Bijografija
Hieni Min Jehovah Hu Alla Tiegħu
KIF RAKKONTATA MINN TOM DIDUR
Is-sala tal-komunità kienet diġà mikrija. Konna qed nistennew attendenza taʼ xi 300 ruħ għall-Assemblea fil-belt taʼ Porcupine Plain, Saskatchewan, il-Kanada. L-Erbgħa bdiet niżla l-borra, u sal-Ġimgħa kien hemm tempesta qawwija tas-silġ bil-viżibilità li niżlet għal żero. It-temperatura niżlet għal 40°C taħt iż-żero. L-attendenza kienet taʼ tmienja u għoxrin, inkluż xi ftit tfal. Din kienet l-ewwel assemblea tiegħi bħala indokratur tas-circuit ġdid, u għall-25 sena li kelli kont ansjuż ħafna. Qabel ma ngħidilkom x’ġara, ħalli nirrakkontalkom kif wasalt biex bdejt ingawdi dan il-privileġġ taʼ servizz.
JIEN is-sebaʼ wieħed minn tmint itfal, kollha subien. L-akbar wieħed kien Bill, u warajh kien hemm Metro, John, Fred, Mike, u Alex. Twilidt fl-1925, u Wally huwa l-iżgħar wieħed. Konna ngħixu qrib il-belt taʼ l-Ukraina, Manitoba, fejn il-ġenituri tiegħi, Michael u Anna Didur, kellhom razzett żgħir. Missieri kien jaħdem fil-linji tal-ferrovija. Ladarba l-alloġġ tal-ħaddiema ħdejn il-linji tal-ferrovija iżolati ma kienx post addattat biex trabbi familja kbira, aħna bqajna ngħixu fir-razzett. Missieri kien iqattaʼ ħafna ħin ’il bogħod mid-dar, allura ommi kellha trabbina hi. Kultant, kienet tmur tqattaʼ ġimgħa jew iktar maʼ missieri, imma l-ewwel rat li aħna tgħallimna nsajru, naħmu, u nagħmlu x-xogħol tad-dar. U ladarba konna membri tal-Knisja Kattolika Griega, parti mit-taħriġ li ħadna mingħand ommi meta konna żgħar kien li nimmemorizzaw it-talb u nieħdu sehem f’ritwali oħra.
Kuntatt mal-Verità tal-Bibbja
Ix-xenqa tiegħi biex nifhem il-Bibbja bdiet tikber f’żgħożiti. Wieħed mill-ġirien, li kien Xhud taʼ Jehovah, spiss kien iżur lill-familja tagħna biex jaqralna porzjonijiet mill-Bibbja konnessi mas-Saltna t’Alla, Armageddon, u l-barkiet li se ġġib id-dinja l-ġdida. Ommi ma kellha ebda interess f’dak li kellu xi jgħid, imma l-messaġġ għoġob lil Mike u ’l Alex. Fil-fatt, dak li tgħallmu qanqalhom jirrifjutaw is-servizz militari minħabba l-kuxjenza tagħhom matul it-tieni gwerra dinjija. Minħabba f’hekk, Mike weħel perijodu qasir fil-ħabs, waqt li Alex intbagħat f’kamp tax-xogħol f’Ontario. Maż-żmien, Fred u Wally ukoll aċċettaw il-verità. Madankollu, Bill, Metro, u John m’aċċettawhiex. Għal għadd taʼ snin, ommi saħansitra opponiet il-verità imma iktar tard kollha bqajna mistagħġbin meta ħadet il-waqfa tagħha għal Jehovah. Tgħammdet fl-età taʼ 83 sena. Ommi kellha 96 sena meta mietet. Missieri wkoll kien jaqbel mal-verità qabel miet.
Taʼ 17-il sena, ivvjaġġajt lejn Winnipeg biex infittex impjieg u biex nassoċja maʼ dawk li setgħu jgħinuni nistudja l-Bibbja. Ix-Xhieda taʼ Jehovah kienu projbiti dak iż-żmien, imma l-laqgħat kienu jinżammu regolarment. L-ewwel laqgħa li attendejt kienet f’dar privata. Ladarba trabbejt skond it-twemmin Kattoliku Grieg, dak li smajt għall-ewwel deher daqsxejn stramb. Madankollu, bil-mod il-mod bdejt nifhem għala l-arranġament tal-kleru u l-lajċi ma kienx skritturali u għala Alla ma japprovax il-fatt li l-kleru jbierek l-isforzi tal-gwerra. (Isaija 2:4; Mattew 23:8-10; Rumani 12:17, 18) Il-ħajja f’ġenna fuq l-art dehret ħafna iktar prattika u raġunevoli mill-ħajja f’post imbiegħed għall-eternità.
Konvint li din hi l-verità, iddedikajt lili nnifsi lil Jehovah u tgħammidt fl-1942 f’Winnipeg. Sa l-1943 ix-Xhieda taʼ Jehovah fil-Kanada ma baqgħux projbiti u x-xogħol taʼ l-ippridkar ħa spinta. Il-verità tal-Bibbja kienet ukoll qed tagħmel impressjoni akbar f’qalbi. Kelli l-privileġġ li naqdi bħala anzjan fil-kongregazzjoni kif ukoll li nieħu sehem fil-kampanji tal-laqgħat pubbliċi u naħdem territorju li ma kienx assenjat. Il-konvenzjonijiet kbar li attendejt fl-Istati Uniti għenuni ħafna biex navanza spiritwalment.
Inkabbar is-Servizz Tiegħi lil Jehovah
Fl-1950 bdejt naqdi bħala pijunier, u f’Diċembru taʼ dik is-sena ġejt mistieden biex nibda naqdi bħala indokratur tas-circuit. Viċin Toronto kelli l-privileġġ li nirċievi t-taħriġ formali tiegħi mingħand Charlie Hepworth, ħu leali u t’esperjenza. Kif ukoll kelli l-privileġġ inqattaʼ l-aħħar ġimgħa taʼ taħriġ maʼ ħija Alex, li diġà kien fix-xogħol tas-circuit f’Winnipeg.
L-ewwel assemblea tas-circuit tiegħi, li ddeskrivejt fil-bidu, għadha mnaqqxa f’moħħi. Ovvjament inkwetajt dwar kif żvolġew l-affarijiet. L-indokratur tad-distrett tagħna, Ħuna Jack Nathan, żammna lkoll okkupati u kuntenti. Għamilna sommarju tal-programm taʼ l-assemblea mal-parteċipanti li kienu preżenti. Kulħadd kellu xi ċans jirrakkonta xi esperjenzi, jew jipprattika xi preżentazzjonijiet għax-xogħol minn dar għal dar, jew juri kif jagħmel żjajjar lura, jew kif tistaʼ tikkonduċi studji tal-Bibbja fid-djar. Kantajna l-għanjiet tas-Saltna. Kien hemm abbundanza taʼ ikel. Konna nieħdu l-kafè u xi torta kważi kull sagħtejn. Xi wħud raqdu fuq il-bankijiet u l-platform, waqt li oħrajn raqdu maʼ l-art. Sal-Ħadd il-maltemp kien taffa ftit u kellna 96 preżenti għat-taħdita pubblika. Din l-esperjenza għallmitni kif għandi nkampa maʼ sitwazzjonijiet diffiċli.
L-inkarigu tas-circuit li kien imiss ħadni fit-tramuntana t’Alberta, British Columbia, u fit-Territorju taʼ Yukon, l-art tax-xemx taʼ nofsillejl. L-ivvjaġġar fit-triq prinċipali mħarbta taʼ l-Alaska minn Dawson Creek, British Columbia, sa Whitehorse, Yukon (distanza taʼ 1,477 kilometru), u l-ippridkar waqt il-vjaġġ kienu jeħtieġu minni s-sabar u kelli noqgħod attent ħafna mill-perikli. Il-valangi, il-ġnub tal-muntanji li jiżolqu, u l-viżibilità ħażina minħabba l-borra bir-riħ għamluhieli sfida kbira tabilħaqq.
Bqajt mistagħġeb meta rajt kif il-verità ppenetrat fl-Alaska. F’okkażjoni waħda, jien u Walter Lewkowicz ħabbattna fuq għarix żgħir u modest ħdejn Lower Post, British Columbia, fit-triq prinċipali taʼ l-Alaska max-xifer tat-Territorju taʼ Yukon. Indunajna li xi ħadd jgħix fl-għarix għax rajna d-dawl inemnem minn tieqa żgħira. Kienu xi d-disgħa taʼ bil-lejl, u ħabbattna fuq il-bieb. Smajna leħen taʼ raġel jgħajtilna biex nidħlu, għalhekk dħalna. X’sorpriża ħadna meta rajna raġel xiħ mimdud fuq waħda miż-żewġ sodod tiegħu jaqra r-rivista t-Torri taʼ l-Għassa! Fil-fatt, kellu ħarġa iktar reċenti minn dik li konna qed inqassmu. Hu spjega li kien jirċievi l-posta tiegħu bl-ajru. Ladarba sa dakinhar konna ilna ’l bogħod mill-kongregazzjoni għal iktar minn tmint ijiem, konna għadna ma ħadniex ir-rivisti taʼ l-aħħar. Ir-raġel introduċa lilu nnifsu bħala li hu Fred Berg, u avolja kien ilu jirċievi r-rivisti għal bosta snin, din kienet l-ewwel żjara li għamlulu x-Xhieda taʼ Jehovah. Fred ġagħalna nibqgħu hemm għal dak il-lejl. Stajna naqsmu miegħu ħafna veritajiet Skritturali u rranġajna biex iżuruh xi aħwa oħra li kienu jgħaddu minn hemm regolarment.
Għal diversi snin qdejt fi tliet circuits żgħar. Dawn bdew mill-Grande Prairie, Alberta, fil-lvant sa Kodiak, l-Alaska, fil-punent, distanza taʼ iktar minn 3,500 kilometru.
Bl-isbaħ mod, tgħallimt li f’postijiet imwarrbin, bħal fi kwalunkwe post ieħor, il-qalb tajba mhix mistħoqqa taʼ Jehovah hija għan-nies kollha u li l-ispirtu t’Alla jqanqal il-moħħ u l-qalb taʼ dawk li għandhom attitudni tajba għall-ħajja taʼ dejjem. Wieħed minn dawn l-individwi kien Henry Lepine minn Dawson City, Yukon, issa msejħa Dawson. Henry kien jgħix f’post iżolat. Fil-fatt, kien ilu ma joħroġ mill-post tal-minjiera tad-deheb għal iktar minn 60 sena. Madankollu, l-ispirtu taʼ Jehovah qanqal lil dan ir-raġel taʼ 84 sena biex jivvjaġġa iktar minn 1,600 kilometru lejn Anchorage għall-assemblea tas-circuit, avolja qatt ma kien attenda laqgħa tal-kongregazzjoni. Hu ħa pjaċir bil-programm u tgħaxxaq bis-sħubija. Meta rritorna lejn Dawson City, Henry baqaʼ leali sal-mewt. Ħafna wħud li kienu jafu lil Henry tħassbu dwar x’qanqal lil dan ir-raġel xwejjaħ jieħu vjaġġ daqshekk twil. Din il-kurżità wasslet biex oħrajn li kienu mdaħħlin fiż-żmien aċċettaw il-verità. B’hekk, b’mod indirett, Henry irnexxielu jagħti xiehda mill-aqwa.
Nirċievi l-Qalb Tajba Mhix Mistħoqqa taʼ Jehovah
Fl-1955, tgħidx kemm fraħt meta rċivejt l-invit biex nattendi s-26 klassi taʼ l-Iskola taʼ Gilgħad (Watchtower Bible School of Gilead). Dan it-taħriġ saħħaħ il-fidi tiegħi u għenni nersaq eqreb taʼ Jehovah. Malli ggradwajt, ġejt inkarigat biex inkompli fix-xogħol tas-circuit fil-Kanada.
Għal madwar sena, qdejt fil-provinċja t’Ontario. Imbagħad ġejt inkarigat fil-post meraviljuż taʼ l-Alaska. Għadni nistaʼ niftakar it-toroq kollha xenarji bil-ġnub kollhom xmajjar ileqqu u l-qtajjaʼ taʼ muntanji wara xulxin bil-qċaċet miksijin bis-silġ. Fis-sajf, il-widien u l-mergħat qishom tapit mill-isbaħ taʼ fjuri salvaġġi kuluriti. L-arja hija friska u l-ilma pur. L-orsijiet, l-ilpup, iċ-ċriev, il-karibù, u l-annimali salvaġġi l-oħra ssibhom jiġġerrew ’l hawn u ’l hinn fl-abitat naturali tagħhom.
Madankollu, l-Alaska kienet tippreżenta sfida—mhux biss għax it-temp dejjem jinbidel imma anki minħabba d-distanzi twal. Is-circuit tiegħi kien jinfirex xi 3,200 kilometru mil-lvant sal-punent. Dak iż-żmien ma kienx hemm il-provvediment għall-indokratur tas-circuit biex ikollu karozza. L-aħwa lokali kienu joffru minn jeddhom li jwassluni minn kongregazzjoni għall-oħra. Madankollu, kultant kelli niddobba xi rikba mas-sewwieqa tat-trakkijiet jew mat-turisti.
Ġrajja bħal din darba seħħet fit-triq prinċipali taʼ l-Alaska bejn Tok Junction, l-Alaska, u Mile 1202, jew l-inħawi taʼ Scotty Creek. L-uffiċċji tad-dwana taʼ dawn iż-żewġ postijiet kienu xi 160 kilometru ’l bogħod minn xulxin. Għaddejt mill-uffiċċju tad-dwana taʼ l-Istati Uniti f’Tok u ddobbajt rikba għal xi 50 kilometru. Wara dan m’għaddiet ebda karozza, u kelli nimxi għal xi għaxar sigħat u għamilt iktar minn 40 kilometru. Kien biss wara li sirt naf li ftit wara li għaddejt mill-uffiċċju tad-dwana, it-traffiku kollu twaqqaf f’din il-parti tat-triq prinċipali minħabba valanga li waqgħet ftit ’il bogħod mid-dwana. Sa nofsillejl it-temperatura niżlet għal madwar 23°C taħt iż-żero, u kont għadni xi 80 kilometru ’l bogħod minfejn stajt insib fejn nistkenn. Tassew kelli bżonn insib fejn nistkenn u nistrieħ.
Jien u nzappap, rajt karozza abbandunata fit-triq, ftit minnha mgħottija bis-silġ. Bejni u bejn ruħi ħsibt li jekk jirnexxili nidħol ġewwa u norqod fuq is-siġġijiet, kont se nkampa mal-kesħa tal-lejl. Irnexxieli nneħħi biżżejjed silġ u ftaħt il-bieba, imma ġewwa ma kien hemm xejn ħlief metall. B’ferħ, ftit ’il bogħod fl-istess triq, sibt għarix vojt. Wara ftit diffikultà biex dħalt u qabbadt in-nar, irnexxieli nistrieħ għal ftit sigħat. Fil-għodu, irnexxieli nikseb rikba sal-lukanda li jmiss, fejn kilt xi ħaġa u kkurajt subgħajja li kienu kollhom tiċrit.
Jehovah Ikabbar fl-Alaska
L-ewwel żjara tiegħi fil-Fairbanks kienet taʼ inkuraġġiment kbir. Gawdejna suċċess tajjeb fil-ministeru, u xi 50 ruħ attendew għat-taħdita pubblika tal-Ħadd. Iltqajna fid-dar missjunarja żgħira fejn kienu jgħixu Vernor u Lorraine Davis. In-nies bdew jittawlu mill-kċina, mill-kamra tas-sodda, u mill-kuritur biex jisimgħu t-taħdita. Konna nafu minn dan ir-riżultat pożittiv li Sala tas-Saltna kienet se tistabbilixxi x-xogħol taʼ l-ippridkar fil-Fairbanks. Għalhekk, bl-għajnuna taʼ Jehovah, xtrajna bini kbir mhux ħażin, li qabel kien sala taż-żfin, u ġarrejnieh għal fuq biċċa art tajba. Ħaffirna bir, u waħħalna l-kmamar tal-banju u l-heater. Fi żmien sena, kien hemm Sala tas-Saltna prattika fil-Fairbanks. Wara li żiedu kċina, is-sala ntużat għal konvenzjoni distrettwali fl-1958, fejn kien hemm attendenza taʼ 330 ruħ.
Fis-sajf taʼ l-1960, għamilt vjaġġ twil lejn il-kwartieri ġenerali tax-Xhieda taʼ Jehovah fi New York biex nattendi kors taʼ iktar taħriġ għall-indokraturi li jivvjaġġaw kollha fl-Istati Uniti u l-Kanada. Waqt li kont hemm, Ħuna Nathan Knorr u aħwa responsabbli oħra għamluli intervista dwar il-possibbiltà li jinfetaħ uffiċċju tal-fergħa fl-Alaska. Ftit xhur wara, fraħna meta smajna li mill-1 taʼ Settembru taʼ l-1961, l-Alaska kien se jkollha l-uffiċċju tal-fergħa tagħha. Ħuna Andrew K. Wagner ġie inkarigat jieħu ħsieb ix-xogħlijiet tal-fergħa. Hu u martu, Vera, kienu qdew fi Brooklyn għal 20 sena u kellhom l-esperjenza fix-xogħol taʼ l-ivvjaġġar ukoll. L-istabbiliment taʼ l-uffiċċju tal-fergħa fl-Alaska kien provvediment apprezzat ferm, għaliex dan naqqas l-ammont taʼ vvjaġġar li jkollu jagħmel l-indokratur tas-circuit u għenu jiffoka iktar fuq il-bżonnijiet speċifiċi tal-kongregazzjonijiet u t-territorji iżolati.
Is-sajf taʼ l-1962 kien żmien taʼ ferħ fl-Alaska. Saret id-dedikazzjoni tal-fergħa taʼ l-Alaska, u kien hemm konvenzjoni distrettwali f’Juneau, l-Alaska. Inbnew Swali tas-Saltna ġodda f’Juneau u Whitehorse, Yukon, u ġew ifformati diversi gruppi iżolati.
Lura Lejn il-Kanada
Għal għadd taʼ snin, kont qed nikkorrispondi maʼ Margareta Petras mill-Kanada. Reta, kif dejjem sejħulha, bdiet taqdi fix-xogħol taʼ pijuniera fl-1947, iggradwat minn Gilgħad fl-1955, u kienet qed taqdi bħala pijuniera fil-lvant tal-Kanada. Tlabtha biex tiżżewwiġni, u hi aċċettat. Iżżewwiġna f’Whitehorse fi Frar taʼ l-1963. Sal-ħarifa taʼ dik is-sena, ġejt inkarigat fix-xogħol tas-circuit fil-punent tal-Kanada, u kellna l-ferħ naqdu hemm għall-25 sena taʼ wara.
Minħabba raġunijiet taʼ saħħa, fl-1988 ġejna inkarigati naqdu bħala pijunieri speċjali f’Winnipeg, Manitoba. Dan kien jinkludi li nieħu ħsieb is-Sala taʼ l-Assemblea għal xi ħames snin. Aħna għadna nieħdu sehem fix-xogħol ferrieħi taʼ li nagħmlu dixxipli sakemm nistgħu. Fix-xogħol tas-circuit bdejna ħafna studji tal-Bibbja biex oħrajn jikkonduċuhom. Issa, bil-qalb tajba mhix mistħoqqa taʼ Jehovah, qed nibdew l-istudji u għandna l-ferħ miżjud taʼ li naraw lill-istudenti jimxu ’l quddiem sad-dedikazzjoni u l-magħmudija.
Inħossni konvint li l-aqwa mod taʼ ħajja hu s-servizz taʼ Jehovah. Huwa mimli skop u taʼ sodisfazzjon, u kuljum ikabbar l-imħabba tagħna għal Jehovah. Dan hu dak li jġib il-ferħ ġenwin. Ikun xi jkun l-inkarigu teokratiku li jkollna, jew ngħixu fejn ngħixu, aħna naqblu mas-salmista li qal: “Hieni l-poplu li Jaħweh hu Alla tiegħu!”—Salm 144:15.
[Stampa f’paġna 24, 25]
Fix-xogħol tas-circuit
[Stampa f’paġna 25]
Meta żort lil Henry Lepine f’Dawson City. Jien qiegħed fuq ix-xellug
[Stampa f’paġna 26]
L-ewwel Sala tas-Saltna f’Anchorage
[Stampa f’paġna 26]
Jien u Reta, fl-1998