SOGSG KOM-BƖƖSÃ SẼN SOKDE
M sã n kɩɩs noor m roagdbã sẽn gãneg zakã pʋgẽ, m maanda wãna?
Zak fãa pʋgẽ, noy la b gãneg-yã. Tõe tɩ yaa lɛɛr ning f sẽn segd n lebg wa zakẽ wã, sẽk ning f sẽn kẽesd f telefõnnã bɩ f tablɛtã tõgb pʋgẽ wã, f manesem sẽn segd n yɩ to-to wã, la bũmb a taaba.
La f sã n kɩɩs noor f roagdbã sẽn gãneg zakã pʋgẽ, f maanda wãna? F pa tõe n toeem bũmb ning f sẽn maanã ye. La bũmb la f tõe n maan tɩ yɛlã ra zẽn ye. Sõsg-kãngã na n sõng-f-la rẽ wɛɛngẽ.
F sẽn pa segd n maane
F roagdbã sã n pa bãng tɩ f kɩɩsa noore, f tõe n dat n solga bũmb ning f sẽn maanã.
La b sã n bãng tɩ f kɩɩsa noore, f tõeeme n bao pademse, bɩ n dõd ned a to.
Manesem-kãensã a yiibã fãa pa sõma ye. Bõe yĩnga? F sã n solg f sẽn maanã, bɩ n bao pademse, f wilgdame tɩ f ka yam ye. F manesmã wilgda f roagdbã bal tɩ f ket n yaa yãaga.
“Ziri yagb zɩ n maneg yell ye. Baa kaoosda, f roagdbã na n wa bãnga sɩdã. B sẽn na n sɩbg-f wakat kãngã toolem na n yɩɩga fo sẽn da na n togs-b sɩd sɩngrẽ wã tɩ b sɩbg-f to-to wã.”—A Diana
F sẽn tõe n maan tɩ yaa sõma
Sak n deeg tɩ f kongame. Biiblã yetame yaa: “Ned ning sẽn solgd a beegr yɛl pa na n yãk neng ye.” (Yel-bũnã 28:13) F roagdbã pa baood tɩ f maan bũmb fãa tɩ zems kɛpɩ ye. La b ratame tɩ f yɩ pʋ-peelem soaba.
“F sã n togsd sɩda, f roagdbã na n zoee f nimbãaneg n kõ-f sugri. F sã n togs sɩda, f roagdbã na n maneg n kis-f-la sɩda.”—A Olivia
Kos sugri. Biiblã yetame yaa: “Bɩ yãmb ned kam fãa sik a menga.” (1 Pɩyɛɛr 5:5) Sẽn na yɩl n sak n deeg tɩ f kongame n pa bao pademse, baooda sik-m-menga.
“Ned sã n minim n baood pademse, a sũur-kasetã wat n pa le ningd-a taal ye. Rẽ tõe n kɩtame t’a wa maand wẽng tɩ pa namsd-a ye.”—A Heather
Sak kiblgu. Biiblã yetame yaa: “Kelg-y kiblg n paam yam, la y ra tol n paoog-a ye.” (Yel-bũnã 8:33) Bas yẽgeng la f sak f roagdbã kiblgã. F sã n yẽgemdẽ, yɛlã manegd n zẽname.
“F sã n yẽgemd b sẽn kibl-fã yĩnga, yɛlã tõe n maneg zẽname. Sak kiblgã, la f ra sidgd f kongrã zug n pa satẽ ye.”—A Jason
Modg tɩ b le kɩs-f sɩda. Biiblã yetame: “Yeeg-y nin-kʋdgã sẽn yaa yãmb pĩnd yel-manesmã.” (Efɛɛz rãmbã 4:22) Modg n maan sẽn yaa sõma, rẽ f roagdbã na n le wa kɩs-f-la sɩda.
“F roagdbã sã n neẽ tɩ f maanda sẽn yaa sõma, la tɩ f modgdame n pa rat n le lʋɩ f pĩnd kongrã pugẽ, b wat n le kɩs-f-la sɩda.”—A Karen.
Saglga: Maan tɩ yɩɩg b sẽn kos tɩ f maan bũmb ningã, sẽn na yɩl tɩ b bãng tɩ b tõe n le n kɩs-f-la sɩda. F sã n yi nindaar n wa be sorẽ n kuiisẽ, bɩ f bool f roagdbã n togs-b tɩ f watame, baa wakat ning b sẽn yãk n kõ-fã nan pa ta. Rẽ na n kɩtame tɩ b bãng tɩ f ratame tɩ b le kɩs-f sɩda.