Ħarsa Lejn id-​Dinja

It-​Tfal u s-​Servizzi Reliġjużi

“Qegħdin it-​tfal imorru għal servizzi reliġjużi?” tistaqsi edizzjoni reċenti tal-​pubblikazzjoni Canadian Social Trends. Din twieġeb li skond studju taʼ statistiċi fil-​Kanada, “iktar minn terz, 36%, tat-​tfal fil-​Kanada li huma taħt it-​12-il sena attendew is-​servizzi reliġjużi minn taʼ l-​inqas darba fix-​xahar, u l-​biċċa l-​kbira minnhom kienu jipparteċipaw kull ġimgħa. Tnejn u għoxrin fil-​mija oħra attendew inqas spiss, imma minn taʼ l-​inqas marru darba fis-​sena.” Madankollu, l-​artiklu ġibed l-​attenzjoni li r-​reliġjon tat-​tfal effettwat bil-​kbir kemm kienu jipparteċipaw regolarment fis-​servizzi reliġjużi. It-​tfal li kienu parti mir-​reliġjonijiet li ħafna jqisu li huma prinċipali, bħall-​Knisja Anglikana u Magħquda, irrapportaw l-​inqas rati t’attendenza fil-​ġimgħa (18%). It-​tfal Kattoliċi Rumani marru kemm kemm aħjar, billi 22 fil-​mija attendew kull ġimgħa. Filwaqt li 44 fil-​mija tat-​tfal Musulmani attendew is-​servizzi reliġjużi Islamiċi kull ġimgħa, “huma wkoll kellhom l-​akbar rata taʼ nuqqas t’attendenza (39%) fis-​sena taʼ qabel ma sar l-​istħarriġ.”

Twissija Kontra l-​Baby Walker

Il-​baby walkers jistgħu jeffettwaw l-​iżvilupp fiżiku u intelletwali tat-​trabi, tirrapporta l-​gazzetta Independent taʼ Londra. Xi riċerkaturi mill-​iState University taʼ New York skoprew li l-​baby walkers li jkunu kbar minn quddiem ma jħallux lit-​trabi jaraw saqajhom u dawn ma jkunux jistgħu jilħqu l-​affarijiet taʼ madwarhom. Ġie osservat li t-​trabi li kienu wżaw il-​walkers kienu jibdew joqogħdu bil-​qegħda f’pożizzjoni dritta, jitkaxkru, u jimxu, iktar minn ħames ġimgħat wara dawk li qatt ma kienu wżaw baby walker. Iktar minn hekk, l-​investigazzjoni wriet li kull sena 50 fil-​mija tat-​trabi li jużaw il-​baby walkers iweġġgħu f’inċidenti bħal li jaqgħu t-​taraġ jew jinħarqu jew sempliċement billi jinqalbu bihom. It-​Tabiba Denise Kendrick, taʼ l-​Iskola Medika taʼ l-​Università taʼ Nottingham fl-​Ingilterra, tgħid: “Il-​baby walkers huma perikolużi. Dawn bħallikieku jissodisfaw il-​bżonnijiet tal-​ġenituri billi jżommu lil uliedhom okkupati minflok ma huma taʼ ġid għat-​tfal.”

Faċendi għat-​Tfal

Skond il-​gazzetta The Toronto Star, il-​ġenituri tal-​lum li huma mħabbtin ħafna joqogħdu lura milli jqabbdu lil uliedhom biex jgħinuhom fid-​dar. Jane Nelsen, awtriċi tal-​ktieb Positive Discipline, tgħid li għalkemm il-​faċendi “qatt ma se jkunu l-​ewwel prijorità għat-​tfal,” dawn jgħinu lit-​tfal jitgħallmu jaħsbu iktar għal rashom u jkollhom fiduċja akbar fihom infushom. Skond studju li deher fir-​rivista Child, xi faċendi realistiċi għal tfal taʼ sentejn u tliet snin jinkludu li jerfgħu l-​ġugarelli tagħhom kif ukoll li jitfgħu ħwejjiġhom għall-​ħasil. Tfal taʼ bejn it-​tliet snin u ħamsa jistgħu jagħmlu l-​mejda, jieħdu l-​platti fis-​sink, u jżommu l-​post fejn jilagħbu żbarazzat. Dawk taʼ bejn il-​5 u d-​9 snin jistgħu jagħmlu s-​sodda tagħhom, jikinsu l-​weraq u jaqilgħu l-​ħaxix ħażin mill-​ġnien, filwaqt li dawk taʼ 9 sa 12-il sena jistgħu jagħmlu faċendi bħalma huma li jaħslu u jixxottaw il-​platti, joħorġu ż-​żibel barra, u jnaddfu t-​tapiti. Nelsen kompliet tgħid li jkun tajjeb għall-​ġenituri jekk jagħtu lit-​tfal ammont taʼ ħin li fih iridu jlestu xogħolhom.

Kontra r-​Rieda Tagħha

Fost it-​304 tfajliet li ġew mistħarrġa fi studju rapportat mir-​rivista Ġermaniża Psychologie Heute, kważi kwart minnhom qalu li kienu ġew sforzati f’xi għamla t’attività sesswali kontra r-​rieda tagħhom. Iktar minn hekk, ir-​rapport jinnota li iktar minn kwart taʼ dawn in-​nisa rrapportaw li l-​irġiel ipprovaw jużaw id-​drogi u l-​alkoħol biex iġagħluhom ikollhom x’jaqsmu magħhom kontra r-​rieda tagħhom. Dan żied li meta tqis dak li l-​ġuvintur jagħmlu biex jipprovaw imewtu r-​reżistenza tan-​nisa permezz taʼ pressjoni psikoloġika, drogi, jew alkoħol, il-​probabbiltà li mara taʼ bejn is-​17 u l-​20 sena tkun sforzata f’sess kontra r-​rieda tagħha tiżdied għal iktar minn 50 fil-​mija.

Missirijiet u Wliedhom il-​Bniet

Studju reċenti mill-​pubblikazzjoni Health Canada, li kien ibbażat fuq stħarriġ fost 2,500 adolexxent, juri li hemm nuqqas taʼ komunikazzjoni bejn il-​missirijiet u wliedhom, speċjalment tfal bniet, tirrapporta l-​gazzetta Globe and Mail tal-​Kanada. Tlieta u tletin fil-​mija biss tal-​bniet bejn il-​15 u s-​16-il sena jsibuha “faċli jew faċli ħafna li jitkellmu maʼ missierhom dwar l-​affarijiet li verament jkunu qed idejquhom,” meta tqabbilhom maʼ 51 fil-​mija tas-​subien. Xorta waħda, il-​bniet ġeneralment jistmawh ħafna lil missierhom u jkollhom bżonn l-​appoġġ tiegħu, jgħid ir-​rapport. Il-​Professur Alan King minn Queen’s University jammetti li “huwa diffiċli għall-​missirijiet li jitkellmu maʼ wliedhom, speċjalment matul dawk is-​snin taʼ taqlib kmieni fl-​adolexxenza,” meta ħafna missirijiet jinjoraw il-​kwistjonijiet sesswali u l-​imġiba perikoluża. Imma hu jħeġġeġ lill-​missirijiet biex jilqgħu din l-​isfida, speċjalment issa li ħafna ommijiet qed isibu inqas ħin minn qabel x’iqattgħu maʼ wliedhom.

Il-​Moda fl-​Ogħla Stadju Tagħha?

Iż-​żraben tal-​platform, “aċċessorju vitali għaż-​żgħażagħ konxji tal-​moda,” flimkien maʼ tkaken għoljin huma l-​kaġun taʼ madwar 10,000 inċident kull sena fil-​Britannja, tosserva The Times taʼ Londra. Steve Tyler, kelliemi għall-​British Standards Institution, jgħid li l-​iktar mod komuni li bih iweġġgħu n-​nies huwa billi jilwu jew ifekku l-​għaksa u jiksru saqajhom, imma dawn iż-​żraben jikkaġunaw ukoll problemi fid-​dahar, speċjalment tat-​tfajliet li ġisimhom ikun għadu qed jiżviluppa. Dan l-​aħħar fil-​Ġappun iż-​żraben tal-​platform saħansitra kkaġunaw il-​mewt taʼ żewġ nisa. F’każ minnhom waħda li kienet taħdem fi skola taż-​żgħar, u li kellha 25 sena, kienet liebsa sandli bi platform għoli 12-il ċentimetru, tfixklet, kissret l-​iskutella taʼ rasha, u mietet. Mara żagħżugħa oħra mietet meta l-​karozza li kienet qed tivvjaġġa fiha ħabtet m’arblu tal-​konkrit għax dik li kienet qed issuq ma setgħetx tieħu brejk sew peress li kienet liebsa żarbun tal-​platform għoli 15-il ċentimetru. F’attentat biex jevitaw kawża fil-​qorti, xi manifatturi saru jwaħħlu avviż fuq iż-​żraben.

Studenti Mqarbin

Għal ħafna żmien, fil-​Ġappun ftit li xejn kien hemm ribelljoni taż-​żgħażagħ. Imma l-​għalliema taʼ l-​iskola fil-​Ġappun issa jirrapportaw kemm qed isibuha iktar diffiċli biex iżommu l-​kwiet fil-​klassi minħabba li l-​istudenti huma mqarbin wisq u m’għandhomx kwiet. Il-​gvern fil-​belt taʼ Tokjo staqsa lil xi studenti taʼ 9, 11, u 14-il sena biex isir jaf kif iħossuhom dwar nies oħrajn. Skond The Daily Yomiuri, 65 fil-​mija qalu li ħbiebhom kienu dejquhom u xebbgħuhom, 60 fil-​mija qalu hekk dwar il-​ġenituri tagħhom, u 50 fil-​mija dwar l-​għalliema tagħhom. Erbgħin fil-​mija qalu li qatt jew rari jkunu kapaċi jikkontrollaw ir-​rabja tagħhom. Wieħed minn kull ħames studenti jgħid li jisfoga r-​rabja tiegħu billi jkisser l-​affarijiet.

‘Mhux Mingħajr Televixin!’

Kieku kellek tqattaʼ ftit ħin fuq gżira minsija x’kont tieħu miegħek? Din kienet mistoqsija li saret lil 2,000 żagħżugħ fil-​Ġermanja. Il-​gazzetta Westfälische Rundschau tirrapporta li għall-​maġġuranza, l-​iktar affarijiet importanti kienu s-​settijiet tat-​televixin u r-​radjijiet, flimkien mas-​CDs u t-​tejps. Fit-​tieni post ġew l-​ikel u x-​xorb, filwaqt li l-​membri tal-​familja u l-​ħbieb ġew it-​tielet. Tifel taʼ 13-il sena spjega x’kien jippreferi hu: “Kieku jien ma ngħaddix mingħajr televixin.” Madwar terz biss taʼ dawk li ġew mistoqsijin qalu li kienu jieħdu magħhom għodod utli bħalma huma s-​sikkina, l-​imgħażqa, u s-​serrieq. Kienu biss 0.3 fil-​mija li semmew li jieħdu Bibbja magħhom. L-​iżgħar waħda fost dawk li pparteċipaw, tifla taʼ sebaʼ snin, qalet: “Jien ma nieħu ’l ħadd ħlief lill-​mamà. Meta jkun hemm hi, ma jistaʼ jiġrili xejn.”

“Virus Misterjuż”

“Virus misterjuż qed iniġġes il-​provvisti tad-​demm madwar id-​dinja,” tirrapporta r-​rivista New Scientist. “Ħadd ma jaf jekk dan il-​virus ‘TT’ huwiex perikoluż, imma hemm il-​biżaʼ li jistaʼ jikkaġuna mard fil-​fwied.” Il-​virus issemma TT għall-​ewwel ittra taʼ isem u kunjom il-​pazjent Ġappuniż li fid-​demm tiegħu ġie skopert dan il-​virus għall-​ewwel darba. Dan instab “kemm f’dawk li taw id-​demm u kemm fil-​pazjenti b’mard fil-​fwied li kienu qed jieħdu trasfużjonijiet.” Fil-​fatt, ċertu studju wera li l-​virus kien jinsab fi 8 minn 102 persuni li taw id-​demm f’Kalifornja u li demmhom kien ġie testjat għal viruses u ma nstab xejn, inkluż l-​HIV u l-​epatite B u Ċ. Huwa stmat li r-​rata taʼ l-​infezzjoni hija taʼ 2 fil-​mija fil-​Britannja, 4 sa 6 fil-​mija fi Franza, 8 sa 10 fil-​mija fl-​Istati Uniti, u 13 fil-​mija fil-​Ġappun. Ix-​xjenzati “li qed jistudjaw il-​virus TT madwar id-​dinja qegħdin attenti biex ma joħolqux paniku,” jgħid l-​artiklu, imma qed jipprovaw “jiskopru jekk il-​virus hux taʼ riskju għas-​saħħa.”

Qassisin Imdejqin?

Fis-​sitt snin li għaddew, tliet darbiet sar stħarriġ dwar x’ħarsa għandha s-​soċjetà Franċiża lejn il-​qassisin. Skond ma ġie pubblikat fil-​gazzetta Kattolika La Croix, l-​iktar stħarriġ reċenti juri li 45 fil-​mija tan-​nies Franċiżi ma jqisux lill-​qassisin bħala nies ferħanin jew sodisfatti. B’mod ġenerali n-​nies għadhom iqisu lill-​qassis bħala ħabib t’oħrajn u bħala xi ħadd li joqgħod jismaʼ. Madankollu, il-​gazzetta tgħid li “inqas u inqas Franċiżi jikkunsidrawh bħala raġel bżonnjuż fis-​soċjetà” u li 56 fil-​mija biss iqisuh bħala “xhud t’Alla fuq l-​art.” Inqas minn terz tal-​pubbliku ġenerali u 51 fil-​mija taʼ dawk li jmorru l-​knisja regolarment jinkuraġġixxu lil binhom jew lil xi ħadd li jiġi minnhom biex isir qassis.