Li Nogħġob lil Jehovah Huwa l-Ewwel Interess Tiegħi
KIF IRRAKKONTAT MINN THEODOROS NEROS
Il-bieb taċ-ċella tiegħi nfetaħ, u wieħed fizzjal għajjat: “Min hu Neros?” Meta identifikajt ruħi, ordnali: “Qum. Se noqtluk.” Dan ġara f’kamp militari ġewwa Korintu, fil-Greċja, fl-1952. Ħajti għala kienet imdendla b’xagħra? Qabel ma nispjega dan, ejja ngħidilkom ftit dwar l-isfond tiegħi.
MADWAR l-1925, missieri ġie kkuntattjat mill-Istudenti tal-Bibbja (kif ix-Xhieda taʼ Jehovah kienu magħrufin dak iż-żmien). Hu malajr sar wieħed minnhom u għarraf it-twemmin tiegħu lit-tmien ħutu subjien u bniet, li kollha kemm huma aċċettaw il-verità tal-Bibbja. U l-istess għamlu l-ġenituri tiegħu. Imbagħad, hu żżewweġ, u jien twelidt fl-1929 ġewwa Agrinio, fil-Greċja.
Xi snin terribbli kienu dawk għall-Greċja! L-ewwel kien hemm id-dittatorjat krudil tal-Ġeneral Metaxas. Imbagħad, fl-1939, faqqgħet it-Tieni Gwerra Dinjija, u eżatt wara, il-pajjiż ġie okkupat min-Nazi. Kien hemm ħafna mard u ġuħ. L-iġsma minfuħin tal-mejtin kienu jittieħdu fuq karretti żgħar. Il-ħażen fid-dinja kien sar evidenti ħafna, bħalma kien evidenti wkoll il-bżonn tas-Saltna t’Alla.
Ħajja taʼ Servizz Iddedikat
Fl-20 t’Awissu taʼ l-1942, hekk kif grupp minna ltaqaʼ għal laqgħa barra Tessalonika, l-indokratur li jippresiedi tagħna pponta lejn l-ajruplani tal-gwerra Britanniċi waqt li kienu qed jitfgħu l-bombi fuq il-belt u enfasizza kif aħna konna protetti billi obdejna t-twissija biex “ma ninqatgħux mill-laqgħat tagħna flimkien.” (Lhud 10:25) F’dik l-okkażjoni, iltqajna ħdejn xatt il-baħar, u jien kont fost dawk li ppreżentaw lilhom infushom għall-magħmudija. Meta ħriġna mill-ilma, qgħadna f’ringiela, u l-aħwa Kristjani tagħna kantaw għanja fejn ferħulna għad-deċiżjoni li konna ħadna. X’ġurnata memorabbli kienet dik!
Ftit wara, waqt li jien u tfajjel ieħor konna qed nitkellmu man-nies waqt il-ministeru tagħna minn dar għal dar, qabduna l-pulizija u ħaduna l-għassa. Biex jenfasizzawlna li konna meqjusin bħala Komunisti u li x-xogħol taʼ l-ippridkar tagħna kien ipprojbit, ġejna msawtin u qalulna: “Jehovah hu l-istess bħal Stalin, ja boloh!”
Sa dak iż-żmien il-gwerra ċivili kienet fl-aqwa tagħha fil-Greċja, u l-ferment anti-Komunist kien intens. L-għada għaddewna mmanettjati minn quddiem id-djar tagħna bħala turija għal kulħadd, bħallikieku konna xi kriminali. Imma dawk ma kinux l-uniċi provi li għaddejt minnhom.
Provi tal-Fidi fl-Iskola
Kmieni fl-1944, kont għadni mmur l-iskola, u n-Nazi baqgħu jokkupaw lit-Tessalonika. Jum minnhom fl-iskola, qassis Ortodoss Grieg, il-professur tagħna tar-reliġjon, qalli li kien se jagħmilli eżami fuq il-lezzjoni taʼ dakinhar. “Dan m’huwiex Kristjan Ortodoss,” qalu t-tfal l-oħrajn.
“Mela x’inhu?” staqsa l-professur.
“Jien wieħed mix-Xhieda taʼ Jehovah,” weġibtu.
“Lupu qalb in-nagħaġ,” għajjat hu, hekk kif ħatafni u tani daqqa taʼ ħarta ġo wiċċi.
‘Kif inhu possibbli,’ ħsibt bejni u bejn ruħi, ‘li lupu jingidem minn nagħġa?’
Ftit tal-jiem wara, madwar 350 minna konna bil-qiegħda madwar l-imwejjed tagħna biex nieklu. Is-supretendent qal: “Neros se jgħid it-talba.” Jien irripetejt ’l hekk imsejħa ‘Talba tal-Missierna,’ it-talba li Ġesù għallem lis-segwaċi tiegħu, kif inhi ddokumentata f’Mattew 6:9-13. Din m’għoġbitux lis-supretendent, u għalhekk b’rabja staqsieni minn postu fil-mejda: “Għaliex għedt it-talba b’dak il-mod?”
“Għax jien wieħed mix-Xhieda taʼ Jehovah,” għedtlu. Malli għedtlu hekk hu wkoll ħatafni u tani daqqa taʼ ħarta fuq il-warda taʼ wiċċi. Iktar tard dakinhar għalliem ieħor għajjatli fl-uffiċċju tiegħu u qalli: “Prosit, Neros, żomm sod mat-twemmin tiegħek, u ċċedix.” Dik il-lejla, missieri inkuraġġieni b’dan il-kliem taʼ l-appostlu Pawlu: “Dawk li jridu jgħixu ħajja tajba fi Kristu Ġesù lkoll jgħaddu mill-persekuzzjoni.”—2 Timotju 3:12.
Meta spiċċajt mill-iskola sekondarja, kelli nagħżel liema karriera kont se nsegwi. Minħabba t-taqbid ċivili fil-Greċja, kelli niffaċċja wkoll il-kwistjoni tan-newtralità Kristjana. (Isaija 2:4; Mattew 26:52) Eventwalment, kmieni fl-1952, ġejt ikkundannat għal 20 sena ħabs talli rrifjutajt li ningaġġa fil-militar matul dak il-perijodu diffiċli fl-istorja Griega.
In-Newtralità Kristjana Tiegħi Ttestjata
Waqt li kont maqful ġewwa l-kampijiet militari f’Mesolóngion u f’Korintu, kelli l-opportunità li nispjega lill-kmandanti militari li l-kuxjenza tiegħi mħarrġa fuq il-Bibbja ma kinitx tippermettili nsir suldat sabiex nappoġġa l-kawżi politiċi. “Jien diġà suldat taʼ Ġesù,” spjegatilhom, waqt li wrejthom it-2 Timotju 2:3. Meta ġejt imħeġġeġ biex nerġaʼ nikkunsidra l-kwistjoni, jien għedtilhom li d-deċiżjoni tiegħi ma ħadthiex spontanjament imma wara konsiderazzjoni serja u fi qbil mad-dedikazzjoni tiegħi lil Alla biex nagħmel ir-rieda tiegħu.
Bħala riżultat, kelli nagħmel xogħol taʼ bilfors kif ordnat minnhom, ngħaddi mingħajr ikel darba iva u darba le għal 20 ġurnata, u norqod f’ċella fuq art tas-siment li kien fiha ftit inqas minn metru b’żewġ metri. U miegħi kelli żewġ Xhieda oħrajn! Kien matul dan iż-żmien, meta kont fil-kamp taʼ Korintu, li ġejt imsejjaħ miċ-ċella tiegħi biex ningħata l-mewt.
Hekk kif konna sejrin lejn il-post taʼ l-eżekuzzjoni, l-uffiċjal staqsieni, “M’int se tgħid xejn?”
“Le,” weġibtu.
“M’int se tiktbilha xejn lill-familja tiegħek?”
“Le,” erġajt weġibtu. “Huma diġà konxji li nistaʼ ningħata l-mewt hawnhekk.”
Wasalna fil-bitħa, u ordnawli biex noqgħod mal-ħajt. Imbagħad, minflok ma kkmanda lis-suldati jisparaw, l-uffiċjal ordna, “Ħuduh ġewwa.” Kien sempliċement ingann, ippjanat biex jittestjaw id-deċiżjoni tiegħi.
Iktar tard, intbagħatt lejn il-gżira taʼ Makrónisos, fejn ma kontx permess li jkolli xi letteratura ħlief Bibbja. Kien hemm tlettax-il Xhud miżmumin ġo dar żgħira sseparati minn kważi 500 ħabsi kriminali. Madankollu, b’xi mod il-letteratura kienet taslilna bil-moħbi. Per eżempju, jum wieħed bagħtuli kaxxa loukoúmia (ħelu popolari). L-ispetturi kienu tant ħerqanin biex iduqu l-loukoúmia li ma ndunawx bir-rivista Torri taʼ l-Għassa moħbija taħt. “Is-suldati kielu l-loukoúmia, imma aħna ‘kilna’ t-Torri taʼ l-Għassa!” innota Xhud.
Waslitilna kopja tal-ktieb What Has Religion Done for Mankind? li kien għadu kemm ħareġ, u wieħed ħabsi li kien Xhud u li kien jaf il-lingwa Ingliża ttraduċihulna. Konna wkoll nistudjaw it-Torri taʼ l-Għassa flimkien, waqt li konna nagħmlu l-laqgħat bil-moħbi. Konna nqisu l-ħabs bħala skola, bħala opportunità biex insaħħu l-ispiritwalità tagħna. Fuq kollox, konna ferħanin għax konna nafu li l-korsa tagħna taʼ integrità kienet qed togħġob lil Jehovah.
L-aħħar ħabs li kont maqful fih kien ġewwa Týrintha fil-Lvant taʼ Pelopónnisos. Hemmhekk innotajt għassies li kien josservani b’attenzjoni waqt li kont nikkonduċi studju tal-Bibbja maʼ wieħed mill-ħabsin. X’sorpriża kienet għalija li niltaqaʼ maʼ dak l-għassies snin wara f’Tessalonika! Sa dakinhar kien sar Xhud. Iktar tard, wieħed minn uliedu ntbagħat il-ħabs, mhux biex jaqdi bħala għassies imma bħala ħabsi. Intefaʼ l-ħabs għall-istess raġuni tiegħi.
Attività mill-Ġdid wara l-Ħelsien
Jien qattajt tliet snin biss il-ħabs mill-20 sena li tawni. Wara li ħelsuni ddeċidejt li mmur ngħix f’Ateni. Madankollu, malajr imradt bi speċi taʼ plewrite u kelli nerġaʼ mmur lura lejn Tessalonika. Domt xahrejn fis-sodda. Wara ltqajt maʼ tfajla gustuża li kien jisimha Koula, u f’Diċembru taʼ l-1959 iżżewwiġna. Fl-1962 hi bdiet taqdi bħala pijuniera, kif jissejħu l-ministri full-time tax-Xhieda taʼ Jehovah. Tliet snin wara rnexxieli ningħaqad magħha fix-xogħol taʼ pijunier.
F’Jannar taʼ l-1965, ġejna inkarigati fix-xogħol tas-circuit, fejn konna nżuru kongregazzjonijiet biex insaħħuhom spiritwalment. F’dak is-sajf kellna l-privileġġ ukoll li nattendu l-ewwel konvenzjoni distrettwali kbira tagħna, fi Vjenna, l-Awstrija. Ma kinitx bħal dawk li kien ikollna fil-Greċja fejn kellna niltaqgħu bil-moħbi fil-boskijiet minħabba li x-xogħol tagħna kien ipprojbit. Lejn l-aħħar taʼ l-1965, ġejna mistednin naħdmu fl-uffiċċju tal-fergħa tax-Xhieda taʼ Jehovah f’Ateni. Madankollu, fl-1967, minħabba l-problemi taʼ saħħa taʼ wħud minn qrabati, kellna mmorru lura lejn Tessalonika.
Waqt li konna nieħdu ħsieb ir-responsabbiltajiet tal-familja, bqajna ferm medhijin fix-xogħol taʼ l-evanġelizzazzjoni. Darba waħda, meta kont qed nitkellem mal-kuġin tiegħi Kostas, iddeskrivejtlu s-sbuħija taʼ l-organizzazzjoni t’Alla u l-imħabba, l-unità, u l-ubbidjenza lejn Alla li hemm fiha. Hu qalli, “Dawn l-affarijiet ikunu sbieħ ħafna li kieku Alla veru jeżisti.” Aċċetta l-istedina tiegħi biex jeżamina jekk Alla jeżistix jew le. Jien semmejtlu li konna se nattendu għal konvenzjoni internazzjonali tax-Xhieda taʼ Jehovah ġewwa Nuremberg, il-Ġermanja, f’Awissu taʼ l-1969. Hu staqsieni jekk jistax jiġi, u l-ħabib tiegħu Alekos, li kien ukoll qed jistudja l-Bibbja magħna, ried jiġi wkoll.
Il-konvenzjoni taʼ Nuremberg kienet spettaklu straordinarju! Il-konvenzjoni saret fl-istejdjum enormi fejn Hitler kien iċċelebra r-rebħiet militari tiegħu. L-attendenza tagħna laħqet il-quċċata taʼ ’l fuq minn 150,000, u l-ispirtu taʼ Jehovah kien evidenti matul il-programm kollu. Ftit wara, kemm Kostas kif ukoll Alekos tgħammdu. It-tnejn li huma issa jaqdu bħala anzjani Kristjani, u l-familji tagħhom huma Xhieda wkoll.
Bdejt nistudja maʼ mara interessata. Ir-raġel tagħha stqarr li ried jinvestiga t-twemmin tagħna, u ftit wara informani li kien stieden lil ċertu Mr. Sakkos, teologu Ortodoss Grieg, għal dibattitu. Ir-raġel ried jistaqsi xi ftit mistoqsijiet lilna t-tnejn. Mr. Sakkos ġie flimkien maʼ qassis. Ir-raġel beda billi qal, “L-ewwelnett, nixtieq li Mr. Sakkos iweġibli tliet mistoqsijiet.”
Waqt li qabad it-traduzzjoni tal-Bibbja li konna nużaw fid-diskussjonijiet tagħna, ir-raġel staqsa, “L-ewwel mistoqsija: Hija din Bibbja ġenwina, jew hija l-Bibbja tax-Xhieda?” Mr. Sakkos wieġeb li kienet traduzzjoni awtorevoli, u wkoll iddeskriva lix-Xhieda taʼ Jehovah bħala “nies li jħobbu l-Bibbja.”
Waqt li kompla, ir-raġel staqsa, “It-tieni mistoqsija: Ix-Xhieda taʼ Jehovah huma nies morali?” Attwalment, hu ried ikun jaf x’tip taʼ nies kienet qed tassoċja magħhom il-mara tiegħu. It-teologu wieġeb li huma nies definittivament morali.
“It-tielet mistoqsija,” kompla r-raġel, “Ix-Xhieda taʼ Jehovah jitħallsu?” “Le,” wieġeb it-teologu.
“Ħadt it-tweġibiet għall-mistoqsijiet tiegħi, u għamilt id-deċiżjoni tiegħi,” ikkonkluda r-raġel. Wara dan, hu kompla bl-istudju tal-Bibbja u malajr tgħammed bħala wieħed mix-Xhieda taʼ Jehovah.
Ħajja taʼ Sodisfazzjon Kbir
Erġajt bdejt naqdi bħala indokratur tas-circuit f’Jannar taʼ l-1976. Xi sitt snin wara, kelli l-privileġġ li nieħu sehem f’li jingħata bidu għal forma ġdida taʼ ppridkar ġewwa l-Greċja—l-għoti taʼ xiehda fit-toroq. Imbagħad, f’Ottubru taʼ l-1991, jien u marti bdejna naqdu bħala pijunieri speċjali. Ftit xhur wara, kelli nagħmel operazzjoni taʼ erbaʼ bypasses tal-qalb, u li għall-grazzja t’Alla kienet suċċess. Issa saħħti hija tajba ħafna, u rnexxieli nerġaʼ nibda x-xogħol taʼ l-ippridkar full-time. Naqdi wkoll bħala anzjan f’waħda mill-kongregazzjonijiet taʼ Tessalonika, kif ukoll naħdem mal-Kumitat taʼ Koordinazzjoni maʼ l-Isptarijiet biex nassistu lil dawk bi bżonnijiet mediċi.
Hekk kif inħares lura f’ħajti, nirrealizza kemm kien sodisfaċenti li nagħmel dak li jogħġob lil Missierna tas-sema. Jien ferħan ħafna li żmien ilu aċċettajt l-istedina mqanqla tiegħu: “Kun għaref, ibni, u ferraħli qalbi, biex inkun nistaʼ nwieġeb lil min jgħajjarni.” (Proverbji 27:11) Tabilħaqq qalbi tkun ferħana meta nara ż-żjieda madwar id-dinja kollha fin-numru taʼ nies sinċieri li qed jidħlu fl-organizzazzjoni taʼ Jehovah. Huwa verament privileġġ li nieħdu sehem f’li neħilsu lin-nies permezz tal-verità tal-Bibbja, u b’hekk noffrulhom il-prospett taʼ ħajja eterna f’dinja ġdida taʼ tjieba!—Ġwann 8:32; 2 Pietru 3:13.
Aħna dejjem nipprovaw ninkuraġġixxu lill-qaddejja żgħażagħ taʼ Jehovah biex ipoġġu l-ministeru full-time bħala l-mira tagħhom, biex jiddedikaw il-ħin u l-enerġija tagħhom lilu. Verament, li tafda f’Jehovah u li ssib għaxqa kbira f’li tferraħlu qalbu hija l-aqwa ħajja taʼ sodisfazzjon li wieħed jistaʼ jesperjenza!—Proverbji 3:5; Koħèlet 12:1.
[Stampi f’paġna 21]
(Mix-xellug għal-lemin)
Meta konna naqdu fil-kċina taʼ Betel fl-1965
Waqt li qed nagħti taħdita fl-1970 meta l-ippridkar tagħna kien ipprojbit
Maʼ marti fl-1959
[Stampa f’paġna 23]
Maʼ marti, Koula