Insibu Paċi Vera f’Art Mimlija Inkwiet

“Il-​mostru tal-​vjolenza settarja ħareġ għalkollox mill-​gaġġa tiegħu,” qal rapport lura fl-​1969. Dak kien meta Żmien l-​Inkwiet, il-​perijodu kurrenti taʼ inkwiet fl-​Irlanda taʼ Fuq, beda jiżdied.

IL-​VJOLENZA settarja u l-​qtil saru xi ħaġa komuni hekk kif qattiela Protestanti u Kattoliċi, “l-​irġiel salvaġġi fuq iż-​żewġ naħat” tal-​qasam politiku u reliġjuż, żiedu t-​taqbida tagħhom sabiex jiddominaw l-​Irlanda. Minn dakinhar ’l hawn, “iktar minn 3,600 ruħ inqatlu u eluf ġew immankati fi kważi 30 sena taʼ vjolenza,” tirrapporta The Irish Times.

M’għandniex xi ngħidu, din m’hijiex xi taqbida ġdida. Ilha titturmenta lill-​Irlanda għal sekli sħaħ. Fi snin reċenti, l-​iktar effetti letali tagħha nħassu fl-​Irlanda taʼ Fuq, imma l-​ħajjiet tan-​nies Irlandiżi kollha ġew rovinati minħabba l-​imrar u l-​ġlied li din ħolqot.

F’din is-​sitwazzjoni, ix-​Xhieda taʼ Jehovah ilhom issa għal iktar minn mitt sena jippontaw lejn is-​soluzzjoni vera għall-​problemi li tturmentaw lil din l-​art mimlija inkwiet. Din is-​soluzzjoni hi s-​Saltna t’Alla f’idejn Ġesù Kristu. (Mattew 6:9, 10) Fil-​bidu taʼ Żmien l-​Inkwiet fl-​1969, kien hemm 876 Xhud taʼ Jehovah fl-​Irlanda. Issa hemm ferm iktar minn 4,500 f’iktar minn 100 kongregazzjoni. Dawn li ġejjin huma ftit esperjenzi minn xi wħud li ċaħdu attivitajiet politiċi u paramilitari.

“Meta Nikber, se Ningħaqad maʼ l-​IRA!”

Michaela trabba bħala Kattoliku fir-​Repubblika taʼ l-​Irlanda. Fl-​iskola kien ġie mgħallem xi ħaġa mill-​istorja taʼ l-​Irlanda u l-​konflitti tagħha li kienu ilhom sejrin għal sekli sħaħ mal-​Britannja. Mindu kien żgħir, hu żviluppa mibegħda kbira lejn l-​Ingliżi, li kien iqishom bħala “oppressuri tan-​nies Irlandiżi.” Meta kellu għaxar snin, hu qal lil nanntu, “Meta nikber, se ningħaqad maʼ l-​IRA!” (L-Armata Repubblikana Irlandiża) “Qlajt daqqa taʼ ħarta fuq wiċċi li għadni niftakarha sal-​lum,” hu jgħid. Iktar tard hu sar jaf li nannuh kien fl-​armata Britannika matul l-​Ewwel Gwerra Dinjija. Darba minnhom nanntu kellha toqgħod quddiem nannuh biex tevita li membri taʼ l-​IRA jisparawlu.

Xorta waħda, meta kiber, Michael ried jagħmel xi ħaġa sabiex jgħin lill-​Kattoliċi sħabu fl-​Irlanda taʼ Fuq. “Dak iż-​żmien kont inqis,” hu jgħid, “li l-​uniċi nies li kienu qed jagħmlu xi ħaġa biex jgħinu lin-​nies Kattoliċi fl-​Irlanda taʼ Fuq kienu dawk taʼ l-​IRA.” Ispirat b’dak li kien jikkunsidraha kawża ġusta, hu sar membru taʼ l-​IRA u rċieva taħriġ fl-​użu taʼ l-​armi. Tlieta minn sħabu nqatlu b’tiri tan-​nar mill-​paramilitari Protestanti fl-​Irlanda taʼ Fuq.

Eventwalment, Michael sar diżappuntat bit-​taqbida paramilitari, u kien mifxul, per eżempju, bil-​mibegħda ħarxa li kienet qed tkompli teżisti fost gruppi paramilitari differenti. Waqt li kien il-​ħabs minħabba offiżi f’konnessjoni maʼ l-​attività taʼ l-​IRA, hu talab lil Alla biex jgħinu jsib il-​mogħdija vera lejn il-​paċi dejjiema u l-​ġustizzja. Ftit taż-​żmien wara x-​Xhieda taʼ Jehovah marru jżuruh f’daru. Madankollu, preġudizzji antiki ħolqu t-​tfixkil. Ix-​Xhieda kienu Ingliżi. Kien diffiċli għalih li jismaʼ minħabba l-​mibegħda qawwija li kellu lejhom. “Jien mhux dejjem urejt li kont ferħan li qed narahom,” hu jgħid, “imma huma ppersistew f’li jiġu u jkellmuni, u bdejt nara li s-​Saltna t’Alla se ttemm l-​inġustizzji politiċi u soċjali kollha li jien kont qed niġġieled biex neħles minnhom għal kollox.”—Salm 37:10, 11; 72:12-14.

Is-sitwazzjoni kritika ġiet darba fil-​għaxija meta Michael iltaqaʼ mal-​fizzjal kmandant tiegħu taʼ l-​IRA, li qallu, “Għandna biċċa xogħol għalik.” “Jien ħassejt li kelli nagħmel għażla minnufih,” jgħid Michael, “u għalhekk ħadt nifs qawwi u għedtlu, ‘Jien issa wieħed mix-​Xhieda taʼ Jehovah,’ għalkemm sa dakinhar kont għadni ma tgħammidtx. Sempliċement kont naf li ridt inkun qaddej taʼ Jehovah.” “Int taʼ min ipoġġik maʼ ħajt u jisparalek,” wieġeb il-​fizzjal kmandant. Minkejja t-​theddida, Michael abbanduna l-​IRA. Kiseb il-​kuraġġ biex jagħmel dan billi ħalla l-​kliem taʼ Jehovah jeffettwalu moħħu u qalbu. “Maż-​żmien, marti u ftit minn uliedi wkoll iddedikaw ħajjithom lil Jehovah. Issa għandna paċi vera f’qalbna. U dejjem se nkunu grati lejn Jehovah talli ppermettielna li nitgħallmu l-​verità u nieħdu sehem f’li nxerrdu messaġġ taʼ paċi f’art mimlija inkwiet.”— Salm 34:15 [Salm 34:14, NW]; 119:165.

Li Wieħed Jibqaʼ Newtrali Huwa Tassew taʼ Protezzjoni

“Jien trabbejt fil-​kampanja fil-​Kontea taʼ Derry fl-​Irlanda taʼ Fuq,” jgħid Patrick. “Meta kont żgħir, ma kont naf xejn ħlief bi Żmien l-​Inkwiet. Ovvjament, dak l-​ambjent effettwa l-​ħarsa u l-​ħsieb tiegħi.” Patrick żviluppa ħarsiet estremisti influwenzati minn nazzjonaliżmu malinn u preġudizzji kbar anti-Britanniċi. Hu ra nies reliġjużi fuq iż-​żewġ naħat tat-​taqbida politika jiksru prinċipji Kristjani fundamentali kif ukoll prinċipji dwar id-​diċenza umana bażika. Bħala riżultat, hu tbiegħed mir-​reliġjon, u eventwalment sar ateu u Marxist sod.—Qabbel Mattew 15:7-9; 23:27, 28.

“Il-​memorji bikrin tiegħi huma taʼ l-​istrajkijiet tal-​ġuħ minn ħabsin repubblikani fit-​Tramuntana,” jgħid Patrick. “Dawn effettwawni bil-​kbir. Niftakarni ntellaʼ l-​bandieri Irlandiżi u nħażżeż kliem kontra l-​Britanniċi kulfejn stajt. Meta kelli biss 15-il sena, ġejt imqabbad biex nieħu sehem fil-​funeral taʼ wieħed minn dawk li għamlu l-​istrajk tal-​ġuħ u miet fil-​ħabs.” Bħal ħafna oħrajn li nqabdu fl-​inkwiet u l-​konfużjoni taʼ dak iż-​żmien, Patrick ħa sehem f’rewwixti u f’marċi taʼ protesti bi tfittxija għal dak li hu kien iqis bħala ġustizzja u ugwaljanza soċjali. Hu żviluppa ħbiberiji mill-​qrib maʼ diversi nazzjonalisti estremi, li ħafna minnhom intbagħtu l-​ħabs mill-​awtoritajiet Britanniċi.

“Imbagħad,” jgħid Patrick, “minħabba raġunijiet ekonomiċi, spiċċajt inqattaʼ ftit taż-​żmien l-​Ingilterra. Waqt li kont hemm, il-​pulizija Britanniċi arrestaw wieħed minn sħabi li kien fuq missjoni t’attakki bil-​bombi.” Għalkemm Patrick kien għadu miġbud ħafna lejn il-​kawża nazzjonalista, l-​attitudni tiegħu kienet bdiet tinbidel. Beda jara li l-​preġudizzji tiegħu kontra n-​nies Ingliżi kollha kienu fundamentalment bla raġuni. “Bdejt ukoll nirrealizza,” hu jgħid, “li l-​attività paramilitari qatt ma kienet se ssolvi tassew il-​problemi u tneħħi l-​inġustizzji li kienu jnikktuni. Kien hemm wisq korruzzjoni u imperfezzjonijiet oħrajn fost dawk li kienu jikkontrollaw l-​organizzazzjonijiet paramilitari.”—Koħèlet 4:1; Ġeremija 10:23.

Eventwalment, Patrick irritorna lejn l-​Irlanda taʼ Fuq. “Meta mort lura, kien hemm ħabib tiegħi li introduċieni max-​Xhieda taʼ Jehovah.” Mill-​istudju tiegħu tal-​Bibbja max-​Xhieda, Patrick beda jara fejn kienet is-​soluzzjoni vera għall-​konflitti u l-​ġlied taʼ bejn il-​bnedmin. Malajr għamel progress spiritwali hekk kif il-​prinċipji tal-​Bibbja bdew jeffettwawlu moħħu u qalbu. (Efesin 4:20-24) “Issa,” hu jgħid, “minflok nikkonfoffa sabiex inwaqqaʼ s-​sistema politika preżenti, ninsab nippriedka l-​messaġġ tal-​paċi mill-​Bibbja, saħansitra fi nħawi tal-​lealisti fejn qabel qatt ma kont nażżarda mmur. Fil-​fatt, f’dak iż-​żmien meta kien hemm ħafna qtil settarju f’Belfast, l-​uniċi wħud li setgħu jmorru bil-​libertà kollha fl-​inħawi tal-​lealisti u tan-​nazzjonalisti mingħajr vetturi tal-​gwerra kienu x-​Xhieda taʼ Jehovah.” Bħal Xhieda oħrajn fl-​Irlanda taʼ Fuq matul dan iż-​żmien, hu sab li meta wieħed jibqaʼ newtrali, sewwa sew bħalma kienu l-​Kristjani bikrin, dan huwa tassew taʼ protezzjoni. (Ġwann 17:16; 18:36) Hu jikkonkludi: “Huwa tassew ħelsien li tara li Jehovah, permezz taʼ Ġesù Kristu, se jipprovdi ġustizzja u ħelsien veri mill-​moħqrija lejn l-​umanità kollha.”—Isaija 32:1, 16-18.

“L-​Ixkubetti Tiegħi Kienu l-​Unika Protezzjoni li Kelli”

“Jien trabbejt fuq in-​naħa l-​oħra tal-​qasam politiku u reliġjuż,” jgħid William. “Kont mgħaddas fil-​preġudizzji Protestanti u kelli mibegħda kbira lejn kwalunkwe ħaġa Kattolika. Lanqas saħansitra kont immur f’ħanut fejn is-​sid ikun Kattoliku jekk jistaʼ jkun, u żort ir-​Repubblika Irlandiża darba biss. Involvejt ruħi f’diversi gruppi u istituzzjonijiet Protestanti, bħall-​Orange Order—organizzazzjoni li hija dedikata għall-​ippreservar tar-​reliġjon u l-​mod taʼ ħajja Protestanta.” Meta kellu 22 sena, William ngħaqad maʼ l-​Ulster Defense Regiment, parti taʼ l-​armata Britannika ingaġġata lokalment. Il-​biċċa l-​kbira tal-​membri tagħha kienu Protestanti. Hu kien lest għal kollox li joqtol sabiex jiddefendi l-​wirt tiegħu. “Kelli fil-​pussess tiegħi diversi xkubetti u ma kontx se noqgħod naħsibha darbtejn biex nużahom jekk ikun neċessarju. Kont inżomm waħda minnhom taħt l-​imħadda tiegħi bil-​lejl.”

Imma mbagħad ġratlu xi ħaġa importanti f’ħajtu. “Meta kont naħdem maʼ wieħed mix-​Xhieda taʼ Jehovah f’rinnovazzjoni taʼ dar antika, bdejt nirrealizza li dawn kellhom xi ħaġa speċjali. Dan il-​ħaddiem kellu effett profond fuqi. Hekk kif konna qed nibnu dik id-​dar flimkien, stajt nistaqsih ħafna mistoqsijiet li kienu jinkwetawni dwar Żmien l-​Inkwiet, ir-​reliġjon, u Alla. It-​tweġibiet sempliċi u ċari tiegħu għenuni nqis lix-​Xhieda taʼ Jehovah għal dak li huma—ġemgħa taʼ nies magħqudin, bla vjolenza u newtrali politikament, immarkati bl-​imħabba għal Alla u għall-​proxxmu.”—Ġwann 13:34, 35.

Wara erbaʼ xhur li beda l-​istudju tal-​Bibbja, William irriżenja mill-​istituzzjonijiet reliġjużi u politiċi kollha li kien assoċjat magħhom. “Dan kien pass kbir għalija,” hu jiftakar, “għax kelli nabbanduna ħafna tradizzjonijiet għeżież li ilhom jeżistu għal ħafna żmien.” Madankollu, l-​akbar prova tiegħu kienet għadha ġejja. “Minħabba s-​sitwazzjoni fl-​Irlanda taʼ Fuq, ħassejt li l-​ixkubetti tiegħi kienu l-​unika protezzjoni li kelli. Jien kont meqjus bħala ‘mira leġittima’ mill-​paramilitari taʼ l-​IRA. Għalhekk, kien diffiċli ferm għalija li nabbanduna dawn l-​armi.” Iżda, bil-​mod il-​mod il-​pariri tal-​Bibbja, bħal dak misjub f’Isaija 2:2-4, biddlulu l-​ħarsa tiegħu. Hu ra li fl-​aħħar mill-​aħħar Jehovah kien il-​protezzjoni vera tiegħu, sewwa sew bħalma kien għall-​Kristjani taʼ l-​ewwel seklu. Imbagħad William abbanduna l-​ixkubetti tiegħu.

“Waħda mill-​affarijiet li jien tassew ferħan dwarha,” jgħid William, “hija li issa għandi ħbiberiji mill-​qalb u permanenti maʼ nies li qabel kont inqishom bħala għedewwa mortali. Ukoll, huwa tassew sors veru taʼ ferħ li nieħu l-​messaġġ taʼ tama tal-​Bibbja f’postijiet fejn għalija qabel kienu ‘nħawi projbiti’. Meta nirrifletti dwar x’għamlet il-​verità għalija u għall-​familja tiegħi, inħossni eternament grat lejn Jehovah u l-​organizzazzjoni tiegħu.”

“L-​Affarijiet ma Kienu Jagħmlu Assolutament l-​Ebda Sens”

Robert u Teresa jiġu minn sfondi totalment differenti. “Jien ġej minn familja Protestanta leali,” jgħid Robert. “Xi wħud minn qrabati kienu involuti f’attivitajiet paramilitari. Jien ngħaqadt maʼ l-​Ulster Defense Regiment taʼ l-​armata Britannika meta kelli 19-il sena. Il-​biċċa l-​kbira taʼ dak iż-​żmien kont inqattgħu nagħmel rondi fl-​inħawi fejn kienet tgħix Teresa. Lejla waħda ġejt inkarigat naqdi dmirijiet oħra minflok ir-​ronda regulari tiegħi. F’dik il-​lejla, il-​Land-Rover li suppost kelli nkun fuqha jien splodiet. Mietu żewġ suldati u tnejn oħra weġġgħu.”

Robert beda jaħseb serjament dwar is-​sinjifikat tal-​ħajja. “Jien dejjem emmint f’Alla, imma meta kont inħares lejn l-​Irlanda taʼ Fuq, l-​affarijiet ma kienu jagħmlu assolutament l-​ebda sens għalija. Bdejt attwalment nitlob lil Alla. Staqsejtu jekk kienx tassew jeżisti, u jekk iva, biex jurini l-​mogħdija t-​tajba kif għandi ngħix ħajti. Niftakarni ngħid lil Alla li bilfors teżisti reliġjon vera waħda xi mkien!” Eżatt ftit jiem wara, wieħed mix-​Xhieda taʼ Jehovah żar lil Robert u ħallielu xi letteratura. Meta mar lura d-​dar tard bil-​lejl wara r-​ronda, Robert beda jaqra l-​letteratura u spiċċa fil-​ħamsa taʼ fil-​għodu. “Mill-​ewwel irrealizzajt li din kienet il-​verità,” hu jgħid, “u stajt nara li kollox kien ġej direttament mill-​Bibbja.” (2 Timotju 3:16) Beda studju tal-​Bibbja, u f’qasir żmien, hu ddedika ħajtu lil Alla.

“Ix-​Xhieda Dejjem Iddireġuna lejn il-​Bibbja”

Teresa, mill-​banda l-​oħra, kienet ġejja minn sfond Kattoliku, b’simpatiji profondi lejn in-​nazzjonalisti. “Meta kont għadni żgħira, ngħaqadt max-​Sinn Féin.”b Teresa tammetti: “Dan ġagħalni ninvolvi ruħi f’li nappoġġa l-​attività paramilitari. Kont ngħin biex jinġabru l-​flus għat-​taqbid militari. Kont inżomm lill-​IRA informata dwar x’kien qed isir fl-​inħawi tiegħi. Involvejt ukoll ruħi f’rewwixti u f’attakki bi tfigħ taʼ ġebel fuq il-​pulizija u l-​armata waqt ir-​rondi.”

Meta xi wħud mill-​familjari taʼ Teresa bdew jistudjaw il-​Bibbja max-​Xhieda taʼ Jehovah, dan qajjem il-​kurżità lilha wkoll. Il-​qawwa tal-​Kelma t’Alla influwenzata bil-​kbir. “Ix-​Xhieda dejjem iddireġuna lejn il-​Bibbja biex insibu t-​tweġibiet għall-​mistoqsijiet tagħna,” hi tgħid. “Il-​wegħda taʼ Danjel 2:44 tassew fetħitilna għajnejna. Jien rajt li s-​Saltna t’Alla kienet il-​mezz veru biex jitneħħew l-​inġustizzji kollha li kont qed nitqabad kontrihom.” Bdiet tħoss stmerrija dejjem tikber lejn xi wħud mill-​atroċitajiet magħmulin mill-​paramilitari. Teresa ma setgħetx tifhem, per eżempju, kif xi ħadd b’sentimenti taʼ mogħdrija u diċenza jistaʼ jieħu pjaċir bl-​aħbarijiet taʼ xi azzjoni terrorista fejn jinqatlu jew jiġu mmankati xi suldati jew nies oħrajn, u fejn familji jibqgħu xxokkjati bin-​niket u d-​diqa. Hi wkoll wieġbet għall-​verità tal-​Bibbja u ħalliet il-​prinċipji t’Alla jaġġustaw il-​ħsieb tagħha. Iddedikat ħajjitha lil Alla u f’qasir żmien tgħammdet.—Proverbji 2:1-5, 10-14.

Teresa ltaqgħet maʼ Robert meta t-​tnejn li huma kienu jattendu għal-​laqgħat f’waħda mill-​kongregazzjonijiet tax-​Xhieda taʼ Jehovah fl-​Irlanda taʼ Fuq. Hi tikkummenta: “Meta ltqajt l-​ewwel darba maʼ Robert, ma stajtx nemmen li kont qed nitkellem b’daqshekk kalma u paċi maʼ xi ħadd li, sa ftit ilu, kont nikkunsidrah bħala parti mis-​sistema politika u militari Britannika. Il-​Kelma t’Alla żgur għenitni biex inneħħi l-​mibegħda u l-​preġudizzji qawwijin li kelli.” Hi u Robert sabu li minflok ma kienu maqsumin bil-​mibegħda u l-​preġudizzji li nibtu mit-​tradizzjonijiet u l-​kulturi differenti tagħhom, issa kellhom ħafna affarijiet komuni bejniethom. L-​iktar waħda qawwija fosthom kienet l-​imħabba għal Alla Jehovah. Huma żżewġu u issa qed jaħdmu flimkien f’li jwasslu l-​messaġġ t’Alla taʼ paċi vera lin-​nies taʼ kull sfond u twemmin f’din l-​art mimlija inkwiet.

Oħrajn fl-​Irlanda kellhom esperjenzi simili. Billi taw widen u aċċettaw it-​tagħlim tal-​Kelma mnebbħa t’Alla, huma ħarbu mill-​‘filosofiji u kliem qarrieq u fieragħ’ tal-​bniedem. (Kolossin 2:8) Issa jpoġġu l-​fiduċja sħiħa tagħhom fil-​wegħdi t’Alla misjubin fil-​Bibbja. Jinsabu ferħanin li jaqsmu maʼ kulmin hu lest li jismaʼ t-​tama tagħhom taʼ futur mimli paċi—wieħed li se jkun totalment ħieles mill-​vjolenza settarja u taʼ kwalunkwe tip ieħor.—Isaija 11:6-9.

[Noti taʼ taħt]

[Stampi f’paġna 10]

It-​taqbida paramilitari ġiet glorifikata fuq il-​ħitan fil-​partijiet kollha taʼ l-​Irlanda taʼ Fuq