“N da wa kẽ makr ye”
“Bɩ yãmb gũ la y pʋʋse n da wa kẽ makr ye.”—MATƖE 26:41.
WẼNNAAM Biribl a Zezi Kirist zu-loeesã ra yaa wʋsg n yɩɩd a sẽn zoe n yã pĩndã. A tẽng zug vɩɩmã ra kolga saabo. A Zezi bãngame tɩ ra pa na n kaoos la b yõk-a, n kao a bʋʋd n yeel t’a segda ne kũum, n kaa namsg ra-luk zug ye. A ra miime t’a sẽn da yãkd n na n maan bũmb ning fãa na n waoogame bɩ paoog a Ba wã yʋʋre. A Zezi ra leb n miime tɩ ãdem-biisã beoog-daar vɩɩm saagr da bee ne a manesmã. A maana bõe zu-loe-kãensã fãa taoore?
2 A Zezi kẽnga Gɛtsemane zẽedẽ wã ne a karen-biisã. A Zezi ra nong n kẽnda be. Beenẽ, a Zezi zãaga bilf ne a karen-biisã. A sẽn da ya a yembrã, a pʋʋsa a saasẽ Ba wã n kos pãnga, n togs-a sẽn be a sũurẽ wã zãnga, pa vugr bal ye, la yaa naoor a tãabo. Baa ne a Zezi sẽn da zems zãngã, a ra pa tẽed t’a ra tõe n tõoga zu-loe-kãensã ne a meng pãng ye.—Matɩe 26:36-44.
3 Tõnd me segda zu-loees rũndã-rũndã. Seb-kãngã sɩngrẽ, d yãa kaset sẽn wilgd tɩ d vɩɩ dũni wẽng kãngã yaoolem daya. Kʋɩɩbg la yɩɩr ning sẽn yit a Sʋɩtãan dũniyã pʋgẽ wã tara paasgo. Tõnd ned kam fãa sẽn yet t’a balemda sɩd Wẽnnaamã sẽn dɩkd sard nins la a sẽn maand tʋʋm nins fãa waoogdame bɩ paoogd a yʋʋrã, la kɩtdẽ t’a soabã na n paam bɩ a pa na n paam vɩɩm sẽn pa satã Wẽnnaam dũni paalgã pʋgẽ. Tõnd nonga a Zeova. D rat n ‘talla d tẽeba hal tɩ saabã wakat ta,’ sẽn dat n yeel tɩ tõnd yõorã tɛka, bɩ zãmaan kãngã saabo. (Matɩe 24:13) La wãn to la d tõe n kell n ning d yamẽ tɩ wakatã yaa yãgb wakate, la tɩ d segd n ket n gũusdame?
4 A Zezi sẽn da mi t’a karen-biisã sẽn da be yẽ wakatã la tõnd wakatã ra na n sega zu-loeesã yĩnga, a kõo sagl-kãngã: “Bɩ yãmb gũ la y pʋʋse n da wa kẽ makr ye.” (Matɩe 26:41) Gom-kãensã võor yaa bõe ne tõnd rũndã-rũndã? Mak-bʋg la yãmb segda? La wãn to la y tõe n ket n ‘gũusdẽ’?
A Sʋɩtãan kʋɩɩbda tõnd n dat tɩ d maan bõe?
5 Daar fãa, tõnd fãa segda kʋɩɩbg sẽn dat n tus tõnd tɩ d lʋɩ ‘Sʋɩtãana kũusrã’ pʋgẽ. (2 Tɩmote 2:26) Biiblã keoogdame tɩ sẽn tɩ yɩɩd fãa, a Sʋɩtãan na n zaba ne a Zeova balemdbã. (1 Pɩɛɛr 5:8; Wilgri 12:12, 17) Yaa bõe la a rata? Pa tɩlae tɩ yɩ tõnd mensã la a rat n kʋ ye. Tõnd sã n ki wẽn-sakr pʋgẽ, a Sʋɩtãan pa tõog ye. A Sʋɩtãan miime tɩ wakat sã n ta, a Zeova na n kɩtame tɩ kũum sa ne vʋʋgrã maasem.—Luk 20:37, 38.
6 A Sʋɩtãan rat n sãama bũmb sẽn tar yõod n yɩɩd tõnd masã vɩɩmã mengã: yaa tõnd burkĩndã Wẽnnaam taoorã. A Sʋɩtãan dat n wilgame t’a tõe n kɩtame tɩ d bas a Zeova balengo. Woto yĩnga, a Sʋɩtãan sã n tõe n kɩt tɩ d kɩɩs Wẽnnaam, n bas koe-noogã mooneg wall d bas noy nins b sẽn kõ kiris-nebã tũubu, a tõogame! (Efɛɛz rãmba 6:11-13) “Makda” ningda yɛl sẽn wat ne kʋɩɩbg tõnd taoore.—Matɩe 4:3.
7 A Sʋɩtãan ‘sɩlmã’ buud yaa toor-toore. (Efɛɛz rãmba 6:11) A tõe n bao n maka tõnd ne laog nonglem, rabeem, sãmb-sãmbe, bɩ yõ-noogr baoobo. La a sɩlem a yembr sẽn tar pãng n yɩɩd yaa raood komsgo. A sẽn yaa sɩlem wẽng soabã, a miime tɩ raood komsg tõe n booga tõnd tẽebã nana-nana tɩ d wa lʋɩ kʋɩɩbg pʋgẽ. (Yelbũna 24:10) Sẽn yɩɩd fãa d raood ‘sã n wa koms wʋsgo,’ a makda tõnd n dat tɩ d bas sɩdã.—Yɩɩl Sõamyã 38:9.
8 D sẽn pẽnegd yaoolem dayã saab n paasdẽ wã yĩnga, yaa wa yɛl nins sẽn wat ne raood komsgã tara paasgo, la d pa põsd rẽ ye. (Ges-y zĩ-gũbr ning sẽn yaa: “Yɛl kẽer sẽn wat ne raood komsgo.”) Baa bũmb nins sẽn wat ne raood komsgã sẽn yaa to-to fãa, rẽ tõe n booga tõnd pãngã. “Bao sẽk sẽn zemsã” (NW ) tẽebã tʋʋm yĩnga, wala Biiblã zãmsgo, kiris-neb tigissã kẽnd la koe-noogã moonegã tõe n yɩɩ toogo, sã n mikame tɩ d yaamsã yaa wʋsgo, tɩ d yamã ye pa be ne d mengã ye. (Efɛɛz rãmba 5:15, 16) Tẽeg-y t’a Sʋɩtãan datame tɩ y bas tẽebã. La yaool n pa masã la d segd n maage, bɩ n tags tɩ saabã ket n zãrame ye! (Luk 21:34-36) Wãn to la y tõe n da lʋɩ kʋɩɩbgã pʋgẽ la y ket n gũusdẽ? Ges-y sagls a naas sẽn tõe n sõng-yã.
‘Bɩ y pʋʋs’ n da bas ye
9 Teeg-y a Zeova ne pʋʋsgã maasem. Tẽeg-y a Zezi sẽn da maan bũmb ning Gɛtsemane zẽedẽ wã. A sẽn da wa n be yɩɩr kãseng pʋgẽ wã, bõe la a maan-yã? A baoa a Zeova sõngre, n pʋʋs ne a sũur fãa hal t’a ‘tʋʋlgã yɩ wa zɩɩm n tosd bɛd-bɛda n lʋɩt tẽnga.’ (Luk 22:44) Tags-y n ges-y. A Zezi ra mii a Sʋɩtãan sõma. A Zezi ra zĩnda saasẽ n ges a Sʋɩtãan sẽn maand to-to n kʋɩɩbd Wẽnnaam sõgen dãmbã. Ne rẽ fãa, a Zezi pa tags t’a ra tõee nana-nana n mao ne makr nins fãa Sʋɩtãana sẽn da na n ning a taoorã ye. Wẽnnaam Biriblã sẽn zems zãngã meng sã n yã t’a ra segd n pʋʋs n paama Wẽnnaam sõngr la a pãnga, tõnd la sa!—1 Pɩɛɛr 2:21.
10 Tẽeg-y me t’a Zezi sẽn sagl a karen-biisã tɩ b pʋʋs n da basã poore, a yeelame: “Sɩɩga ratame la yĩnga ka pãng ye.” (Matɩe 26:41) Ãnd yĩng yell la a Zezi sẽn da gomdã? Yaa vẽeneg tɩ pa yẽ mengã yĩngã yell ye. Pãn-komsem ra pa be a yĩngã sẽn zems zãngã pʋgẽ ye. (1 Pɩɛɛr 2:22) La ra pa woto ne a karen-biisã ye. B sẽn dog ne yel-wẽnã n pa zems zãng n tar yĩnga ratem wẽngã, b ra rata sõngr n yɩɩd sẽn na yɩl n yals kãn-kãe kʋɩɩbgã taoore. (Rom dãmba 7:21-24) Yaa rẽ yĩng la a sẽn sagl-bã, n paas kiris-neb hakɩkã fãa tɩ b pʋʋs n bao sõngr kʋɩɩbg taoorã. (Matɩe 6:13) A Zeova reegda pʋʋs-kãensã. (Yɩɩl Sõamyã 65:3) Wãn to? Ne manesem a yiibu.
11 Pipi, kʋɩɩbg taoore, Wẽnnaam sõngda tõnd tɩ d bãng tɩ yaa kʋɩɩbgo. A Sʋɩtãan kʋɩɩbgã yaa wa bẽds b sẽn ning zĩis wʋsg sor zug lik wakate. F sã n pa yã-ba, b tõe n yõk-f lame. Ne Biiblã la sɛb nins sẽn tik Biiblã zugã maasem, a Zeova sõngda tõnd tɩ d bãng a Sʋɩtãan bẽdsã, tɩ rẽ kɩt tɩ d tõe n da lʋɩ kʋɩɩbgã pʋgẽ ye. Yʋʋmã sẽn pʋg taabã pʋsẽ, sɛb la tigis-kãsemsã sõss wilga naoor wʋsg tɩ d gũus ne yɛl wala ninsaal zoeesã, yoobã, laogã nonglem la a Sʋɩtãan kʋɩɩbg a taaba. (Yelbũna 29:25; 1 Korẽnt dãmba 10:8-11; 1 Tɩmote 6:9, 10) Yãmb pa tar mi-beoog ne a Zeova a sẽn sõngd tõnd tɩ d bãng a Sʋɩtãan sɩlmã sɩda? (2 Korẽnt dãmba 2:11) Keoog-kãensã fãa yaa pʋʋsg nins y sẽn maandã leokre, d sẽn pʋʋsd n dat sõngr sẽn na yɩl n yals kãn-kãe kʋɩɩbgã taoorã.
12 Yiib-n-soaba, a Zeova leokda d pʋʋsgã, n kõt-d pãng tɩ d yals kãn-kãe kʋɩɩbgã taoore. A Gomda yetame tɩ: “Wẽnnaam . . . ka na n sak tɩ yãmb paam makr sẽn yɩɩd yãmb pãng ye. La ne makre bãmb na n maana sor tɩ yãmb tõe n yi.” (1 Korẽnt dãmba 10:13) Tõnd sã n kell n teeg Wẽnnaam, a pa na n bas tɩ makr loog tõnd tɩ d pa tar pãng tẽebã wɛɛngẽ n na n tõog makrã ye. Wãn to la a ‘maand sor tɩ d tõe n yi’? A ‘kõta neb nins sẽn kot yẽ wã sɩɩg sõngã.’ (Luk 11:13) Sɩɩg sõngã bɩ vʋʋsem sõngã tõe n sõnga tõnd tɩ d tẽeg Biiblã noy nins sẽn na n paas tõnd sẽn dɩk sard n na n maan neerã pãngã, la a sõng-d tɩ d bãng n maan yɛlã ne yam. (Zã 14:26; Zak 1:5, 6) A tõe n sõng-d lame tɩ d paam zʋg nins sẽn yaa tɩlae ne-dã, sẽn na yɩl n tõog d yĩnga ratem wẽnga. (Galat dãmba 5:22, 23) Wẽnnaam vʋʋsem sõngã tõeeme meng n kɩt tɩ tõnd tẽed-n-taasã yɩ ‘belsg tõnd yĩnga.’ (Kolos rãmba 4:11) Yãmb pa tar mi-beoog ne a Zeova, a sẽn leokd tõnd pʋʋsgã d sẽn pʋʋsd n kot sõngrã ne nonglem woto wã sɩda?
Da tags-y tɩ y pa na n paam zu-loees ye
13 Sẽn na yɩl n ket n gũusdẽ, d pa segd n tags tɩ d pa na n paam zu-loees ye. Vɩɩmã zu-loees kɩtame tɩ tõnd fãa yaad wakat ninga. La d segd n tẽegame tɩ Wẽnnaam pa kãab tɩ d vɩɩmã pa na n tall zu-loees dũni wẽng kãngã pʋgẽ abada ye. Baa Biiblã gʋlsg wakate, Wẽnnaam sõgen dãmbã sega zu-loeese, n paas namsg b tẽebã yĩnga, talemdo, yam-ka-m-meng la bãase.—Tʋʋma 8:1; 2 Korẽnt dãmba 8:1, 2; 1 Tesalonik rãmba 5:14; 1 Tɩmote 5:23.
14 Rũndã-rũndã, tõnd me tara d zu-loeese. D tõe n paama namsg d tẽebã yĩnga, ligd zu-loeese, yam-ka-m-mengã, bãase, la namsg a taaba. A Zeova sã n da kogendẽ tõnd ne toodã fãa ne yel-solemde, woto kõn kɩt t’a Sʋɩtãan tõog n bao a Zeova noor sɩda? (Yelbũna 27:11) A Zeova sɩd basdame t’a sõgen dãmbã segd kʋɩɩbg la b paamd makre, wakat ning mengã a basdame tɩ bɛɛbã kʋ a sõgen dãmbã.—Zã 16:2.
15 Sã n yaa woto, bõe masã la a Zeova kãab tõndo? Wa tõnd sẽn yã tɩ loogã, a kãabame t’a na n sõnga tõnd tɩ d yals kãn-kãe kʋɩɩbg buud fãa d sẽn segd taoore, d wee n teeg yẽ zãng-zãnga. (Yelbũna 3:5, 6) Ne a Gomdã, a vʋʋsem sõngã la a siglgã maasem, a kogenda tõnd tẽebã wɛɛngẽ, n sõngd tõnd tɩ d kogl zems-n-taar ning d sẽn tar ne yẽ wã. Zems-n-taar kãng sã n ket n beẽ, baa d sã n ki, d tõoga tẽebã zabre. Bũmb pa be, baa kũum menga, sẽn tõe n gɩdg Wẽnnaam t’a pa keo a sõgen dãmb nins sẽn sak-a wã ye. (Hebre dãmba 11:6) La dũni paalgã sẽn kolg wʋsg masã wã pʋgẽ, a Zeova na n sɩd pidsa a kãabsã fãa a sẽn maan neb nins sẽn nong-a wã yĩngã.—Yɩɩl Sõamyã 145:16.
Tẽeg-y goam nins a Sʋɩtãan sẽn wa ne wã
16 Sẽn na yɩl n tõog toog hal tɩ saabã ta, d segd n tẽega gom-kãsems nins sẽn kɩt tɩ Wẽnnaam bas wẽnemã tɩ beẽ wã yelle. Wakat-wakate, sã n wõnd d zu-loeesã loog-d lame tɩ d rat n bas sɩdã, d segd n tẽegame t’a Sʋɩtãan kɩɩsame n yeel t’a Zeova naam sẽn ka to wã pa zems ye. Sʋɩtãanã leb n kɩɩsame n yeel tɩ Wẽnnaam balemdbã pa tar wẽn-sakr la burkĩnd ne-a ye. (Zoob 1:8-11; 2:3, 4) Gom-kãensã, n paas Wẽnnaam sẽn yãk n na n welg-b to-to wã tara yõod n yɩɩd tõnd ned kam fãa vɩɩmã. Wãn to?
17 Wẽnnaam sẽn bas toogã tɩ zĩnd wakat bilf pʋgẽ wã kõo neb a taabã sẽk tɩ b sak sɩdã. Tags-y woto yelle: A Zezi namsame, sẽn na yɩl tɩ tõnd paam vɩɩm. (Zã 3:16) Tõnd pa tar mi-beoog rẽ yĩng sɩda? La d sakame n na n deeg toog wakat bilf pʋgẽ n paase, sẽn na yɩl tɩ neb a taabã tõog n paam vɩɩm bɩ? Sẽn na yɩl n yals kãn-kãe hal tɩ saabã ta, d segd n sak n deegame t’a Zeova yamã yɩɩda tõnd yamã zĩig sẽn zãre. (Ezai 55:9) A na n kɩtame tɩ wẽnemã sa wakat ning sẽn yaa sõma n yɩɩdã sẽn na yɩl n welg goam nins b sẽn wa ne wã wakat fãa yĩnga, tɩ naf tõnd wakat fãa yĩngã. Sɩd-sɩda, yɛlã welgr woto sɩd zemsa kɛpɩ! Kɛgr pa be Wẽnnaam nengẽ ye!—Rom dãmba 9:14-24.
“Bɩ y kolg Wẽnnaam”
18 Sẽn na yɩl n bãng wakat fãa tɩ d vɩɩ saabã wakate, d segd n kell n pẽnega a Zeova. Ra yĩm-y t’a Sʋɩtãan maanda a sẽn tõe fãa n na n sãam zems-n-taar ning tõnd sẽn tar ne a Zeova wã ye. A Sʋɩtãan nongẽ lame tɩ d tags tɩ saabã pa na n tol n wa ye, la tɩ koe-noogã moonego, wall Biiblã noy tũub pa tar yõod ye. La a “yaa ziri yagda, la ziri ba.” (Zã 8:44) D segd n dɩka sard kãn-kãe n ‘kɩɩs Sʋɩtãanã.’ Tõnd zems-n-taar ne a Zeova wã yaa bũmb d sẽn pa segd n ges wala bõn-zaalg abada. Biiblã sagenda tõnd woto ne nonglem: “Bɩ y kolg Wẽnnaam, la bãmb na kolg yãmba.” (Zak 4:7, 8) Wãn to la y tõe n pẽneg a Zeova n paase?
19 Tara yõod wʋsg tɩ d pʋʋs la d bʋgse. Vɩɩmã yɛl sã n wõnd looga yãmb pãnga, bɩ y togs a Zeova bũmb ning fãa sẽn be y sũurẽ wã. Yãmb sã n wilgd sẽn pak yãmbã tɩ yaa vẽeneg n yɩɩda, na n yɩɩ nana n yɩɩd ne-y tɩ y yã y pʋʋsgã leokre. Tõe tɩ leokrã pa yɩ wa yãmb sẽn da tagsdã wakat fãa ye, la yãmb sã n tʋll n waoog-a la y tall burkĩndi, a na n kõ-y-la sõngr ning y sẽn datã sẽn na yɩl tɩ y tõog n yals kãn-kãe wakat fãa. (1 Zã 5:14) Y sã n ne a sor-wilgrã y vɩɩmã pʋgẽ, y na n pẽneg-a lame n paase. Tara yõod me tɩ y karemd Biiblã sẽn gomd a Zeova zʋg-sõma wã la a yel-manesmã yellã la y bʋgs rẽ zugu. Y sã n bʋgsd woto na n sõng-y lame tɩ y bãng-a n paase. Rẽ kɩtdame tɩ y nonglmã ne-a paase. (Yɩɩl Sõamyã 19:15) La nonglem kãng na n sõng-y lame n yɩɩd bũmb a to fãa, tɩ y yals kãn-kãe kʋɩɩbgã taoor la y ket n gũusdẽ.—1 Zã 5:3.
20 Sẽn na yɩl n ket n pẽ a Zeova, leb n tara yõod tɩ d kell n pẽneg d tẽed-n-taasã. Yaa rẽ yell la d na n gom seb-bi-kãngã yaoolem babgẽ.
ZÃMSGÃ SOGSGO
• A Zezi sẽn da wa n be yɩɩr kãseng pʋgẽ a tẽng zug vɩɩmã saabẽ, a maana bõe, la a sagla a karen-biisã tɩ b maan bõe? (Sull a 1-4)
• Bõe yĩng t’a Sʋɩtãan zabd ne a Zeova balemdbã n yɩɩda, la wãn to la a makd tõndo? (Sull a 5-8)
• Sẽn na yɩl n yals kãn-kãe kʋɩɩbgã taoore, bõe yĩng tɩ d segd n pʋʋs n da base (Sull a 9-12), n da tags tɩ d pa na n paam zu-loeese (Sull 13-15), n tẽeg goam nins a Sʋɩtãan sẽn wa ne wã (Sull 16-17), la d “kolg Wẽnnaam” (Sull 18-20)?
[Zĩ-gũbri, seb-neng 25]
Yɛl kẽer sẽn wat ne raood komsgo
Bãag wall kʋʋlem. Bã-kʋdg sã n namsd tõndo, bɩ kʋʋlmã sã n boog tõnd pãngã, d sũyã tõe n sãamame, d sẽn pa tõe n tʋm Wẽnnaam tʋʋmã wʋsg wa pĩndã yĩnga.—Hebre dãmba 6:10.
Sũ-sãamse. D raood tõe n komsame, nebã sã n pa sakd n kelgd Wẽnnaam Gomdã tõnd sẽn modgd n moondẽ wã.—Yelbũna 13:12.
Tags tɩ f ka yõodo. B sã n nams ned yʋʋm wʋsgo, a tõe n wa tẽedame tɩ b pa nong-a, hali n wa tẽed t’a Zeova meng pa nong-a ye.—1 Zã 3:19, 20.
Sũ-kẽka. Tẽed-n-taag sã n maan-d bũmb tɩ sɩd zabd-d wʋsgo, d tõe n wa maanda sãmb-sãmb hali n ye wa pa rat n kẽnd tigissã bɩ n moon koe-noogã ye.—Luk 17:1.
Namsg d tẽebã yĩnga. Neb nins sẽn pa tar tẽeb a ye ne yãmbã tõe n kɩɩsda yãmba, n namsd yãmb la b yaand yãmba.—2 Tɩmote 3:12; 2 Pɩɛɛr 3:3, 4.
[Foto, seb-neng 26]
A Zezi sagla tõnd tɩ d pʋʋs n da base, sẽn na yɩl n paam sõngr n yals kãn-kãe kʋɩɩbgã taoore