Kulħadd Irid Ikun Ħieles
“Il-bniedem twieled liberu, u kullimkien jinsab fil-ktajjen,” kiteb il-filosfu Franċiż Jean-Jacques Rousseau fl-1762. Titwieled liberu. Xi ħsieb meraviljuż! Imma bħalma osserva Rousseau, miljuni taʼ nies matul l-istorja qatt ma esperjenzaw il-libertà. Minflok, qattgħu ħajjithom “fil-ktajjen,” ikkalzrati f’sistema li serqitilhom kwalunkwe tama taʼ ferħ u sodisfazzjon dejjiema fil-ħajja.
MILJUNI llum għadhom isibu li “bniedem jaħkem fuq ieħor u jagħmillu l-ħsara.” (Koħèlet 8:9) Fil-ġiri tagħhom wara l-poter, irġiel u nisa ambizzjużi tibqaʼ ma tniggiżhomx il-kuxjenza rigward li jċaħħdu lil oħrajn mil-libertajiet tagħhom. “Skwadri vjolenti tal-mewt joqtlu 21 ruħ,” jgħid rapport tipiku. Ieħor jitkellem dwar “tbiċċir,” meta forzi tas-sigurtà ‘joqtlu nisa, tfal u xjuħ li ma kellhom ebda reżistenza jew difiża, iħanxru għonq in-nies, jisparaw lill-priġunieri ċivili f’rashom, u jużaw l-istrateġija li l-art titħalla ħerba billi jeqirdu l-irħula u jibbombardjaw bl-addoċċ.’
Mhux taʼ b’xejn li n-nies tant jixtiequ, u tabilħaqq, jiġġieldu għall-ħelsien mir-repressjoni! Iżda b’sogħba, il-verità hi li l-ġlied għal-libertà taʼ individwu wieħed taʼ spiss ikun jinvolvi li jintrifsu d-drittijiet u l-libertajiet taʼ ieħor. Fil-proċess, ikun tistaʼ tgħid inevitabbli li jiġu ssagrifikati rġiel, nisa, u tfal innoċenti, li l-imwiet tagħhom “jilleġittimizzawhom” billi jiddikjaraw li l-kawża kienet waħda ġusta. Per eżempju, is-sena l-oħra, fl-Irlanda, karozza bomba mqegħda minn xi “ġellieda għall-ħelsien” fil-belt żgħira taʼ Omagh, li tinsab fil-kampanja, qatlet 29 ruħ innoċenti li kienu fil-viċin u mijiet oħrajn indarbu.
Għadhom “fil-Ktajjen”
Meta jieqaf il-ġlied, x’jinkiseb? Meta l-“ġellieda għall-ħelsien” jirbħu l-battalji tagħhom, għandu mnejn tinkiseb ċerta libertà limitata. Imma, imbagħad, ikunu huma tassew ħelsin? M’huwiex veru li saħansitra fl-iktar soċjetajiet liberi fl-hekk imsejħa dinja libera, in-nies xorta għadhom “fil-ktajjen” taʼ sidien krudili bħalma huma l-faqar, l-imperfezzjoni, il-mard, u l-mewt? Kif jistaʼ xi ħadd jgħid li hu verament ħieles dment li jibqaʼ mjassar b’dawn l-affarijiet?
Mosè, kittieb antik tal-Bibbja, iddeskriva b’mod eżatt kif kienet il-ħajja għal ħafna matul l-istorja u kif għadha fil-preżent. Għandna mnejn ngħixu għal 70 jew 80 sena, qal hu, imma “l-biċċa l-kbira taħbit u niket.” (Salm 90:10) Qatt se jinbidel dan? Qatt se jkun possibbli għalina lkoll li ngħixu ħajjiet sodisfaċenti għalkollox, ħelsin mill-uġigħ u l-biżaʼ li ħafna jsofru minnhom fil-preżent?
Il-Bibbja tgħid iva! Din titkellem dwar il-“ħelsien tal-glorja taʼ wlied Alla.” (Rumani 8:21) Ejja nikkunsidraw mill-qrib dan il-ħelsien, li dwaru tkellem l-appostlu Pawlu fl-ewwel seklu f’ittra li kiteb lill-Kristjani f’Ruma. F’din l-ittra Pawlu jispjega ċar kif kull wieħed u waħda minna nistgħu niksbu “ħelsien tal-glorja” veru u dejjiemi.
[Sors taʼ l-Istampa f’paġna 3]
Mill-ktieb Beacon Lights of History, Vol. XIII