Tistaʼ Tinkiseb il-​Verità Reliġjuża?

FL-​Isvezja raġel li jħobb jindaga fuq affarijiet spiritwali fil-​belt universitarja t’Uppsala ddeċieda li jistudja t-​twemmin tar-​reliġjonijiet differenti fil-​belt tiegħu, saħansitra billi jżur il-​postijiet taʼ qima tagħhom. Qagħad jismaʼ waqt li l-​kleru tagħhom ippridkaw, u intervista lil xi membri. Hu nnota li x-​Xhieda taʼ Jehovah biss dehru konvinti li kienu “sabu l-​verità.” Meta wieħed iqis il-​varjetà t’opinjonijiet reliġjużi differenti li jeżistu, hu qagħad jaħseb kif ix-​Xhieda setgħu jagħmlu stqarrija bħal dik.

Taħseb int personalment li huwa possibbli li wieħed jasal għall-​verità rigward ir-​reliġjon? Jistaʼ saħansitra jkun possibbli li wieħed jiddetermina dik li tistaʼ tissejjaħ il-​verità aħħarija?

Il-​Filosofija u L-​Verità

Dawk li studjaw il-​filosofija żviluppaw l-​opinjoni li l-​verità aħħarija ma tistax tinkiseb mill-​bniedem. Int tistaʼ tkun taf li l-​filosofija ġiet definita bħala “x-​xjenza li tħabrek biex tispjega l-​oriġini taʼ l-​eżistenza u l-​ħajja.” Attwalment, iżda, rari tasal sa dan il-​punt. Fil-​Filosofins Historia (L-Istorja tal-​Filosofija), l-​awtur Svediż Alf Ahlberg kiteb: “Ħafna mistoqsijiet filosofiċi huma taʼ ċerta natura li m’huwiex possibbli li tagħti tweġiba definita għalihom. . . . Ħafna nies huma taʼ l-​opinjoni li l-​problemi metafiżiċi kollha [relatati maʼ l-​ewwel prinċipji taʼ l-​affarijiet] jappartjenu lil dan . . . il-​grupp.”

B’konsegwenza taʼ dan, dawk li permezz tal-​filosofija ħabirku biex isibu tweġiba għall-​mistoqsijiet vitali tal-​ħajja taʼ spiss spiċċaw m’humiex sodisfatti jew f’dieqa. Fil-​ktieb tiegħu Tankelinjer och trosformer (Linji Taʼ Ħsieb u Fidi Reliġjuża), l-​awtur Svediż Gunnar Aspelin qal: “Ħaġa waħda li naraw hija li n-​natura m’hijiex iktar interessata fil-​bniedem milli fil-​farfett u n-​nemusa . . . Aħna impotenti, assolutament impotenti, meta niffaċċjaw dawk il-​forzi li jagħmlu xogħlhom fil-​kożmos u fid-​dinja ġewwinija tagħna. Din hija l-​opinjoni tal-​ħajja li tant spiss dehret fil-​letteratura lejn it-​tmiem taʼ seklu li fih il-​bnedmin poġġew il-​fiduċja tagħhom fil-​progress u ħolmu dwar futur aħjar.”

Hija Rivelazzjoni Taʼ Verità Meħtieġa?

Huwa ovvju li l-​isforzi umani waħedhom ma rnexxielhomx isibu l-​verità dwar il-​ħajja, u jidher li qatt ma se jirnexxilhom. Hemm raġuni tajba, allura, biex nikkonkludu li xi xorta taʼ rivelazzjoni divina hija neċessarja. Dak li ħafna jsejħulu bħala l-​ktieb tan-​natura jipprovdi xi ftit rivelazzjoni. Saħansitra jekk ma jagħtix dettalji konklussivi dwar l-​oriġini tal-​ħajja, juri tassew li hemm xi ħaġa bil-​wisq iktar sodisfaċenti minn spjegazzjoni purament materjalistika tal-​ħajja. Naqra taʼ ħaxixa li tikber ’il fuq attwalment issegwi liġijiet differenti minn dawk li jiggvernaw xi erbaʼ blatiet f’ħofra sfrundata. Affarijiet ħajjin fin-​natura jibnu u jorganizzaw lilhom infushom b’tali mod li l-​affarijiet mejtin ma jagħmluhx. Student magħruf tal-​liġi u r-​reliġjon b’hekk kellu bażi biex jikkonkludi: “Il-​kwalitajiet inviżibbli [t’Alla] jidhru ċari mill-​ħolqien tad-​dinja ’l quddiem, għaliex jintgħarfu mill-​affarijiet li ntgħamlu.”—Rumani 1:20.

Imma sabiex niskopru min hemm wara dan il-​bini u l-​organizzar kollu, neħtieġu rivelazzjoni oħra. M’għandniex aħna nistennew li teżisti rivelazzjoni bħal din? Ma jkunx raġonevoli li tistenna li l-​Wieħed li hu responsabbli għall-​ħajja fuq l-​art kien se jirrivela lilu nnifsu lill-​ħlejjaq tiegħu?

Il-Bibbja ssostni li hija rivelazzjoni bħal din. F’din ir-​rivista taʼ spiss ippreżentajna raġunijiet tajbin biex tiġi aċċettata din l-​istqarrija, u ħafna nies li jużaw moħħhom hekk għamlu. Li l-​irġiel li kitbu l-​Bibbja kienu anzjużi biex jagħmluha ċara li dak li kitbu ma kienx tagħhom stess huwa fih innifsu rimarkabbli ġmielu. Iktar minn 300 darba, insibu l-​profeti tal-​Bibbja jużaw espressjonijiet bħal, “Dan huwa dak li Jehovah qal.” (Isaija 37:33; Ġeremija 2:2; Naħum 1:12) Int x’aktarx taf li rġiel u nisa li jiktbu kotba jew artikli huma ġeneralment anzjużi ġmielhom biex jiffirmaw ix-​xogħlijiet tagħhom. Madankollu, dawk li kitbu l-​Bibbja ma tawx importanza lilhom infushom; f’xi każi huwa diffiċli biex tiddetermina min kiteb ċerti partijiet tal-​Bibbja.

Aspett ieħor tal-​Bibbja li int tistaʼ ssib sinjifikanti huwa l-​armonija taʼ ġo fiha. Dan huwa tassew rimarkabbli, meta wieħed iqis li s-​66 ktieb tal-​Bibbja ġew miktubin matul perijodu taʼ iktar minn 1,600 sena. Nagħmlu mod li int mort f’librerija pubblika u għażilt 66 ktieb reliġjuż li kienu nkitbu matul perijodu taʼ 16-il seklu. Imbagħad illegajt dawk il-​kotba individwali u għamilthom volum wieħed. Kont int tistenna li dak il-​volum kien se jkollu tema komuni u messaġġ armonjuż? Ma naħsibx. Dak ikun jirrikjedi miraklu. Ikkunsidra dan: Il-​kotba tal-​Bibbja tassew għandhom tema komuni bħal din, u tassew jikkorroboraw maʼ xulxin. Dan juri li bil-​fors li jrid ikun hemm moħħ kontrollur wieħed, jew awtur, li dderieġa dak li l-​kittieba tal-​Bibbja ddokumentaw.

Madankollu, int se ssib karatteristika li tagħti prova taʼ l-​oriġini divina tal-​Bibbja iktar minn kwalunkwe ħaġa oħra. Il-​profeziji​—informazzjoni miktuba bil-​quddiem dwar dak li b’mod definit kellu jiġri fil-​futur. Espressjonijiet bħalma huma, “[I]rid iseħħ f’dak il-​jum” u, “[I]rid iseħħ fil-​parti finali tal-​jiem” huma uniċi għall-​Bibbja. (Isaija 2:2; 11:10, 11; 23:15; Eżekjel 38:18; Ħosea 2:21-23; Żakkarija 13:2-4) Ħafna mijiet taʼ snin qabel ma deher Ġesù Kristu fuq l-​art, il-​profeziji fl-​Iskrittura Ebrajka taw dettalji dwar ħajtu​—mit-​twelid tiegħu sa mewtu. L-​ebda konklużjoni raġonevoli oħra ma tistaʼ tintlaħaq ħlief li l-​Bibbja hija s-​sors tal-​verità dwar il-​ħajja. Ġesù nnifsu jikkonferma dan bil-​kliem: “Kelmtek hija verità.”—Ġwann 17:17.

Ir-​Reliġjon u l-​Verità

Saħansitra ħafna li jgħidu li għandhom il-​fidi fil-​Bibbja jemmnu li l-​verità assoluta ma tistax tinkiseb. John S. Spong, membru tal-​kleru mill-​Istati Uniti, ikkummenta: “Irridu . . . niċċaqilqu milli naħsbu li aħna għandna l-​verità u li oħrajn iridu jaslu biex jifhmuha kif nifhmuha aħna għar-​realizzazzjoni li l-​verità aħħarija ma tistax tintlaħaq minna lkoll.” Awtur Kattoliku Ruman, Christopher Derrick, jagħti raġuni waħda għal opinjonijiet negattivi bħal dawn li jikkonċernaw is-​sejba tal-​verità: “Kwalunkwe darba li tissemma ‘l-​verità’ reliġjuża timplika xi tip taʼ stqarrija li taf . . . Int timplika li xi ħaddieħor jistaʼ possibilment ikun żbaljat; u dak lanqas xejn m’huwa aċċettabbli.”

Bħala persuna li tuża moħħok, madankollu, tagħmel tajjeb li tikkunsidra xi mistoqsijiet pertinenti. Li kieku l-​verità ma kenitx tistaʼ tinkiseb, għala kien Ġesù Kristu jgħid: “Se tkunu tafu l-​verità, u l-​verità se tagħmilkom liberi”? U għala kien wieħed mill-​appostli taʼ Ġesù jgħid li r-​rieda t’Alla hija li “kull xorta taʼ bnedmin għandhom jiġu salvati u jiġu għal għarfien eżatt tal-​verità”? Il-​kelma “verità” għala tidher iktar minn mitt darba fl-​Iskrittura Griega Kristjana f’konnessjoni mal-​fidi? Iva, għala, jekk il-​verità ma tistax tinkiseb?—Ġwann 8:32; 1 Timotew 2:3, 4.

Attwalment, Ġesù mhux biss wera li l-​verità tistaʼ tinkiseb imma wera illi li nsibuha huwa meħtieġ jekk il-​qima tagħna se tiġi approvata minn Alla. Meta mara Sammaritana tħassbet dwar liema kienet il-​forma vera taʼ qima​—il-​qima pprattikata mil-​Lhud f’Ġerusalemm jew dik ipprattikata mis-​Sammaritani fuq il-​Muntanja Geriżim—​Ġesù ma weġibx billi qal li l-​verità ma tistax tinkiseb. Minflok, qal: “[I]l-veri adoraturi se jqimu lill-​Missier bl-​ispirtu u l-​verità, għax, tabilħaqq, il-​Missier qiegħed ifittex lil uħud bħal dawn biex iqimuh. Alla hu Spirtu, u dawk li qegħdin iqimuh iridu jqimu bl-​ispirtu u l-​verità.”—Ġwann 4:23, 24.

Ħafna nies isostnu, ‘Il-​Bibbja tistaʼ tiġi interpretata f’diversi modi, u għalhekk m’huwiex possibli li wieħed ikun żgur taʼ x’inhi l-​verità.’ Imma hija l-​Bibbja tassew miktuba b’manjiera daqstant vaga li ma tistax tkun ċert kif għandha tiġi mifhuma? Veru, ċertu lingwaġġ profetiku u simboliku jistaʼ jkun diffiċli li wieħed jifhmu. Per eżempju, Alla qal lill-​profeta Danjel li l-​ktieb tiegħu, li fih ħafna lingwaġġ profetiku, ma kellux jiġi mifhum kompletament saż-​“żmien tat-​tmiem.” (Danjel 12:9) U huwa evidenti li ċerti parabboli u simboli jinħtieġu li jiġu interpretati.

Jidher ċar, iżda, li fejn jidħlu t-​tagħlim bażiku Kristjan u l-​valuri morali essenzjali għall-​qima t’Alla fil-​verità, il-​Bibbja hija ċara u tonda. Ma tħallix lok għal interpretazzjonijiet li huma f’konflitt. Fl-​ittra lill-​Efesin, il-​fidi Kristjana tingħad li hija “waħda,” billi turi li ma kellux ikun hemm bosta fidijiet. (Efesin 4:4-6) Forsi tistaʼ taħseb, ‘Jekk il-​Bibbja ma tistax tiġi interpretata sewwa f’ħafna modi differenti, għala hemm tant denominazzjonijiet “Kristjani” differenti?’ Insibu t-​tweġiba jekk inħarsu lura lejn iż-​żmien ftit wara li kienu mietu l-​appostli taʼ Ġesù u kienet żviluppat apostasija mill-​fidi Kristjana vera.

‘Il-​Qamħ u L-​Ħaxix Ħażin’

Ġesù bassar din l-​apostasija fil-​parabbola tiegħu tal-​qamħ u l-​ħaxix ħażin. Ġesù nnifsu spjega li “l-​qamħ” jirrappreżenta lill-​Kristjani veri; “il-​ħaxix ħażin” jirrappreżenta lill-​Kristjani foloz, jew apostati. “Waqt li l-​irġiel kienu reqdin,” Ġesù qal, “għadu” kellu jiżraʼ l-​ħaxix ħażin fl-​għalqa tal-​qamħ. Dan iż-​żrigħ beda wara li l-​appostli kienu raqdu fil-​mewt. Il-​parabbola turi li dan it-​taħlit tal-​Kristjani veri mal-​foloz kellu jkompli sal-​“konklużjoni tas-​sistema t’affarijiet.” B’hekk, matul is-​sekli, l-​identità tal-​Kristjani veri ġiet moħbija minħabba li l-​għalqa reliġjuża kienet iddominata minn dawk li huma sempliċement Kristjani taʼ l-​isem. Madankollu, fil-​“konklużjoni tas-​sistema t’affarijiet,” kellha sseħħ bidla. “Bin il-​bniedem” kellu “jibgħat l-​anġli tiegħu” biex jisseparaw il-​Kristjani foloz mill-​Kristjani veri. Dan kien ifisser li l-​kongregazzjoni Kristjana mbagħad kellha tkun faċli li tingħaraf, billi jkollha l-​istatus li kellha fi żmien l-​appostli.—Mattew 13:24-30, 36-43.

Kemm il-​profezija taʼ Isaija kif ukoll dik taʼ Mikea jbassru ġbir mill-​ġdid bħal dan t’adoraturi veri “fil-​parti finali tal-​jiem.” Isaija jgħid: “[I]rid iseħħ fil-​parti finali tal-​jiem li l-​muntanja tad-​dar taʼ Jehovah se tiġi stabbilita fis-​sod ’il fuq mill-​quċċata tal-​muntanji, u ċertament li se tintrafaʼ ’l fuq mill-​għoljiet; u lejha l-​ġnus kollha jridu jiġru bħal xmara. U ħafna popli ċertament li se jmorru u jgħidu: ‘Ejjew u ħalli nitilgħu lejn il-​muntanja taʼ Jehovah, lejn id-​dar taʼ dak Alla taʼ Ġakobb; u hu se jistruwina dwar il-​mogħdijiet tiegħu, u aħna se nimxu fil-​passaġġi tiegħu.’” Ħarsa profonda lejn il-​fatti turi li l-​profezija taʼ Isaija qiegħda tiġi mwettqa fi żmienna.—Isaija 2:2, 3; Mikea 4:1-3.

It-tkabbir tal-​kongregazzjoni Kristjana, iżda, m’huwiex iseħħ permezz taʼ xi sforz uman. Ġesù bassar li kellu “jibgħat l-​anġli tiegħu” biex jagħmlu xogħol taʼ ġbir. Hu wkoll indika skop speċjali ferm għal dan: “F’dak iż-​żmien it-​twajbin se jiddu qawwi daqs ix-​xemx fis-​saltna taʼ Missierhom.” (Mattew 13:43) Dan juri li xogħol taʼ tidwil, jew edukattiv, kellu jiġi mwettaq mad-​dinja kollha mill-​kongregazzjoni Kristjana.

Ix-Xhieda taʼ Jehovah jaraw twettieq taʼ dawn il-​profeziji fix-​xogħol edukattiv li qegħdin iwettqu f’232 art illum. Billi jqabblu mal-​Bibbja t-​twemmin, il-​livelli taʼ kondotta, u l-​organizzazzjoni tax-​Xhieda, nies li m’humiex preġudikati jistgħu jaraw ċar u tond li dawn huma f’armonija maʼ dawk tal-​kongregazzjoni Kristjana taʼ l-​ewwel seklu. Ix-​Xhieda jitkellmu dwar il-​fidi tagħhom bħala “l-​verità” imma mhux minħabba xi prużunzjoni taʼ superjorità persunali. Minflok, jagħmlu hekk għaliex studjaw b’mod estensiv il-​Kelma t’Alla, il-​Bibbja, u jsegwuha bħala l-​uniku livell li bih ir-​reliġjon tistaʼ tiġi mkejla b’mod xieraq.

Il-Kristjani bikrin irreferew għall-​fidi tagħhom bħala “l-​verità.” (1 Timotew 3:15; 2 Pietru 2:2; 2 Ġwann 1) Dak li kien verità għalihom irid ukoll ikun verità għalina llum. Ix-​Xhieda taʼ Jehovah jistiednu lil kulħadd biex jaċċerta ruħu minn dak għalih innifsu billi jistudja l-​Bibbja. Nisperaw li billi tagħmel hekk int se tesperjenza wkoll il-​ferħ li jiġi mhux biss milli tkun sibt reliġjon li tispikka fuq l-​oħrajn imma milli tkun sibt il-​verità! (w95 4/15)

[Kaxxa f’paġna 5]

XI FILOSOFIJI VERSUS IL-​VERITÀ

POŻITTIVIŻMU: L-​opinjoni li l-​ideat kollha taʼ natura reliġjuża huma ħmerijiet li ma jistgħux jiġu vverifikati u li l-​oġġettiv tal-​filosofija huwa li jgħaqqad ix-​xjenzi pożittivi biex jifformaw ħaġa sħiħa.

EŻISTENZJALIŻMU: Id-​difensuri tiegħu ġew influwenzati ferm mill-​orruri tat-​Tieni Gwerra Dinjija u għalhekk ġie li jkollhom ħarsa pessimista lejn il-ħajja. Dan jenfasizza l-​eżaminar tad-​dieqa tal-​bniedem meta ffaċċjat minn mewt u l-​vojt tal-​ħajja. Jean-Paul Sartre, awtur ezistenzjalist, qal li, ladarba m’hemmx Alla, il-​bniedem hu abbandunat u jeżisti f’univers li huwa assolutament indifferenti.

XETTIĊIŻMU: Isostni li huwa impossibbli li permezz t’osservazzjoni u raġuni jistaʼ jintlaħaq kwalunkwe oġġettiv, għarfien universali​—kwalunkwe verità—​dwar l-​eżistenza.

PRAGMATIŻMU: Jikkalkula l-​valur veru tal-​konvinzjonijiet tagħna unikament minn kemm huma relevanti għall-​interessi umani, bħalma huwa f’li jagħtu dehra ġdida lill-​edukazzjoni, morali, u politika. Ma jikkunsidrax li l-​verità għandha xi valur fiha nfisha.