Għajnuna Vera għall-​Familja

“Nistgħu bl-​onestà kollha ngħidu li fl-​Amerka hemm kriżi tal-​familja. Din hi l-​unika konklużjoni possibbli meta wieħed iqis ir-​rata tad-​divorzju, l-​istatistiċi taʼ trabi mweldin barra miż-​żwieġ, [u] l-​każi t’abbuż miż-​żgħażagħ u bejn koppji miżżewġin.”

DAN il-​kliem, li ntqal mill-​kummentatur tat-​televixin Amerikan Tom Brokaw, jistaʼ japplika għall-​biċċa l-​kbira tal-​pajjiżi. Xi tfisser din il-​kriżi?

Il-familja, f’ħafna aspetti, hija l-​pedament tas-​soċjetà. Jekk il-​familja tinsab fl-​inkwiet, is-​soċjetà wkoll tkun tinsab fl-​inkwiet. Iżjed minn hekk, il-​familja hija s-​sors t’appoġġ emozzjonali u finanzjarju għat-​tfal. Hija l-​post fejn huma jitgħallmu l-​ewwel u l-​iktar lezzjonijiet importanti tal-​ħajja. Jekk il-​familja tinsab fl-​inkwiet, mela x’qegħdin jitgħallmu t-​tfal? Fejn se jsibu s-​sigurtà? Liema tip t’adulti se jsiru?

Teżisti xi għajnuna għall-​familja f’dan iż-​żmien taʼ kriżi? Iva. Il-​familja hija istituzzjoni li stabbilixxa Alla nnifsu. (Ġenesi 1:27, 28) U hu pprovda gwida indispensabbli għall-​familja fil-​Kelma tiegħu, il-​Bibbja. (Kolossin 3:18-21) Veru, aħna ma nistgħux inbiddlu lis-​soċjetà kollha kemm hi, imma nistgħu napplikaw il-​pariri tal-​Bibbja fil-​familja tagħna stess. Nixtiequ nirrakkontawlek dwar xi nies li għamlu dan u dwar ir-​riżultati tajbin li kisbu.

Nevitaw id-​Divorzju

F’għadd taʼ pajjiżi, madwar 50 fil-​mija taż-​żwiġijiet kollha jispiċċaw f’divorzju. Dan huwa falliment enormi fil-​qasam tar-​relazzjonijiet umani! Veru, ħafna ġenituri li għal din ir-​raġuni jispiċċaw irabbu lit-​tfal waħedhom iwettqu biċċa xogħol tassew nobbli f’li jrabbu lil uliedhom. Imma l-​maġġuranza żgur jaqblu li jkun aħjar meta koppja jistgħu jsolvu l-​problemi tagħhom u jibqgħu flimkien.

Iż-żwieġ taʼ koppja fil-​Gżejjer Solomon kien wasal biex jisfaxxa fix-​xejn. Ir-​raġel, li kellu missieru mlaħħaq, kien vjolenti u kellu ħafna vizzji ħżiena. Il-​ħajja tant kienet diffiċli għal martu li din saħansitra pprovat tagħmel suwiċidju. Imbagħad, ir-​raġel aċċetta li jistudja l-​Bibbja max-​Xhieda taʼ Jehovah. Tgħallem li kulmin irid jogħġob lil Alla mhux biss irid ikun jaf x’inhu ħażin imma wkoll “jobgħod il-​ħażen.” (Salm 97:10) Dan jinkludi li jobgħod affarijiet bħall-​gideb, is-​serq, il-​vjolenza, u s-​sokor. Hu applika dan il-​parir u malajr għeleb il-​vizzji ħżiena tiegħu u t-​tempra vjolenti li kellu. Martu baqgħet imbellha bil-​bidla li għamel, u ż-​żwieġ tagħhom tjieb bil-​bosta, grazzi għall-​influwenza tal-​Kelma t’Alla.

Fl-Afrika t’Isfel, mara li hija waħda mix-​Xhieda taʼ Jehovah semgħet li dik li kienet timpjegaha u żewġha kienu qed jaħsbu biex jiddivorzjaw. Ix-​Xhud tkellmet magħha dwar il-​ħarsa t’Alla lejn iż-​żwieġ u wrietha ktieb jismu Is-​Sigriet Taʼ L-​Hena Fil-​Familja. Dan il-​ktieb, li huwa ppubblikat mix-​Xhieda taʼ Jehovah, jenfasizza l-​prinċipji tal-​Bibbja li japplikaw għaż-​żwieġ, u jagħmel enfasi partikulari fuq kif il-​Bibbja tgħin lill-​koppji jsolvu l-​problemi. Kemm dik li kienet timpjegaha u kemm żewġha qraw il-​ktieb u pprovaw sinċerament japplikaw il-​pariri Bibliċi li sabu fih. Bħala riżultat, iddeċidew li ma jiddivorzjawx​—żwieġ ieħor salvat minħabba li ġew applikati l-​prinċipji tal-​Bibbja.

Reliġjonijiet Differenti

Xi ngħidu għal żwieġ fejn il-​miżżewġin ikollhom reliġjonijiet differenti? Il-​Bibbja b’mod realistiku tagħti parir lill-​Kristjani biex jiżżewġu “basta fil-​Mulej.” (1 Korintin 7:39) Iżda xi kultant, wieħed mill-​imseħbin fiż-​żwieġ jibdel ir-​reliġjon. Għandu dan għalfejn ikun it-​tmiem taż-​żwieġ? Xejn affattu.

Fil-Botswana, mara li ma kinitx ilha wisq li saret waħda mix-​Xhieda taʼ Jehovah staqsewha b’liema mod il-​fidi ġdida tagħha kienet biddlitha. Hi talbet lil żewġha jwieġeb hu għaliha, u dan hu dak li qal: “Minn mindu marti saret waħda mix-​Xhieda taʼ Jehovah, rajt ħafna bidliet pożittivi fiha. Hi issa għandha ċerta kalma u għaqal li qabel ma kellhiex. Kellha rieda qawwija u konvinzjoni biżżejjed biex tieqaf mit-​tipjip, vizzju li jien għadni ma nistax negħlbu. Marti saret turi iktar imħabba u affezzjoni lejja u lejn uliedi, kif ukoll lejn oħrajn. Saret iktar tolleranti, speċjalment mat-​tfal. Ninnotaha tqattaʼ ammont taʼ ħin fil-​ministeru tagħha, tipprova tgħin lil oħrajn itejbu ħajjithom. Rajt ukoll bidliet pożittivi fija nnifsi. Nemmen li dan huwa kollu minħabba l-​eżempju tagħha.” X’effett mill-​aħjar kellhom il-​prinċipji tal-​Bibbja fuq dan iż-​żwieġ! Ħafna wħud li m’humiex Xhieda għamlu kummenti simili dwar is-​sieħeb jew sieħba tagħhom li huma Xhieda.

Meta l-​Missier Jittraskura r-​Responsabbiltajiet Tiegħu

Ir-​relazzjoni taʼ bejn missier u wliedu hija fundamentali biex il-​familji jkunu b’saħħithom. L-​appostlu Pawlu ta l-​parir: “Intom il-​missirijiet, iġġarbuhomx iżżejjed lil uliedkom; iżda rabbuhom fid-​dixxiplina u t-​twiddib tal-​Mulej.” (Efesin 6:4) Mela mhux taʼ b’xejn li artiklu fir-​rivista The Wilson Quarterly tafaʼ l-​ħtija taʼ ħafna mill-​problemi soċjali fuq il-​missirijiet li ma jwettqux l-​irwol tagħhom. L-​artiklu qal: “Bejn l-​1960 u l-​1990, il-​persentaġġ taʼ tfal li ma jgħixux mal-​missier bijoloġiku tagħhom żdied iktar mid-​doppju . . . In-​nuqqas taʼ gwida taʼ missier hija l-​forza ewlenija wara ħafna mill-​iktar problemi inkwetanti li hija mgħobbija bihom is-​soċjetà Amerikana.”

Ifisser dan li tfal li m’għandhomx il-​gwida taʼ missierhom m’għandhomx ċans li jirnexxu? Le. Is-​salmista tal-​qedem qal: “Għalkemm telquni missieri u ommi, il-​Mulej jilqagħni għandu.” (Salm 27:10) Tifel taʼ disaʼ snin mit-​Tajlandja sab kemm dan huwa minnu. Hu tilef lil ommu meta kien għadu tarbija, u billi missieru ma ridux, tah lil nanntu biex trabbih hi. Peress li kien iħoss li ħadd ma kien iridu jew iħobbu, it-​tifel sar ribelluż u ħa l-​fama taʼ búli. Hu saħansitra kien jhedded lil nanntu. Żewġ evanġelizzaturi full-time tax-​Xhieda taʼ Jehovah, billi nnotaw li hu taʼ spiss kien ikun ħdejn is-​Sala tas-​Saltna lokali, darba minnhom stednuh imur id-​dar tagħhom.

Huma qagħdu jkellmuh dwar Alla​—li Hu, bħal missier, iħobb lil uliedu. Kellmuh ukoll dwar il-​Ġenna taʼ l-​art li Alla wiegħed lill-​bnedmin leali. (Apokalissi 21:3, 4) Dan kollu tgħidx kemm għoġbu lit-​tifel, u kuljum kien imur lura għandhom biex jitgħallem iktar. Ix-​Xhieda qalulu li ma setax jibqaʼ jkun búli jekk verament ried li Alla jkun Missieru. Dan kien fi qbil mal-​kliem taʼ Pawlu lir-​Rumani: “Jekk jistaʼ jkun, sakemm ikun ġej minnkom, għixu fil-​paċi maʼ kulħadd.” (Rumani 12:18) Kien hemm bżonn ukoll li lil nanntu jittrattaha bil-​ħlewwa. (1 Timotju 5:1, 2) Malajr beda jpoġġi l-​prinċipji tal-​Bibbja fil-​prattika​—u bla dubju dan tejjeb il-​ħajja tal-​familja tiegħu maʼ nanntu. (Galatin 5:22, 23) Il-​ġirien tant baqgħu impressjonati bil-​bidliet li osservaw fih, li riedu li wliedhom ukoll jistudjaw il-​Bibbja max-​Xhieda taʼ Jehovah!

Spirtu taʼ Paċi

L-​appostlu Pawlu kiteb lill-​Kolossin: “U fuq kollox ilbsu l-​imħabba, li hi l-​qofol tal-​perfezzjoni [“rabta perfetta t’unjoni,” New World Translation]. Ħalli s-​sliem taʼ Kristu jsaltan fi qlubkom.” (Kolossin 3:14, 15) Spirtu taʼ paċi u mħabba mill-​qalb ma jistgħux ma jgħaqqdux il-​familja. U dawn jistgħu jsewwu firdiet fil-​familja li jkunu ilhom jeżistu s-​snin. Rukia, li tgħix fl-​Albanija, kienet ilha 17-il sena li kisritha maʼ ħuha minħabba nuqqas taʼ qbil fil-​familja. Meta bdiet tistudja l-​Bibbja max-​Xhieda taʼ Jehovah, tgħallmet li kull qaddej t’Alla huwa mħeġġeġ jikkultiva l-​paċi m’oħrajn. ‘Ħa jfittex is-​sliem u jqis li jiksbu.’—1 Pietru 3:11.

Rukia rrealizzat li kellha tagħmel paċi maʼ ħuha. Talbet il-​lejl kollu, u l-​għada fil-​għodu, b’qalbha tħabbat sitta sitta, imxietha s’għand ħuha. Fetħitilha n-​neputija tagħha, u mistagħġba din staqsietha: “X’qed tagħmel hawn?” Rukia bil-​kalma staqsietha jekk setgħetx tkellem lil ħuha, u spjegat li riedet tagħmel paċi miegħu. Għala? Għaliex issa rrealizzat li Alla hekk ried. Ħuha rreaġixxa b’mod favorevoli, u hekk kif għamlu paċi, tgħidx kemm tgħannqu u bkew bil-​ferħ​—familja ngħaqdet mill-​ġdid minħabba li ġew applikati l-​prinċipji tal-​Bibbja.

Sħubijiet Ħżiena

“Illum, it-​tfal normalment iqattgħu sebaʼ sigħat kuljum jaraw it-​televixin. Sakemm ikunu spiċċaw l-​iskola primarja jkunu raw iktar minn tmint elef każ taʼ qtil u mitt elf att taʼ vjolenza.” Hekk jgħid il-​ktieb The 7 Habits of Highly Effective Families. X’effett iħalli dan fuq it-​tfal? L-​“esperti” ma jaqblux bejniethom dwar dan, imma l-​Bibbja tagħti twissijiet ibsin kontra sħubijiet ħżiena. Per eżempju, din tgħid: “Min imur mal-​boloh, jaqaʼ fl-​hemm.” (Proverbji 13:20) Tgħid ukoll: “La titqarrqux: il-​ħbiberija ħażina tħassar id-​drawwiet tajba.” (1 Korintin 15:33) Il-​ħajja tal-​familja tistaʼ titjieb jekk aħna bi prudenza nqisu li dan il-​prinċipju jgħodd sew jekk is-​sħubijiet ħżiena jiġu min-​nies li nagħmluha magħhom u sew jekk jiġu minn xi programm tat-​televixin.

Fil-Lussemburgu, omm kienet qed tistudja l-​Bibbja maʼ waħda mix-​Xhieda taʼ Jehovah. Darba minnhom qalet lix-​Xhud li fil-​għaxijiet iż-​żewġt ibniet tagħha taʼ sebaʼ u tmien snin tgħidx kemm kienu jiġġieldu, u kemm kienu aggressivi. Ix-​Xhud staqsiet x’kienu jagħmlu t-​tfal fil-​għaxijiet. L-​omm qalet li kienu joqogħdu jaraw it-​televixin waqt li hi kienet tnaddaf il-​kċina. Xi programmi kienu jaraw? “Xi kartuns,” wieġbet l-​omm. Meta l-​oħt li kienet qed iżżurha semmiet li dawn il-​programmi taʼ spiss ikun fihom il-​vjolenza, omm it-​tfal wegħditha li tiċċekkja x’kienu qed jaraw.

L-għada stess, l-​omm qaltilha li kienet ixxokkjata meta rat liema kartuns kienu qed jaraw uliedha. Dawn kienu dwar mostri immaġinarji mill-​ispazju li kienu jeqirdu brutalment dak kollu li jiġi quddiemhom. Hi spjegat lil uliedha li Jehovah jobgħod il-​vjolenza u ma jiħux pjaċir meta aħna noqogħdu naraw krudeltà bħal din. (Salm 11:5) Billi riedu jogħġbu lil Jehovah, it-​tfal qablu li minflok jaraw it-​televixin, joqogħdu jpinġu. Immedjatament, il-​kondotta aggressiva tagħhom inbidlet, u l-​atmosfera tal-​familja tjiebet.

Dawn huma biss ftit eżempji li juru li l-​applikar taʼ prinċipji tal-​Bibbja jtejjeb il-​ħajja tal-​familja. Il-​pariri tal-​Bibbja huma tajbin għal kull tip taʼ sitwazzjoni. Huma awtentiċi u għandhom effett qawwi għat-​tajjeb. (Lhud 4:12) Meta n-​nies jistudjaw il-​Bibbja u jipprovaw sinċerament japplikaw dak li tgħid, il-​familji jissaħħu, il-​personalitajiet jitjiebu, u l-​iżbalji jiġu evitati. Saħansitra jekk membru wieħed biss tal-​familja jsegwi l-​pariri tal-​Bibbja, l-​affarijiet imorru għall-​aħjar. Verament, fl-​oqsma kollha tal-​ħajja, għandna nqisu l-​Kelma t’Alla bl-​istess mod li kien iqisha s-​salmista, li kiteb: “Fanal għal riġlejja l-​kelma tiegħek, u dawl fil-​mogħdija tiegħi.”—Salm 119:105.

[Stampa f’paġna 5]

Problemi tal-​familja ġew solvuti bl-​applikar tal-​prinċipji tal-​Bibbja