൽ പോകാൻ അനുവ​ദി​ച്ചു. അധികം​വൈ​കാ​തെ​തന്നെ, ലൗറി​യും റമോ​ണി​യും മഠം വിട്ടു​പോ​ന്നു.

ഞങ്ങളെ ഭിന്നി​പ്പിച്ച പുസ്‌ത​കം

ഫെലീസ: താമസി​യാ​തെ വിവാ​ഹി​ത​യായ ഞാൻ സ്‌പെ​യി​നി​ലെ കന്റാ​ബ്രി​യ​യി​ലേക്കു പോയി അവിടെ താമസ​മാ​ക്കി. അവിടെ ചെന്നശേ​ഷവും ഞാൻ പതിവാ​യി പള്ളിയിൽ പോകു​മാ​യി​രു​ന്നു. ഒരു ഞായറാഴ്‌ച വേദി​യിൽനി​ന്നു​കൊണ്ട്‌ പുരോ​ഹി​തൻ നിത്യ​ജീ​വ​നി​ലേക്കു നയിക്കുന്ന സത്യം എന്ന പുസ്‌തകം കാണി​ച്ചിട്ട്‌ അപ്രതീ​ക്ഷി​ത​മാ​യി ഒരു അറിയിപ്പ്‌ നടത്തി: “ഈ പുസ്‌തകം കണ്ടോ, ആരെങ്കി​ലും ഇത്‌ നിങ്ങൾക്കു തന്നാൽ ഒന്നുകിൽ എന്റെ കൈയിൽ തരണം അല്ലെങ്കിൽ എറിഞ്ഞു​ക​ള​ഞ്ഞേ​ക്കണം.”

ആ പുസ്‌തകം ഞാൻ കണ്ടിട്ടി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു, പക്ഷേ ഇത്‌ കേട്ട​പ്പോൾ അത്‌ അപ്പോൾത്തന്നെ എനിക്ക്‌ കിട്ടണ​മെ​ന്നാ​യി. കുറച്ചു ദിവസം കഴിഞ്ഞ​പ്പോൾ യഹോ​വ​യു​ടെ സാക്ഷി​ക​ളായ രണ്ട്‌ സ്‌ത്രീ​കൾ എന്റെ വീട്ടിൽ വന്നു. അവർ എനിക്ക്‌ ആ പുസ്‌തകം തന്നു. അന്നു രാത്രി​തന്നെ ഞാൻ അതു വായി​ച്ചു​തീർത്തു. അവർ വീണ്ടും വന്നപ്പോൾ ബൈബിൾ പഠിക്കാൻ ഇഷ്ടമാ​ണോ എന്ന്‌ ചോദി​ച്ചു. ഇഷ്ടമാ​ണെന്ന്‌ ഞാൻ പറഞ്ഞു.

ദൈവ​ത്തിന്‌ ഇഷ്ടമുള്ള കാര്യങ്ങൾ ചെയ്യാ​നാണ്‌ ഞാൻ എപ്പോ​ഴും ആഗ്രഹി​ച്ചത്‌. അങ്ങനെ​യി​രി​ക്കെ​യാണ്‌ ഞാൻ യഹോ​വ​യെ​ക്കു​റി​ച്ചുള്ള സത്യം പഠിക്കാൻ തുടങ്ങി​യത്‌. അത്‌ യഹോ​വയെ ആഴമായി സ്‌നേ​ഹി​ക്കാൻ എന്നെ പ്രേരി​പ്പി​ച്ചു. എല്ലാവ​രോ​ടും യഹോ​വ​യെ​ക്കു​റിച്ച്‌ പറയണ​മെന്ന്‌ എനിക്ക്‌ തോന്നി. 1973-ൽ ഞാൻ സ്‌നാ​ന​മേറ്റു. കിട്ടുന്ന അവസര​ങ്ങ​ളി​ലെ​ല്ലാം ഞാൻ വീട്ടു​കാ​രോട്‌ സത്യ​ത്തെ​ക്കു​റിച്ച്‌ പറയു​മാ​യി​രു​ന്നു. എന്നാൽ ഞാൻ വിശ്വ​സി​ക്കു​ന്ന​തൊ​ക്കെ തെറ്റാ​ണെന്ന വാദത്തിൽത്തന്നെ വീട്ടു​കാർ ഉറച്ചു​നി​ന്നു, പ്രത്യേ​കിച്ച്‌ അനിയത്തി ആർസലി.

ആർസലി: മഠത്തിൽവെച്ച്‌ മോശ​മായ പെരു​മാ​റ്റ​ത്തിന്‌ ഇരയാ​യ​തു​കൊണ്ട്‌ മതത്തെ​ക്കു​റിച്ച്‌ ഓർത്ത​പ്പോൾ എനിക്കു ദേഷ്യ​വും സങ്കടവും ഒക്കെ വന്നു. എങ്കിലും എല്ലാ ഞായറാ​ഴ്‌ച​ക​ളി​ലും പള്ളിയിൽ പോകു​ക​യും ദിവസ​വും കൊന്ത ചൊല്ലു​ക​യും ചെയ്യു​മാ​യി​രു​ന്നു. അപ്പോ​ഴും ബൈബിൾ മനസ്സി​ലാ​ക്ക​ണ​മെ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു എന്റെ ആഗ്രഹം, അതിനു​വേണ്ടി ഞാൻ പ്രാർഥി​ക്കു​ക​യും ചെയ്‌തു. ഫെലീസ പഠിച്ച കാര്യ​ങ്ങ​ളൊ​ക്കെ എന്നോടു പറഞ്ഞു. അതു പറയു​മ്പോ​ഴുള്ള അവളുടെ ആവേശം കണ്ടപ്പോൾ എനിക്കു തോന്നി അവൾ ഒരു തീവ്ര​വാ​ദി​യാ​യെന്ന്‌. ചേച്ചി പറഞ്ഞതി​നോ​ടൊ​ന്നും ഞാൻ യോജി​ച്ചില്ല.

പിന്നീട്‌, ഞാൻ ജോലി​ക്കാ​യി മഡ്രി​ഡി​ലേക്ക്‌ പോയി. അവി​ടെ​വെച്ച്‌ ഞാൻ കല്ല്യാണം കഴിച്ചു. സ്ഥിരമാ​യി പള്ളിയിൽ പോകുന്ന പലരും യേശു പറഞ്ഞത​നു​സ​രി​ച്ചൊ​ന്നു​മല്ല ജീവി​ക്കു​ന്ന​തെന്ന്‌ കാലാ​ന്ത​ര​ത്തിൽ എനിക്ക്‌ മനസ്സി​ലാ​യി. അതു​കൊണ്ട്‌ ഞാൻ പള്ളിയിൽപോക്ക്‌ നിറുത്തി. ‘വിശു​ദ്ധ​ന്മാ​രി​ലും’ നരകാ​ഗ്നി​യി​ലും കുമ്പസാ​ര​ത്തി​ലും ഞാൻ വിശ്വ​സി​ക്കാ​തെ​യാ​യി. എന്റെ കൈയിൽ ഉണ്ടായി​രുന്ന വിഗ്ര​ഹ​ങ്ങ​ളെ​ല്ലാം ഞാൻ കളഞ്ഞു. ഞാൻ ആ ചെയ്‌ത​തൊ​ക്കെ ശരിയാ​ണോ എന്ന്‌ എനിക്ക്‌ അറിയി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു. എനിക്ക്‌ ആകെ വിഷമ​മാ​യി, എങ്കിലും “എനിക്ക്‌ അങ്ങയെ അറിയാൻ ആഗ്രഹ​മുണ്ട്‌, എന്നെ സഹായി​ക്കേ​ണമേ” എന്ന്‌ ദൈവ​ത്തോട്‌ പ്രാർഥി​ക്കു​ന്നത്‌ ഞാൻ നിറു​ത്തി​യില്ല. യഹോ​വ​യു​ടെ സാക്ഷികൾ പല തവണ എന്റെ കതകിൽ മുട്ടി​യത്‌ എനിക്ക്‌ ഓർമ​യുണ്ട്‌, പക്ഷേ അപ്പോ​ഴൊ​ന്നും ഞാൻ കതക്‌ തുറന്നില്ല. എനിക്ക്‌ ഒരു മതത്തി​ലും വിശ്വാ​സ​മി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു.

എന്റെ അനിയത്തി ലൗറി ഫ്രാൻസി​ലും റമോണി സ്‌പെ​യി​നി​ലും ആണ്‌ താമസി​ച്ചി​രു​ന്നത്‌. 1980-കളുടെ തുടക്ക​ത്തിൽ അവർ യഹോ​വ​യു​ടെ സാക്ഷി​ക​ളോ​ടൊത്ത്‌ ബൈബിൾ പഠിക്കാൻ തുടങ്ങി. ഫെലീ​സ​യെ​പ്പോ​ലെ അവരും വഴി​തെ​റ്റി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടെന്ന്‌ എനിക്കു തോന്നി. പിന്നെ ഞാൻ എന്റെ അയൽക്കാ​രി ആൻജലീ​ന​സി​നെ പരിച​യ​പ്പെട്ടു. ഞങ്ങൾ അടുത്ത സുഹൃ​ത്തു​ക്ക​ളാ​യി. ആൻജലീ​നസ്‌ ഒരു യഹോ​വ​യു​ടെ സാക്ഷി​യാ​യി​രു​ന്നു. ആൻജലീ​ന​സും ഭർത്താ​വും എനിക്കു ബൈബിൾ പഠിക്കാൻ ഇഷ്ടമാ​ണോ എന്ന്‌ പലവട്ടം ചോദി​ച്ചു. മതത്തിൽ താത്‌പ​ര്യ​മി​ല്ലെന്ന്‌ ഞാൻ പറയു​മാ​യി​രു​ന്നെ​ങ്കി​ലും ബൈബി​ളി​നെ​ക്കു​റിച്ച്‌ അറിയാൻ എനിക്ക്‌ ആഗ്രഹ​മു​ണ്ടെന്ന്‌ അവർക്കു മനസ്സി​ലാ​യി. അവസാനം ഞാൻ പറഞ്ഞു: “എന്റെ ബൈബിൾ ഉപയോ​ഗിച്ച്‌ പഠിക്കാ​നാ​ണെ​ങ്കിൽ മാത്രം ഞാൻ സമ്മതി​ക്കാം.” എന്റെ കൈയിൽ നാകാർ-കൊളംഗാ ഭാഷാ​ന്തരം ബൈബി​ളു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു.

ഒടുവിൽ ബൈബിൾ ഞങ്ങളെ ഒന്നിപ്പി​ക്കു​ന്നു

ഫെലീസ: 1973-ൽ ഞാൻ സ്‌നാ​ന​മേറ്റ കാലത്ത്‌ കന്റാ​ബ്രി​യ​യു​ടെ തലസ്ഥാ​ന​മായ സാന്റാ​ന്റ​റിൽ ഏകദേശം 70 സാക്ഷികൾ ഉണ്ടായി​രു​ന്നു. കന്റാ​ബ്രി​യ​യി​ലുള്ള നൂറു​ക​ണ​ക്കി​നു ഗ്രാമ​ങ്ങ​ളി​ലുള്ള എല്ലാവ​രെ​യും സുവാർത്ത അറിയി​ക്ക​ണ​മെ​ങ്കിൽ ഞങ്ങൾക്കു കുറെ ദൂരം യാത്ര ചെയ്യണ​മാ​യി​രു​ന്നു. അതു​കൊണ്ട്‌ ഞങ്ങൾ ആദ്യം ബസ്സിൽ ചെന്ന്‌ ഇറങ്ങും, പിന്നെ അടുത്തുള്ള ഗ്രാമ​ങ്ങ​ളി​ലേക്കു കാറിൽ പോകും.

ബൈബിൾ പഠിക്കാൻ ഞാൻ പലരെ​യും സഹായി​ച്ചു, അതിൽ 11 പേർ സ്‌നാ​ന​മേൽക്കു​ക​യും ചെയ്‌തു. പഠിച്ച​വ​രിൽ മിക്കവ​രും കത്തോ​ലി​ക്ക​രാ​യി​രു​ന്നു. അവരോട്‌ ക്ഷമയോ​ടെ ഇടപെ​ട​ണ​മാ​യി​രു​ന്നു. കാരണം, വിശ്വ​സി​ച്ചി​രുന്ന കാര്യ​ങ്ങ​ളൊ​ക്കെ തെറ്റാ​ണെന്ന്‌ മനസ്സി​ലാ​ക്കാൻ എന്നെ​പ്പോ​ലെ​തന്നെ അവർക്കും സമയം വേണമാ​യി​രു​ന്നു. ബൈബി​ളി​നും യഹോ​വ​യു​ടെ പരിശു​ദ്ധാ​ത്മാ​വി​നും മാത്രമേ ഒരാളു​ടെ ചിന്തകൾക്കു മാറ്റം വരുത്താ​നും സത്യം മനസ്സി​ലാ​ക്കാൻ അയാളെ സഹായി​ക്കാ​നും കഴിയൂ എന്ന്‌ എനിക്ക്‌ അറിയാ​മാ​യി​രു​ന്നു. (എബ്രാ. 4:12) പോലീ​സു​കാ​ര​നാ​യി​രുന്ന എന്റെ ഭർത്താവ്‌ ബീൻവെ​നി​ഡോ 1979-ൽ സ്‌നാ​ന​മേറ്റു. മരിക്കു​ന്ന​തി​നു മുമ്പ്‌ അമ്മയും ബൈബിൾ പഠിക്കാൻ തുടങ്ങി​യി​രു​ന്നു.

ആർസലി: ബൈബിൾപ​ഠനം തുടങ്ങിയ കാലത്ത്‌ യഹോ​വ​യു​ടെ സാക്ഷികൾ വിശ്വ​സി​ക്കാൻ കൊള്ളാ​വ​ത്ത​വ​രാ​ണെ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു ഞാൻ വിചാ​രി​ച്ചി​രു​ന്നത്‌. പക്ഷേ കുറച്ചു നാൾ കഴിഞ്ഞ​പ്പോൾ അത്തരം ചിന്തക​ളെ​ല്ലാം മാറി. സാക്ഷികൾ ബൈബിൾ പഠിപ്പി​ക്കു​ന്നവർ മാത്രമല്ല അത്‌ അനുസ​രി​ക്കു​ന്ന​വ​രും ആണ്‌. യഹോ​വ​യി​ലും ബൈബി​ളി​ലും ഉള്ള എന്റെ വിശ്വാ​സം കൂടി​ക്കൂ​ടി​വന്നു, അതോ​ടൊ​പ്പം എന്റെ സന്തോ​ഷ​വും. അയൽക്കാ​രിൽ ചിലർ എനിക്കു വന്ന മാറ്റം കണ്ടിട്ട്‌ ഇങ്ങനെ പറഞ്ഞു, “ആർസലീ, നീ തിര​ഞ്ഞെ​ടുത്ത വഴി​യേ​തന്നെ പൊയ്‌ക്കോ!”

“എന്നെ ഉപേക്ഷി​ക്കാ​തെ ബൈബി​ളി​നെ​ക്കു​റി​ച്ചുള്ള സത്യം മനസ്സി​ലാ​ക്കാൻ പല അവസരങ്ങൾ തന്നതിന്‌ യഹോവേ നന്ദി” എന്ന്‌ പറഞ്ഞു​കൊണ്ട്‌ ഞാൻ പ്രാർഥി​ക്കു​മാ​യി​രു​ന്നു. മോശ​മാ​യി സംസാ​രി​ച്ച​തിന്‌ ഞാൻ ഫെലീ​സ​യോ​ടു ക്ഷമ ചോദി​ക്കു​ക​യും ചെയ്‌തു. അന്നുമു​തൽ തർക്കി​ക്കു​ന്ന​തി​നു പകരം ഞങ്ങൾ സന്തോ​ഷ​ത്തോ​ടെ ബൈബി​ളി​നെ​ക്കു​റി​ച്ചു സംസാ​രി​ക്കാൻ തുടങ്ങി. 1989-ൽ ഞാൻ സ്‌നാ​ന​മേറ്റു, എന്റെ 61-ാം വയസ്സിൽ.

ഫെലീസ: എനിക്ക്‌ ഇപ്പോൾ 91 വയസ്സായി. എന്റെ ഭർത്താവ്‌ മരിച്ചു. മുമ്പ​ത്തെ​പ്പോ​ലെ​യൊ​ന്നും ഇപ്പോൾ ചെയ്യാൻ പറ്റുന്നില്ല. എങ്കിലും എല്ലാ ദിവസ​വും ഞാൻ ബൈബിൾ വായി​ക്കും. സാധ്യ​മാ​കു​മ്പോ​ഴെ​ല്ലാം യോഗ​ങ്ങൾക്കും വയൽശു​ശ്രൂ​ഷ​യ്‌ക്കും പോകു​ക​യും ചെയ്യും.

ആർസലി: ഒരു കന്യാ​സ്‌ത്രീ​യാ​യി​രു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടാ​ണെന്നു തോന്നു​ന്നു കണ്ടുമു​ട്ടുന്ന എല്ലാ പുരോ​ഹി​ത​ന്മാ​രോ​ടും കന്യാ​സ്‌ത്രീ​ക​ളോ​ടും യഹോ​വ​യെ​ക്കു​റി​ച്ചു സംസാ​രി​ക്കാൻ എനിക്കു വലിയ ഇഷ്ടമാണ്‌. അവരിൽ ചിലരു​മാ​യി രസകര​മായ സംഭാ​ഷ​ണങ്ങൾ നടത്താൻ എനിക്കാ​യി​ട്ടുണ്ട്‌. പലരും മാസി​ക​ക​ളും പുസ്‌ത​ക​ങ്ങ​ളും സ്വീക​രി​ച്ചി​ട്ടു​മുണ്ട്‌. ഒരു പുരോ​ഹി​തന്റെ കാര്യം ഞാൻ പ്രത്യേ​കം ഓർക്കു​ന്നു. കുറച്ചു തവണ അദ്ദേഹ​വു​മാ​യി സംസാ​രിച്ച്‌ കഴിഞ്ഞ​പ്പോൾ ഞാൻ പറയു​ന്ന​തി​നോട്‌ അദ്ദേഹം യോജി​ച്ചു. അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു: “ഈ പ്രായ​ത്തിൽ ഞാൻ എന്തു ചെയ്യാനാ? ഇടവക​ക്കാ​രും കുടും​ബ​ക്കാ​രും ഒക്കെ എന്തു പറയും?” അപ്പോൾ ഞാൻ ചോദി​ച്ചു: “ദൈവം എന്തു പറയും എന്നു ചിന്തി​ച്ചോ?” ഞാൻ പറഞ്ഞത്‌ ശരിയാ​ണെന്ന്‌ അദ്ദേഹ​ത്തിന്‌ മനസ്സി​ലാ​യി. അദ്ദേഹ​ത്തി​ന്റെ മുഖത്തെ സങ്കടം എനിക്കു കാണാ​നാ​യി. പക്ഷേ മാറ്റം വരുത്താ​നുള്ള ധൈര്യം അദ്ദേഹ​ത്തി​നി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു.

എന്റെകൂ​ടെ യോഗ​ത്തി​നു വരണ​മെന്ന്‌ ഭർത്താവ്‌ പറഞ്ഞത്‌ ഞാൻ ഒരിക്ക​ലും മറക്കില്ല. ആ സമയത്ത്‌ 80-നു മേൽ പ്രായ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നെ​ങ്കി​ലും അതിനു ശേഷം അദ്ദേഹം ഒറ്റ യോഗം​പോ​ലും മുടക്കി​യില്ല. അദ്ദേഹം ബൈബിൾ പഠിക്കു​ക​യും പ്രസം​ഗ​പ്ര​വർത്തനം തുടങ്ങു​ക​യും ചെയ്‌തു. ശുശ്രൂ​ഷ​യിൽ ഞങ്ങൾ ഒരുമിച്ച്‌ പ്രവർത്തി​ച്ച​തി​ന്റെ അനേകം മധുര​സ്‌മ​ര​ണകൾ എനിക്കുണ്ട്‌. സ്‌നാ​ന​പ്പെ​ടു​ന്ന​തി​നു രണ്ടു മാസം മുമ്പ്‌ അദ്ദേഹം മരണമ​ടഞ്ഞു.

ഫെലീസ: യഹോ​വയെ സേവി​ക്കാൻ തുടങ്ങി​യ​പ്പോൾ എന്റെ മൂന്ന്‌ അനിയ​ത്തി​മാ​രും എന്നെ എതിർത്തു. എന്നാൽ പിന്നീട്‌ അവരും സത്യം സ്വീക​രി​ച്ചു. എന്റെ ജീവി​ത​ത്തിൽ നടന്നി​ട്ടു​ള്ള​തിൽവെച്ച്‌ ഏറ്റവും നല്ലൊരു കാര്യ​മാ​യി​രു​ന്നു അത്‌. ഒരുമി​ച്ചി​രുന്ന്‌ സ്‌നേ​ഹ​വാ​നായ യഹോ​വ​യെ​ക്കു​റി​ച്ചും അവിടു​ത്തെ വചന​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചും സംസാ​രി​ക്കു​ന്നത്‌ ഞങ്ങൾക്ക്‌ എത്ര ഇഷ്ടമാ​ണെ​ന്നോ! അങ്ങനെ ഞങ്ങൾ ആത്മീയ​സ​ഹോ​ദ​രി​മാർ ആയി മാറി.a