Vɩɩmd-y tɩ zems ne a Zezi pʋʋsgã
“M Ba, . . . bɩ y waoog y Biigã tɩ yãmb Biigã me waoog yãmba.”—ZÃ 17:1.
1, 2. A Zezi sẽn dɩ yʋʋmd 33 Pakã ne a tʋm-tʋmdbã poore, bõe la a maan-yã?
YƲƲMD 33 Nizã kiuugã rasem 14 yʋngo, zĩigã sẽn wa n zʋʋgã, a Zezi maana bũmb a karen-biisã yĩnga. Yɩɩ yẽ ne a tʋm-tʋmdbã sẽn naag taab n dɩ Pakã poore. Zʋɩf-rãmbã ra maanda Pakã n tẽegd Wẽnnaam sẽn fãag b yaab-rãmbã Ezipt yembdẽ wã. La a Zezi karen-biis hakɩkã ra na n paama fãagr yõod sẽn yɩɩd rẽ. Vẽkembeoogã, a Zezi bɛɛbã ra na n kʋ-a lame. A sẽn da na n kõ a vɩɩmã sẽn zems zãngã tɩ yɩ maoongã na n paka sore, tɩ ned buud fãa tõe n paam “fãagr sẽn ka sɛta,” rat n yeel t’a paam a meng ne yel-wẽndã la kũumã.—Heb. 9:12-14.
2 A Zezi ra pa rat tɩ d yĩm rondã sẽn yaa kũun sẽn yit Wẽnnaam nengẽ wã ye. Rẽ n so t’a wilg d sẽn segd n maand to-to yʋʋmd fãa n tẽegd a kũumã yelle. Rẽ n ledg Pakã. A rɩka bur sẽn pa ning rabɩlle, n kao n kõ a karen-biis 11 wã sẽn kell n pa ne-a wã, n yeel woto: “Ada yaa mam yĩngã sẽn sãam yãmb yĩnga. Bɩ y maan bõn-kãng n tẽegd mam yelle.” A kõ-b-la divẽ me, n yeele: “Bõn-yũudl kãngã [“makda,” MN] mam zɩɩm sẽn yaa kãab paalg zɩɩm sẽn daag yãmb yĩnga.”—Luk 22:19, 20.
3. a) A Zezi kũumã waa ne toeen-bʋgo? b) D sã n wa gomd a Zezi pʋʋsg ning sẽn be Zã sak 17 wã yelle, sogs-bʋs la d segd n sok d mense?
3 Ra pa na n kaoos la tõogã kaool Wẽnnaam sẽn da maan ne Israyɛll buudã taa a tɛk ye. Kaool-paalg la a Zeova ra na n maan ne a Zezi karen-biis nins sẽn paam zaeebã. Nin-kãensã sẽn yaa Wẽnnaam bu-paalgã yell ra paka a Zezi wʋsgo. Israyɛll buudã neb ra welga taab tũudmã wɛɛngẽ, n da zabd taaba, tɩ sãamd Wẽnnaam yʋʋre. (Zã 7:45-49; Tʋʋ. 23:6-9) La a Zezi ra ratame t’a karen-biisã kell n zems taaba, tɩ waoogd Wẽnnaam yʋʋrã. Woto wã, bõe la a maan-yã? A pʋʋsa a Ba wã, n kos t’a sõng a karen-biisã. (Ges-y sɩngrẽ fotã.) Pʋʋs-kãng kareng sẽn be yamleoogã bee Zã 17:1-26. Sõs-kãngã pʋgẽ, d na n goma a Zezi sẽn yeel bũmb ning pʋʋsgã pʋgẽ wã yelle. Sõsgã sasa, yɩta sõma tɩ d tags sogs-kãensã yelle: “Wẽnnaam leoka a Zezi pʋʋsgã bɩ? Mam sẽn vɩ to-to wã zemsa ne a Zezi sẽn yeel bũmb ning a pʋʋsgã pʋgẽ wã bɩ?”
BŨMB NINS SẼN DA PAK A ZEZI N YƖƖDA
4, 5. a) A Zezi sẽn sɩng a pʋʋsgã ne goam ninsã sõngda tõnd tɩ d bãng bõe? b) A Zezi kosa bũmb a mengã yĩnga. Wãn to la a Zeova leok a kosgã?
4 A Zezi sõsa ne a karen-biisã hal tɩ zĩigã zʋʋge, n wilg-b bũmb wʋsg Wẽnnaam zugu. Rẽ poore, a nakame n ges yĩngri, n pʋʋs Wẽnnaam n yeele: “M Ba, wakat taame. Bɩ y waoog y Biigã tɩ yãmb Biigã me waoog yãmba. La a wa yãmb sẽn kõ-a noor ne ninsaalb buud fãa wã, yẽ na n kõo neb nins fãa yãmb sẽn kõ yẽ wã vɩɩm sẽn ka sɛta. . . . Mam waooga yãmb dũniyã zugu. Tʋʋmd ning yãmb sẽn kõ maam tɩ m maanã, mam maaname n sɛ. La masã, m Ba, bɩ y waoog maam yãmb mengã nengẽ ne waoogr ning mam sẽn da tar yãmb nengẽ dũniyã sẽn nan ka naanã.”—Zã 17:1-5.
5 A Zezi reng n goma bũmb nins sẽn tar yõod ne-a n yɩɩdã yelle. Pipi, a kosame t’a Ba wã yʋʋr paam waoogre. A sẽn wa n na n zãms a karen-biisã pʋʋsgã me, a maana woto. (Luk 11:2) Yiib-n-soaba, a pʋʋsa a karen-biisã yĩnga, n kos tɩ Wẽnnaam sõng-b tɩ yẽ wa tõog n kõ-b ‘vɩɩm sẽn ka sɛtã.’ Rẽ poore, a Zezi kosa bũmb a mengã yĩnga, n yeel woto: “M Ba, bɩ y waoog maam yãmb mengã nengẽ ne waoogr ning mam sẽn da tar yãmb nengẽ dũniyã sẽn nan ka naanã.” A Zeova leoka a Biigã pʋʋsgã, n kõ-a tɩ yɩɩg a sẽn kosã. A kõ-a-la ‘yʋʋr sẽn yɩɩd malɛk-rãmbã dẽnda.’—Heb. 1:4.
D SEGD N ‘BÃNGA SƖD WẼNNAAM SẼN KA TO’ WÃ
6. Bõe la tʋm-tʋmdbã ra segd n maan n wa paam vɩɩm sẽn kõn sa wã, la bõe n wilgd tɩ b maana rẽ?
6 A Zezi pʋʋsgã pʋgẽ, a wilga bũmb ning tõnd sẽn yaa yel-wẽn-maandbã sẽn segd n maan n wa paam vɩɩm sẽn ka sɛtã. (Karm-y Zã 17:3.) A yeelame tɩ d tog n ‘bãnga’ Wẽnnaam la Kiristã. Wãn to la d tõe maan dẽ? Pipi, d segd n baood n bãngda bũmb nins fãa d sẽn tõe n bãng a Zeova ne a Biigã zugu. Yiib-n-soaba, d segd n tũu bũmb nins d sẽn zãmsdã. Tʋm-tʋmdbã ra zoe n maana bõn-kãensã. Rẽ n so t’a Zezi yeel a Zeova woto: “Mam kõo bãmb goam nins yãmb sẽn kõ maamã, la bãmb deegame.” (Zã 17:8) La sẽn na yɩl n wa paam vɩɩm sẽn kõn sa wã, b ra segd n ket n bʋgsda Wẽnnaam goamã zugu, la b tũudẽ. Rẽ yĩnga tʋm-tʋmdbã tõog n kell n maana woto n tãag b kũum bɩ? N-ye! Bũmb sẽn wilgd rẽ yaa b ned kam fãa yʋʋr sẽn gʋls Zerizalɛm Paalgã yẽbgr kug 12 wã zug wakat fãa yĩngã.—Wil. 21:14.
7. “Bãng” Wẽnnaamã rat n yeelame tɩ bõe, la bõe yĩng tɩ rẽ tar yõod wʋsgo?
7 D sã n dat n wa paam vɩɩm sẽn kõn sa wã, d segd n ‘bãnga’ Wẽnnaam. Woto rat n yeelame tɩ bõe? Gɛrkã gom-bil ning b sẽn lebg tɩ ‘bãngã’ rat n yeelame me tɩ ‘bãngd n paasdẽ.’ Rẽnd “bãng” Wẽnnaamã rat n yeelame tɩ d ket n zãmsd n bãngd-a n paasdẽ. La bãng a Zeova sẽn yaa Wẽnnaam ning buudã la a raabã bal pa sek ye. D segd n nong-a lame, la d bao a zoodo. Segdame me tɩ d nong d tẽed-n-taasã. Biiblã yeela woto: “Ned ning sẽn ka tar nonglem ka mi Wẽnnaam ye, tɩ bõe, Wẽnnaam yaa nonglem.” (1 Zã 4:8) Rẽnd bãng Wẽnnaamã rat n yeelame me tɩ d sak a noyã. (Karm-y 1 Zã 2:3-5.) Yaa sɩd tɩ d sẽn paam n mi a Zeova wã yaa zu-zẽkre. La d segd n gũusame n da wa sãam tõnd ne a Zeova zoodã wa a Zida Iskariot sẽn maanã ye. Bɩ d maan d sẽn tõe fãa, tɩ tõnd ne a Zeova zoodã ket n tar pãnga. Woto, a Zeova na n wa kõ-d-la vɩɩm sẽn kõn sa wã.—Mat. 24:13.
YÃMB YƲƲRÃ YĨNGA
8, 9. a) A Zezi sẽn wa n be tẽngã zugã, bõe n da pak-a n yɩɩda? b) D tõe n kɩsa sɩd tɩ minun-bʋg la a pa sak n tũ?
8 D sã n karemd a Zezi pʋʋsg ning sẽn be Zã sak 17 wã, d nee vẽeneg tɩ pa a tʋm-tʋmdbã bal la a ra nong ye. A ra nonga neb nins sẽn da na n wa lebg a karen-biisã me. (Zã 17:20) La pa tõnd fãagrã n da pak a Zezi n yɩɩd ye. A koe-moonegã sɩngr n ta a saabo, bũmb ning sẽn da pak-a n yɩɩd yaa a Ba wã yʋʋrã waoogre. Wala makre, Nazarɛt karen-doogẽ wã, a wilga nebã tʋʋmd ning yẽ sẽn wa n na n tʋmã, n karem Ezai sebrã. A sẽn karem zĩig ningã yeta woto: “[“A Zeova,” MN] Sɩɩg bee mam zugu. Tɩ bõe, bãmb kõo maam pãng tɩ m moon Koe-noog naong rãmb sʋka.” D tõe n kɩsa sɩd t’a Zezi sẽn wa n karemd vɛrse-kãensã wã, a pʋda Wẽnnaam yʋʋrã.—Luk 4:16-21.
9 Yʋʋm wʋsg nand t’a Zezi wa tẽngã zugu, zʋɩf-rãmbã tũudmã taoor dãmb sɩngame n yet nebã tɩ pa segd tɩ b pʋd Wẽnnaam yʋʋrã ye. D tõe n kɩsa sɩd t’a Zezi ra pa tũud minun-kãng sẽn pa yit Biiblã pʋgẽ wã ye. Daar a yembre, a yeela tũudmã taoor dãmb woto: ‘Mam waa ne m Ba yʋʋre, la yãmb ka reeg maam ye. La ned a to sã n wa ne a meng yʋʋre, yãmb na n deeg-a lame.’ (Zã 5:43) Rasem a wãn sẽn deng a kũumã, a le goma bũmb ning sẽn pak-a n yɩɩdã yelle, n yeel Wẽnnaam woto: “M Ba, waoog-y y yʋʋrã.” (Zã 12:28) Pʋʋsg ning yell d sẽn gomdã pʋgẽ me, a Zezi wilga vẽeneg tɩ sẽn pak-a n yɩɩd yaa a Ba wã yʋʋr waoogre.
10, 11. a) Bõe la a Zezi maan n wilg a karen-biisã a Ba wã yʋʋrã? b) Bõe yĩng t’a Zezi karen-biisã sõngd nebã tɩ b bãngd a Zeova yʋʋrã?
10 A Zezi yeela a Ba wã yaa: “Yãmb sẽn welg neb nins dũniyã pʋgẽ n kõ maamã, mam wilga bãmb yãmb yʋʋre. Bãmb yaa yãmb dẽnda, la yãmb n kõ maam bãmba. La bãmb saka yãmb goamã. Mam ka le be dũniyã pʋgẽ ye, la bãmb bee dũniyã pʋgẽ. La mam wata yãmb nengẽ. M Ba Sõngo, bɩ y tall yãmb sẽn kõ maam b rãmbã ne yãmb yʋʋre, tɩ b naag taab n yɩ yembr wa tõndo.”—Zã 17:6, 11.
11 Pa a Zezi sẽn da boond a Ba wã yʋ-peelã bal la a sẽn yeel t’a wilga a karen-biisã a yʋʋrã ye. A sõng-b lame tɩ b bãng a Zeova, rat n yeel t’a sẽn yaa Wẽnnaam ning buudã, la a sẽn get a nin-buiidã yell to-to wã. (Yik. 34:5-7) Rũndã-rũndã, a Zezi bee saasẽ n dɩt naam. La a ket n sõngda a karen-biisã tɩ b sõngd nebã dũniyã gill zug tɩ b bãngd a Zeova yʋʋrã. Bõe yĩnga? Yaa sẽn na yɩl tɩ neb wʋsg tõog n bãng a Zeova nand tɩ dũni-kãngã saabã ta. Sẽn paase, wakat kãnga, a sẽn na n fãag a Kaset rãmbã to-to wã na n kɩtame tɩ nebã fãa bãng a yʋ-kãsengã.—Eze. 36:23.
“TƖ DŨNIYÃ BÃNG TƖ YÃMB N TƲM MAAM”
12. Bũmb a tãab la d segd n maan n tõog n tʋm tʋʋmd ning a Zezi sẽn kõ-dã sõma. Bãmb la bʋse?
12 A Zezi yeela a karen-biisã tɩ b yõd n baas tʋʋmd ning yẽ sẽn sɩngã. A yeela Wẽnnaam woto: “Mam tʋma bãmb dũniyã pʋgẽ wa yãmb me sẽn tʋm maam dũniyã pʋgẽ wã.” La a Zezi ra miime t’a karen-biisã rata sõngr sẽn na yɩl n tõog tʋʋmdã. A sẽn wa n be ne-bã, a modga wʋsg n sõng-b b pãn-komsmã wɛɛngẽ. Sẽn paase, a pʋʋsgã pʋgẽ, a kosa a Zeova t’a sõng a karen-biisã tɩ b maan bũmb a tãab sẽn tar yõod wʋsg tʋʋmdã pʋgẽ. Pipi, a kosame t’a sõng a karen-biisã tɩ b ra yɩ a Sʋɩtãan dũniyã rẽnd ye. Yiibu, a kosa a Ba wã t’a sõng a karen-biisã tɩ b tõog n tũ Wẽnnaam Gomdã sẽn yetã, n kell n yɩ yɩlma. Tãabo, a kosa Wẽnnaam t’a sõng a karen-biisã tɩ b zems taab wa yẽ ne a Ba wã sẽn zemsd taab to-to wã. Yɩta sõma tɩ d ned kam fãa sok a meng woto: ‘Mam sẽn vɩ to-to wã zemsa ne bũmb a tãabã a Zezi sẽn kos a pʋʋsgã pʋgẽ wã bɩ?’ A Zezi ra kɩsa sɩd t’a karen-biisã sã n maan bõn-kãense, neb wʋsg na n saka koɛɛg ning b sẽn moondã.—Karm-y Zã 17:15-21.
13. Bõe n wilgd t’a Zeova leoka a Zezi kosgã pipi kiris-nebã wakate?
13 D sã n karem Tʋʋm sebrã, d bãngdame t’a Zeova leoka a Zezi pʋʋsgã. Pipi kiris-nebã ra yaa zʋɩf-rãmb la bu-zẽms neb sẽn naag taaba. Kẽer nus ra zãadame, tɩ sãnda ra yaa naong rãmba. Yembs la yembs zu-soben-dãmb me ra bee b sʋka. Yãmb pa tagsd tɩ woto ra tõe n waa ne welsg sɩda? La pipi kiris-nebã ra zemsda taab hal sõma, tɩ tʋm-tʋmd a Poll yeel tɩ b yaa wa ninsaal yĩngã wila, t’a Zezi la zugã. (Ef. 4:15, 16) A Sʋɩtãan dũniyã neb sẽn pa wʋmd taab tɩ kiris-nebã be b sʋk n wʋmd taabã sɩd bee yamleoogo. La yaa ne a Zeova vʋʋsem sõngã sõngr bal la zems-n-taar a woto buud tõe n zĩndi.—1 Kor. 3:5-7.
14. Rũndã-rũndã, bõe n wilgd t’a Zeova leoka a Zezi kosgã?
14 Bʋko, tʋm-tʋmdbã kũum poore, yɛlã toeemame. Wa b sẽn da reng n togsã, sɩdã kɩɩsg paama pãnga, tɩ rẽ kɩt tɩ kiris-nebã wels taab n lebg tũudum toor-toore. (Tʋʋ. 20:29, 30) La yʋʋmd 1919 wã, a Zezi yiisa kiris-neb nins sẽn paam vʋʋsem sõng zaeebã ziri tũudmã pʋgẽ, tɩ b nong taab ne nonglem hakɩka. (Kol. 3:14) Nin-kãensã zemsda taab n moond koɛɛgã. Rẽ waa ne bõe? Rũndã-rũndã, neb milyõ a yopoe la zak sẽn ‘yi soolem fãa, la buud fãa, la neb sẽn gomd goam toɛy-toɛy’ n wa n naag sẽn paam-b zaeebã, tɩ b zemsd taab n tũud a Zeova. (Zã 10:16; Wil. 7:9) Woto wilgda vẽeneg t’a Zeova leoka a Zezi kosgã. A Zezi ra yeelame tɩ yẽ ratame tɩ dũniyã bãng t’a Zeova n tʋm yẽ, la t’a Zeova nonga a karen-biisã wa a sẽn nong yẽ wã.—Zã 17:23.
A ZEZI PƲƲSGÃ BAASG BEE YAMLEOOGO
15. Bõe la a Zezi kos sẽn paam-b zaeebã yĩnga?
15 Nizã kiuugã rasem 14 daarã zaabr me, a Zezi maana kaool ne a tʋm-tʋmdbã tɩ b na n wa tɩ naag-a n dɩ naam. A sẽn maan woto wã, a waoog-b lame. (Luk 22:28-30; Zã 17:22) A pʋʋsa neb nins fãa sẽn da na n wa paam vʋʋsem sõng zaeebã yĩnga, n yeele: “M Ba, mam datame tɩ bãmb me yãmb sẽn kõ maamã pa ne maam m sẽn be zĩig ningã, n yã mam waoogrã yãmb sẽn kõ maamã, tɩ bõe, yãmb nonga maam sẽn deng dũniyã naanego.” (Zã 17:24) Neb nins a Zezi sẽn boond t’a piis a taabã sũur nooma ne keoor ning sẽn paam-b zaeebã sẽn na n paamã. B pa maand sũ-kiir ne-b rẽ yĩng ye. Yãoã me wilgdame tɩ kiris-neb hakɩkã sɩd zemsda taab rũndã-rũndã.
16, 17. a) A Zezi pʋʋsgã baasgẽ, bõe la a yeel t’a na n ket n maandame? b) Bõe la d segd n ket n maandẽ?
16 Dũniyã nebã fãa la bal pa rat n sak n deeg t’a Zeova tara nin-buiid sẽn zemsd taaba, la sẽn sɩd mi-a ye. Wae n yaa tũudmã taoor dãmb sẽn yet bũmb ninsã n kɩt tɩ b pa tẽedã. A Zezi wakatẽ wã me, ra yaa woto. Rẽ n so t’a baas a pʋʋsgã ne gom-kãensã: “M Ba sẽn yaa tɩrlem soaba, dũniyã ka bãng yãmb ye, la mam bãnga yãmba. La bãmb bãngame tɩ yãmb n tʋm maam. Mam wilga bãmb yãmb yʋʋre, la mam na n le wilga bãmba, tɩ yãmb sẽn nong maam ne nonglem ningã zĩnd bãmb pʋsẽ, tɩ mam me pa ne bãmba.”—Zã 17:25, 26.
17 A Zezi sɩd wilga nebã a Ba wã yʋʋre. Sẽn paase, a sẽn yaa tigingã zu-soabã, a sõngda tõnd tɩ d wilgd nebã a Ba wã yʋʋr la a raabã. Bɩ d sakd a Zezi zu-sobendã n moond koɛɛgã ne yẽesem, n maand karen-biis wa a sẽn yeelã. (Mat. 28:19, 20; Tʋʋ. 10:42) Bɩ d mao me tɩ zems-n-taar ning sẽn be d sʋkã ket n tar pãnga. Woto, d wilgdame tɩ d vɩɩme tɩ zemsd ne bũmb nins a Zezi sẽn yeel a pʋʋsgã pʋgẽ wã. Rẽ na n kɩtame t’a Zeova yʋʋrã paam waoogre, tɩ tõnd me paam sũ-noog wakat sẽn ka sɛt yĩnga.