It-Tfal Jistħoqqilhom li Jħossuhom Mixtiqin u Maħbubin
“AGĦTI ftit imħabba lil tifel, u se tieħu ħafna lura.” Hekk kiteb John Ruskin, kittieb u kritiku Ingliż tas-seklu 19. X’aktarx li l-biċċa l-kbira tal-ġenituri hekk iħossuhom. Huma jafu li jekk iħobbu lil uliedhom se jkun jaqblilhom, mhux biss għax se jirċievu l-imħabba lura imma, iktar importanti, minħabba l-effett pożittiv li din l-imħabba se tħalli fuq it-tfal.
Per eżempju, il-ktieb Love and Its Place in Nature osserva li mingħajr imħabba “it-tfal għandhom it-tendenza li jmutu.” U Ashley Montagu, antropologu famuż imwieled fil-Britannja, saħansitra qal: “It-tifel li ma ntweriex imħabba huwa differenti ħafna bijokimikament, fiżjoloġikament, u psikoloġikament minn dak li ntwera mħabba. Taʼ l-ewwel saħansitra jikber differenti minn taʼ l-aħħar.”
Il-gazzetta Toronto Star irrapportat fuq studju li wasal għal konklużjonijiet simili. Qalet li t-tfal li jitrabbew mingħajr ma jiġu mgħannqin u mmellsin regolarment ikollhom livelli t’ormoni taʼ l-istress għoljin iktar min-normal. Fil-fatt, jekk matul l-infanzja tagħhom it-tfal jiġu traskurati fiżikament, dan jistaʼ jeffettwalhom serjament u fit-tul il-kapaċità tagħhom li jitgħallmu u jiftakru.
Dawn l-iskoperti jenfasizzaw il-bżonn li l-ġenituri jkunu preżenti fiżikament. Inkella, kif jistgħu jiżviluppaw rabtiet sodi bejn il-ġenituri u t-tfal? Imma x’ħasra li anki f’partijiet sinjuri tad-dinja, issa sar hemm it-tendenza li l-bżonnijiet tat-tfal jintlaħqu mingħajr ma jiġu involuti l-ġenituri. It-tfal jintbagħtu l-iskola, jintbagħtu d-duttrina, jintbagħtu jaħdmu, jintbagħtu xi safra maʼ taʼ l-iskola fis-sajf, u jingħataw il-flus biex imorru f’postijiet taʼ rikreazzjoni. Meta jiġu mbegħdin mill-qalba tal-familja, miljuni taʼ tfal b’mod naturali jibdew iħossuhom—anki jekk sempliċement fis-subkonxju tagħhom—traskurati, mhux mixtiqin, u mhux maħbubin. Dawn iħossuhom li qed jgħixu f’dinja kiefra tal-kbar. Il-fatt li ħafna tfal iħossuhom hekk jistaʼ jkun raġuni waħda għala hemm xi 3,000 tifel u tifla, li huma stmati li jiġġerrew fit-toroq taʼ Berlin. Micha, li huwa eżempju tipiku, qal: “Ħadd ma riedni iktar.” Tifel Ġermaniż taʼ disaʼ snin bl-istess mod ilmenta: “Nippreferi nkun il-kelb tagħna.”
It-Tfal Jiġu Trattati Ħażin b’Diversi Modi
Mod wieħed kif it-tfal jiġu trattati ħażin huwa meta jiġu traskurati. Meta xi ħadd jittraskura lit-tfal ikun qed juri, bħalma tgħid il-Bibbja, li hu “bla mħabba,” jew affezzjoni naturali. (Rumani 1:31; 2 Timotju 3:3) Din il-ħaġa tistaʼ twassal għal modi iktar kiefra taʼ kif it-tfal jiġu trattati ħażin. Per eżempju, minn mindu kien hemm is-Sena Internazzjonali tat-Tfal fl-1979, ngħatat iktar attenzjoni lejn il-problemi taʼ trattament ħażin fiżiku u l-abbuż sesswali tat-tfal. M’għandniex xi ngħidu, diffiċli li jkun hemm statistiċi preċiżi, u dawn ivarjaw minn post għall-ieħor. Imma m’hemmx dubju li meta t-tfal jiġu abbużati sesswalment, il-feriti li jibqgħu jġorru magħhom meta jikbru huma diffiċli biex ifiqu.
Ikun x’ikun il-mod kif it-tfal jiġu trattati ħażin, dan jagħtihom x’jifhmu li ħadd ma jħobbhom u ħadd ma jridhom. U din il-problema milli jidher qegħda tikber. Skond il-gazzetta Ġermaniża Die Welt, iktar u iktar tfal qed jikbru u jsiru wħud dgħajfin fis-soċjetà. Din iżżid tgħid li dawn it-tfal huma neqsin mill-atmosfera taʼ mħabba fid-dar. Tkompli tgħid li skond Gerd Romeike, id-direttur taʼ ċentru taʼ gwida għat-tfal f’Ħamburg, ir-rabta emozzjonali taʼ bejn il-ġenituri u t-tfal qed tiddgħajjef, jew ma teżistix. Tfal bħal dawn iħossuhom traskurati, u ma jsibux is-sigurtà li tant ikunu jixtiequ.
It-tfal li jiċċaħħdu mid-dritt li jkunu mixtiqin u maħbubin jistgħu jibqgħu jżommu f’qalbhom. Imbagħad jisfogaw fuq dawk li jkunu traskurawhom jew jistaʼ jkun fuq is-soċjetà kollha kemm hi. Minn taʼ l-inqas għaxar snin ilu, rapport maħruġ minn grupp Kanadiż wera kemm kien hemm bżonn li ssir xi ħaġa mill-iktar fis possibbli biex ma tintilifx ġenerazzjoni sħiħa taʼ tfal “li jaħsbu li s-soċjetà ma jimpurtahiex minnhom.”
Żgħażagħ u tfal li jħossu li ħadd ma jħobbhom u jridhom, jistaʼ jkollhom it-tentazzjoni li jaħarbu mid-dar biex jevitaw il-problemi tagħhom. Imma meta jagħmlu dan isibu biss problemi akbar fil-bliet impestati bil-kriminalità, drogi, u immoralità. Fil-fatt, iktar minn 20 sena ilu, il-pulizija stmat li f’belt kbira waħda biss fl-Istati Uniti, kien hemm 20,000 tifel u tifla taħt is-16-il sena li kienu qed jgħixu fit-toroq. Dawn ġew deskritti bħala l-prodott li rriżulta minn familji mkissrin u minn kattiveriji li taʼ spiss isiru minn ġenituri li jiddependu mill-alkoħol jew id-drogi. Dawn it-tfal jibdew jiġġerrew fit-toroq, jużaw ġisimhom biex jaqilgħu l-għajxien tagħhom bħala prostituti, u mbagħad jiġu msawtin minn dawk li jqabbduhom fil-prostituzzjoni. B’hekk jispiċċaw mingħajr ebda rispett lejhom infushom, u jgħixu bil-biżaʼ li jekk jipprovaw jinqatgħu minn dan it-tip taʼ ħajja xi ħadd se jpattihielhom bl-ikrah. B’dispjaċir ngħidu li għalkemm saru sforzi sinċieri biex din is-sitwazzjoni kerha tinbidel, xorta waħda għadha teżisti.
It-tfal li jikbru fiċ-ċirkustanzi li ddeskrivejna hawn fuq, meta jikbru jsiru adulti żbilanċjati, u taʼ spiss jiġri li meta jkollhom it-tfal ma jkunux jafu jrabbuhom kif jixraq. Billi huma nfushom iħossu li ħadd ma jħobbhom u jridhom, iktar ’il quddiem ikollhom tfal l-istess bħalhom, tfal li wkoll iħossu li ħadd ma jħobbhom u jridhom. Politikant Ġermaniż qal bla ma qagħad idur mal-lewża: “It-tfal bla mħabba jsiru adulti kollhom mibegħda.”
M’għandniex xi ngħidu, miljuni taʼ ġenituri qed jagħmlu l-aħjar li jistgħu biex ikunu ċerti li wliedhom ikunu jafu li jriduhom u jħobbuhom. Dan mhux biss jgħiduh bil-kliem imma wkoll juruh billi jieħdu ħsieb uliedhom b’imħabba u jagħtuhom attenzjoni persunali. It-tfal kollha jistħoqqilhom dan. Imma xorta jibqaʼ jkun hemm problemi. Dawn huma problemi li ovvjament il-ġenituri waħedhom ma jkunux jistgħu jsolvu. Per eżempju, f’xi nħawi fid-dinja, is-sistemi imperfetti tal-bniedem li għandhom x’jaqsmu maʼ l-ekonomija u l-politika jonqsu li lit-tfal jipprovdulhom kura tas-saħħa xierqa, edukazzjoni addattata, u ikel biżżejjed. Jonqsu wkoll li jipproteġuhom mis-saħta tax-xogħol mit-tfal, u minn kundizzjonijiet t’għajxien mistkerrha. U jkollna ngħidu li taʼ spiss dawn il-kundizzjonijiet jeħżienu minħabba nies adulti li huma rgħiba, korrotti, egoisti, u li ma jimpurtahom minn ħadd.
Kofi Annan, is-segretarju-ġenerali tal-Ġnus Magħquda, semma xi ftit mill-problemi kbar li jiffaċċjaw it-tfal illum. Dan qal li miljuni taʼ tfal ikomplu jissaportu l-miżerja kbira tal-faqar, mijiet t’eluf ibatu mill-effetti li jħalli l-ġlied u t-taħwid ekonomiku, għaxriet t’eluf jiġu mmankati fil-gwerer, u ħafna iktar imutu jew jispiċċaw orfni minħabba l-HIV/AIDS.
Imma mhux l-aħbarijiet kollha huma koroh! L-aġenziji tal-Ġnus Magħquda, bħall-Fond tal-Ġnus Magħquda għat-Tfal (UNICEF) u l-Organizzazzjoni Dinjija tas-Saħħa, ħadmu iebes biex itejbu l-qagħda tat-tfal. Annan innota: “Hemm iktar tfal li qegħdin jitwieldu f’saħħithom u jiġu mlaqqmin; hemm iktar li jafu jaqraw u jiktbu; hemm iktar li għandhom il-libertà li jitgħallmu, jilagħbu u sempliċement jgħixu bħala tfal milli kien maħsub li setaʼ jkun possibbli anki s’għaxar snin ilu biss.” Xorta waħda hu wissa: “Dan m’huwiex il-waqt li nħarsu lejn dak li wettaqna fil-passat.”
Dawk li Jixirqilhom Attenzjoni Speċjali
Ċerti tfal jixirqilhom attenzjoni speċjali. Fil-bidu tas-snin 60, fid-dinja nstemgħu rapporti tal-biżaʼ minn iktar minn 12-il pajjiż, li kienu twieldu eluf taʼ trabi msejħin tfal tat-thalidomide. Meta n-nisa tqal kienu jieħdu t-thalidomide, li kienet kalmant u pillola taʼ l-irqad, wieħed mill-effetti koroh tagħha u li ħadd ma kien qed jistenna kien li dawn in-nisa bdew ikollhom tfal b’riġlejn u dirgħajn mixrubin jew saħansitra kienu jitwieldu mingħajrhom. Riġlejhom u dirgħajhom taʼ spiss kienu jkunu qishom saqajn tal-papri.
Erbgħin sena wara l-iktar affarijiet li x’aktarx jimmankaw lit-tfal huma l-mini splussivi.a Xi wħud jikkalkulaw li hemm mas-60 sal-110 miljun mina attiva mxerrdin mad-dinja. Kull sena xi 26,000 ruħ jinqatlu jew jiġu mmankati, u dan jinkludi lil ħafna tfal. Mill-1997 ’l hawn, minn mindu Jody Williams rebħet il-Premju Nobel għall-Paċi minħabba l-kampanja li għamlet kontra l-mini splussivi, ngħatat attenzjoni kbira lil din il-problema. Imma l-mini għadhom jitqegħdu fl-art. Politikant Ġermaniż qal hekk meta kien qed jitkellem dwar l-isforzi biex il-mini splussivi jitneħħew għalkollox mid-dinja: “Qisu bħal meta tipprova tiżvojta banju b’kuċċarina waqt li l-vit taʼ l-ilma jkun miftuħ.”
Grupp ieħor li għandu bżonn attenzjoni speċjali huwa dak tat-tfal li ġew imċaħħdin mill-ġenituri tagħhom. L-iskop t’Alla Jehovah, il-Ħallieq tal-bniedem, kien li t-tfal jikbru hekk kif kemm ommhom u kemm missierhom jagħtuhom attenzjoni kollha mħabba. It-tfal għandhom bżonn u jistħoqqilhom li jkollhom dan il-bilanċ fejn jidħol l-irwol tal-ġenituri.
L-orfanatrofji u l-aġenziji taʼ l-adozzjoni jipprovaw jilħqu l-bżonnijiet taʼ tfal li ma jkollhom l-ebda wieħed mill-ġenituri. Madankollu, jiddispjaċina ngħidu li xi wħud mit-tfal inqas privileġġati u li l-iktar għandhom bżonn li jiġu adottati huma dawk l-uħud li taʼ spiss jiġu injorati—dawk morda, dawk li għandhom problemi biex jitgħallmu, u dawk li huma diżabilitati fiżikament, jew li l-ġenituri tagħhom kienu barranin.
Ġew stabbiliti diversi organizzazzjonijiet li jinkuraġġixxu lin-nies jikkontribwixxu l-flus fuq bażi regulari, u b’hekk ikunu qed “jadottaw” lil xi tifel jew tifla li jgħixu f’pajjiż inqas sinjur. Il-flus li jingħataw jintużaw għall-edukazzjoni taʼ dawn it-tfal u biex jipprovdulhom il-bżonnijiet tal-ħajja. Jekk min jagħti d-donazzjonijiet ikun jixtieq, jistaʼ jibgħat u jirċievi ritratti u ittri sabiex isaħħaħ ir-relazzjoni. Għalkemm l-arranġament huwa t’għajnuna, dan ma jsolvix il-problema.
Eżempju interessanti ieħor taʼ dak li qed isir biex jgħin lil tfal bla ġenituri huwa moviment li fl-1999 iċċelebra l-ħamsin sena li ilu attiv.
Ir-Raħal SOS tat-Tfal
Fl-1949, Hermann Gmeiner waqqaf f’Imst ġewwa l-Awstrija dak li hu sejjaħlu r-Raħal SOS tat-Tfal. Minn dan il-bidu żgħir, l-organizzazzjoni tiegħu issa kibret ġmielha u saret tinkludi kważi 1,500 raħal u istituzzjoni simili li jinsabu f’131 pajjiż fl-Afrika, l-Amerika, l-Asja, u l-Ewropa.
Gmeiner ibbaża din l-organizzazzjoni fuq erbaʼ prinċipji li jservu taʼ gwida—l-omm, l-aħwa, id-dar, u r-raħal. F’kull grupp, ikun hemm “omm” li tifforma l-bażi taʼ “familja” taʼ xi ħames jew sitt itfal u forsi iktar. Hi tgħix magħhom u tipprova turihom l-imħabba u tagħtihom l-attenzjoni kif suppost tagħmel omm taʼ veru. It-tfal jibqgħu flimkien fl-istess “familja” u maʼ l-istess “omm” sakemm jasal iż-żmien li jkollhom jitilqu mid-“dar.” Fil-“familja” jkun hemm tfal t’etajiet differenti. Billi jkollhom kemm “aħwa” akbar u kemm iżgħar minnhom, it-tfal jitgħallmu jieħdu ħsieb xulxin, u dan jgħallimhom ma jaħsbux biss fihom infushom. Isir kull sforz biex it-tfal jidħlu fil-“familja” meta jkunu għadhom żgħar ħafna. Aħwa veri dejjem jinżammu flimkien fl-istess “familja.”
L-irħula huma magħmulin minn madwar 15-il “familja,” u kull waħda minnhom tgħix fid-dar tagħha. It-tfal kollha huma mħarrġin biex jgħinu lil “ommhom” billi jagħmlu xi xogħol bżonnjuż fid-dar. Għalkemm jistaʼ jkun li ma jkollhomx missier, ikun hemm raġel li jagħti l-appoġġ tiegħu billi jagħti pariri bħalma jagħmel missier u d-dixxiplina li jkun hemm bżonn. It-tfal jattendu l-iskola lokali. Kull “familja” tirċievi paga fissa kull xahar biex tkopri l-ispejjeż. L-ikel u l-ilbies jinxtraw lokalment. L-għan hu li t-tfal isiru jafu kif tkun is-soltu ħajja tal-familja, bil-problemi u l-ferħ li ġġib magħha, u b’hekk ikun jistaʼ jkollhom ħajja normali kemm jistaʼ jkun. Dan jippreparahom biex ikun jistaʼ jkollhom familji tagħhom stess meta jikbru.
It-Tfittxija għal Soluzzjoni Ideali Tkompli Għaddejja
L-aġenziji taʼ l-adozzjoni, l-orfanatrofji, l-Irħula SOS tat-Tfal, l-UNICEF, u organizzazzjonijiet u gruppi bħal dawn iwettqu opri tajbin meta jipprovaw jagħtu l-għajnuna lil tfal inqas privileġġati. Imma l-ebda waħda minn dawn l-organizzazzjonijiet ma tistaʼ tiċħad il-fatt li xi nies huma tassew inqas privileġġati. Għalkemm jixtiequ, dawn ma jistgħux jagħtu lil tifel zopp saqajn ġodda, iħaddmu l-moħħ taʼ tifel diżabilitat mentalment, jgħaqqdu mill-ġdid lil tifel mal-ġenituri separati jew divorzjati, jew jerġgħu jħaddnuh maʼ xi ġenitur li jkun miet.
Jipprovaw kemm jipprovaw, il-bnedmin sempliċement ma jistgħux jipprovdu s-soluzzjoni perfetta għall-problemi tat-tfal. Imma dawn żgur se jissolvew! Iva, u forsi ħafna qabel milli qed tistenna. Imma kif?
[Nota taʼ taħt]
a Ara s-serje “Land Mines—What Can Be Done?” (Il-Mini Splussivi—X’Jistaʼ Jsir?) li dehret fil-ħarġa taʼ l-Awake! tat-8 taʼ Mejju, 2000.
[Stampi f’paġna 8, 9]
It-tfal għandhom bżonn u jistħoqqilhom l-imħabba taż-żewġ ġenituri