Kapitlu 5
Veru Li L-Bibbja Ġejja Minn Alla?
1. Għala huwa raġonevoli li temmen li Alla jagħtina tagħrif dwaru nnifsu?
TANA Alla Jehovah xi tagħrif fuqu nnifsu? Qalilna x’għamel u x’għad irid jagħmel? Missier li jħobb lil uliedu jgħidilhom ħafna affarijiet. U minn dak li rajna, Jehovah hu tassew missier taʼ mħabba.
2. (a) Liema huwa mod mill-aħjar għal Jehovah biex jgħidilna dwaru nnifsu? (b) X’mistoqsijiet iqajjem dan?
2 Kif setaʼ Jehovah jagħti tagħrif lill-bnedmin li jkunu qegħdin jgħixu f’ħafna nħawi taʼ l-art u fi żminijiet differenti? Mod mill-aħjar ikun li jkollu ktieb miktub u mbagħad jara li dan ikun disponibbli għal kulħadd. Hija l-Bibbja Ktieb bħal dan mingħand Alla? Kif nistgħu nkunu nafu?
EBDA KTIEB IEĦOR BĦALL-BIBBJA
3. Liema huwa mod wieħed li juri li l-Bibbja hija ktieb eċċezzjonali?
3 Jekk il-Bibbja tassew ġejja minn Alla, għandna nistennew li tkun l-iktar ktieb prominenti li qatt inkiteb. Hija hekk? Iva, u għal ħafna raġunijiet. L-ewwelnett, hija antika ħafna; int m’intix se tistenna li l-Kelma t’Alla għall-bnedmin kollha tkun miktuba ftit taʼ żmien ilu, hux tassew? Bdiet tinkiteb xi 3,500 sena ilu bil-lingwa Ebrajka. Imbagħad, fuq 2,200 sena ilu, bdiet tiġi tradotta f’lingwi oħrajn. Illum kważi kulħadd fuq l-art jistaʼ jaqra l-Bibbja bil-lingwa tiegħu stess.
4. In-numru taʼ Bibbji li jiġu stampati kif jipparaguna maʼ dak taʼ kotba oħrajn?
4 Ukoll, ebda ktieb ieħor ma jħabbatha mal-Bibbja fin-numru taʼ kopji li saru. Ktieb jistaʼ jissejjaħ “best seller” meta biss eluf taʼ kopji jiġu stampati. Madankollu kull sena ħafna miljuni taʼ Bibbji jiġu stampati. U matul is-sekli eluf taʼ miljuni saru! Bil-kemm tistaʼ ssib post fuq l-art, imwarrab kemm ikun imwarrab, fejn ma tistax issib xi Bibbja. M’huwiex dan li tistenna minn ktieb li veru ġej minn Alla?
5. Liema sforzi saru biex tinqered il-Bibbja?
5 Dak li jagħmel lil dan it-tqassim kbir tal-Bibbja saħansitra iktar jispikka huwa l-fatt li xi għedewwa pprovaw jeqirduha. Imma m’għandniex aħna nistennew li ktieb mingħand Alla kellu jiġi attakkat minn aġenti tax-Xitan? Dan ġara. Ħruq taʼ Bibbji darba kien komuni, u dawk li kienu jinqabdu jaqraw il-Bibbja taʼ spiss kienu jiġu kkastigati bil-mewt.
6. (a) Liema mistoqsijiet importanti twieġeb il-Bibbja? (b) Il-kittieba tal-Bibbja minfejn isostnu li rċevew it-tagħrif tagħhom?
6 Int kieku tistenna li ktieb mingħand Alla jiddiskuti kwistjonijiet importanti li aħna lkoll għandna nkunu rridu nafuhom. ‘Mnejn ġiet il-ħajja?’ ‘Għala qegħdin hawnhekk?’ ‘X’se jġib il-futur?’ huma xi mistoqsijiet li dan iwieġeb. U b’mod ċar jgħid li t-tagħrif li fih ġej minn Alla Jehovah. Kittieb tal-Bibbja qal: “L-ispirtu taʼ Jehovah kien li tkellem permezz tiegħi, u l-kelma tiegħu kienet fuq ilsieni.” (2 Samwel 23:2) Ieħor kiteb: “L-Iskrittura kollha hija mnebbħa minn Alla.” (2 Timotew 3:16) Ladarba l-Bibbja tistqarr definittivament li hija l-Kelma t’Alla, ma jkunx għaqli li teżaminaha biex tara hijiex hekk?
KIF INKITBET IL-BIBBJA
7. (a) Min kiteb il-Bibbja? (b) Kif, allura, jistaʼ jingħad li hija l-Kelma t’Alla?
7 ‘Madankollu kif tistaʼ l-Bibbja tkun mingħand Alla meta ġiet miktuba mill-bnedmin?’ tistaʼ tistaqsi int. Veru, madwar 40 raġel ħadu sehem f’li jiktbu l-Bibbja. Dawn l-irġiel attwalment kitbu l-Bibbja minbarra l-Għaxar Kmandamenti, li nkitbu personalment minn Alla fuq twavel tal-ġebel bl-azzjoni diretta taʼ l-ispirtu qaddis tiegħu. (Eżodu 31:18) Madankollu, dan ma jfissirx li dak li kitbu ma kienx il-Kelma t’Alla. Il-Bibbja tispjega: “Bnedmin tkellmu minn Alla waqt li kienu mqanqlin mill-ispirtu qaddis.” (2 Pietru 1:21) Iva, bħalma Alla uża l-ispirtu qaddis u qawwi tiegħu biex joħloq is-smewwiet, l-art u l-ħlejjaq kollha, użah ukoll biex jidderieġi l-kitba tal-Bibbja.
8, 9. X’eżempji llum jistgħu jgħinuna nifhmu kif Alla ġiegħel li tinkiteb il-Bibbja?
8 Dan ifisser li l-Bibbja għandha biss awtur wieħed, Alla Jehovah. Hu uża rġiel biex jiktbu t-tagħrif li tahom, bl-istess mod bħalma negozjant juża segretarja biex jikteb ittra. Is-segretarja tiktibha l-ittra, imma l-ittra fiha l-ħsibijiet u l-ideat tan-negozjant. Mela hija l-ittra tiegħu, mhux tas-segretarja, saħansitra bħalma l-Bibbja hija l-Ktieb t’Alla, mhux il-ktieb taʼ l-irġiel li ntużaw biex jiktbuh.
9 Ladarba Alla ħalaq il-moħħ, hu żgur li ma sabhiex bi tqila biex jikkuntattja maʼ l-imħuħ tal-qaddejja tiegħu sabiex jipprovdilhom it-tagħrif li kellhom jiktbu. Saħansitra llum wieħed jistaʼ jpoġġi bil-qiegħda f’daru u jirċievi messaġġi minn xi post ’il bogħod permezz tar-radju jew tat-televixin. L-ilħna u l-istampi jivvjaġġaw għal distanzi twal permezz tal-liġijiet fiżiċi li Alla ħalaq. Huwa, għalhekk, faċli biex tifhem li Jehovah, mill-post imbiegħed tiegħu fis-smewwiet, setaʼ jidderieġi lil xi rġiel biex jiktbu t-tagħrif li hu ried li l-familja umana tkun taf.
10. (a) Kemm kotba jifformaw il-Bibbja, u matul liema perijodu taʼ żmien inkitbu? (b) Liema tema prinċipali nsibu mill-bidu sa l-aħħar tal-Bibbja?
10 Ir-riżultat kien Ktieb meraviljuż. Fil-fatt, il-Bibbja hija fformata minn 66 kotba ċkejknin. Il-kelma Griega biblia, li minnha ġejja l-kelma “Bibbja,” tfisser “kotba ċkejknin.” Dawn il-kotba, jew ittri, inkitbu matul perijodu t’1,600 sena, mill-1513 Q.E.K. sat-98 E.K. Madankollu, peress li għandhom Awtur wieħed biss, dawn il-kotba kollha tal-Bibbja huma fi qbil bejniethom. L-istess tema tinsab mill-bidu sa l-aħħar, jiġifieri, li Alla Jehovah se jġib lura kundizzjonijiet taʼ tjieba permezz tas-saltna tiegħu. L-ewwel ktieb, Ġenesi, jgħid dwar kif ġenna ntilfet minħabba rvell kontra Alla, u l-aħħar ktieb, Rivelazzjoni, jiddeskrivi kif l-art se terġaʼ tintgħamel ġenna permezz tal-ħakma t’Alla.—Ġenesi 3:19, 23; Rivelazzjoni 12:10; 21:3, 4.
11. (a) Liema lingwi ntużaw biex inkitbet il-Bibbja? (b) F’liema żewġ partijiet prinċipali hija maqsuma l-Bibbja, imma liema ħaġa turi l-unità tagħhom?
11 L-ewwel 39 ktieb tal-Bibbja nkitbu prinċipalment bil-lingwa Ebrajka, u partijiet żgħar ferm bl-Aramajk. L-aħħar 27 ktieb inkitbu bil-Grieg, il-lingwa komuni tan-nies taż-żmien meta Ġesù u s-segwaċi Kristjani tiegħu kienu fuq l-art. Dawn iż-żewġ partijiet prinċipali tal-Bibbja huma msejħin kif jixraq l-“Iskrittura Ebrajka” u l-“Iskrittura Griega.” Biex turi kemm huma fi qbil bejniethom, l-Iskrittura Griega tikkwota iktar minn 365 darba mill-Iskrittura Ebrajka, u tagħmel madwar 375 referenza oħra għaliha.
KIF IL-BIBBJA ĠIET DISPONIBBLI GĦAL KULĦADD
12. Jehovah għala ġiegħel li jsiru kopji tal-Bibbja?
12 Kieku l-kitbiet oriġinali biss kienu disponibbli, kif setaʼ kulħadd jaqra l-Kelma t’Alla? Ma setgħux. Mela Jehovah irranġa biex isiru kopji tal-kitbiet oriġinali bl-Ebrajk. (Dewteronomju 17:18) Ir-raġel Eżra, per eżempju, hu msejjaħ “wieħed li kkopja b’sengħa l-liġi taʼ Mosè, li Jehovah dak Alla taʼ Iżrael kien ta.” (Eżra 7:6) Ukoll, saru ħafna eluf taʼ kopji taʼ l-Iskrittura Griega.
13. (a) X’kien meħtieġ biex il-biċċa l-kbira tan-nies setgħu jaqraw il-Bibbja? (b) Meta saret l-ewwel traduzzjoni tal-Bibbja?
13 Taqra int bl-Ebrajk jew bil-Grieg? Jekk le, ma tistax taqra l-kopji bikrin tal-Bibbja li nkitbu bl-id u li xi wħud minnhom għadhom jeżistu. Għalhekk, biex int tkun tistaʼ taqra l-Bibbja, xi ħadd kellu jpoġġi l-kliem f’lingwa li int taf. Dan l-ittradottar minn lingwa għal oħra għamilha possibbli biex iktar nies jaqraw il-Kelma t’Alla. Per eżempju, madwar 300 sena qabel Ġesù għex fuq l-art, il-Grieg sar il-lingwa li l-biċċa l-kbira tan-nies bdew jitkellmu. Mela l-Iskrittura Ebrajka nqalbet għall-Grieg, b’seħħ mis-sena 280 Q.E.K. Din it-traduzzjoni bikrija kienet imsejħa s-“Settwaġinta.”
14. (a) Xi mexxejja reliġjużi għala ġġieldu biex iżommu l-Bibbja milli tiġi tradotta? (b) Liema ħaġa turi li dawn tilfu l-ġlieda?
14 Iktar tard, il-Latin sar il-lingwa komuni taʼ ħafna nies, u għalhekk il-Bibbja ġiet tradotta għal-Latin. Imma, mal-mogħdija tas-sekli, inqas u inqas nies kienu jitkellmu l-Latin. Il-biċċa l-kbira tan-nies kienu jitkellmu lingwi oħrajn, bħalma huma l-Għarbi, il-Franċiż, l-Ispanjol, il-Portugiż, it-Taljan, il-Ġermaniż u l-Ingliż. Għal xi żmien il-mexxejja reliġjużi Kattoliċi ġġieldu biex iżommu l-Bibbja milli titpoġġa fil-lingwa tan-nies komuni. Saħansitra ħarqu maʼ xi arblu lil nies li kellhom il-Bibbja fil-pussess tagħhom. Dan għamluh għax il-Bibbja kienet tikxef it-tagħlim falz u l-prattiċi ħżiena tagħhom. Imma, maż-żmien, dawn il-mexxejja reliġjużi tilfu l-ġlieda, u l-Bibbja bdiet issir f’ħafna lingwi u bdiet titqassam f’għadd kbir. Illum il-Bibbja tistaʼ tinqara, kollha jew parti minnha, f’iktar minn 1,700 lingwa!
15. Għala huwa tajjeb li jkollok traduzzjonijiet ġodda tal-Bibbja?
15 Mal-mogħdija tas-snin, ħafna traduzzjonijiet differenti tal-Bibbja bdew isiru fl-istess lingwa. Per eżempju, bl-Ingliż biss hemm traduzzjonijiet tal-Bibbja bit-tużżani. Għala? Waħda m’hijiex biżżejjed? Sewwa, matul iż-żmien lingwa titbiddel ħafna. Mela kieku kellek tqabbel traduzzjonijiet antiki tal-Bibbja m’oħrajn riċenti, tinnota li hemm xi bidliet fil-lingwa. Fil-waqt li huma kważi dejjem jagħtu l-istess ħsieb, tinnota li t-traduzzjonijiet stampati fi snin iktar riċenti huma ġeneralment eħfef biex tifhimhom. Mela nistgħu nkunu grati għal traduzzjonijiet ġodda tal-Bibbja, ladarba jpoġġu l-Kelma t’Alla fil-lingwa komuni u faċli biex tifhimha tal-ġurnata.
ĠIET MIBDULA L-BIBBJA?
16. Xi nies għala jemmnu li l-Bibbja ġiet mibdula?
16 Imma tistaʼ tistaqsi: ‘Kif nistgħu nkunu ċerti li l-Bibbji tagħna llum għandhom l-istess tagħrif li l-kittieba tal-Bibbja rċevew mingħand Alla?’ Bl-ikkopjar tal-Bibbja għal darba wara l-oħra matul mijiet u saħansitra eluf taʼ snin, ma daħlux xi żbalji? Iva, imma dawn l-iżbalji nstabu u ġew ikkorreġuti fit-traduzzjonijiet moderni tal-Bibbja. Illum it-tagħrif huwa l-istess bħalma Alla pprovdieh lil dawk li kitbuh fil-bidu. Xi prova hemm taʼ dan?
17. Liema xiehda hemm li l-Bibbja ma tbiddlitx?
17 Sewwa, bejn l-1947 u l-1955 instabu dawk li huma magħrufin bħala r-Rombli tal-Baħar il-Mejjet. Dawn ir-rombli qodma jinkludu kopji taʼ kotba taʼ l-Iskrittura Ebrajka. Imorru lura 100 jew 200 sena qabel twieled Ġesù. Wieħed mir-rombli huwa kopja tal-ktieb taʼ Isaija. Qabel instab dan, l-iktar kopja qadima tal-ktieb taʼ Isaija disponibbli bl-Ebrajk kienet waħda li kienet saret kważi 1,000 sena wara li twieled Ġesù. Meta ġew imqabblin dawn iż-żewġ kopji taʼ Isaija, kien hemm biss differenzi żgħar ħafna fihom, li fil-parti l-kbira kienu varjazzjonijiet żgħar fil-mod kif wieħed jispelli! Dan ifisser li f’iktar minn 1,000 sena taʼ kkopjar ma kienet saret l-ebda bidla sostanzjali!
18. (a) Kif ġew ikkorreġuti xi żbalji tal-kopjisti? (b) X’jistaʼ jingħad dwar l-eżattezza taʼ l-Iskrittura Griega?
18 Hemm iktar minn 1,700 kopja antiki tal-partijiet differenti taʼ l-Iskrittura Ebrajka. Billi dawn il-ħafna kopji antiki ferm jiġu mqabblin bir-reqqa, saħansitra l-ftit żbalji li saru minn dawk li kkopjaw jistgħu jinstabu u jiġu kkorreġuti. Ukoll, hemm eluf taʼ kopji antiki ħafna taʼ l-Iskrittura Griega, li ftit minnhom imorru lura kważi sa żmien Ġesù u l-appostli tiegħu. B’hekk, bħalma qal Sir Frederic Kenyon: “L-aħħar bażi għal xi dubju li l-Iskrittura ġiet għandna sostanzjalment bħalma nkitbet issa ġie mneħħi.”—The Bible and Archaeology, paġni 288, 289.
19. (a) Liema huwa eżempju wieħed t’attentat biex iżidu mal-Bibbja? (b) L-ewwel Ġwann 5:7 bħalma jidher f’ċerti verżjonijiet tal-Bibbja għala m’hemmx postu fil-Bibbja?
19 Dan ma jfissirx li ma sarux attentati biex ibiddlu l-Kelma t’Alla. Kien hemm. Eżempju taʼ min jinnotah huwa 1 Ġwann 5:7. Fil-King James Version taʼ l-1611 dan jinqara: “Għax tlieta huma dawk li jixhdu fis-smewwiet, il-Missier, il-Kelma u l-Ispirtu s-Santu: u dawn it-tlieta huma wieħed.” Madankollu dawn il-kelmiet ma jidhru fl-ebda waħda mill-kopji bikrin ferm tal-Bibbja. Ġew miżjudin minn xi ħadd li kien qiegħed jipprova jappoġġja t-tagħlim tat-Trinità. Ladarba huwa ċar li dawn il-kelmiet m’humiex tassew parti mill-Kelma t’Alla, saru korrezzjonijiet u l-kelmiet ma jidhrux f’Bibbji iktar riċenti.
20. Għala nistgħu nkunu żguri li l-Bibbja nżammet fi stat safi?
20 Mela min jgħid li l-Bibbja ma fihiex l-istess tagħrif bħal meta nkitbet fil-bidu sempliċement ma jafx il-fatti. Alla Jehovah ħa ħsieb li l-Kelma tiegħu tiġi mħarsa mhux biss minn xi żbalji taʼ dawk li kkopjaw imma wkoll minn xi attentati t’oħrajn biex iżidu magħha. Il-Bibbja nfisha fiha l-wegħda t’Alla li l-Kelma tiegħu tinżamm fi stat pur għalina llum.—Salm 12:6, 7; Danjel 12:4; 1 Pietru 1:24, 25; Rivelazzjoni 22:18, 19.
HIJA L-BIBBJA TASSEW VERA?
21. Ġesù kif kien iqisha l-Kelma t’Alla?
21 Ġesù Kristu qal f’talba ’l Alla: “Kelmtek hija verità.” (Ġwann 17:17) Imma l-fatti jappoġġjawh dan? Meta neżaminaw il-Bibbja bir-reqqa, insibu li tassew hija l-verità? Studenti taʼ l-istorja li studjaw il-Bibbja taʼ spiss jistagħġbu bl-eżattezza tagħha. Il-Bibbja fiha ismijiet u dettalji speċifiċi li jistgħu jkunu kkonfermati. Ikkunsidra xi eżempji.
22-25. Liema huma xi ftit eżempji li juru li l-Bibbja fiha storja vera?
22 Ħares lejn l-istampi u l-kitba fuq dan il-ħajt tat- tempju f’Karnak, l-Eġittu. Jitkellmu dwar ir-rebħa, kważi 3,000 sena ilu, tal-Farawni Xixak fuq is-saltna taʼ Ġuda matul il-ħakma taʼ bin Salamun, Reħoboam. Il-Bibbja titkellem dwar l-istess ġrajja.—1 Slaten 14:25, 26.
23 Ħares ukoll lejn il-Ġebla Moabita. Wieħed jistaʼ jara l-oriġinal fil-Mużew Louvre ġo Pariġi, Franza. Il-kitba titkellem dwar l-irvell tas-Sultan Mexa taʼ Moab kontra Iżrael. Din il-ġrajja hija wkoll irrapportata fil-Bibbja.—2 Slaten 1:1; 3:4-27.
24 L-Għadira taʼ Siloam u d-daħla taʼ mina għall-ilma twila 1,749 pied (533 metru) f’Ġerusalemm jidhru hawnhekk fil-lemin estrem. Ħafna viżitaturi taʼ żmienna li marru f’Ġerusalemm imxew fl-ilma taʼ din il-mina. L-eżistenza tagħha hija prova oħra li l-Bibbja hija vera. Dan kif? Għaliex il-Bibbja tispjega li s-Sultan Ħeżekija bena din il-mina iktar minn 2,500 sena ilu biex iħares il-provista tiegħu taʼ l-ilma minn armata li setgħet tinvadih.—2 Slaten 20:20; 2 Kronaki 32:2-4, 30.
25 Fil-“British Museum” viżitatur jistaʼ jara l-Kronaka taʼ Nabonidus, li kopja tagħha tidher fuq il-lemin. Din tiddeskrivi l-waqgħa taʼ Babilonja tal-qedem, saħansitra bħalma l-Bibbja tagħmel ukoll. (Danjel 5:30, 31) Imma l-Bibbja tgħid li Belxażżar dak iż-żmien kien is-sultan taʼ Babilonja. Madankollu l-Kronaka taʼ Nabonidus lanqas biss issemmih lil Belxażżar. Fil-fatt, kien hemm żmien li l-kitbiet antiki magħrufin kollha qalu li Nabonidus kien l-aħħar sultan taʼ Babilonja. Mela xi wħud li qalu li l-Bibbja m’hijiex vera sostnew li Belxażżar qatt m’eżista u li l-Bibbja kienet żbaljata. Imma fi snin riċenti nstabu kitbiet antiki li identifikaw lil Belxażżar bħala bin Nabonidus u mexxej flimkien maʼ missieru f’dak iż-żmien f’Babilonja! Iva, il-Bibbja hija tassew vera, bħalma juru ħafna u ħafna eżempji.
26. Liema evidenza hemm li l-Bibbja hija xjentifikament eżatta?
26 Madankollu l-Bibbja mhux storja vera biss fiha. Kulma tgħid huwa veru. Saħansitra meta tolqot kwistjonijiet taʼ xjenza, hija eżatta b’mod taʼ l-għaġeb. Biex nagħtu biss żewġ eżempji: Fl-antik kien komuni t-twemmin li l-art kellha xi appoġġ viżibbli, li kienet tistrieħ fuq xi ħaġa, bħal per eżempju fuq ġgant. Madankollu bi qbil perfett maʼ l-evidenza xjentifika, il-Bibbja tirrapporta li Alla qiegħed “idendel l-art fuq xejn.” (Ġob 26:7) U minflok ma tgħid li l-art hija ċatta, bħalma ħafna emmnu fl-imgħoddi, il-Bibbja tgħid li Alla “qiegħed jgħammar ’il fuq miċ-ċirku taʼ l-art.”—Isaija 40:22.
27. (a) Liema hija l-akbar prova li l-Bibbja ġejja minn Alla? (b) L-Iskrittura Ebrajka liema affarijiet verament bassret dwar l-Iben t’Alla?
27 Imma l-akbar prova li l-Bibbja tassew hija minn Alla hija l-fama perfetta li kisbet f’li tbassar il-futur. L-ebda ktieb mill-bniedem ma jirrapporta bi preċiżjoni l-istorja qabel isseħħ; madankollu l-Bibbja hekk tagħmel. Hija mimlija bi profeziji preċiżi, iva, taʼ storja attwalment miktuba minn qabel. Xi wħud mill-iktar taʼ l-għaġeb minn dawn huma dwar il-miġja fuq l-art taʼ l-Iben t’Alla. L-Iskrittura Ebrajka bassret b’mod preċiż mijiet taʼ snin minn qabel li dan il-Wieħed Imwiegħed kellu jitwieled f’Betlehem, li kellu jitwieled minn verġni, li kellu jiġi ttradut għal 30 biċċa tal-fidda, li kellu jitqies mal-midinbin, li lanqas għadma minn ġismu ma kellha tinkiser, li kellha tintefaʼ x-xorti għal ħwejġu, u ħafna u ħafna dettalji oħrajn.—Mikea 5:2; Mattew 2:3-9; Isaija 7:14; Mattew 1:22, 23; Żakkarija 11:12, 13; Mattew 27:3-5; Isaija 53:12; Luqa 22:37, 52; 23:32, 33; Salm 34:20; Ġwann 19:36; Salm 22:18; Mattew 27:35.
28. (a) Għala nistgħu nkunu fiduċjużi li saħansitra dawk il-profeziji tal-Bibbja li għadhom ma twettqux se jseħħu? (b) Dwar liema ħaġa se tikkonvinċi ruħek jekk tkompli tistudja l-Bibbja?
28 Bħalma ntqal fl-ewwel kapitlu taʼ dan il-ktieb, il-Bibbja tbassar ukoll li din is-sistema t’affarijiet qadima dalwaqt tintemm u li sistema ġdida taʼ tjieba se tiġi flokha. (Mattew 24:3-14; 2 Pietru 3:7, 13) Nistgħu aħna noqogħdu fuq profeziji bħal dawn li għad iridu jitwettqu? Sewwa, jekk xi ħadd għal mitt darba qallek il-verità, tibda int f’daqqa waħda tiddubitah meta jgħidlek xi ħaġa ġdida? Jekk qatt ma qbadtu fi żball, se tibda issa tiddubitah? Kemm tkun ħaġa bla raġuni! Bl-istess mod, m’hemmx raġuni għalina biex niddubitaw kwalunkwe ħaġa li Alla jwiegħed fil-Bibbja. Il-Kelma tiegħu tistaʼ tafdaha! (Titus 1:2) Billi tkompli tistudja l-Bibbja, int, ukoll, se ssir iktar u iktar konvint mill-fatti li l-Bibbja verament ġejja minn Alla.
[Stampa f’paġna 49]
Alla uża rġiel biex jiktbu l-Bibbja bl-istess mod bħalma negozjant juża segretarja biex jikteb ittra
[Stampa f’paġna 50]
Xi mexxejja reliġjużi ġġieldu biex iżommu l-Bibbja min-nies komuni, saħansitra billi ħarqu m’arbli lil dawk li kellhom pussess tagħha
[Stampa f’paġna 52, 53]
Ir-Romblu tal-Baħar il-Mejjet taʼ Isaija
[Stampa f’paġna 54, 55]
Il-ħajt tat-tempju f’Karnak, l-Eġittu
[Stampa f’paġna 55]
Il-Ġebla Moabita
[Stampa f’paġna 55]
Il-Kronaka taʼ Nabonidus
[Stampa f’paġna 55]
Id-daħla tal-Mina taʼ Ħeżekija u l-Għadira taʼ Siloam