Liema Wirt Għandek Tħalli lil Uliedek?
PAVLOS, raġel tal-familja min-nofsinhar taʼ l-Ewropa, rari jkun id-dar biex iqattaʼ ftit ħin maʼ martu u wliedu—żewġt ibniet taʼ 13 u 11-il sena, u tifel taʼ 7 snin. Pavlos jaħdem żewġ xiftijiet twal mit-Tnejn sal-Ħadd sabiex jipprova jaqlaʼ biżżejjed flus u jwettaq il-ħolma tiegħu. Hu jixtieq jixtri appartament lil kull waħda mill-bniet, u jixtieq jibda negozju żgħir għal ibnu. Martu, Sofia, titħabat biex iġġemmaʼ l-bjankerija, l-affarijiet għall-kċina, il-porċellana, u l-pożati għal meta jakkwistaw dawn id-djar. Meta jiġu mistoqsijin għala jaħdmu tant iebes, huma jwieġbu flimkien, “Għal uliedna!”
Bħal Pavlos u Sofia, ħafna ġenituri madwar id-dinja jagħmlu ħilithom biex uliedhom jibdew il-ħajja bit-tajjeb. Xi wħud iwarrbu l-flus sabiex it-tfal jużawhom fil-futur. Oħrajn jaraw kif jagħmlu biex uliedhom jiksbu edukazzjoni xierqa u jitgħallmu snajjaʼ li jsibuhom utli iktar tard fil-ħajja. Għalkemm il-maġġuranza tal-ġenituri jqisu rigali bħal dawn bħala turija taʼ mħabbithom, huma jsibu ruħhom taħt pressjoni kbira biex iħejju wirt skond ma jaħsbu li huwa xieraq il-qraba, il-ħbieb, u n-nies tal-komunità li jgħixu fiha. Għaldaqstant, il-ġenituri jinkwetaw u bix-xieraq jistaqsu, ‘Kemm għandna nħallulhom lil uliedna?’
Provvedimenti għall-Futur
Il-fatt li l-ġenituri Kristjani jipprovdu għal uliedhom m’huwiex biss xi ħaġa naturali imma huwa wkoll Skritturali. L-appostlu Pawlu qal lill-Kristjani taʼ żmienu: “Mhux sewwa li l-ulied ifaddlu għall-ġenituri, iżda l-ġenituri jfaddlu għal uliedhom.” (2 Korintin 12:14) Pawlu qal ukoll li l-ġenituri għandhom l-obbligu serju li jieħdu ħsieb uliedhom. Hu kiteb: “Jekk xi ħadd ma jiħux ħsieb niesu, l-aktar dawk tal-familja tiegħu, dan ċaħad il-fidi u hu agħar minn wieħed li ma jemminx.” (1 Timotju 5:8) Diversi rakkonti fil-Bibbja juru li l-kwistjoni tal-wirt kienet importanti fost il-qaddejja t’Alla fi żminijiet Bibliċi.—Rut 2:19, 20; 3:9-13; 4:1-22; Ġob 42:15.
Madankollu, xi drabi l-ġenituri jinkwetaw iżżejjed biex iħallu wirt kbir lil uliedhom. Għala? Manolis, missier li min-nofsinhar taʼ l-Ewropa mar jgħix l-Istati Uniti, isemmi raġuni waħda: “Il-ġenituri li batew il-ġuħ u l-faqar minħabba t-tħarbit tat-Tieni Gwerra Dinjija, huma determinati li jtejbu l-qagħda taʼ wliedhom.” Hu jkompli: “Minħabba li għandhom sens esaġerat taʼ responsabbiltà u xewqa li jgħinu lil uliedhom jibdew il-ħajja bl-aħjar mod possibbli, xi drabi l-ġenituri jagħmlu l-ħsara lilhom infushom.” Tabilħaqq, xi ġenituri jiċċaħħdu mill-bżonnijiet tal-ħajja jew jgħixu ħajja iebsa sabiex jaħżnu ġid materjali għal uliedhom. Imma huwa għaqli li l-ġenituri jaġixxu b’dan il-mod?
“Frugħa u Ħaġa mill-Agħar”
Is-Sultan Salamun taʼ Iżrael tal-qedem kellu twissija x’jagħmel dwar il-wirt. Hu kiteb: “Stmerrejt ukoll ix-xogħol kollu taħt ix-xemx li fih tħabatt u li jkolli nħallih għal min jiġi warajja. U dan min jaf ikunx għaref inkella iblah? Ikun xi jkun hu jsir is-sid taʼ xogħli kollu, li fih ħlejt saħħti u għaqli taħt ix-xemx. Dan ukoll hu frugħa. . . . Għax dan jiġri: wieħed, li jkun ħadem bl-għaqal u l-ħila u b’suċċess, ikollu jgħaddi sehmu lil ħaddieħor li xejn ma tħabat għalih. Dan ukoll frugħa u ħaġa mill-agħar.”—Koħèlet 2:18-21.
Bħalma jispjega Salamun, dawk li jirċievu wirt għandhom mnejn ma japprezzawx bis-sħiħ kemm jiswa għax huma infushom ma jkunux stinkaw għalih. Minħabba f’hekk, il-werrieta forsi ma jiħdux bis-serjetà dak li l-ġenituri jkunu stinkaw biex iwarrbulhom. Forsi saħansitra jaslu biex iħarbtu dan il-ġid li tant ikun sewa xogħol. (Luqa 15:11-16) Xi “frugħa u ħaġa mill-agħar” tkun din!
Il-Wirt u r-Regħba
Hemm xi ħaġa oħra li l-ġenituri jridu jikkunsidraw. F’kulturi fejn in-nies huma moħħhom fil-wirt u fir-rigali taż-żwieġ, it-tfal jistgħu jsiru rgħiba, u jippretendu proprjetà, jew dota, ħafna iktar milli l-ġenituri jkunu jifilħu jagħtu. “Miskin hu l-missier li għandu żewġ jew tlett ibniet,” jgħid b’nofs daħqa Loukas, missier mill-Greċja. Hu jgħid: “Il-bniet jistgħu jqabblu dak li missierhom kapaċi jagħtihom maʼ dak li ġenituri oħrajn igeddsu ‘bir-radam’ għal uliedhom. Forsi jgħidu li l-prospetti taż-żwieġ se jonqsulhom jekk ma jkollhomx dota sodisfaċenti.”
Manolis, imsemmi qabel, jgħid: “Żagħżugħ jistaʼ jtawwal l-għerusija sakemm missier il-mara prospettiva jwiegħdu xi ħaġa għaliha, ġeneralment xi proprjetà jew somma flus sabiħa. Dan jistaʼ jsir tip taʼ rikatt.”
Il-Bibbja twissi kontra kull forma taʼ regħba. Salamun kiteb: “Il-ġid miksub [“bir-regħba,” NW] mill-ewwel, ma jkollux barka fi tmiemu.” (Proverbji 20:21) L-appostlu Pawlu enfasizza: “Ir-regħba għall-flus hi l-għerq taʼ kull ħażen.”—1 Timotju 6:10; Efesin 5:5.
“L-Għerf Flimkien mal-Ġid”
M’għandniex xi ngħidu, il-wirt jiswa għal xi ħaġa, imma l-għerf jiswa ħafna iktar mill-ġid materjali. Is-Sultan Salamun kiteb: “Tajjeb l-għerf flimkien mal-ġid . . . Fih kenn l-għerf u fihom kenn il-flus; imma aħjar l-għerf għax iħarreġ għall-ħajja lil min għandu lilu.” (Koħèlet 7:11, 12; Proverbji 2:7; 3:21) Filwaqt li min għandu l-flus ikollu ammont taʼ protezzjoni għax ikun jistaʼ jikseb dak li jeħtieġ, dawn xorta jistgħu jispiċċaw fix-xejn. Mill-banda l-oħra, l-għerf—l-abbiltà li tuża l-għarfien biex issolvi l-problemi jew tilħaq ċerti miri—jistaʼ jgħin lil individwu biex ma jiħux riskji bla għaqal. Meta jkun ibbażat kif jixraq fuq il-biżaʼ t’Alla, l-għerf jistaʼ jgħinu jikseb ħajja eterna fid-dinja ġdida t’Alla li dalwaqt ġejja—wirt tassew prezzjuż!—2 Pietru 3:13.
Il-ġenituri Kristjani juru għerf bħal dan billi jistabbilixxu prijoritajiet xierqa għalihom infushom u għal uliedhom. (Filippin 1:10) L-affarijiet materjali li jakkumulaw għal uliedhom m’għandhomx ikunu iktar importanti mill-affarijiet spiritwali. Ġesù ħeġġeġ lis-segwaċi tiegħu: “Mela fittxu l-ewwel is-Saltna u l-ġustizzja taʼ Alla, u dan kollu jingħatalkom ukoll.” (Mattew 6:33) Il-ġenituri li jagħmlu miri spiritwali għall-familji Kristjani tagħhom jistgħu jistennew barkiet kbar. Is-Sultan għaref Salamun kiteb: “Missier il-ġust għandu ħafna biex jifraħ, min għandu ibnu għaref jithenna bih. Jithennew bik missierek u ommok, u tifraħ bik dik li wilditek!”—Proverbji 23:24, 25.
Wirt Dejjiemi
Għall-Iżraelin tal-qedem, il-kwistjoni tal-wirt kienet importanti ħafna. (1 Slaten 21:2-6) Madankollu, Jehovah wissiehom: “Żomm f’qalbek dan il-kliem u dawn il-kmandamenti li qiegħed nagħtik illum. Tennihom lil uliedek, u tkellem fuqhom meta tkun f’darek, u meta tkun miexi fit-triq, u meta timtedd, u meta tqum.” (Dewteronomju 6:6, 7) Il-ġenituri Kristjani bl-istess mod jintqalilhom: “Rabbuhom [lil uliedkom] fid-dixxiplina u t-twiddib tal-Mulej.”—Efesin 6:4.
Il-ġenituri li għandhom ħarsa spiritwali jirrealizzaw li biex jipprovdu għall-familja tagħhom iridu wkoll jipprovdu taħriġ mill-Bibbja. Andreas, missier taʼ tlett itfal, jikkummenta: “Jekk it-tfal jitgħallmu japplikaw prinċipji divini f’ħajjithom, se jkunu armati ħafna aħjar għall-futur.” Wirt bħal dan jiffoka wkoll fuq li t-tfal jiġu megħjunin jistabbilixxu u jikkultivaw relazzjoni persunali mal-Ħallieq tagħhom.—1 Timotju 6:19.
Ħsibt int dwar li tipprovdi għall-futur spiritwali taʼ wliedek? Per eżempju, x’jistgħu jagħmlu l-ġenituri jekk xi ħadd mit-tfal qiegħed jieħu sehem fil-ministeru full-time? Filwaqt li ministru full-time m’għandu la jitlob bilfors u lanqas jippretendi appoġġ finanzjarju, il-ġenituri jistgħu jiddeċiedu bi mħabba li ‘jaqsmu ġidhom miegħu’ skond il-bżonn li għandu sabiex jgħinuh jibqaʼ fis-servizz full-time. (Rumani 12:13; 1 Samwel 2:18, 19; Filippin 4:14-18) Appoġġ bħal dan żgur jogħġbu lil Jehovah.
Mela, il-ġenituri x’għandhom iħallulhom lil uliedhom? Minbarra li jipprovdulhom għall-bżonnijiet materjali tagħhom, il-ġenituri Kristjani għandhom ikunu ċerti li wliedhom jirċievu wirt spiritwali abbundanti li jibbenefikaw minnu għal dejjem. B’dan il-mod, jitwettaq il-kliem misjub f’Salm 37:18: “Fi ħsieb il-Mulej il-ħajja tat-tajbin, u wirthom jibqaʼ għal dejjem.”
[Stampi f’paġna 26, 27]
X’futur għandek f’moħħok għal uliedek?