Jehovah—Dak Alla Veru u Ħaj

FARAWNI tal-​Eġittu tkellem bi sfida u stmerrija meta staqsa: “Min hu Jehovah?” (Eżodu 5:2) Kif ġie muri fl-​artiklu taʼ qabel, dik l-​attitudni ġabet kastigi u mewt fuq l-​Eġizzjani, inkluż qabar fl-​ilma għal Farawni u għall-​forzi militari tiegħu.

Fl-Eġittu tal-​qedem, Alla Jehovah ta prova tas-​supremazija tiegħu fuq allat foloz. Imma hemm wisq iktar x’nitgħallmu dwaru. X’inhuma xi aspetti tal-​personalità tiegħu? U hu x’jinħtieġ minna?

Ismu u l-​Fama Tiegħu

Meta hu għarraf bit-​talbiet tiegħu lil Farawni tal-​Eġittu, Mosè ma qalx: ‘Il-​Mulej qal hekk u hekk.’ Farawni u l-​Eġizzjani qiesu lill-​ħafna allat foloz tagħhom bħala mulejiet. Le, Mosè uża l-​isem divin, Jehovah. Hu nnifsu kien semgħu jiġi mitkellem mill-​għoli meta kien qiegħed ħdejn is-​siġra taqbad fl-​art taʼ Midjan. Tgħid il-​kitba mnebbħa:

“Alla ssokta jkellem lil Mosè u jgħidlu: ‘Jiena Jehovah. . . . Jien, saħansitra jien, smajt it-​tnehid taʼ wlied Iżrael, li lilhom l-​Eġizzjani qegħdin iżommu fil-​jasar, u niftakar fil-​patt tiegħi. Għalhekk għid lil ulied Iżrael, “Jiena Jehovah, u jien ċertament li se noħroġkom minn taħt it-​tagħbijiet tal-​Eġizzjani u neħliskom mill-​jasar tagħhom, u jien tabilħaqq li se nakkwistakom lura bi driegħ miftuħ u b’ġudizzji kbar. U jien ċertament li se neħodkom għalija bħala poplu, u tabilħaqq li se nagħti prova li jien Alla għalikom; u ċertament li se tkunu tafu li jiena Jehovah Alla tagħkom li qiegħed noħroġkom minn taħt it-​tagħbijiet tal-​Eġittu. U ċertament li se ndaħħalkom fl-​art [taʼ Kangħan] li lilha għollejt idi b’ħalfa li nagħti lil [missirijietkom tal-​qedem,] Abraham, Iżakk u Ġakobb; u jien tabilħaqq li se nagħtiha lilkom bħala xi ħaġa biex tippossjeduha. Jiena Jehovah.”’”—Eżodu 6:1-8.

Dan hu preċiż dak li Jehovah għamel. Ħeles lill-​Iżraeliti mill-​jasar Eġizzjan u għenhom biex jokkupaw l-​art taʼ Kangħan. Kif kien wiegħed, Alla ġiegħel dan kollu jseħħ. Bix-​xieraq! Ismu, Jehovah, ifisser “Hu Jġiegħel li Jsir.” Il-​Bibbja tirreferi għal Jehovah b’titli bħalma huma “Alla,” “Mulej Sovran,” “Ħallieq,” “Missier,” “dak li Jistaʼ Kollox,” u “l-​Iktar Għoli.” Madankollu ismu Jehovah jidentifikah bħala dak Alla veru li b’mod progressiv iġiegħel l-​iskopijiet grandjużi tiegħu jseħħu.—Isaija 42:8.

Li kieku kellna naqraw il-​Bibbja fil-​lingwi oriġinali tagħha, kieku nsibu l-​isem t’Alla eluf taʼ drabi. Fl-​Ebrajk huwa rrappreżentat bl-​erbaʼ konsonanti Jod Ħe Waw Ħe (יהוה), magħrufin bħala t-​Tetragramma, li jinqraw mil-​lemin għax-​xellug. Dawk li jitkellmu bl-​Ebrajk kienu jdaħħlu l-​vokali huma, imma n-​nies illum ma jafux b’ċertezza x’kienu. Waqt li xi wħud huma favur li jispellu Jaħwe, il-​forma Jehovah hija komuni u tidentifika b’mod xieraq il-​Ħallieq tagħna.

L-użu tal-​isem Jehovah jiddistingwi wkoll lil Alla mill-​wieħed imsejjaħ il-​“Mulej tiegħi” f’​Salm 110:1, fejn f’waħda mit-​traduzzjonijiet tinqara: “Il-​Mulej [Ebrajk, יהוה] igħid lil Sidi: Oqgħod fuq il-​lemin tiegħi, sama nqiegħed l-​egħdewwa tiegħek mirfes taħt riġlejk.” (Karm Zammit) Billi tirrikonoxxi li l-​isem t’Alla deher hawn fit-​test Ebrajk, in-​New World Translation tinqara: “Il-​ħaġa mitkellma taʼ Jehovah lill-​Mulej tiegħi hi: ‘Oqgħod bil-​qiegħda fuq il-​leminija tiegħi sakemm inqiegħed il-​għedewwa tiegħek bħala banketta għal saqajk.’” Dawk il-​kelmiet taʼ Alla Jehovah jirreferu b’mod profetiku għal Ġesù Kristu, li lilu l-​kittieb sejjaħ “il-​Mulej tiegħi.”

Jehovah għamel isem għalih innifsu fi żmien Farawni. Permezz taʼ Mosè, Alla qal lil dak il-​ħakkiem taʼ qalb iebsa: “F’dan iż-​żmien qiegħed nibgħat id-​daqqiet kollha tiegħi kontra qalbek u fuq il-​qaddejja tiegħek u l-​poplu tiegħek, bil-​għan li tkun tistaʼ tkun taf li m’hemm ħadd bħali fl-​art kollha. Għax s’issa stajt ħriġt idi ’l barra biex nistaʼ nolqot lilek u lill-​poplu tiegħek bil-​pesta u biex int tistaʼ tiġi mneħħi minn fuq l-​art. Imma, fil-​fatt, għal din ir-​raġuni ħallejtek teżisti, bil-​għan li nurik il-​qawwa tiegħi u sabiex ikolli ismi ddikjarat mal-​art kollha.”—Eżodu 9:14-16.

Rigward l-​eżodu taʼ Iżrael mill-​Eġittu u r-​rebħa fuq ċerti slaten Kangħaniti, Raħab il-​mara minn Ġeriko qalet liż-​żewġ spiji Ebrej: “Naf jien li Jehovah ċertament li se jagħtikom [lill-Iżraeliti] l-​art, u li l-​biżaʼ tagħkom waqaʼ fuqna, u li l-​abitanti kollha tal-​art saru qalbhom maqtugħa minħabba fikom. Għax aħna smajna kif Jehovah nixxef l-​ilmijiet tal-​Baħar l-​Aħmar minn quddiemkom meta ħriġtu mill-​Eġittu, u x’għamiltu liż-​żewġ slaten tal-​Amoriti li kienu fuq in-​naħa l-​oħra tal-​Ġordan, jiġifieri, Siħon u Og, li lilhom intom qridtu. Meta smajna dan, imbagħad qlubna bdew jinħallu, u ebda spirtu għadu ma qam f’xi ħadd minħabba fikom, għax Jehovah Alla tagħkom hu Alla fis-​smewwiet ’il fuq u fuq l-​art taħt.” (Ġożwè 2:9-11) Iva, il-​fama taʼ Jehovah kienet infirxet.

Jehovah u l-​Kwalitajiet Tiegħu

Is-​salmista esprima din ix-​xewqa minn qalbu: “Biex in-​nies jistgħu jkunu jafu li int, li jismek Jehovah, inti waħdek l-​Iktar Għoli fuq l-​art kollha.” (Salm 83:18) Ladarba s-​sovranità taʼ Jehovah hija universali, is-​segwaċi ppersegwitati taʼ Ġesù setgħu jitolbu: “Mulej Sovran, int Dak li għamilt is-​sema u l-​art u l-​baħar u l-​affarijiet kollha fihom.” (Atti 4:24) U kemm hu taʼ faraġ li tkun taf li Jehovah huwa “Semmiegħ it-​talb”!—Salm 65:2.

L-attribut prinċipali taʼ Jehovah huwa l-​imħabba. Tabilħaqq, “Alla hu mħabba”—l-​istess personifikazzjoni taʼ din il-​kwalità. (1 Ġwann 4:8) Barra minn hekk, “miegħu hemm għerf u setgħa.” Jehovah huwa għaref f’kollox, u setgħan f’kollox, imma qatt ma jabbuża mill-​poter tiegħu. (Ġob 12:13; 37:23) Nistgħu nkunu żguri wkoll li Jehovah dejjem se jimxi bil-​ġustizzja magħna, għax “it-​tjieba u l-​ġudizzju huma l-​post stabbilit tat-​tron tiegħu.” (Salm 97:2) Jekk niżżballjaw imma nindmu, nistgħu nitfarrġu fil-​għarfien li Jehovah huwa “Alla mimli ħniena u grazzjuż, bil-​mod biex jirrabja u abbundanti fil-​qalb tajba bl-​imħabba u fil-​verità.” (Eżodu 34:6) Mhux taʼ b’xejn li jistaʼ jkollna l-​ferħ f’li naqdu lil Jehovah!—Salm 100:1-5.

Is-​Sultan Inkomparabbli tas-​Sema

Iben Jehovah, Ġesù Kristu, qal: “Alla huwa Spirtu.” (Ġwann 4:24) B’hekk, Jehovah huwa inviżibbli għall-​għajnejn tal-​bniedem. Fil-​fatt, Jehovah qal lil Mosè: “M’għandekx il-​ħila tara lil wiċċi, għaliex ebda bniedem ma jistaʼ jarani u madankollu jgħix.” (Eżodu 33:20) Dan is-​Sultan tas-​sema tant hu glorjuż li l-​bnedmin ma jkunux jifilħu jissaportu l-​esperjenza taʼ li jarawh.

Għalkemm Jehovah huwa inviżibbli għal għajnejna, hemm bosta testimonjanza tal-​eżistenza tiegħu bħala Alla li Jistaʼ Kollox. Tabilħaqq, “il-​kwalitajiet inviżibbli tiegħu jidhru ċari mill-​ħolqien tad-​dinja ’l quddiem, għaliex jintgħarfu mill-​affarijiet li ntgħamlu, saħansitra l-​qawwa eterna u d-​Divinità tiegħu.” (Rumani 1:20) L-​art—bil-​ħaxix, bis-​siġar, bil-​frott, bil-​ħxejjex, u bil-​fjuri tagħha—tagħti xiehda tad-​Divinità taʼ Jehovah. Kontra tal-​allat foloz bla siwi, Jehovah jagħti x-​xita u l-​istaġuni tal-​frott. (Atti 14:​16, 17) Ħares lejn il-​kwiekeb fis-​sema bil-​lejl. X’evidenza grandjuża tad-​Divinità taʼ Jehovah u tal-​abbiltà organizzazzjonali tiegħu!

Jehovah organizza wkoll il-​ħlejjaq spirti qaddisa u intelliġenti tiegħu fis-​sema. Bħala organizzazzjoni f’armonija sħiħa, huma jwettqu r-​rieda t’Alla, kif igħid is-​salmista: “Bierku lil Jehovah, O intom l-​anġli tiegħu, setgħanin fil-​qawwa, li qegħdin twettqu l-​kelma tiegħu, billi tisimgħu leħen il-​kelma tiegħu. Bierku lil Jehovah, intom l-​armati kollha tiegħu, intom il-​ministri tiegħu, li qegħdin tagħmlu r-​rieda tiegħu.” (Salm 103:​20, 21) Jehovah organizza wkoll lill-​poplu tiegħu fuq l-​art. Il-​ġens taʼ Iżrael kien organizzat tajjeb, u hekk kienu wkoll l-​ewwel segwaċi tal-​Iben t’Alla. Bl-​istess mod illum, Jehovah għandu organizzazzjoni mad-​dinja kollha taʼ Xhieda żelużi, li qegħdin jipproklamaw l-​aħbar tajba li s-​Saltna tiegħu qiegħda fil-​qrib.—Mattew 24:14.

Jehovah Huwa l-​Veru Alla l-​Ħaj

Id-​Divinità taʼ Jehovah ġiet murija b’tant modi! Hu umilja l-​allat foloz tal-​Eġittu u daħħal lill-​Iżraeliti qawwijin u sħaħ fl-​Art Imwiegħda. Il-​ħolqien jagħti evidenza abbundanti tad-​Divinità taʼ Jehovah. U m’hemm semplicement ebda paragun bejnu u bejn l-​allat idoli foloz bla siwi tar-​reliġjon falza.

Il-profeta Ġeremija wera kuntrast qawwi bejn Jehovah, dak Alla l-​ħaj, u idoli bla ħajja magħmulin mill-​bniedem. Dak il-​kuntrast jiġi esprimut tajjeb f’​Ġeremija kapitlu 10. Fost affarijiet oħrajn, Ġeremija kiteb: “Jehovah hu fil-​verità Alla. Hu Alla l-​ħaj u s-​Sultan għal żmien indefinit.” (Ġeremija 10:10) Il-​veru Alla l-​ħaj, Jehovah, ħalaq l-​affarijiet kollha. Hu ħeles lill-​Iżraeliti li kienu qegħdin jitmermru fil-​jasar fl-​Eġittu. Xejn ma hu impossibbli għalih.

Jehovah, “is-​Sultan tal-​eternità,” se jwieġeb it-​talba: “Missierna fis-​smewwiet, ħa jitqaddes ismek. Ħa tiġi saltnatek. Ħa tintgħamel ir-​rieda tiegħek, kif fis-​sema, ukoll fuq l-​art.” (1 Timotew 1:17; Mattew 6:​9, 10) Is-​Saltna Messjanika tas-​sema, li diġà qiegħda f’idejn Ġesù Kristu, dalwaqt se tieħu azzjoni kontra n-​nies mill-​agħar u se teqred lill-​għedewwa kollha taʼ Jehovah. (Danjel 7:​13, 14) Dik is-​Saltna se ddaħħal ukoll dinja ġdida taʼ barkiet bla tmiem għall-​umanità ubbidjenti.—2 Pietru 3:13.

Hemm ħafna iktar x’wieħed jitgħallem dwar Jehovah u l-​iskopijiet tiegħu. Għala ma tagħmilhiex id-​determinazzjoni tiegħek li tieħu għarfien bħal dan u taġixxi fi qbil miegħu? Jekk tagħmel hekk, int se tkun wieħed jew waħda mill-​ipprivileġġjati li se jgawdu ħajja eterna f’ġenna tal-​art taħt il-​ħakma tas-​Saltna. Int se tgħix meta n-​niket, l-​uġigħ, u saħansitra l-​mewt ikunu spiċċaw u l-​għarfien taʼ Jehovah jimla l-​art. (Isaija 11:9; Rivelazzjoni 21:1-4) Dan jistaʼ jkun tiegħek jekk inti tfittex, issib, u taġixxi fi qbil mat-​tweġibiet ibbażati minn fuq il-​Bibbja għall-​mistoqsija, “Min hu Jehovah?”