Kif tittratta mal-​bidliet

L-​ISFIDA

• Ix-​xogħol taʼ missierek jirrikjedi li tmorru toqogħdu xi mkien ieħor.

• Il-​ħabib kbir tiegħek se jmur jgħix ’il bogħod.

• Ħuk jew oħtok ikbar minnek se titlaq mid-​dar biex tiżżewweġ.

Int kemm se tkun lest taddatta għal dawn il-​bidliet?

Siġra li tistaʼ titgħawweġ mar-​riħ x’aktarx ikollha iktar ċans tibqaʼ soda wara maltempata. Bħal dik is-​siġra, tistaʼ titgħallem “titgħawweġ” mal-​bidliet li fuqhom għandek ftit jew xejn kontroll. Però, qabel ma niddiskutu kif tistaʼ tagħmel dan, ikkunsidra ftit affarijiet li għandek tkun taf dwar il-​bidliet.

DAK LI GĦANDEK TKUN TAF

Ma tistax tevita l-​bidla. Il-​Bibbja tgħid verità fundamentali dwar il-​bnedmin: “Ġrajjiet mhux mistennijin jiġu fuq kulħadd.” (Ekkleżjasti 9:11) Xi darba jew oħra, int se tiffaċċja r-​realtà taʼ dan il-​kliem. Żgur li mhux kull ġrajja mhux mistennija hija ħażina. U xi bidliet li għall-​ewwel jidhru li huma ħżiena jistgħu jkunu taʼ vantaġġ. Minkejja dan, il-​maġġoranza tan-​nies imorru tajjeb meta jkunu f’rutina, imma meta jkun hemm bidla—kemm jekk tajba jew ħażina—isibuha diffiċli biex jaddattaw għaliha.

Il-​bidla tistaʼ tkun stressanti b’mod partikulari għall-​adoloxxenti. Għala? “Diġà tkun għaddej minn bidliet minn ġewwa,” jispjega żagħżugħ jismu Alex.a “Bidliet minn barra sempliċement iżidu mal-​istress.”

Hawn għandna raġuni oħra: Meta l-​adulti jiffaċċjaw bidla, jistgħu jiftakru fl-​esperjenzi taʼ sitwazzjonijiet simili li diġà għaddew minnhom u jaraw kif ittrattaw magħhom, imma ż-​żgħażagħ għandhom inqas esperjenzi fiex jiftakru.

Tistaʼ titgħallem taddatta ruħek. Ir-​reżiljenza hija l-​abbiltà li tirkupra minn għawġ jew taddatta għal bidla. Persuna reżiljenti, jew flessibbli, tistaʼ mhux biss tissaporti ċirkustanza ġdida imma tħares lejn dak li jidher li hu ostaklu u tara opportunità fih. Hemm inqas ċans għal żgħażagħ flessibbli li jduru għad-​droga jew għall-​alkoħol meta jħossuhom skuraġġiti.

DAK LI TISTAʼ TAGĦMEL

Aċċetta r-​realtà. Bla dubju int tixtieq tikkontrolla ħajtek għalkollox, imma dan sempliċiment mhux possibbli. Il-​ħbieb jistgħu jmorru jgħixu xi mkien ieħor jew jiżżewġu; ħutek jikbru u jitilqu mid-​dar; iċ-​ċirkustanzi jistgħu jġiegħlu ’l familtek tmur tgħix xi mkien ieħor, u dan jinvolvi li tħalli warajk il-​ħbieb u kull ħaġa li tkun drajt. Ikun aħjar li taċċetta r-​realtà milli tħalli ħsibijiet negattivi jtaqqluk.—Prinċipju Bibliku: Ekkleżjasti 7:10.

Ħares ’il quddiem. Li tiffoka fuq il-​passat hu bħal meta ssuq fi triq prinċipali u tħares fiss fil-​mera biex tara wara. Ħarsa ħafifa kultant hi taʼ benefiċċju, imma int għandek bżonn tikkonċentra verament fuq it-​triq taʼ quddiemek. L-​istess hu minnu meta tiffaċċja bidla. Ipprova ffoka fuq il-​futur. (Proverbji 4:25) Pereżempju, x’mira tistaʼ tagħmel għax-​xahar jew sitt xhur li ġejjin?

Iffoka fuq il-​pożittiv. “Il-​flessibilità għandha x’taqsam mal-​attitudni,” tgħid żagħżugħa jisimha Laura. “Sib aspetti pożittivi taċ-​ċirkustanzi li qiegħed fihom.” Tistaʼ ssemmi almenu vantaġġ wieħed miċ-​ċirkustanza ġdida tiegħek?—Prinċipju Bibliku: Ekkleżjasti 6:9.

Żagħżugħa jisimha Victoria tiftakar li meta kienet iżgħar, il-​ħbieb tal-​qalb tagħha marru kollha jgħixu xi mkien ieħor. “Vera ħassejtni waħdi, u xtaqt li kollox setaʼ baqaʼ kif kien,” tgħid hi. “Imma meta nħares lura, dak kien iż-​żmien meta bdejt nikber verament. Irrealizzajt li biex tikber jirrikjedi tibdil. Ukoll, bdejt nara possibbiltajiet għal ħbiberiji ġodda li kollha kienu madwari.”—Prinċipju Bibliku: Proverbji 27:10.

Agħmel affarijiet għal oħrajn. Il-​Bibbja tgħid: “Tfittxux l-​interessi persunali tagħkom biss, imma wkoll l-​interessi persunali taʼ l-​oħrajn.” (Filippin 2:4) Rimedju tajjeb għall-​isfida tiegħek stess hu li tgħin lil oħrajn bl-​isfidi tagħhom. Anna, taʼ 17-​il sena, tgħid: “Jien u nikber, bdejt nirrealizza li meta stajt ngħin lil xi ħadd li setaʼ kien għaddej minn sitwazzjoni simili—jew agħar—kien taʼ sodisfazzjon!”