Rĩungã kibay N° 36
Yʋʋm tusr paalgã yaa beoog-daar bʋg la a tar y yĩnga?
Yʋʋm tusr paalgã yaa wakat paalg sɩngr bɩ?
YƲƲN-SƲKA, yʋʋmd 1999, yʋʋm-sar kiuug rasem 31, yʋʋm kob-gĩnd 20 soabã saame.a Yɩɩ yʋʋm kob-gĩnd sẽn tall gudgr wʋsgo. La yaa wakat kãng me la tɛknolozi paalsã puk-yã, tɩ logtoeemdã bãngr kẽng taoor sõma, tɩ kɩbay-taasgã piuugi, la tɩ laogã kẽgsg kẽng taoor dũniyã gill zugu. Woto yĩnga, neb wʋsg reega yʋʋm tusr paalgã wala bũmb sẽn na n wa ne saagr la toeengo. Tõe tɩ yaa wakat kãng pʋgẽ la zabã, naongã, zĩigã rẽgeng la bãasã na n sa bɩ?
Neb wʋsg tẽeda woto. La yʋʋm tusr paalgã na n yɩɩ wãn to n sɩd tõog n wa ne toeeng sẽn na n naf yãmba, toeeng sẽn na n kogl vɩɩmã la a kõ yãmb ne y zakã rãmb bãane? Ges-y yɛl wʋsg nins tõnd sẽn segdã bãmb b wãn bala.
Rẽgengã
Tẽns nins sẽn tar te-maaneg luzin dãmbã “sãamda tẽngã dũniyã gill zugu, tɩ tẽngã rẽgem zĩig fãa n sãamd tɩɩsã la bõn-vɩɩlɩ wã sẽn teeg taab n vɩ wã.” Yel-kãngã sã n ket n kẽngd taoore, “tẽngã ne tɩɩsã la bõn-vɩɩlɩ wã na n paama toogo.”— “ Avenir de l’environnement mondial — 2000 ”, Programme des Nations unies pour l’environnement.
Bãasã
“Ka la yʋʋmd 2020 wã, neb piig sã n ki, neb a yopoe wã kũum na n yɩɩ ne bãas sẽn pa bã-longdem, tẽns nins sẽn yidgdã pʋsẽ, tɩ b sã n mak ne rũndã-rũndã rẽndã bɩ pa ta pʋɩ-sʋk ye.”—“ Un monde accablé par la maladie ”, Harvard University Press, 1996 (angl.).
Mitb kẽer yetame tɩ “ne [SIDA] wã bẽegre, yʋʋmd 2010, neb milyõ 66 n pa [na n ye vɩ] tẽns 23 pʋsẽ sẽn tar bã-kãngã n yɩɩdã.”—“ Face au sida : la situation dans les pays en développement ”, rapport conjoint de la Commission européenne et de la Banque mondiale.
Naongã
“Sẽn pẽneg neb milyaar a 1,3 n vɩ ne ligd sẽn pa ta dolaar a yembr daar fãa, la sẽn pẽneg neb milyaar n pa tõe n paam dɩɩb n dɩ tɩ sek-b ye.”—“ Rapport mondial sur le développement humain 1999 ”, rapport du Programme des Nations unies pour le développement.
Zabã
“Nen-kɛglmã sẽn be [tẽns toɛ-toɛyã] pʋsẽ wã tõe n wa zẽname tɩ pa tar mak-n-taag ye. Buudã la tũudmã [welsg] sẽn yaa sabab t’a beẽ wã yĩnga, . . . nen-kɛglem a woto na n yɩɩ . . . zabr buud ning sẽn na n yɩ wʋsg n yɩɩg yʋʋm kob-gĩnd ning sẽn watã sɩngrẽ . . . , n kʋʋd neb tus kobs yʋʋmd fãa.”—“ À l’aube d’un nouveau monde : la sécurité des États-Unis au XXI e siècle ”, Commission américaine d’étude sur la sécurité nationale au XXI e siècle (angl.).
Woto yĩnga, nebã segl-bɛd la b kɩr-kɩr yʋʋm tusr paalgã yĩnga, kɩtdame tɩ b rat n yĩm tẽngã rẽgengo, bãasã, naongã la zabrã sẽn tar yãngrã. Bũmb ning sẽn be yel-kãensã yẽgrẽ wã yaa rat-tɩ-loogã, bas-yard kaalmã la rat-m-yembrã. Woto fãa yaa yel-manesem siãntifik rãmbã vaeesgo, tɛknolozi wã la politikã sẽn pa tõe n yiis ye.
Yʋʋm tusr ning sẽn na n ning ãdem-biisã barkã
Tẽn-kʋdem wẽndẽ gʋlsd n yeel woto vugri: “Mam mii neer tɩ ninsaal sẽn yi tẽng tomẽ pa so a meng sor ye. Ninsaal sẽn kẽnd pa so a nao-yakemd sor wilgr meng ye.” (Zeremi 10:23, NW ) Ninsaal pa tar tõog n na n dɩ naam tẽngã zug yembo, la sẽn paase, a pʋd n pa tar sor ne rẽ meng ye. Yaa tõnd Naand sẽn yaa Wẽnnaam a Zeova wã a yembr bal n tar sore, la a mi a sẽn na n yidg ãdem-biisã zu-loees to-to.—Rom dãmb 11:33-36; Wilgri 4:11.
La yaa wakat bʋgo? La wãn-wãna? Yɛl nins sẽn wilgd tɩ d pẽe “yaoolem dayã” saabã pa be sãmbg ye. D bõos tɩ y lak y Biiblã n karem 2 Tɩmote 3:1-5. A bilgda zʋg nins nebã sẽn da na n tall ‘wakat tood’ kãensã sasa wã vẽenega. Matɩe 24:3-14 la Luk 21:10, 11 me bilgda “yaoolem dayã.” Beenẽ, sẽn yɩɩd fãa, b wilgda yɛl nins sẽn zĩnd tẽngã zug yʋʋmd 1914 tɛkã, wala dũni gill zabã, bã-longdem, la kom sẽn be zĩis wʋsgo.
Ka la bilfu, “yaoolem dayã” na n saame. Daniɛll 2:44 yetame: “Wẽnnaam sẽn be yĩngra na n kɩtame tɩ soolem sẽn ka tõe n sãam . . . zĩndi. A na n wãa [tẽng zug] soolem kãens fãa tɩ b menem n bas-a t’a yaas wakat fãa.” Woto, b reng n togsame tɩ Wẽnnaam da na n lugla Rĩungu, bɩ goosneema t’a rɩ naam tẽngã zugu. Sã n yaa ne Wilgri 20:4, goosneema kãng na n dɩɩ naam yʋʋm tusri. Ges-y manesem a wãn sẽn wilgd vɩɩmã sẽn na n maneg n paas n kõ ãdem-biisã fãa Yʋʋm tusr kãng sẽn be ziirã sasa.
Laogã wɛɛngẽ. “B na n mee zags n zĩnd b pʋsẽ. Bãmb na n sela tɩɩse n dɩ b biisã. Bãmb ka na n me yir tɩ ned a to reeg n kẽ ye. Bãmb ka na n sel tɩɩs tɩ ned a to reeg n wob ye.”—Ezai 65:21, 22.
Yĩns laafɩ wã. “Dẽ, zoens nin na n pukame la wʋms tʋb na n yoosame. Dẽ, wobs na n yikame n tĩims wa yãgse la mugs zɛlma na n laka ne sũ-noog yɩɩla.” “Tẽnga ned ba a ye ka na n le yeel t’a ka laafɩ ye.”—Ezai 33:24; 35:5, 6.
Vɩɩmã zĩiga. Wẽnnaam “na n sãama neb nins sẽn sãamd dũniyã.”—Wilgri 11:18.
Ninsaalbã moor ne taabã. “Wẽng ne sãoong ka na n tol n le zĩnd mam tãn-sõnga zug ye. Tɩ bõe, dũniyã na n pida ne Zusoaba [a Zeova, New World Translation] bãngr wa koom sẽn pid mogre.”—Ezai 11:9.
Neb milyõ rãmb n tar tẽeb ne Biiblã kãab kãensã, la woto b paama bas-m-yam ne beoog-daarã. Rẽ kɩtame tɩ b tõe n mao ne vɩɩmã weoogr la a zu-loees n yɩɩda. Wãn-wãn la Biiblã tõe n yɩ sor-wilgd sẽn yaa sõma yãmb vɩɩmã pʋgẽ?
Bãngr sẽn tar n debd vɩɩm zĩigẽ!
Wakat ninga siãnsã la tɛknolozi wã tʋʋm tõe n yɛɛsa tõnd wʋsgo! Ne rẽ fãa, ninsaal bãngrã pa wa ne vɩɩm sẽn tar sũ-noog la bãan n kõ nebã wʋsg sẽn yɩɩd ye. Bãngr ning bal sẽn tõe n maan woto wã b bilg-a-la Biiblã pʋgẽ Zã 17:3. B yeta be woto: “Vɩɩm sẽn-ka-sɛta yaa woto, tɩ bãmb na bãng yãmb sẽn yaa sɩd Wẽnnaam sẽn-ka-to la a Zezi Kirist yãmb sẽn tʋm a soabã.”
D yãta bãngr a woto Biiblã pʋgẽ. Baa ne neb wʋsg sẽn wilgd b tagsg sẽn pa vigsd sebr sõng kãng wɛɛngẽ wã, pa neb wʋsg n vaeesd-a ye. Yaa wãn to ne yãmba? Sɩda, Biiblã kareng baooda modgr wʋsgo. La zemsame tɩ d maan modg-kãngã. Biiblã bal la sebr ning “Wẽnnaam [sẽ]n kõ tõndo, la a bee bark zãmsg yĩnga, la tɩ wilg ned a kongre, la saglg yĩnga, la tɩ zãms tɩrlem.“—2 Tɩmote 3:16.
La wãn-wãn la yãmb tõe n sɩng n bãng Biiblã? Bõe yĩng tɩ y pa na n sak a Zeova Kaset rãmbã sõngre? B kõta neb milyõ rãmb zãmsg b yiyã, tɩ pa tũ ne ligd yaoob ye. Sẽn na yɩl n sõng yãmb rẽ wɛɛngẽ, b tũnugda ne sɛb sẽn tik Biiblã zug wala Bõe la Wẽnnaam baood tɩ tõnd maane? seb-bilã. A kõta leoor sẽn yaa takɩ ne sʋgsg wʋsg y sẽn tõe n tar Biiblã wɛɛngẽ wala: Wẽnnaam yaa ãnda? Wẽnnaam daabã ne tẽngã yaa bõe? Wẽnnaam Rĩungã yaa bõe? Wãn-wãn la Biiblã tõe n paas yãmb zakã vɩɩm sũ-noogo?
Y sã n dat t’a Zeova Kaset soab a yembr wa y yirã, d bõos tɩ y gʋls sẽn togã, seb-vãoogã zĩig ning sẽn tẽgs n gilg sẽn be tẽngrã pʋgẽ. B sũy na n yɩɩ noog tɩ b kõ yãmb kɩbay sẽn tɩ loe ne Wẽnnaam Rĩungã Yʋʋm Tusr Naamã rɩɩb sẽn tar ziirã!
WÃAG-Y TƖ TŨ RULGÃ SẼN TẼGSÃ N PASGE.
□ M nongẽ lame n paam seb-bi-kãngã: Bõe la Wẽnnaam baood tɩ tõnd maane?
Wilg-y y sẽn dat sebrã buud-gomd ning pʋgẽ
□ M bõos tɩ y gʋls-m tɩ m data Biibl zãmsg b sẽn maand m yir tɩ pa tũ ne ligd yaoob ye
[Tẽngr not rãmbã]
a Yaa nasaar tẽnsã sẽn get yʋʋm tusr paalgã to-to wã la d sẽn wilgd ka wã. Sã n yaa ne sõd-mitbã, yʋʋm tusr paalgã sɩngda yʋʋmd 2001, yʋʋm vẽkr kiuug pipi daare.