Lill-Kolossin
1 Pawlu, appostlu taʼ Kristu Ġesù bir-rieda t’Alla,+ u Timotju,+ ħuna, 2 lill-qaddisin u aħwa leali f’unjoni+ maʼ Kristu f’Kolossi:
Qalb tajba mhix mistħoqqa u paċi lilkom mingħand Alla Missierna.+
3 Aħna dejjem irroddu ħajr+ lil Alla, Missier il-Mulej tagħna Ġesù Kristu, meta nitolbu għalikom,+ 4 għax smajna bil-fidi tagħkom fi Kristu Ġesù u l-imħabba li għandkom għall-qaddisin kollha+ 5 minħabba t-tama+ li hi merfugħa għalikom fis-smewwiet.+ Din it-tama smajtu biha qabel meta qalulkom il-verità taʼ l-aħbar tajba+ 6 li ġiet preżentata lilkom. Din issa qed tagħmel il-frott+ u toktor+ fid-dinja kollha,+ bħalma qed tagħmel ukoll fostkom, minn dakinhar li smajtu u għaraftu eżatt x’inhi tassew+ il-qalb tajba mhix mistħoqqa+ t’Alla. 7 Dan tgħallimtuh mingħand Epafra,+ il-maħbub ilsir seħibna, li hu ministru leali tal-Kristu għan-nom tagħna, 8 u li wriena wkoll l-imħabba+ spiritwali tagħkom.
9 Huwa għalhekk ukoll li, minn dakinhar li smajna dwar dan, ma waqafniex nitolbu għalikom+ biex timtlew bl-għarfien eżatt+ dwar ir-rieda tiegħu bl-għerf kollu+ u bl-abbiltà mogħtija mill-ispirtu t’Alla biex tifhmu b’mod sħiħ.+ 10 B’hekk tkunu tistgħu timxu kif jixraq+ lil Ġeħova+ bl-għan li togħġbuh għalkollox hekk kif tkomplu tagħtu l-frott f’kull għemil tajjeb+ u toktru fl-għarfien eżatt+ dwar Alla, 11 u ssiru setgħanin bil-qawwa kollha li tiġi mis-setgħa glorjuża tiegħu+ sabiex tissaportu+ bis-sħiħ u tibqgħu tistabru bil-ferħ. 12 Għalhekk, irroddu ħajr lill-Missier li għamilkom xierqa biex tieħdu sehem fil-wirt+ tal-qaddisin+ li huma fid-dawl.+
13 Hu ħelisna mill-awtorità+ tad-dlam u daħħalna+ fis-saltna+ taʼ l-Iben taʼ mħabbtu,+ 14 li permezz tiegħu għandna l-ħelsien tagħna bil-fidwa, il-maħfra taʼ dnubietna.+ 15 Hu x-xbieha+ t’Alla li ma jidhirx,+ l-ewwel imwieled+ mill-ħolqien kollu; 16 għax permezz tiegħu+ nħolqu l-affarijiet l-oħrajn kollha fis-smewwiet u fuq l-art, dawk viżibbli u dawk inviżibbli, sew jekk huma tronijiet, ħakmiet, gvernijiet, jew awtoritajiet.+ L-affarijiet l-oħrajn kollha nħolqu permezz tiegħu+ u għalih. 17 Ukoll, hu kien qabel l-affarijiet l-oħrajn kollha+ u permezz tiegħu dawn kollha saru jeżistu.+ 18 Hu r-ras tal-ġisem, il-kongregazzjoni.+ Hu l-bidu, l-ewwel imwieled mill-imwiet,+ sabiex isir l-ewwel+ wieħed f’kollox; 19 għax Alla raha ħaġa tajba li tgħammar fih il-milja+ taʼ kollox, 20 u li permezz tiegħu Alla jerġaʼ jħabbeb+ l-affarijiet l-oħrajn kollha+ Miegħu billi jagħmel paċi+ magħhom permezz tad-demm+ li xerred fuq iz-zokk tat-tortura,+ kemm l-affarijiet fuq l-art u kemm l-affarijiet fis-smewwiet.
21 Tabilħaqq, lilkom li darba kontu mbegħdin+ u għedewwa għax moħħkom kien fuq għemejjel mill-agħar,+ 22 issa jerġaʼ jħabbibkom+ bil-ġisem fiżiku taʼ dak il-wieħed permezz taʼ mewtu.+ B’hekk, jistaʼ jippreżentakom imqaddsin u bla difett+ u bla akkuża+ quddiemu, 23 naturalment, dment li tkomplu fil-fidi,+ stabbiliti fuq il-pedament+ u sodi+ u ma twarrbux mit-tama taʼ dik l-aħbar tajba li smajtu.+ Din l-aħbar tajba kienet pridkata+ fil-ħolqien kollu+ li hu taħt is-sema, u tagħha, jien, Pawlu, sirt ministru.+
24 Jien issa qed nifraħ fis-sofferenzi tiegħi għalikom,+ u jien, mill-banda l-oħra, qed intemm f’ġismi dak li jonqos mit-tribulazzjonijiet+ tal-Kristu għan-nom taʼ ġismu, li hi l-kongregazzjoni.+ 25 Jien sirt ministru+ taʼ din il-kongregazzjoni fi qbil mal-prokura+ mingħand Alla li ngħatatli fl-interess tagħkom biex nippriedka l-kelma t’Alla bis-sħiħ, 26 is-sigriet sagru+ li kien moħbi għas-sistemi+ u l-ġenerazzjonijiet li għaddew. Imma issa ntwera+ lill-qaddisin tiegħu, 27 li lilhom Alla għoġbu jgħarrfilhom x’inhuma r-rikkezzi glorjużi+ taʼ dan is-sigriet sagru+ fost il-ġnus. Dan hu Kristu+ f’unjoni magħkom, it-tama li tieħdu sehem fil-glorja tiegħu.+ 28 Lil dan aħna qegħdin inxandru,+ waqt li nwissu u ngħallmu lil kull bniedem fl-għerf kollu,+ sabiex nippreżentaw lil kull bniedem komplut+ f’unjoni maʼ Kristu. 29 Għal dan l-għan jien tassew qed naħdem iebes, u nistinka+ permezz tal-qawwa tiegħu+ li qed taħdem fija.+
2 Għax irridkom tirrealizzaw x’taqbida+ kbira qed ikolli għan-nom tagħkom u taʼ dawk f’Laodiċija+ u taʼ dawk kollha li qatt ma rawni wiċċ imbwiċċ, 2 sabiex qlubhom jitfarrġu+ u jingħaqdu flimkien b’mod armonjuż fl-imħabba+ bl-iskop li jiksbu r-rikkezzi kollha—jiġifieri, li jifhmu b’mod ċar u ċert+—u jaslu għal għarfien eżatt dwar is-sigriet sagru t’Alla, jiġifieri, Kristu.+ 3 Fih hemm moħbijin bil-għaqal it-teżori kollha taʼ l-għerf u taʼ l-għarfien.+ 4 Dan qed ngħidu biex ebda bniedem ma jidħaq bikom b’argumenti konvinċenti.+ 5 Għax għalkemm m’iniex magħkom fil-ġisem, xorta waħda qiegħed magħkom fl-ispirtu,+ u nifraħ meta nara kemm qed timxu bl-ordni+ u kemm hi soda l-fidi tagħkom+ fi Kristu.
6 Għalhekk, ladarba aċċettajtu lil Kristu Ġesù l-Mulej, ibqgħu mexjin f’unjoni+ miegħu, 7 agħmlu l-għeruq+ u nbnew+ fih u ssodaw fil-fidi,+ bħalma ġejtu mgħallmin, waqt li troddu ħajr b’abbundanza taʼ fidi.+
8 Oqogħdu attenti li ma jkunx hemm xi ħadd li jaħtafkom+ taħt difrejh b’filosofija+ u qerq fieragħ+ skond it-tradizzjoni tal-bnedmin, skond l-affarijiet elementari+ tad-dinja u mhux skond Kristu; 9 għax fih tgħammar u tidher il-milja+ kollha tad-divinità.+ 10 Għalhekk, permezz tiegħu ma jonqoskom xejn, għax hu l-kap taʼ kull gvern u awtorità.+ 11 Peress li intom imseħbin+ miegħu, kontu ċirkonċiżi+ wkoll b’ċirkonċiżjoni li mhix imwettqa bl-idejn, billi nżajtu l-ġisem midneb,+ biċ-ċirkonċiżjoni tal-Kristu, 12 għax intom kontu midfunin miegħu fil-magħmudija tiegħu,+ u peress li intom imseħbin miegħu kontu wkoll imqajmin+ flimkien bil-fidi tagħkom+ fil-ħidma+ t’Alla, li qajmu mill-mewt.+
13 Iktar minn hekk, għalkemm kontu mejtin fin-nuqqasijiet tagħkom u ma kontux ċirkonċiżi f’ġisimkom, Alla takom il-ħajja flimkien miegħu.+ Hu b’qalb tajba ħafrilna dnubietna kollha+ 14 u ħassar+ il-kitba+ kontra tagħna, li kienet tikkonsisti f’digrieti+ u li kienet topponina,+ u neħħieha min-nofs billi sammarha+ maz-zokk tat-tortura.+ 15 Permezz taʼ dan iz-zokk tat-tortura, neżżaʼ għalkollox lill-gvernijiet u lill-awtoritajiet,+ u għamel wirja bihom fil-pubbliku, bħala mirbuħin,+ f’parata trijonfali.+
16 Għalhekk, tħallu lill-ebda bniedem jiġġudikakom+ dwar l-ikel u x-xorb+ jew dwar xi festa+ jew xi osservanza tal-qamar ġdid+ jew tas-Sabat;*+ 17 għax dawn l-affarijiet huma dell+ taʼ dak li għandu jiġi, imma r-realtà+ hi tal-Kristu.+ 18 Tħallu lill-ebda bniedem iċaħħadkom+ mill-premju,+ għax hawn min jitgħaxxaq b’umiltà falza u b’għamla taʼ qima lejn l-anġli. Bniedem bħal dan “joqgħod iktar fuq” l-affarijiet li ra; jintefaħ bih innifsu mingħajr raġuni xierqa bil-mentalità tal-laħam midneb, 19 u ma jżommx sod mar-ras,+ maʼ dak li minnu l-ġisem kollu, li hu fornut u magħqud flimkien+ b’mod armonjuż permezz tal-ġogi u l-ligamenti, ikompli jikber bit-tkabbir li jagħtih Alla.+
20 Jekk mittu+ flimkien maʼ Kristu rigward l-affarijiet elementari+ tad-dinja,+ għala qiskom qed tgħixu fid-dinja u tkomplu toqogħdu għad-digrieti:+ 21 “Taqbadx, idduqx,+ u tmissx,”+ 22 f’dawk l-affarijiet li huma kollha destinati għall-qerda peress li jintużaw għalkollox, fi qbil mal-kmandi u t-tagħlim tal-bnedmin?+ 23 Veru li dawn l-affarijiet minn barra jidhru li fihom xi għerf f’atti sforzati taʼ qima u umiltà falza, trattament aħrax tal-ġisem,+ imma ma jiswew xejn fil-ġlieda kontra x-xewqat tal-laħam midneb.+
3 Madankollu, jekk intom ġejtu mqajmin+ mal-Kristu, ibqgħu fittxu l-affarijiet t’hemm fuq,+ fejn il-Kristu qiegħed bil-qiegħda fuq il-leminija t’Alla.+ 2 Żommu moħħkom fiss fuq l-affarijiet taʼ fuq,+ mhux fuq dawk taʼ l-art.+ 3 Għax intom mittu,+ u ħajjitkom+ inħbiet mal-Kristu f’unjoni+ m’Alla. 4 Meta jidher il-Kristu, il-ħajja tagħna,+ imbagħad intom ukoll tidhru+ miegħu fil-glorja.+
5 Għalhekk, mewtu+ l-membri+ taʼ ġisimkom li qegħdin fuq l-art fejn tidħol iż-żína, in-nuqqas taʼ ndafa, l-aptit sesswali,+ ix-xewqa li twassal għall-ħsara, u x-xenqa b’għira,+ li hi idolatrija. 6 Minħabba dawn l-affarijiet ġejja l-korla t’Alla.+ 7 Intom, ukoll, kontu timxu f’dawn l-affarijiet meta kontu tgħixu fihom.+ 8 Imma issa qisu li twarrbuhom kollha,+ il-korla, ir-rabja, il-ħażen, it-tgħajjir,+ u l-kliem oxxen+ minn fommkom. 9 Tigdbux lil xulxin.+ Inżgħu l-personalità l-qadima+ bid-drawwiet tagħha, 10 u ilbsu l-personalità l-ġdida,+ li permezz taʼ l-għarfien eżatt qed tiġġedded skond ix-xbieha+ taʼ Dak li ħalaqha, 11 li fiha la hemm Grieg u lanqas Lhudi, la ċirkonċiż u lanqas m’huwiex, la barrani, la Skita,* la lsir u lanqas ħieles,+ imma Kristu hu kollox u f’kulħadd.+
12 Għaldaqstant, bħala l-magħżulin t’Alla,+ imqaddsin u maħbubin, ilbsu sentimenti profondi taʼ mogħdrija,+ u qalb tajba, umiltà,+ ħlewwa,+ u sabar fit-tul.+ 13 Komplu ssaportu lil xulxin u aħfru lil xulxin mill-qalb+ jekk xi ħadd għandu għalxiex jilmenta+ kontra ħaddieħor. Bħalma Ġeħova ħafrilkom mill-qalb,+ agħmlu hekk intom ukoll. 14 Imma, minbarra dawn l-affarijiet kollha, ilbsu l-imħabba,+ għax hi rabta+ perfetta li tgħaqqad.
15 Ukoll, ħallu l-paċi+ tal-Kristu jkollha kontroll fi qlubkom,+ għax, fil-fatt, intom kontu msejħin għaliha f’ġisem wieħed.+ U uru li intom grati. 16 Ħa tgħammar fikom il-kelma tal-Kristu b’mod għani bl-għerf kollu.+ Komplu għallmu+ u widdbu lil xulxin b’salmi,+ tifħir lil Alla, għanjiet spiritwali+ b’radd il-ħajr, u kantaw fi qlubkom lil Ġeħova.+ 17 U kulma tgħidu jew tagħmlu,+ agħmluh f’isem il-Mulej Ġesù,+ waqt li troddu ħajr+ lil Alla l-Missier permezz tiegħu.
18 Intom nisa miżżewġin, kunu sottomessi+ lejn żwieġkom bħalma jixraq fil-Mulej. 19 Intom irġiel miżżewġin, ibqgħu ħobbu lin-nisa tagħkom+ u tkunux ħorox magħhom.+ 20 Intom tfal, obdu+ lill-ġenituri tagħkom f’kollox, għax dan jogħġob lill-Mulej. 21 Intom missirijiet, iddejquhomx lil uliedkom,+ sabiex ma jaqtgħux qalbhom. 22 Intom ilsiera, obdu f’kollox lis-sidien tagħkom tad-demm u l-laħam,+ mhux għal għajn in-nies, biex togħġbu lill-bnedmin,+ imma bis-sinċerità tal-qalb, bil-biżaʼ minn Ġeħova.+ 23 Kulma tagħmlu, agħmluh b’ruħkom kollha+ qisu għal Ġeħova,+ u mhux għall-bnedmin, 24 għax tafu li mingħand Ġeħova+ se tirċievu l-premju mistħoqq tal-wirt.+ Tjassru għas-Sid, Kristu.+ 25 Min jagħmel il-ħażen żgur se jitħallas+ tal-ħażen li jkun għamel, u m’hemm ebda parzjalità.+
4 Intom sidien, ibqgħu ttrattaw lill-ilsiera tagħkom+ bil-ġustizzja u bis-sewwa, billi tafu li intom ukoll għandkom Sid fis-sema.+
2 Ipperseveraw fit-talb,+ u ibqgħu mqajmin spiritwalment waqt li titolbu b’radd il-ħajr,+ 3 waqt li fl-istess ħin itolbu wkoll għalina,+ sabiex Alla jiftħilna bieb+ biex inxandru l-kelma u ngħidu s-sigriet sagru+ dwar il-Kristu, li għalih, fil-fatt, jien qiegħed marbut fil-ħabs;+ 4 sabiex nirrivelah kif imissni nagħmel.+
5 Ibqgħu mexjin bl-għerf maʼ dawk li huma barra,+ u użaw il-ħin bl-aħjar mod.*+ 6 Ħa jkun kliemkom dejjem kollu ħlewwa,+ imħawwar bil-melħ,+ sabiex tkunu tafu kif għandkom twieġbu+ lil kulħadd.
7 Tikiku,+ ħija l-maħbub u ministru leali u lsir sieħbi fil-Mulej, se jgħarrafkom kollox dwari. 8 Għalhekk qed nibagħthulkom, biex tkunu tafu dwarna u jfarrġilkom qlubkom.+ 9 Miegħu qed nibgħat ukoll lil Oneżimu,+ ħija maħbub u leali, li hu wieħed minnkom. Dawn se jgħarrfukom b’kulma qed jiġri hawnhekk.
10 Aristarku,+ sieħbi fil-ħabs, jibgħat iselli għalikom, kif ukoll Marku,+ il-kuġin taʼ Barnaba, (li dwaru ħadtu ordnijiet biex tilqgħuh+ jekk xi darba jiġi għandkom,) 11 u Ġesù, li jgħidulu Ġustu; dawn huma miċ-ċirkonċiżi. Huma biss jaħdmu miegħi għas-saltna t’Alla, u għalija saru għajnuna li ssaħħaħni. 12 Epafra,+ li hu wieħed minnkom u lsir taʼ Kristu Ġesù, jibgħat iselli għalikom. Hu dejjem jistinka għalikom fit-talb tiegħu, sabiex fl-aħħarnett tkunu sħaħ+ u jkollkom konvinzjoni soda fir-rieda kollha t’Alla. 13 Jien tabilħaqq nixhidlu li hu jitħabat ħafna għalikom u għal dawk f’Laodiċija+ u f’Ġerapoli.
14 Luqa,+ it-tabib maħbub, iselli għalikom, u anki Dema.+ 15 Selluli għall-aħwa f’Laodiċija, u għal Nimfa u għall-kongregazzjoni li tiltaqaʼ f’darha.+ 16 U meta tkunu qrajtu din l-ittra, araw li tinqara+ wkoll fil-kongregazzjoni tal-Laodikin u li intom taqraw ukoll dik taʼ Laodiċija. 17 Ukoll, għidu lil Arkippu:+ “Ħu ħsieb il-ministeru li aċċettajt fil-Mulej, u qis li twettqu.”
18 Din hi t-tislija tiegħi, Pawlu, minn idi stess.+ Komplu żommu f’moħħkom l-irbit tiegħi+ fil-ħabs. Il-qalb tajba mhix mistħoqqa tkun magħkom.
Is-Sabat kien minn inżul ix-xemx tal-Ġimgħa sa nżul ix-xemx tas-Sibt. Ara Eżo 16:23, in-nota taʼ taħt.
It-terminu “Skita” kien jimplika wkoll “l-agħar fost in-nies mhux ċivilizzati.”
Letteralment, “ixtru l-ħin stabbilit.”