Kif Żammejt il-Wegħda Tiegħi li Naqdi lil Alla
KIF IRRAKKONTAT MINN FRANZ GUDLIKIES
Erbgħa biss baqgħu ħajjin mill-kumpanija taʼ iktar minn mitt suldat li kont fiha. Iffaċċjat bil-mewt, inxħett għarkobbtejja u wegħedt lil Alla, ‘Jekk nibqaʼ ħaj wara din il-gwerra, nibqaʼ naqdik għal dejjem.’
DIK il-wegħda għamiltha 54 sena ilu, f’April taʼ l-1945, meta kont suldat fl-armata Ġermaniża. Kien ftit qabel it-tmiem tat-Tieni Gwerra Dinjija, u l-armata Sovjetika kienet għaddejja b’offensiva militari qawwija kontra Berlin. In-nies tagħna kienu stazzjonati biswit il-belt taʼ Seelow, li tinsab fuq ix-Xmara Oder, inqas minn 65 kilometru ’l bogħod minn Berlin. Hemmhekk konna bbombardjati lejl u nhar b’xita taʼ sparar taʼ l-artillerija, u l-kumpanija tiegħi kienet qed tispiċċa fix-xejn.
Kien f’dak iż-żmien li, għall-ewwel darba f’ħajti, infexxejt nibki u tlabt lil Alla. Ftakart f’vers mill-Bibbja li ommi, mara devota, kienet taʼ spiss tikkwotali: “Sejjaħli f’jum id-dwejjaq; jien neħilsek, u int tweġġaħni.” (Salm 50:15) Kien hemmhekk, f’dawk it-trinċieri, meta kont tant beżgħan għal ħajti, li wegħedt lil Alla dak li semmejt hawn fuq. Kif kelli l-ħila nżommha? U kif spiċċajt bħala membru taʼ l-armata Ġermaniża?
It-Trobbija Tiegħi fil-Litwanja
Fl-1918, matul l-Ewwel Gwerra Dinjija, il-Litwanja ħadet l-indipendenza tagħha u stabbiliet sistema taʼ gvern demokratika. Jien twelidt fl-1925 fid-distrett taʼ Memel (Klaipėda) ħdejn il-Baħar Baltiku. Id-distrett kien għadu kif ġie inkorporat mal-Litwanja sena qabel twelidt jien.
Jien u l-ħames ħuti bniet kellna tfulija ferriħija. Missieri kien bħal ħabib tal-qalb, u dejjem kien iqattaʼ ħafna ħin magħna t-tfal. Il-ġenituri tagħna kienu membri tal-Knisja Evanġelika, imma ma kinux jattendu għall-funzjonijiet reliġjużi għax ommi kienet tħossha offiża minħabba l-ipokresija tal-ministru reliġjuż. Madankollu, hi kienet tħobb ħafna lil Alla u l-Kelma tiegħu, il-Bibbja, li kienet taqraha b’ħerqa kbira.
Fl-1939, il-Ġermanja ħadet taħt idejha l-parti mil-Litwanja fejn konna noqogħdu aħna. Imbagħad, kmieni fl-1943, bagħtu għalija biex nidħol fil-militar, fl-armata Ġermaniża. Waqt waħda mill-battalji sfajt midrub, imma wara li rkuprajt mill-ġrieħi li sofrejt, erġajt lura lejn il-Front tal-Lvant. Sa dan iż-żmien, il-folja kienet inqalbet, u l-Ġermaniżi kienu qed jirtiraw quddiem l-armata Sovjetika. Kien f’dan iż-żmien li ħlistha mill-mewt għal xagħra, bħalma ntqal fl-introduzzjoni.
Kif Żammejt il-Wegħda Tiegħi
Matul il-gwerra, il-ġenituri tiegħi marru joqogħdu f’Oschatz, ġewwa l-Ġermanja, preċiż fix-xlokk taʼ Leipzig. Peress li kienet għadha kif spiċċat il-gwerra, kien diffiċli li nsibhom. Imma kemm fraħna meta fl-aħħar erġajna ngħaqadna flimkien! Ftit wara, f’April taʼ l-1947, mort m’ommi biex nismaʼ taħdita li ngħatat minn Max Schubert, wieħed mix-Xhieda taʼ Jehovah. Ommi kienet konvinta li kienet sabet il-vera reliġjon, u wara li attendejt xi ftit laqgħat, jien ukoll bdejt naħsibha bħalha.
Ftit wara dan, ommi waqgħet minn fuq sellum, u sofriet ġrieħi li mietet kaġun tagħhom ftit xhur wara. Meta kienet l-isptar qabel mietet, hi qaltli dan il-kliem sabiħ taʼ inkuraġġiment: “Kont nitlob taʼ spiss li għall-inqas xi ħadd minn uliedi jsib it-triq t’Alla. Issa qed nara li t-talb tiegħi ġie mwieġeb u nistaʼ mmut fil-paċi.” Kemm inħares ’il quddiem lejn iż-żmien meta ommi se tqum mill-mewt u ssir taf li t-talb tagħha kien twettaq!—Ġwann 5:28.
Fit-8 t’Awissu, 1947, erbaʼ xhur biss wara li smajt it-taħdita taʼ Ħuna Schubert, jien tgħammidt f’assemblea f’Leipzig, b’simbolu tad-dedikazzjoni tiegħi lil Alla Jehovah. Fl-aħħar kont qed nieħu passi biex inwettaq il-wegħda tiegħi lil Alla. Malajr sirt pijunier, bħalma jissejħu l-ministri full-time tax-Xhieda taʼ Jehovah. Dak iż-żmien kien hemm kważi 400 pijunier joqogħdu f’dik li iktar tard saret ir-Repubblika Demokratika tal-Ġermanja, jew il-Ġermanja tal-Lvant.
Provi Bikrin tal-Fidi
Wieħed mill-ġirien f’Oschatz ipprova jinteressani fil-Marxiżmu, billi offrieli edukazzjoni universitarja sponsorjata mill-Istat jekk ningħaqad mal-Partit taʼ l-Unità Soċjalista tal-Ġermanja (SED). Jien irrifjutajtha din l-offerta, l-istess bħalma Ġesù rrifjuta l-offerta taʼ Satana.—Mattew 4:8-10.
Jum wieħed f’April taʼ l-1949, żewġ pulizija ġew fuq il-post tax-xogħol tiegħi u ordnawli biex immur magħhom. Ħaduni fl-uffiċċju lokali tas-servizz sigriet Sovjetiku fejn ġejt akkużat li kont qed naħdem għal xi kapitalisti fil-Punent. Qaluli li stajt nagħti prova taʼ l-innoċenza tiegħi billi nkompli bix-xogħol tiegħi minn dar għal dar imma nirrapportalhom lil kulmin jitkellem b’mod negattiv dwar l-Unjoni Sovjetika jew is-SED u lil kulmin kien imur għal-laqgħat tax-Xhieda taʼ Jehovah. Meta rrifjutajt li nikkoopera, qafluni ġo ċella. Iktar tard, ħaduni quddiem dik li dehret li kienet qorti militari. Is-sentenza tiegħi: 15-il sena taʼ xogħol iebes fis-Siberja!
Jien bqajt kalm, u dan impressjonahom lill-uffiċjali. Imbagħad qaluli li s-sentenza tiegħi kienet se tibqaʼ tgħodd, imma kien ikun biżżejjed li nirrapporta darba fil-ġimgħa sakemm inkun lest li nikkoopera magħhom. Billi xtaqt il-parir taʼ Xhieda iktar maturi, ivvjaġġajt sa Magdeburg, fejn kien jinsab l-uffiċċju tal-fergħa tal-Watch Tower Society dak iż-żmien. Il-vjaġġ ma kienx wieħed faċli, ladarba kont taħt sorveljanza. Ernst Wauer, li kien jaqdi fid-Dipartiment Legali f’Magdeburg, qalli: “Iġġieled u tirbaħ. Agħmel kompromess u titlef kollox. Hekk tgħallimna fil-kampijiet tal-konċentrament.”a Dan il-parir għenni nżomm il-wegħda tiegħi li naqdi lil Alla.
Projbizzjoni u Arrest mill-Ġdid
F’Lulju taʼ l-1950, ġejt irrikkmandat biex naqdi bħala indokratur li jivvjaġġa. Madankollu, fit-30 t’Awissu, il-pulizija għamlet rejd fil-bini tagħna f’Magdeburg, u x-xogħol tagħna taʼ l-ippridkar ġie pprojbit. Għalhekk, l-inkarigu tiegħi nbidel. Jien u Paul Hirschberger ġejna assenjati biex naħdmu maʼ xi 50 kongregazzjoni, billi nqattgħu jumejn jew tlieta maʼ kull waħda, u ngħinu lill-aħwa jkunu organizzati biex ikomplu l-ministeru tagħhom taħt il-projbizzjoni. Fix-xhur taʼ wara, sitt darbiet irnexxieli niskansa li niġi arrestat mill-pulizija!
Waħda mill-kongregazzjonijiet kienet ġiet infiltrata minn xi ħadd li ttradiena maʼ l-iStasi, is-Servizz tas-Sigurtà taʼ l-Istat. B’hekk, f’Lulju taʼ l-1951, jien u Paul ġejna arrestati fit-triq minn ħamest irġiel bl-armi ppontati. Wara li qgħadna nirriflettu, indunajna li ma konniex straħna biżżejjed fuq l-organizzazzjoni taʼ Jehovah. Ħutna iktar anzjani minna kienu tawna l-parir biex qatt ma nivvjaġġaw flimkien. Il-kunfidenza żejda kienet wasslitna biex nitilfu l-libertà tagħna! Iktar minn hekk, ma konniex iddiskutejna minn qabel x’konna se ngħidu kieku kellhom jarrestawna.
Waħdi fiċ-ċella tiegħi, bid-dmugħ iġelben maʼ ħaddejja, tlabt bil-ħniena lil Jehovah għall-għajnuna sabiex ma nittradixxix lil ħuti jew nikkomprometti l-fidi tiegħi. Wara li marret għajni bija, f’daqqa waħda qajjimni l-leħen taʼ ħabibi Paul. Preċiż fuq iċ-ċella tiegħi kien hemm il-kamra fejn kien qed jiġi interrogat mill-iStasi. Peress li kien lejl sħun u umdu, il-bieb tal-gallarija kien miftuħ, u stajt nismaʼ kollox, għalkemm ma kienx jinstemaʼ ħafna. Iktar tard, meta interrogaw lili, tajt l-istess tweġibiet, ħaġa li ssorprendiethom lill-uffiċjali. Il-vers mill-Bibbja favorit t’ommi, “Sejjaħli f’jum id-dwejjaq; jien neħilsek,” baqaʼ f’moħħi l-ħin kollu, u dan inkuraġġieni ħafna.—Salm 50:15.
Wara l-interrogazzjoni, jien u Paul qattajna ħames xhur arrestati qabel il-ġuri tagħna, fil-ħabs taʼ l-iStasi f’Halle, u iktar tard f’Magdeburg. Waqt li konna f’Magdeburg, xi kultant kont nilmaħ il-faċilitajiet tal-fergħa tagħna li dakinhar kienu magħluqin. Kemm xtaqt li kont qed naħdem hemmhekk minflok li kont il-ħabs! Fi Frar taʼ l-1952 inqatgħet is-sentenza tagħna: “10 snin ħabs u 20 sena mingħajr drittijiet ċivili.”
Kif Żammejt il-Fidi fil-Ħabs
Ix-Xhieda taʼ Jehovah li kienu ġew issentenzjati għal minn taʼ l-inqas għaxar snin kienu jġorru sinjal taʼ identifikazzjoni speċjali waqt parti miż-żmien li qattgħu fil-ħabs. Mal-qalza u mal-komma tal-ġakketta ħitulna biċċa kurdiċella ħamra. Barra minn hekk, mal-bieb taċ-ċella tagħna waħħlu dawra tonda żgħira tal-kartun aħmar biex il-gwardjani jkunu avżati li aħna konna kriminali perikolużi.
L-awtoritajiet fil-fatt kienu jikkunsidrawna bħala l-agħar kriminali. Ma kinux iħalluna jkollna Bibbja għax, kif spjega wieħed mill-gwardjani: “Wieħed mix-Xhieda taʼ Jehovah bil-Bibbja f’idu huwa bħal kriminal b’arma f’idu.” Biex nakkwistaw biċċiet żgħar mill-Bibbja, konna naqraw ix-xogħlijiet taʼ Leo Tolstoy, li spiss kien jikkwota xi versi mill-Bibbja fil-kotba tiegħu. Dawk il-versi tgħallimniehom bl-amment.
Qabel ma ġejt arrestat fl-1951, kont tgħarrast lil Elsa Riemer. Kienet tiġi żżurni fil-ħabs spiss kemm jistaʼ jkun u darba fix-xahar kienet tibgħatli pakkett mimli bl-ikel. Kienet ukoll taħbi ikel spiritwali fil-pakketti tagħha. Darba, hi deffset artikli minn Torri taʼ l-Għassa f’xi zalzett. Il-gwardjani spiss kienu jaqsmu z-zalzett min-nofs biex jiċċekkjaw jekk kienx hemm xi ħaġa moħbija ġo fihom, imma din id-darba l-pakkett wasal ftit qabel spiċċat il-ġurnata tax-xogħol, u ma ċċekkjawhx.
Dak iż-żmien, jien u Karl Heinz Kleber fiċ-ċella magħna kellna tliet priġunieri li ma kinux Xhieda. Kif stajna naqraw It-Torri taʼ l-Għassa mingħajr ma jindunaw? Sewwa, konna nagħmlu taʼ bir-ruħna qed naqraw ktieb, imma ġo fih konna nkunu ħbejna l-artikli tat-Torri taʼ l-Għassa. Dan l-ikel spiritwali prezzjuż konna ngħadduh ukoll lil Xhieda sħabna fil-ħabs.
Waqt li konna fil-ħabs ħadna vantaġġ ukoll minn opportunitajiet biex ngħidu lil oħrajn dwar is-Saltna t’Alla. Ħadt gost ħafna meta, b’riżultat taʼ dan, wieħed minn sħabi l-priġunieri beda jħaddan it-twemmin tagħna.—Mattew 24:14.
Lura għall-Ministeru Full-Time
Fl-1 t’April, 1957, wara kważi sitt snin maqful fil-ħabs, ġejt meħlus. Inqas minn ħmistax wara, iżżewwiġt lil Elsa. Meta l-iStasi semgħu li kont ġejt meħlus, bdew jipprovaw ifittxu xi skuża biex nerġaʼ nintbagħat lura l-ħabs. Biex nevitaw din il-possibbiltà, jien u Elsa qsamna l-fruntiera biex ngħixu f’Berlin tal-Punent.
Meta wasalna f’Berlin tal-Punent, is-Soċjetà riedet tkun taf x’kienu l-pjanijiet tagħna. Aħna spjegajna li xi ħadd minna kien se jagħmel ix-xogħol taʼ pijunier waqt li l-ieħor jaqbad xogħol sekulari.
“Xi tgħidu kieku t-tnejn li intom kellkom issiru pijunieri?” staqsewna.
“Jekk dan huwa possibbli,” weġibna, “aħna nibdew issa stess.”
B’hekk, ngħatajna stipendju żgħir kull xahar biex ikollna biex ngħixu, u bdejna naqdu bħala pijunieri speċjali fl-1958. Kemm ġabilna ferħ li nosservaw lill-individwi li studjajna l-Bibbja magħhom ibiddlu ħajjithom biex isiru qaddejja taʼ Jehovah! L-għaxar snin taʼ wara li qattajna fis-servizz bħala pijunieri speċjali għallmuna naħdmu flimkien mill-qrib bħala raġel u mara miżżewġin. Elsa dejjem kienet maġenbi, anki meta kont inkun qed insewwi l-karozza. Konna wkoll naqraw, nistudjaw u nitolbu flimkien.
Fl-1969 ġejna inkarigati fix-xogħol taʼ l-ivvjaġġar, u konna nżuru kongregazzjoni differenti kull ġimgħa biex nieħdu ħsieb il-bżonnijiet tal-membri tagħha. Josef Barth, wieħed li kellu l-esperjenza fix-xogħol taʼ l-ivvjaġġar, tani dan il-parir: “Jekk trid li l-inkarigu tiegħek ikun wieħed taʼ suċċess, sempliċement aġixxi taʼ ħu maʼ l-aħwa.” Ipprovajt napplika dan il-parir. Bħala riżultat, kellna relazzjoni kordjali u armonjuża max-Xhieda sħabna, ħaġa li għamlitha faċli għalina biex noffru l-pariri meta kienu meħtiġin.
Fl-1972, sirna nafu li Elsa kellha l-kanċer, u għamlet operazzjoni. Iktar tard, qabadha wkoll ir-rewmatiżmu. Għalkemm kienet tkun muġugħa ħafna, xorta waħda kienet takkumpanjani kull ġimgħa, biex taqdi l-kongregazzjonijiet, u kienet taħdem kemm tistaʼ maʼ l-aħwa nisa fil-ministeru.
Bżonnijiet li Jinbidlu
Fl-1984, il-kunjati tiegħi ġew bżonn min jieħu ħsiebhom il-ħin kollu, u għalhekk tlaqna x-xogħol taʼ l-ivvjaġġar biex ngħinu f’li nieħdu ħsiebhom sakemm mietu erbaʼ snin wara. (1 Timotju 5:8) Imbagħad, fl-1989, Elsa mardet serjament. B’ferħ, iżda, hi rkuprat xi ftit, imma sar neċessarju li x-xogħol kollu tad-dar nagħmlu jien. Għadni s’issa nitgħallem kif għandi nittratta maʼ xi ħadd li jkun muġugħ il-ħin kollu. Madankollu, minkejja l-istress mentali u emozzjonali, bqajna nżommu l-imħabba tagħna għal affarijiet spiritwali.
Inħossuna grati ħafna li llum xorta għadna fil-lista tal-pijunieri. Madankollu, sirna napprezzaw li l-importanti hu, mhux il-kariga li għandna jew kemm aħna kapaċi nagħmlu, imma li nibqgħu leali. Nixtiequ naqdu lil Alla tagħna, Jehovah, mhux għal ftit snin biss, imma għall-eternità kollha. L-esperjenza tagħna serviet taʼ taħriġ mill-aħjar għall-futur. U Jehovah tana s-saħħa biex infaħħruh saħansitra meta nkunu fl-iktar ċirkustanzi taʼ prova.—Filippin 4:13.
[Nota taʼ taħt]
a L-istorja tal-ħajja taʼ Ernst Wauer dehret fil-ħarġa taʼ The Watchtower taʼ l-1 t’Awissu, 1991, paġni 25 sa 29.
[Stampa f’paġna 23]
Kont priġunier hawn f’Magdeburg
[Sors]
Gedenkstätte Moritzplatz Magdeburg für die Opfer politischer Gewalt; Foto: Fredi Fröschki, Magdeburg
[Stampa f’paġna 23]
Meta żżewwiġna fl-1957
[Stampa f’paġna 23]
Maʼ Elsa llum