A Zeova yɩɩ fãagd pĩnd wẽndẽ
“Mam Wẽnnaam, wa-y tao-tao mam yĩnga, yãmb yaa mam sõngda, la mam fãagda.”—YƖƖL 70:6.
1, 2. a) Wakat bʋg la Wẽnnaam nin-buiidã nong n kot a sõngre? b) Sok-bʋg n be, la yɛ la d tõe n yã a leoore?
PAG a ye sẽn tar yʋʋm 23 n menem tɩ b pa tol n mi bũmb ning sẽn paam-a ye. A roagdbã ra toga sore, la kibarã sẽn ta-bã, b saga b teed var-var n lebg n watẽ la b pʋʋsd a Zeova t’a sõng-ba. A Zeova Kaset soab a ye me sẽn tar yʋʋm 20 n kẽng logtor yiri, tɩ b yeel-a t’a bẽeda bãag sẽn na n kɩt t’a lebg koamsa. Zĩig pʋgẽ, a pʋʋsa a Zeova n kos a sõngre. Pag sẽn vɩ a ye n wubd a yʋʋm 12 bi-pugl n gilgd n baood tʋʋma. A pa tar ligd meng n na n da rɩɩb tɩ yẽ ne a biigã rɩ ye. A pʋʋsa a Zeova ne a sũur fãa t’a sõng-a. Wẽnnaam ned sã n wa tar zu-loe-kãsenga, wall toog sã n wa paam-a, a kota a sõngre. Yãmb zoe n kosa a Zeova sõngr yel-pakr wakat bɩ?
2 Tara yõod tɩ d paam sok-kãngã leoore: Rẽ yĩnga, d sã n pʋʋs a Zeova n kos a sõngre, d tõe n kɩsa sɩd t’a na n deegame bɩ? D sã n karem Yɩɩl Sõamyã 70 soabã, d na n paama sok-kãngã leoore, la na n paasa d tẽebã pãnga. Yaa a Davɩɩd n gʋls yɩɩl-kãngã sẽn kengd pɛlgã. A paama zu-loees la tood wʋsg a vɩɩmã pʋgẽ, la a kell n tũ a Zeova ne a sũur fãa. A yɩɩllã pʋgẽ, a yeela a Zeova woto: “Mam Wẽnnaam, . . . yãmb yaa mam sõngda, la mam fãagda.” (Yɩɩl 70:6) D sã n maag d yĩng n vaees Yɩɩl Sõamyã 70 soabã, d na n bãnga bũmb ning sẽn kɩt tɩ tõnd me tõe n pʋʋs a Zeova yel-pakr wakat la d teeg-a ne d sũur fãa t’a fãag-dã.
“Yãmb . . . yaa mam fãagda”
3. a) Gom-bʋs n be Yɩɩl Sõamyã 70 soabã pʋgẽ n wilgdẽ t’a soabã da rata sõngr tao-tao? b) A Davɩɩd wilga Yɩɩl Sõamyã 70 soabã pʋgẽ t’a kɩsa sɩd ne bõe?
3 D sã n karem Yɩɩl Sõamyã 70 verse a 2 la a 6 soabã, d mikdame tɩ yaa ned sẽn be toog pʋgẽ n dat Wẽnnaam sõngr n gomde. (Karm-y Yɩɩl Sõamyã 70:2-6.) Zĩ-kãense, a Davɩɩd kota a Zeova t’a wa fãag-a tao-tao. Verse a 3 ne a 4 soabã pʋgẽ, a gomda neb nins sẽn dat n kʋ-a wã yelle. A Davɩɩd kosa a Zeova t’a kɩt t’a bɛɛbã raab vaal la a kɩt tɩ yãnd yõk-ba, b wẽnemã yĩnga. A yaoolem kosg a yiibã sẽn be verse a 5 soabẽ wã yaa Wẽnnaam nin-buiidã yĩnga. A kosa a Zeova t’a kɩt tɩ neb nins sẽn baood yẽ a Wẽnnaamã kɩdem sũ-noogo, la b pẽg a yʋ-kãsengã. A Davɩɩd goamã baasgẽ, a yeela a Zeova woto: “Yãmb yaa mam sõngda, la mam fãagda.” Gũus-y n ges-y t’a Davɩɩd pa yeel tɩ “bɩ y yɩ mam sõngd la mam fãagda,” wa bũmb a to la a le kot ye. A yeelame tɩ “yãmb yaa mam sõngd la m fãagda,” sẽn wilgd t’a ra kɩsa sɩd tɩ Wẽnnaam na n sõng-a lame.
4, 5. Yɩɩl Sõamyã 70 soabã wilgda bõe a Davɩɩd zugu, la d tõe n kɩsa sɩd ne bõe?
4 Yɩɩl Sõamyã 70 soabã wilgda bõe a Davɩɩd zugu? A bɛɛbã sẽn da wa n dat n kʋ-a wã, a pa bao n na n welg yellã ne a meng pãng ye. A teega a Zeova n kɩs sɩd t’a mi a sẽn na n maan to-to n menes-ba, la a sẽn na n maan dẽ wakat ninga. (1 Sãm. 26:10) A Davɩɩd kell n kɩsa sɩd zãng t’a Zeova sõngda neb nins fãa sẽn baood-a wã la a fãagd-ba. (Heb. 11:6) A ra kɩsa sɩd tɩ nin-kãensã tara bʋʋm wʋsg n na n kɩdem sũ-noogo, la b togs b taab t’a Zeova sɩd yaa kãsenga.—Yɩɩl 5:12; 35:27.
5 Wala a Davɩɩde, tõnd me tõe n kɩsa sɩd t’a Zeova yaa d sõngd la d “fãagda.” Woto yĩnga, d sã n wa be toog pʋgẽ, wall yɛl sã n wa loog d nug tɩ d rat sõngre, d me tõe n pʋʋsa a Zeova n kos-a t’a wa sõng-d tao-tao. (Yɩɩl 71:12) Wãn-wãn la a Zeova na n leok-do? Nand tɩ d bao n bãng rẽ bɩ d reng n ges a sẽn da sõng a Davɩɩd yɛl a tãab pʋgẽ to-to.
A fãag-a-la a bɛɛb nusẽ
6. Bõe n sõng a Davɩɩd t’a bãng t’a Zeova fãagda nin-tɩrsã?
6 A Davɩɩd sẽn karem Biiblã sɛb nins sẽn da be wakat kãngã yĩnga, a ra mii kibay sẽn wilgd tɩ nin-tɩrsã tõe n teega a Zeova t’a sõng-ba. Wala makre, a Zeova sẽn da wa n kɩt tɩ sa-kãseng ni n na n sãam nin-wẽnsã, a fãaga a Nowe ne a zakã rãmb sẽn da yaa wẽn-zoɛtbã. (Sɩng. 7:23) A sẽn da wa n kɩt tɩ bugum ne kidbr ni n sãam Sodom la Gomoor nin-wẽnsã me, a sõnga a Lot ne a kom-pugli wã tɩ b põse. (Sɩng. 19:12-26) A Zeova sẽn da wa n na n sãam tɩtaam soab a Faraõ ne a sodaasã Mog-miuugã pʋgẽ wã, a kogla a nin-buiidã tɩ b põs yel-beedã. (Yik. 14:19-28) Sɩd be bʋʋm t’a Davɩɩd pẽgd a Zeova a yɩɩl a ye pʋgẽ n yetẽ t’a yaa “Wẽnnaam sẽn so fãagre.”—Yɩɩl 68:21.
7-9. a) Bõe n kɩt t’a Davɩɩd ra miẽ t’a tõe n teega Wẽnnaam n paam fãagre? b) A Davɩɩd yeelame tɩ yaa ãnd n fãag-a?
7 A Davɩɩd meng ra zoe n paama zu-loees t’a Zeova fãag-a, tɩ kɩt t’a ra miẽ t’a “nusã sẽn be wakat fãa wã” fãagda a nebã. (Tõo. 33:27) A Zeova sõnga a Davɩɩd t’a põs a bɛɛb nusẽ naoor wʋsgo. (Yɩɩl 18:18-20, 49) D ges a sẽn fãag-a to-to vugri.
8 Daar a yembre, Israɛll pagbã pẽga a Davɩɩd a sẽn da yaa sodaag sẽn mi zabr sõma wã yĩnga, tɩ sũ-kiir yõk rĩm a Sayulli. Rẽ kɩtame t’a Sayull mak n na n kʋ a Davɩɩde, n tão-a ne kãnd naoor a yiibu. (1 Sãm. 18:6-9) La naoor a yiibã fãa, a Davɩɩd tõog n kuugame t’a pa paam-a ye. Rẽ yĩnga, yaa a Davɩɩd sẽn da mi zabr sõma wã n kɩt t’a tõog n põsã bɩ? Ayo. Kibarã pʋgẽ, b paasame t’a Zeova ‘ra bee ne-a.’ (Karm-y 1 Sãmwɛll 18:11-14.) Rẽ zugẽ, a Sayull sẽn mak n na n bẽd a Davɩɩd ne Filisti nebã tɩ b kʋ-a n pa tõogã, a sɩd bãngame t’a Zeova ‘bee ne a Davɩɩde.’—1 Sãm. 18:17-28.
9 A Davɩɩd yeelame tɩ yaa ãnd n fãag-a? Yɩɩl Sõamyã 18 soabã sɩngrẽ, d karemda woto: “Yaa a Davɩɩd n gom yɩɩl-kãngã goama ne [a Zeova] daar ninga bãmb sẽn fãag yẽnda . . . ne a Sayullã.” A Davɩɩd yɩɩll a ye pʋgẽ, a wilga a tagsg rẽ zug n yeele: “[A Zeova] yaa mam pĩiga, la mam pãng zĩiga, la mam fãagda. Mam Wẽnnaam yaa mam kugri, mam baooda zĩig bãmb nengẽ n na n soonde.” (Yɩɩl 18:3) Rẽ yĩnga d sẽn mi t’a Zeova tõe n sɩd fãaga a nin-buiidã, pa paasd d tẽebã pãng sɩda?—Yɩɩl 35:10.
A sõng-a-la a sẽn da wa n bẽedẽ
10, 11. Bõe n kɩt tɩ d tõe n bãng wakat ning a Davɩɩd sẽn bẽ bãag ning yell a sẽn gomd Yɩɩl Sõamyã 41 soabẽ wã?
10 Rĩm a Davɩɩd ra wa n bẽe bã-kɛgenga, tɩ b gomd rẽ yell Yɩɩl Sõamyã 41 soabã pʋgẽ. Wakat kãng a sẽn da gãe tɩ bãagã namsd-a wʋsgã, a bɛɛbã kẽer da tẽedame t’a “kõn leb n yik yɛs ye.” (Verse a 8 ne a 9) Sasa bʋg la bã-kãng yik a Davɩɩde? D sã n gũus a goamã Yɩɩl Sõamyã 41 soabã pʋgẽ sõma, d mikdame tɩ tog n yaa a biig a Absalom sẽn wa n dat n deeg a naamã sasa.—2 Sãm. 15:6, 13, 14.
11 Wala makre, a Davɩɩd yeela yɩɩn-kãng pʋgẽ t’a zoa meng-meng sẽn da rɩt ne yẽ n wẽneg n zãmb-a. (Verse 10) Tõe tɩ gom-kãensã tẽegd-d-la yell a ye sẽn da paam rĩmã. A biig a Absalom sẽn wa n dat n sik-a wã, a sagend a yembr yʋʋr sẽn boond t’a Ahitofɛll bas-a lame n kẽ a Absalom. (2 Sãm. 15:31; 16:15) Mams-y rẽ y yamẽ n gese. Rĩmã bãagã gãneg-a lame t’a pa tõe n yik meng ye. La a ra miime me t’a tara bɛɛb wʋsg sẽn dat t’a ki tɩ b paam n maan b raabo.—Verse a 6.
12, 13. a) A Davɩɩd basa a yam ne bõe? b) Tõe tɩ wãn-wãn la Wẽnnaam keng a Davɩɩd raoodo?
12 Wakat buud fãa, a Davɩɩd kell n teega “fãagdã.” A yɩɩllã pʋgẽ, a goma ned sẽn maand a Zeova raabã ne a sũur fãa n yaool n ka laafɩ yelle, n yeel woto: “[A Zeova] na n kɩtame tɩ yẽ põs toog raare. Zusoabã kogenda yẽnda a sẽn ka laafɩ wakate, la yẽ paamda yãmb belsg wakat fãa yẽ sẽn gãe a gãagẽ a toog pʋgẽ.” (Yɩɩl 41:2, 4) Gũus-y n ges-y tɩ ka me, a Davɩɩd yeela a goamã pʋgẽ t’a Zeova ‘na n kɩtame t’a põse.’ Woto wilgdame t’a ra basa a yam tɩ Wẽnnaam na n fãag-a lame. Wãn-wãn la a na n fãag-a?
13 A Davɩɩd ra pa gũud t’a Zeova maan yel-solemd t’a bãagã sig ye. A kɩsa sɩd bal t’a Zeova na n sõng-a lame, rat n yet t’a na n kõ-a-la pãng t’a tõog toogo. A Davɩɩd sɩd da rata sõngr a woto buudu. Bãagã sẽn da namsd-a wã toor sẽn ka be, a bɛɛbã sẽn waoogã me ra kãabd-a-la wẽnga. (Verse a 6 ne a 7) Tõe t’a Zeova sõnga a Davɩɩd t’a tẽeg yɛl kẽer tɩ bels-a. Wala makre a Davɩɩd yeela woto: “Yãmb kogenda maam m pʋ-peelem pʋgẽ.” (Verse 13) Tõe me t’a Davɩɩd bʋgsame n mik tɩ baa a sẽn ka laafɩ t’a bɛɛbã kãabd-a wẽngã, a Zeova ket n nong-a-la a pʋ-peelmã yĩnga, tɩ keng a raoodo. A Davɩɩd bãagã wa n sigame. Rẽ yĩnga woto fãa sẽn wilgd vẽeneg t’a Zeova tõe n sõnga sẽn ka-b laafɩ wã pa kɩtd tɩ d yam gãand sɩda?—2 Kor. 1:3.
A gesa a yelle
14, 15. Sasa bʋg la a Davɩɩd ne a neb ra wa n dat sõngre, la wãn-wãn la b paam sõng-kãnga?
14 A Davɩɩd sẽn da wa n lebg Israɛll dĩmã, a ra rɩta rɩ-nood buud fãa a sẽn date, la a tõe n bool a sẽn dat-b rãmb fãa tɩ b wa naag-a n dɩ. (2 Sãm. 9:10) La baasgo, a Davɩɩd bãnga kom la ko-yũudu. A biig a Absalom sẽn wa n yik n dat n deeg a naamã sasa, yẽ ne a poor dãmbã kẽer zoe n yii Zerizalɛm n kẽng Galaad sẽn be Zʋrdẽ kʋɩlgã rʋʋllã. (2 Sãm. 17:22, 24) B sẽn da rigd a Davɩɩd ne a nebã tɩ b zoetẽ wã, kom ne ko-yũud la yaams wa n yõk-b lame. Yɛ la b ra tõe n tɩ paam dɩɩb zĩ-kãngã?
15 B sẽn tall zoeese, b wa n ta tẽng a ye b sẽn boond tɩ Mahanayim. Be, b sega rap a tãab sẽn yaa gãndaado, tɩ b yʋy boondẽ t’a Sobi, a Makiir la a Barzilayi. Baa ne b sẽn da mi t’a Absalom sã n tõog n lebg rĩma, a na n sɩbga neb nins fãa sẽn da sõngd a Davɩɩdã, b sakame n gẽneg b yõor n sõng-a. Ra-kãensã b tãabã sẽn da mi toog ning sẽn tar a Davɩɩd ne a nebã yĩnga, b talla fu-gobse, laase, rʋgd ne ki la mui ne zom la ka-sãrdɩ, ne bɛng la sũma, ne sɩɩdo, bĩis-kaam ne piisi, la bĩis-gõeem n tɩ kõ-ba. (Karm-y 2 Sãmwɛll 17:27-29.) Rap a tãabã sẽn ges a Davɩɩd ne a nebã yell to-to wã yɩ a Davɩɩd noog hal wʋsgo. Sɩd me, a ra pa tõe n yĩm b sẽn maan-a neer to-to wã ye.
16. Vẽenega, yaa ãnd n kɩt tɩ b ges a Davɩɩd ne a nin-buiidã yellã?
16 Yaa ãnd n kɩt t’a Davɩɩd ne a nebã paam sõngr ning b sẽn paamã? A Davɩɩd da kɩsa sɩd t’a Zeova geta a nebã yelle. Yaa vẽeneg t’a Zeova tõe n kɩtame tɩ neb yik a nin-buiidã sʋk n sõng b taaba. Sãmbg sẽn ka be, a Davɩɩd sẽn ges rap a tãabã sẽn maan-b neer to-to Galaad soolmẽ wã, a bãngame tɩ yaa a Zeova n tʋm-ba. A kʋʋlem zugẽ, a yeela woto: “Mam dag n yaa bi-bɩɩga, la masã mam kʋʋlame, la mam nan ka yã tɩ b bas nin-tɩrg ye [yẽ a Davɩɩd sẽn naage], la mam nan ka yã t’a yagens bõosd rɩɩb me ye.” (Yɩɩl 37:25) Rẽ yĩnga woto sẽn wilgd t’a Zeova tõe n gesa d yell wakat buud fãa wã pa kengd d pɛlg sɩda?—Yel. 10:3.
A Zeova mii neb fãagre
17. A Zeova wilga naoor wʋsg t’a tõe n maana bõe?
17 Pa a Davɩɩd a ye la a Zeova fãag pĩnd wẽndẽ ye. Wẽnnaam sẽn fãag a Davɩɩdã toor sẽn ka be, a fãaga wẽn-sakdb a taab me tɩ wilgdẽ tɩ tʋm-tʋmd a Pɩɛɛr sẽn da yeelã yaa sɩd fasɩ. A yeelame: “Zusoabã miime tɩ fãag nin-sõamyã makr pʋgẽ.” (2 Pɩɛ. 2:9) D ges kibay a yiib me sẽn sɩd wilgd rẽnda.
18. Wãn to la a Zeova fãag neb a Ezekɩas wakatã?
18 Asiiri rãmbã sẽn da wa n tɩ pig Zida n dat n deeg Zerizalɛmmã, rĩm a Ezekɩas pʋʋsa woto: “[Zeova], tõnd Wẽnnaam, bɩ y fãag tõnd bãmb nusẽ tɩ dũniyã rãmb fãa bãng tɩ yaa yãmb bal n yaa [Wẽnnaam, NW ].” (Ezai 37:20) Bũmb sẽn da pak a Ezekɩas n yɩɩd yaa Wẽnnaam yʋ-kãsengã ra sãame. A Zeova reega a pʋʋsgã a sẽn pʋʋs ne a sũur fãa wã. Yʋn-yɛng bala, malɛk a yembr kʋʋ Asiiri neb 185 000 t’a Zeova nin-buiidã paam n põse.—Ezai 37:32, 36.
19. Sagl-bʋg la pipi kiris-nebã tũẽ tɩ kɩt tɩ b põs yel-beedo?
19 A Zezi kũumã sẽn da wa n ket rasem a wãna, a keooga a karen-biis nins sẽn da be Zide soolmẽ wã tɩ yell n wate, la a kõ-b bãnde. (Karm-y Luk 21:20-22.) A sẽn keoog-bã poore, maana yʋʋm wʋsgo, la yʋʋmd 66 soabã pʋgẽ, zʋɩf rãmb n yik n kɩɩs Rom nanambsã tɩ kɩt tɩ b tʋm sodaas Zerizalɛm tɩ b tɩ zab ne-ba. Soda-kãens ne b naab a Sɛstius Galus wa n sɩnga wẽnd-doogã lalg sãoongo. La b wa n lebg n loogame tɩ b pa wʋm a võor ye. Kiris-neb nins fãa sẽn da yaa sakdbã bãngame tɩ yaa bãnd ning a Zezi sẽn da kõ-bã, n zoe n kẽng tãensã zutu. Yʋʋmd 70 soabã pʋgẽ, Rom sodaasã sɩd lebg n waa Zerizalɛm. La so-kãnga, b sãama tẽngã fasɩ n yaool n looge. Kiris-neb nins sẽn deeg a Zezi saglgã põsa yel-beedã.—Luk 19:41-44.
20. Bõe yĩng tɩ d tõe n teeg a Zeova t’a fãag-do?
20 D sã n maag d yĩng n tags bũmb nins fãa sẽn wilgd vẽeneg t’a Zeova sõngda a nin-buiidã zug sõma, kengda tẽebo. A sẽn sõng-b to-to pĩnd wẽndẽ wã kɩtame tɩ d me tõe n kɩs-a sɩda. Yell ning fãa d sẽn tar wall sẽn na n paam-do, d me tõe n teeg-a lame t’a fãag-do. Wãn to la a Zeova na n fãag-do? La neb nins yell d sẽn gom sõs-kãngã sɩngrẽ wã yɛlã yẽ baasa wãna? D na n bãnga rẽ sõsg ning sẽn pʋgdã pʋgẽ.
Y tẽrame bɩ?
• Yɩɩl 70 soabã goam kɩtame tɩ d tõe n kɩs sɩd ne bõe?
• Wãn-wãn la a Davɩɩd paam sõngr a sẽn da wa n bẽedẽ?
• Kiba-bʋs n wilgd t’a Zeova tõe n fãaga a nin-buiidã b bɛɛbã nusẽ?
[Foto, seb-neng 12]
A Zeova reega a Ezekɩas pʋʋsgã