Kiris-nebã vɩɩm la b tʋʋma tigissã na-kẽndr not-rãmbã
SA-SIK RASEM A 3-9
D SẼN BÃNG BIIBLÃ KARENG PƲGẼ | YIKRI 13-14
‘Yaas-y n ges-y fãagr ning a Zeova sẽn na n fãag yãmbã’
A Moiiz yɩɩ ned sẽn tall tẽebo
A Moiiz ra pa mi tɩ Wẽnnaam na n welga mog-miuugã n kõ Israyɛll nebã tɩ b pɩʋʋg n põs ye. La a ra kɩsa sɩd tɩ Wẽnnaam na n maana bũmb n kogl a nin-buiidã, n da rat tɩ b bas b yam ne rẽ. Kibarã yeta woto: “A Moiiz yeela nebã yaa: ‘Da zoe-y rabeem ye. Yaas-y n ges-y Zusoabã sẽn na n fãag yãmb dũndã.’” (Yikri 14:13) Rẽ yĩnga a Moiiz tõog n sõnga a taabã tɩ b kɩs sɩd tɩ Wẽnnaam bee ne-b bɩ? N-ye, bala, Biiblã goma a Moiiz ne nin-buiidã fãa yell n yeel tɩ ‘ne tẽebo, Israyɛll nebã pɩʋʋga Mog-Miuugã wa tẽng koɛɛnga.’ (Hebre dãmba 11:29) A Moiiz tẽebã naf-a lame, la nafd neb nins sẽn dɩkd yam a mak-sõngã pʋgẽ wã me.
Yikri 14:21, 22; w18.09 26 s. 13
A yaa pãng sẽn ka to soaba, la a yaool n nanda nebã
13 Karm-y Yikr 14:19-22. Mams-y y yamẽ tɩ yãmb naaga Israyɛll nebã n kẽnda. Y wa n mikame tɩ Ezipt sodaasã be y poorẽ n watẽ, tɩ mog-miuugã yaool n be yãmb taoore. Sẽn kẽedẽ kae ye. La Wẽnnaam maana bũmbu. A kɩtame tɩ sawadgã leb poorẽ, n tɩ be nin-buiidã ne Ezipt sodaasã sʋka. Lebga libsg ne-ba, tɩ yãmb nengẽ yaool n yaa vẽenem. A Moyiiz zẽka a nug n tees mogrã, tɩ seb-kãseng yi yaang n fug n kell n pasg mogrã a yiibu, tɩ lebg so-kẽenga. Yãmb ne y zakã rãmba, la y rũmsã fãa tũu nin-buiidã n dɩk sorã, n tong taab n kẽnd tɩ zũnd-zãnd kae ye. Bũmb a to me n ling yãmba! Tẽngã y sẽn tabdã pa bɛgd tɩ yaa sals ye. Yaa tẽn-koɛɛnga, tɩ kẽnã yaa nana. Woto sõngame tɩ baa sẽn maas-bã fãa tõog n pɩʋʋg n ta rʋʋnd a to wã.
Yikri 14:26-28; w09 15/3 7 2-3
Yãmb pa segd n yĩm a Zeova yell ye
Ezɩpt sodaasã saar-dãmbã sẽn wa n bõr tɩ b maood n na n yi wã, rẽ tɩ Israyɛll nebã fãa taa rʋʋnd a to wã. A Moyiiz tẽega a nugã mogrã zugu, t’a Zeova kɩt tɩ koomã sẽn da welg n yas wa lalsã lebg n siigi. Mogrã koom siig n bʋʋga a Farawõ ne a sodaasã, n dɩ-b gilli. Bɛɛbã fãa kii zãnga. Israyɛll nebã paama b mense! —Yik. 14:26-28; Yɩɩn. 136:13-15.
Tẽn-yagsã neb sẽn wʋm yel-solem-kãngã kibarã, rabeem-kãseng kẽ-b lame. (Yik. 15:14-16) Yʋʋm pis-naas poore, a Rahaab sẽn da yaa Zeriko nedã yeela Israyɛll rap a yiib yaa: “Yãmb rabeem tara tõndo, . . . Bala, tõnd wʋmame tɩ wakat ning yãmb sẽn wa n yi Ezɩpt tẽngã, Sẽn-Ka-Saab kɩtame tɩ tãnwĩis ko-kãsengã lebg koɛɛng tɩ yãmb tõog n pɩʋʋg-a.” (Zoz. 2:9, 10) Tẽn-kãensã nebã meng sẽn da pa tũud a Zeova wã pa yĩm a sẽn maan to-to n fãag a nin-buiidã ye. Yaa vẽeneg tɩ bʋʋm waoog sẽn da segd n kɩt tɩ Israyɛll nebã ra yĩm a Zeova yell ye.
D bʋgs Wẽnnaam Gomdã zug neere:
Yikri 13:17; it-1 1009
So-bãaneg la so-kãsenga
Hal sẽn kaoose, Palɛstin soolmẽ wã, nebã ra tũuda so-bãanes la so-kãsems n kẽnd zĩis toɛy-toɛya. Wala makre, so-kãsems n da be tɩ nebã tũud n kẽnd n koosd b teedã. (Sõd. 20:17-19; 21:21, 22; 22:5, 21-23; Zoz. 2:22; Bʋ. 21:19; 1 Sãm. 6:9, 12; 13:17, 18; ges-y ROUTE DU ROI.) Sor ning b sẽn da yet tɩ yaa so-kãseng sẽn yɩɩd a taabã ra yita Ezɩpt n pasg Gaaza ne Askelon sẽn be Filisti wã, n kell n sãagd n teesd Megido sẽn be rɩtg babgã. So-kãng n debd Hazoor, Galile mogrã nug rɩtg babgã, hal n sãagd n teesd Damaase. Ned sã n yi Ezɩpt n debd kãabg tẽngẽ wã, so-kãng sẽn pasgd Filisti wã n da yaa koɛɛga. La a Zeova maana Israyɛll nebã neere, n kɩt tɩ b tũ sor a to sẽn na yɩl tɩ Filisti nebã ra wa bao n na n zab ne-b tɩ koms b raood ye.—Yik. 13:17.
Yikri 14:2; it-1 848 4-5
Ezɩpt yiibã
Yaa Mog-miuugã zĩ-bʋg la sẽn welg tɩ Israyɛll nebã paam n pasgã?
D tẽeg tɩ b sẽn wa n ta Etam sẽn be weoogã noorã n na n tilg b sik-zĩigã, Wẽnnaam yeela a Moyiiz ‘tɩ b lebg n leb poorẽ n tilg tãb-sikã Pi-Hahirot taoore, . . . ko-kãsengã noore.’ Rẽ ra na n kɩtame t’a Farawõ tags tɩ Israyɛll nebã “saadame n gilimd we-raoogã pʋgẽ, n ka mi b sẽn dabdẽ ye.” (Yik. 13:20; 14:1-3) Bãngdb nins sẽn yet tɩ wõnda yaa ɛl-hadz sorã (Route d’el Hadj) la b sẽn dɩkã wilgame tɩ Ebre gom-bil ning b sẽn lebg ka tɩ “lebg n leb poorẽ” wã pa rat n yeel tɩ bʋdge, bɩ n toeem sor ye. La rat n yeelame tɩ b wẽnemde, bɩ n tolg n gõdg tɩ yaa wa b lebda b sẽn da yiẽ wã. Bãmb yetame tɩ Israyɛll nebã rɩka sor n ta golfdesʋwɛzã nug-rɩtgo, n lebg n wẽnemd n tees Zebɛl Ataka wĩndg sẽn pukdẽ babgã. Zĩ-kãng yaool n yaa tãms sẽn be mogrã wĩndg sẽn lʋɩtẽ. Sẽn mik tɩ yaa neb kʋʋng kãsengã, neb sã n da pʋgd poorẽ n digd-ba, ra yaa toog tɩ b yã sor n tõog n wẽnemd n yi zĩ-kãng tao-tao. Bala, mogrã ra gɩdga b sore.
Pipi kiris nebã wakatẽ, zʋɩf rãmbã kʋdemdã kibay sɛb pʋsẽ, b togsa woto me. (Ges-y PIHAHIROTH.) La sẽn tar yõod n tɩ yɩɩda, yaa tɩ bãngdbã sẽn bilg kibarã to-to wã zemsa ne Biiblã sẽn yetã, baa ne b wʋsg sẽn yetã sẽn mi n pa zems ne Biiblã. (Yik. 14:9-16) Wõnda Israyɛll nebã sẽn ta zĩig ning n yaool n na n pasg mog-miuugã zãaga ne golfdesʋwɛzã (mogrã wĩngd sẽn lʋɩtẽ wã). Yaa sẽn na yɩl t’a Farawõ ne a sodaasã ra ta golfdesʋwɛzã baasgẽ n wẽnemd n dɩg-b n paam nana-nana ye.—Yik. 14:22, 23.
SA-SIK RASEM 10-16
D SẼN BÃNG BIIBLÃ KARENG PƲGẼ | YIKRI 15-16
“D yɩɩl n pẽg a Zeova”
Yikri 15:1, 2; w95 15/10 11 11
Bõe yĩng tɩ yaa masã meng la d tog n zoe Wẽnnaam sɩd-sɩdã?
11 A Zeova sẽn sãam Ezɩpt sodaasã fãa wã kɩtame t’a yʋʋrã paam pẽgr neb nins sẽn tũud-a wã sʋka. Kɩtame me t’a yʋʋrã saag zĩig fãa. (Zozoe 2:9, 10; 4:23, 24) A yʋʋrã saagame n yɩɩg Ezɩpt wẽn-faadã sẽn ka pãngã, la sẽn pa tõog n fãag b poorẽ dãmbã. Ezɩpt nebã sẽn da teeg wẽn-faado, ninsaalb la sodaasã baasa ne sũ-sãan-kãsenga. (Yɩɩn-sõamyã 146:3) Dẽnd pa lingr la Israyɛll nebã sẽn yãk yam n yɩɩl n pẽg Wẽnnaam, n na n wilg tɩ b waoogda Wẽnnaam ning sẽn vɩ wã, Wẽnnaam ning sẽn fãagd a nin-buiidã.
Yikri 15:11, 18; w95 15/10 11-12 15-16
Bõe yĩng tɩ yaa masã meng la d tog n zoe Wẽnnaam sɩd-sɩdã?
15 Tõnd sã n da naag neb nins sẽn põsã, n be ne a Moyiizi, yaa vẽeneg tɩ d na n yɩɩlame n yeel yaa: “Sẽn-Ka-Saabo, wẽnnaam-dãmbã sʋka, ãnda n zem yãmba? Ãnda n tar naam ne sõmblem wa yãmba, n sek zoeese, la sẽn zems waoogre, n maand tʋʋm-kãsemse?” (Yikri 15:11) Rẽ tɛkã, nebã lebsd n togsda goam nins sẽn be yɩɩllã pʋgẽ wã. Biiblã yaoolem sebrã pʋgẽ, tʋm-tʋmd a Zã goma neb sẽn paam vʋʋsem sõng zaeebo la b maand sɩd ne a Zeova yelle, n yeel tɩ “b ra yɩɩnda a Moyiiz sẽn yaa Wẽnnaam yambã yɩɩllã ne Pe-bilã yɩɩllã.” Yaa bõe yɩɩll la b sẽn yɩɩndã? Yɩɩllã yetame yaa: “Wẽnnaam a Zeova sẽn yaa Sẽn-tõe-a-fãa wã, yãmb tʋʋmã yaa kãsemse, n sek rabeem. Wakat fãa Rĩma, yãmb tʋʋmã yaa tɩrs la sɩda. Zeova, sɩd-sɩda, ãnda n pa na n zoe yãmb la a waoog yãmb yʋʋrã? Bala, yãmb y yembr bal n yaa sɩd soaba!”—Vẽnegre 15:2-4.
16 Rũndã-rũndã me, neb sẽn paam tɩ Wẽnnaam fãag-b ne dũni-kãngã tɩ b tũud-a wilgdame tɩ b sũur yaa noog ne Wẽnnaam tʋʋmã la a noyã. Neb sẽn yit tẽns toɛy-toɛy n paam tɩ b fãag-b ne ziri tũudmã, la ne dũni-kãngã sẽn debd a sãoong zĩigẽ wã, bala b mi Wẽnnaam noyã sẽn yaa tɩrsã la b tũudẽ. Yʋʋmd fãa, neb tus kobs ka tɛk n tõogd n lak b mens ne dũni-kãngã sẽn debd a sãoong zĩigẽ wã, n naagd a Zeova nin-buiidã sẽn yaa yɩlemdã. Ka la bilfu, a Zeova sã n wa sãam ziri tũudmã la dũni-kãngã nin-wẽnsã n sa, a nin-buiidã na n vɩɩmda wakat sẽn kõn sa dũni-paalgã pʋgẽ, tɩ tɩrlem na n zĩndi.
Yikri 15:20, 21; it-2 360 1
Yɩɩla
Wõnda Israyɛll yɩɩn-yɩɩndbã sulã pʋsẽ, neb a wãn wall nin-yɛng n yɩɩnde, t’a taabã reesdẽ. Biiblã pʋgẽ, wõnda yaa rẽ la b sẽn bool tɩ ‘reesgã.’ (Yik. 15:21; 1 Sãm. 18:6, 7) B sẽn gʋls yɩɩn-sõamyã kẽer to-to wã wilgdame tɩ yaa woto la b ra yɩɩnda. Wala makre, Yɩɩn-sõamyã 136 soabã. B sẽn bilg nebã sẽn yɩɩl yɩɩl a yiibã to-to n pẽg Wẽnnaam a Neemi wakatã, la b sẽn wa n me Zerizalɛm lalsã n sa wã, sɩd wõnda b yɩɩla woto.—Nee. 12:31, 38, 40-42; ges-y CHANT.
it-2 674
No-rɛɛs-poaka
Biiblã pʋgẽ, yaa a Miryam la b bool pipi tɩ no-rɛɛs-poaka. Yaa vẽeneg tɩ Wẽnnaam kɩtame t’a taas koees sãnda. Wala makre, Wẽnnaam vẽnega yɩɩllã goamã n togs-a. (Yik. 15:20, 21) Rẽ n so tɩ yẽ ne a Aarõ yeel a Moyiiz yaa: “Ka a Moyiis a ye bal la Sẽn-Ka-Saab gom ne ye.” (Sõd. 12:2) A Zeova mengã kɩtame t’a Miise togs tɩ yaa yẽ n tʋm a “Moyiis ne a Aarõ, la a Miryam” tɩ b lʋɩ Israyɛll nebã taoore, a sẽn wa n na n yiis-b yembd Ezɩptã. (Mii. 6:4) Baa ne a Miryam sẽn paam t’a Zeova kɩt t’a taas a koeesã, a zoodã ne a Zeova wã ra pa ta a Moyiiz zoodã ne a Zeova wã ye. A sẽn wa n maan bũmb a sẽn pa tar sor n na n maanã, Wẽnnaam sɩbg-a-la sõma.—Sõd. 12:1-15.
D bʋgs Wẽnnaam Gomdã zug neere:
Yikri 16:13; w11 1/9 14
YÃMB RA MIIME BƖ?
Bõe yĩng t’a Zeova kɩt tɩ Israyɛll nebã paam kodens n wãbe, b sẽn wa n be weoogẽ wã?
Israyɛll nebã sẽn yi yembd Ezɩptã poore, yaa hal noor a yiib fãa la Wẽnnaam kɩt tɩ b paam kodens n wãbe.—Yikri 16:13; Sõdbo 11:31.
Kodens yaa liuuli sẽn pa bɛd ye. Koadeng woglmã zemsa sãntɩmetr 18, t’a zɩslmã kolg garam 100. B maanda b tʋgdã zĩis toor-toor Aazi la Erop soolmẽ wã. Yaa liuuli sẽn pa paad zĩ-yɛng ye. B kẽnda Afirik ne Arabi soolmẽ wã. Yʋʋmd fãa, b sã n wa yik n na n kẽng zĩig a to, b tũuda taab wʋsg n pasgd Mediterane mogrã la b tũud Sinayi babgẽ wã.
Sebr a yembr pʋgẽ (The New Westminster Dictionary of the Bible), b yeelame tɩ “sobgã sã n fugd sõma, kodensã yɩgbã tʋʋlem paasdame. La sobgã sã n pa fugd sõma, pa rẽ bɩ b kaoosa yĩngr n wa ya, b fãa sigda tẽnga.” Nand tɩ b le yɩk n looge, b tog n paa tẽng n kaoos daar a yembr bɩ rasem a yiibu. Rẽ kɩtame tɩ tãoos-rãmbã tõe n paam-b nana-nana. Yʋʋmd 1900 wã sẽnese, yaa kodens milyõ a tã la b ra kʋʋd Ezɩpt soolmẽ wã yʋʋmd fãa n koosd ne tẽn-taas neba.
Naoor a yiibã fãa Israyɛll nebã sẽn wãb kodensã yɩɩ Tʋʋl-nif kiuug pʋgẽ. Baa ne kodensã sẽn minim n yɩgd n piuugd Sinayi babgẽ wã, yaa a Zeova n kɩt tɩ ‘sobg yiki,’ tɩ kodensã rʋʋg Israyɛll nebã sik zĩigã sɛɛgẽ.—Sõdbo 11:31.
Karemdbã sogsgo
Wẽnnaam sẽn fãag Israɛll nebã n yiis Eziptã poor bilfu, b sɩngame n yẽgemd rɩɩb poorẽ. Rẽ n so t’a Zeova kõ-b mannã. (Yikri 12:17, 18; 16:1-5) Rẽ wẽnde, a Moiiz kõo a Aarõ noor woto: “Rɩk yʋʋr n sui mann ne wam-makdga noor a yembr n tẽgen-a Zusoaba taoore n bĩng be yãmb yagensa yĩnga.” Kibarã paasda woto: “Dẽ, a Aarõ tẽgna yʋʋra ne manne, kug-walsa sẽn kɩt Wẽnnaam tõoda kaseta taoore n bĩng-a be wa Zusoaba sẽn da yeel a Moiizã.” (Yikri 16:33, 34) Yaa vẽeneg tɩ baa a Aarõ sã n ninga mannã yʋ-kãng pʋgẽ rẽ wẽnde, b ra segd n gũume hal t’a Moiiz wa maan Koglgã n ning kug-walsã be, t’a yaool n ning yʋ-kãng Kaset Koglgã taoore.
SA-SIK RASEM 17-23
D SẼN BÃNG BIIBLÃ KARENG PƲGẼ | YIKRI 17-18
“Rap nins sẽn yaa sik-m-mens rãmbã sõngda b taabã tɩ b minimã paasdẽ, la b kõt-b tʋʋma”
A Moiiz kõo mak-sõng nonglmã wɛɛngẽ
A Moiiz ra wilgdame t’a nonga a taabã me. Israyɛll nebã sẽn da mi tɩ yaa ne a Moiiz maasem la a Zeova wilgd bãmb sorã, b sã n da wa tar zu-loeese, b wata a nengẽ. Biiblã yeelame tɩ nebã ra wata “a Moiiz taoor yibeoog hal tɩ ta zaabre.” (Yikri 18:13-16) Mams-y n ges-y-yã a Moiiz sẽn da kelgd nebã zu-loees daarã tõrã sẽn da yaamsd-a to-to. La a sẽn da nong nin-buiidã, a ra maanda rẽ ne sũ-noogo.
Yikri 18:21, 22; w03 11/1 6 s. a 2
Bas-yard yaa tɩlae sẽn na yɩl n tall sũ-noogo
Nin-kãensã reng n wilgame tɩ b yaa wẽn-sakdba, tɩ b tõe n talla bas-yard ne-ba, tɩ b yaool n yãk-ba. B ra zoe n wilga vẽeneg tɩ b zoeta Wẽnnaam, tɩ b waoogda b Naandã neer la tɩ b pa rat n wa maan bũmb n sãam a sũur ye. Ra yaa vẽeneg ne nebã fãa tɩ nin-kãensã maooda wa b sẽn tõe tɛk fãa n tũud Wẽnnaam noyã. B ra kisa zãmbo, tɩ rẽ wilgdẽ tɩ b yaa burkĩmba, la tɩ baa ned sẽn da tar naam pa tõe n kɩt tɩ b sak zãmb ye. B pa na n tũnug ne bas-yard ning nebã sẽn tar ne-bã n bao n naf-b mense, bɩ n sõng b roagdb bɩ b zo-rãmb ye.
Yikri 18:24, 25; w02 15/5 25 5
Nin-tɩrsã maanda sẽn yaa tɩrg wakat fãa
A Moyiiz me ra yaa sik-m-meng soaba, n miẽ tɩ pa bũmb fãa la a tõe n maan ye. A sẽn da get nin-buiidã yellã tɩ wat ne yaamsã, a rɛɛmb a Zetro kõ-a-la saglga. A yeel-a lame t’a boog a tʋʋm kẽer n kõ rap sẽn tar minim. A Moyiiz sẽn da mi tɩ pa bũmb fãa la a tõe n maanã, a saka saglgã tɩ wilg t’a tara yam. (Yikri 18:17-26; Sõdbo 12:3) Ned sã n mi tɩ pa bũmb fãa la a tõe, a pa na n tõdg t’a kõn boog a tʋʋmã n kõ a taabã, pa rẽ bɩ n yɛɛsd t’a sã n boog a tʋʋmã n kõ neb a taab sẽn tar minim, na n kɩtame t’a ziirã boog ye. (Sõdbo 11:16, 17, 26-29) A rata ne a sũur fãa n sõng a taabã tɩ b minimã paase. (1 Tɩmote 4:15) Rẽ yĩnga, pa tog tɩ nebã neẽ tɩ d yaa woto sɩda?
D bʋgs Wẽnnaam Gomdã zug neere:
Yikri 17:11-13; w16.09 10 s. 14
“Ra bas-y tɩ y nus pãng sɛ ye”
14 Israyɛll nebã sẽn wa n zabd ne Amalɛk rãmbã, a Aarõ ne a Ʋʋr yalsa a Moyiiz goabg la a rɩtgo, n teel a nusã. Tõnd me tõe n tags n gesa d sẽn na n maanega, n sõng d taabã la d teel-ba. Ãnd dãmb la d tõe n sõnge? D tõe n sõnga sẽn kʋʋl-bã, sẽn namsd-b ne bãasã, neb nins sẽn yaa b ye n tũud a Zeova tɩ b zakã rãmb namsd-bã, sẽn vɩ-b b yembrã, la neb nins sẽn namsd b ned kaalem yĩngã. D leb n tõe n sõnga kambã la kom-bɩɩsã. Bala nebã pirsd-b lame n dat tɩ b maan sẽn pa segde, wall b karem karen-bɛda, pa rẽ bɩ n bao tʋʋmd sẽn na n kɩt tɩ b paam arzɛk la ziiri. (1 Tes. 3:1-3; 5:11, 14) Bao-y y sẽn tõe n maan n wilg tɩ y taabã yell pak-y lame, y sã n wa be ne-b Rĩungã roogẽ, koɛɛgã mooneg sasa, pa rẽ bɩ y sã n wa bool-b tɩ y na n naag taab n dɩ, la baa y sã n wa sõsd ne-b telefõnnẽ.
Yikri 17:14; it-1 394
Kanõ
Sãmbg kae tɩ sɛb nins a Moyiiz sẽn gʋlsã yaa Wẽnnaam n vẽneg-a t’a gʋlse, naaga sɛb nins b sẽn vẽneg tɩ b gʋlsã b sẽn boond me tɩ Kanõ wã, leb n wilgda tõnd sẽn tog n maan tũudum hakɩɩkã pʋgẽ. Bala kaset wʋsg n be seb-kãens pʋsẽ n wilgd rẽ. Pa a Moyiiz mengã n yãk a toorẽ yam n na n tɩ yiis Israyɛll nebã yembdo, la a lʋɩ b taoor ye. Bala sɩngrẽ wã a yeelame t’a pa tõe tʋʋmdã ye. (Yik. 3:10, 11; 4:10-14) Yaa Wẽnnaam n keng a Moyiiz raoodo, la a kõ-a tõod t’a maan yel-soalmã, hal tɩ yɩ tɩlɛ ne a Farawõ tɩta rãmb tɩ b sak n deeg tɩ yaa Wẽnnaam n sõngd a Moyiiz t’a tõogd n maand yel-soalmã. (Yik. 4:1-9; 8:16-19) Dẽnd pa a Moyiiz n da rat n lebg sõsd sẽn tar minim, la seb-gʋlsd ye. La yaa a Moyiiz sẽn sak Wẽnnaam noorã, n paam vʋʋsem sõngã sõngrã, la a sẽn tõog n gome, la a gʋls sɛb sẽn naag b sẽn boond tɩ Biiblã kanõ wã.—Yik. 17:14.
SA-SIK RASEM 24-30
D SẼN BÃNG BIIBLÃ KARENG PƲGẼ | YIKRI 19-20
“Wãn to la tõod piigã nafd yãmba”
Yikri 20:3-7; w89 15/11 5 6
Wãn to la tõod piigã nafd yãmba?
Pipi tõod a naasã wilgda a Zeova sẽn dat tɩ d maane. (Pipi) Yaa yẽ a ye tãa n yaa tõnd Wẽnnaam d sẽn tog n tũ. (Matiye 4:10) (Yiibu) Sẽn tũud-b yẽ wã ned baa a ye pa tog n pʋʋs bõn-naands ye. (1 Zã 5:21) (Tãabo) D tog n waooga Wẽnnaam yʋʋrã. (Zã 17:26; Rom dãmbã 10:13) (Naase) Wakat fãa d tog n lʋɩɩsda Wẽnnaam raabã maaneg taoor tõnd vɩɩmã pʋgẽ. Rẽ na n kɩtame tɩ d paam ‘vʋʋsgo,’ bala d pa na n baood n na n lʋɩɩsd tõnd mengã raabã taoor ye.—Ebre-rãmbã 4:9, 10.
Yikri 20:8-11, 12-17; w89 15/11 6 1-2
Wãn to la tõod piigã nafd yãmba?
(Nu) Kamba sã n waoogd b roagdbã, yaa bũmb sẽn sõngd wʋsg zakã rãmb zems-n-taarã wɛɛngẽ, la sõngdẽ tɩ b paamd a Zeova barkã. Sẽn paase, no-kãngã sẽn yaa ‘pipi noore, n naag ne pʋlengã’ sẽn wat ne bark ninsã sɩd yaa bõn-sõma tɛkẽ! Kamba yɛlã pa na n yɩ sõma bal ye. La b na n tõogame me “n vɩɩmd n kaoos tẽngã zugu.” (Efɛɛz rãmbã 6:1-3) Tõnd sẽn vɩ dũni-wẽng kãngã “yaoolem wakatã,” kamba sã n tũ Wẽnnaam sẽn yet tɩ b waoogd b roagdbã, b na n wa paam n vɩɩmda wakat sẽn kõn sa. (2 Tɩmote 3:1; Zã 11:26)
D sã n nong d taabã, na n sõng-d lame tɩ d ra maan bũmb sẽn na n nams-ba, wala makre, (Yoobe) n kʋ neda, (Yopoe) n zãmb d pag wall d sɩda, (Nii) n zuk d to bũmbu, bɩ (Wɛ) n yag ziri ye. (1 Zã 3:10-12; Ebre-rãmbã 13:4; Efɛɛz rãmbã 4:28; Matiye 5:37; Yel-bũnã 6:16-19) La d sũurã raabã wɛɛngẽ yẽ? Tõog (piig soabã) sẽn wilgd tɩ d ra tʋlg d to bũmbã tẽegda tõnd t’a Zeova ratame tɩ d sũurã raabã yɩ tɩrg wakat fãa.—Yel-bũnã 21:2.
D bʋgs Wẽnnaam Gomdã zug neere:
Yikri 19:5, 6; it-2 658 5-6
Maan-kʋʋda
Kiris nebã maan-kʋʋrã. A Zeova ra pʋlma Israyɛll nebã tɩ b sã n sak kaool ning a sẽn maan ne-bã, yẽ na n kɩtame tɩ b soolmã lebg ‘maan-kʋʋdb soolem, la buud sẽn welg toor a yĩnga.’ (Yik. 19:6) La a Aarõ ne a roogã rãmb maan-kʋʋrã ra bilgda maan-kʋʋr sõmblem sẽn yɩɩd rẽ. Bãmb maan-kʋʋrã ra na n kaoos n tãaga maan-kʋʋr-kãng waoongo. (Ebre. 8:4, 5) B maan-kʋʋrã ra na n kaoos n tãaga tõogã kaoolã saabo, la kaool-paalgã sɩngre. (Ebre. 7:11-14; 8:6, 7, 13) Sɩngrẽ wã, yaa Israyɛll neb bal la a Zeova da rat n yãk tɩ b yɩ maan-kʋʋdb a Rĩungã pʋgẽ. La a wa n yãka bu-zẽms neb me.—Tʋʋ. 10:34, 35; 15:14; Rom. 10:21.
Yaa zʋɩf-rãmb a wãn bal n sak Kiristã. Kɩtame tɩ neb nins sẽn da na n wa lebg maan-kʋʋdb la buud sẽn welg toorã fãa pa na n yi Israyɛll nebã sʋk ye. (Rom. 11:7, 20) Israyɛll nebã sẽn pa kell n maan sɩd ne a Zeova wã yĩnga, a Zeova kɩtame t’a no-rɛɛs a Ooze pĩnd n keoog-b hal sẽn kaoos n yeel yaa: “Fo sẽn zãgs bãngrã yĩnga, mam me na n zãgsa foom, tɩ f ka leb n yɩ maan-kʋʋd yɛs ye. Fo sẽn yĩm f Wẽnnaamã tõogã yĩnga, mam me na n yĩma f kambã yelle.” (Ooze 4:6) A Zeezi me yeela zʋɩf-rãmbã taoor-dãmb bũmb sẽn wõnd a woto. A yeel-b lame yaa: “B na n deega Wẽnnaam Rĩungã yãmb nugẽ, n kõ buud sẽn womd biis sẽn zems ne Rĩungã.” (Mat. 21:43) La baa ne rẽ, a Zeezi ra tũuda tõogã a sẽn wa n be tẽngã zugã, bala a ra miime t’a Aarõ ne a roogã rãmb maan-kʋʋrã ra ket n beeme. Rẽ n so t’a yeel wãoob nins a sẽn sãoogã tɩ b kẽng n tɩ yãnd maan-kʋʋdba, la b kõ maoong ning b sẽn tog n kõ wã.—Mat. 8:4; Mark 1:44; Luk 17:14.
Yikri 20:4, 5; w04 4/1 11 s. a 1
Yikr sebrã tags-kãsemse
20:5—Wãn to la a Zeova kɩtd tɩ ‘ba rãmbã yel-wẽna sɩbgr’ zĩnd b kamba ne b yagensa zutu? Ned fãa sã n wa lebg kãsma, b kaooda a bʋʋd tɩ zems ne a meng yel-manesem. La Israɛll buudã sẽn da wa n kẽ bõn-naands pʋʋsgã, a namsa rẽ yĩng sẽn na maan zãmaan dãmb rẽ poore. Baa Israɛll neb sẽn yɩ wẽn-sakdb namsame, buudã wẽn-kɩɩsg sẽn kɩt tɩ burkĩndã tallg Wẽnnaam taoor lebg toogã.
SA-SIK RASEM 31–BÕN-BƖƲƲNG RASEM A 6
D SẼN BÃNG BIIBLÃ KARENG PƲGẼ | YIKRI 21-22
“Wilg-y tɩ y nanda vɩɩmã wa a Zeova”
Yikri 21:20; it-1 552
Pãbre
Yamb zu-soab ra tara sor n na n pãb-a ne raoogo, sã n mikame t’a pa tũud a sẽn yetã, wall a yaa kɩɩsda. La yambã sã n maan kaalem pãbrã sasa, a zu-soabã segda ne sɩbgre. Pãbrã vẽk-m-beoog bɩ a ra-yɩt-n-daarã, yambã sã n ket n vɩ, yaa kaset sẽn wilgd tɩ tõe t’a zu-soabã pa pãb-a n dat t’a ki ye. Yamb zu-soab ra tara sor n na n sɩbg-a, bala a raa yambã ne a “ligdi.” Ned kõn sak n sãam bũmb a sẽn da ne a ligdi, tɩ yɩ bõn ye. Sẽn paase, sã n yaa pãbrã vẽk-m-beoog bɩ a ra-yɩt-n-daarã poor la yambã maan kaalem, tõe n yɩɩ toog tɩ b bãng sã n yaa pãbrã bɩ bũmb a to n kʋ-a. Dẽnd pãbrã poore, yambã sã n kell n vɩɩmd daar a ye bɩ rasem a yiibu, b pa tog n sɩbg a zu-soabã ye.—Yik. 21:20, 21.
Yãmb nanda vɩɩmã wa Wẽnnaam sẽn nand-a to-to wã bɩ?
16 A Zeova nanda ninsaal buud fãa vɩɩm. Baa biig sẽn nan ket a ma pʋgẽ. A Moyiiz tõogã pʋgẽ, b ra yeelame tɩ ned sã n maan tɩ pag sẽn tar pʋg pogl bɩ n ki, wall yaa a biigã n ki, baa pa pʋ-toogo, a Zeova ra geta a soabã wa nin-kʋʋda. Baa sẽn pa pʋ-toogã, b ra segd n kʋʋ a soabã n lebse. (Karm-y Yikr 21:22, 23.) Wẽnnaam nifẽ, biig sẽn ket a ma pʋgẽ zoe n yaa ned sẽn vɩ. Sã n yaa woto, a tagsg yaa wãn ne pʋg-yiisgu? Tags-y n ges-y a sũur sẽn sãamd to-to, a sẽn ne neb milyõ rãmb sẽn yiisd pʋs yʋʋmd fãa wã.
Yikri 21:28, 29; w10 15/4 29 4
A Zeova ratame tɩ d zĩnd “laafɩ”
Sẽn paase, tõogã ra wilgame tɩ rũng sã n yɩ sabab tɩ ned paam yelle, sɩbgr n be. Loalg sã n tãag ned t’a yɩɩllã kõs a soabã t’a ki, loalgã soab tog n kʋ-a-la sẽn na yɩl n kogl neb a taabã. Sẽn mik t’a pa tõe n wãb loalgã nemdã pa rẽ bɩ a koos-a ne neb a taabã, rũngã kʋʋbã na n yɩɩ bõn meng-menga. La d rɩk makr wa loalg sẽn na n tãag neda, t’a soabã kell n pa loe-a ye. Loalgã sã n le tãag ned t’a ki, bõe n na n maane? B tog n kʋʋ loalgã ne a soabã fãa. Tõ-kãngã ra sõngdame tɩ ned ning fãa sẽn tar rũms n pa get b yellã tags sõma.—Yik. 21:28, 29.
D bʋgs Wẽnnaam Gomdã zug neere:
Yikri 21:5, 6; w10 1/1 10 s. a 4-5
Bõe yĩng tɩ y segd n dɩk y meng n kõ a Zeova?
4 Rɩk f meng n kõ Wẽnnaam n pʋlm-a tɩ f na n maana a raabã pa reem bũmb ye. A pa pʋleng woto bal ye. La nafa bʋs la ned pʋd n paamdẽ, a sã n dɩk a meng n kõ Wẽnnaam? D reng n ges pʋlems kẽer ãdem-biisã sẽn maand ne taaba, la rẽ sẽn nafd-b to-to wã, tɩ na n sõng-d lame tɩ d leok sok-kãngã. Pipi, d rɩk makr ne zoodo. Zood pʋgẽ, ned kam fãa segd n maoome n maan zoodã sẽn baood t’a maan bũmb ninsã fãa. Dẽnd zood yõkr sasa, yaa wa d sẽn pʋlem tɩ d na n sɩd maana woto. Kibay wʋsg n be Biiblã pʋgẽ n gomd neb sẽn yõg zood hakɩk yelle. Wala makre, a Davɩɩd ne a Zonatã. B pʋd n wẽena ne taab b zoodã yĩnga. (Karm-y 1 Sãmwɛll 17:57; 18:1, 3; 20:8.) Yaa sɩd tɩ zo-rãmb wʋsg pa wae n wẽend ne taab ye. La naoor wʋsgo, zood pʋgẽ, ned kam fãa sã n getẽ tɩ yaa tɩlae ne-a t’a sõng a to wã, tɩ yaa wa pʋleng a sẽn segd n pidsi, zoodã tallda pãnga.—Yel. 17:17; 18:24.
5 A Moiiz Tõogã pʋgẽ, b gomda kaool bɩ pʋleng buud a to ned sẽn tõe n pʋlem tɩ naf-a yelle. B wilgame tɩ yamb sã n da rat n kell n pa ne a zu-soaba, a sẽn tagsd t’a zãad-a-la sõma yĩnga, a tõe n zemsa ne a zusoabã, n pʋlem t’a na n paa ne-a wakat fãa. Tõogã yeta woto: “Yambã sã n yeel t’a nonga a zu-soabã ne a pagã la a kambã la a ka rat n yi, bɩ a zu-soaba tall-a n wa Wẽnnaam taoor n kɩt t’a kolg kʋɩlenga walla lugr sɛɛgẽ t’a zu-soabã vʋdg a tʋbrã ne pĩim. La yẽ na n kell n yɩɩ a zu-soaba yamb a yõor tɛka.”—Yikri 21:5, 6.
Yikri 21:14; it-1 528
Yɩɩlle
Bũmb ning b sẽn togs Yikr 21:14 pʋgẽ wã wilgdame tɩ baa maan-kʋʋd sã n kʋ neda, b tog n kʋ-a lame n lebse. Wilgdame me tɩ baa ned sẽn kʋ a to ne pʋ-toog sã n kẽng tẽn-kugrã taoor n gãd yɩɩllã, pa tõe n kɩt tɩ b pa yiis-a n kʋ ye.—Ges-y 1 Rĩm 2:28-34.