Kif Xi Wħud Jibqgħu Miftakrin

MADWAR tlett elef sena ilu, David kien qed jaħrab mis-​Sultan Sawl taʼ Iżrael. David bagħat jitlob ftit ikel u ilma lil Nabal, ragħaj tan-​nagħaġ u l-​mogħoż, li kien għani. Fil-​fatt, Nabal kien obbligat lejn David u l-​qaddejja tiegħu minħabba li kienu pproteġew il-​merħliet taʼ Nabal. Madankollu, Nabal ma ried joffri l-​ebda ospitalità. Saħansitra qagħad jitlewwem maʼ l-​irġiel taʼ David. Nabal kien qed jilgħab man-​nar, għax David ma kienx wieħed li tistaʼ tieħu kunfidenza żejda miegħu.—1 Samwel 25:​5, 8, 10, 11, 14.

L-attitudni taʼ Nabal ma kinitx fi qbil mat-​tradizzjoni tal-​Lvant Nofsani, li tintwera l-​ospitalità mal-​viżitaturi u l-​istranġieri. Għalhekk, Nabal x’reputazzjoni għamel għalih innifsu? Ir-​rekord Bibliku jgħid li hu “kien bniedem goff u ħażin f’għemilu” u “bniedem mill-​agħar.” Ismu jfisser “bla moħħ,” u hu verament wera dawn il-​kwalitajiet. (1 Samwel 25:​3, 17, 25) Tixtieq int li tibqaʼ miftakar b’dan il-​mod? Meta tittratta m’oħrajn int iebes u ma ċċedix, speċjalment jekk tkun tidher li qiegħed minn fuq? Jew int ħanin, ospitabbli, u turi l-​mogħdrija?

Abigajl​—Mara Għaqlija

Minħabba l-​attitudni ħażina tiegħu, Nabal spiċċa fl-​inkwiet. David u 400 mill-​irġiel tiegħu ħażżmu x-​xwabel tagħhom u rħewlha biex imorru jagħtu lezzjoni lil Nabal. Abigajl, il-​mara taʼ Nabal, saret taf b’dak li kien ġara. Kienet ċerta li fuq l-​għatba kien hemm ġlieda. X’setgħet tagħmel? Mill-​ewwel marret biex tipprepara biżżejjed ikel u proviżjonijiet u ħarġet biex tilħaq lil David u lill-​irġiel tiegħu. Meta ltaqgħet magħhom, talbet bil-​ħniena lil David biex ma jxerridx demm għalxejn b’xejn. Qalb David irtabet. Hu semaʼ t-​talba tagħha u biddel fehemtu. Ftit wara dawn il-​ġrajjiet, Nabal miet. David irrikonoxxa l-​kwalitajiet tajbin t’Abigajl, u ħadha bħala martu.—1 Samwel 25:​14-42.

X’tip taʼ reputazzjoni għamlet Abigajl għaliha nfisha? Kienet “taʼ għaqal kbir,” jew “intelliġenti,” bħalma jgħid l-​Ebrajk oriġinali. Ovvjament hi kienet sensibbli u prattika u kienet taf kif u meta tieħu l-​inizjattiva. Aġixxiet bil-​lealtà biex tipproteġi lir-​raġel iblah tagħha u d-​dar tiegħu kollha minn diżastru. Eventwalment hi mietet, imma b’reputazzjoni li tispikka taʼ mara għaqlija.—1 Samwel 25:3.

X’Reputazzjoni Ħalla Warajh Pietru?

Ejja nimxu ftit iktar ’il quddiem fiż-​żmien għall-​ewwel seklu E.K. u nikkunsidraw it-​12-il appostlu taʼ Ġesù. Mingħajr ebda dubju l-​iktar wieħed impulsiv, jew li ma tantx kien jaħsibhom, u l-​iktar li kien juri kif iħossu kien Pietru, jew Kefa, li qabel ma sar appostlu kien sajjied fil-​Galilija. Milli jidher, hu kien bniedem mimli enerġija u ideat li ma kienx jibżaʼ jesprimi s-​sentimenti tiegħu. Per eżempju, kien hemm l-​okkażjoni meta Ġesù ħasel saqajn id-​dixxipli tiegħu. Pietru kif irreaġixxa meta kien imiss lilu biex Ġesù jaħsillu saqajh?

Pietru qal lil Ġesù: “Int, Mulej, taħsilli saqajja?” Ġesù wieġbu: “Int għalissa ma tafx x’qiegħed nagħmel jien; tifhmu aktar ’il quddiem.” Pietru qallu: “Ma jkun qatt li inti taħsilli saqajja!” Innota r-​reazzjoni qawwija imma bla ħsieb taʼ Pietru. Ġesù kif wieġeb?

“Jekk ma naħsillekx saqajk,” wieġbu Ġesù, “ma jkollokx x’taqsam miegħi.” Xmun Pietru qallu: “Mulej, mhux saqajja biss, imma jdejja u rasi wkoll.” Issa Pietru jmur fl-​estrem l-​ieħor! Imma dejjem kont tkun taf fejn qiegħed maʼ Pietru. Ma kien hemm ebda ħażen jew wiċċ b’ieħor.—Ġwanni 13:​6-9.

Pietru baqaʼ miftakar ukoll għad-​dgħjufijiet li huma komuni ħafna mal-​bnedmin. Per eżempju, hu ċaħad lil Kristu tliet darbiet quddiem in-​nies li akkużawh li hu segwaċi taʼ l-​ikkundannat Ġesù taʼ Nazaret. Meta Pietru rrealizza l-​iżball tiegħu, infexx jibki kemm jiflaħ. Ma beżax jesprimi n-​niket u d-​dispjaċir li ħass. Huwa sinifikanti wkoll li dan ir-​rakkont taʼ meta Pietru ċaħad lil Ġesù ġie dokumentat mill-​kittieba taʼ l-​Evanġelji​—x’aktarx bis-​saħħa taʼ l-​informazzjoni li tahom Pietru nnifsu! Kien umli biżżejjed biex jammetti n-​nuqqasijiet tiegħu. Għandek int l-​istess virtù?—Mattew 26:​69-75; Mark 14:​66-72; Luqa 22:​54-62; Ġwanni 18:​15-18, 25-27.

Wara biss ftit ġimgħat li ċaħad lil Kristu, Pietru, mimli bl-​ispirtu qaddis, bil-​kuraġġ ta xiehda lil kotra kbira taʼ Lhud f’Pentekoste. Dan żgur kien sinjal li Ġesù rxoxtat kellu fiduċja fih.—Atti 2:​14-21.

F’okkażjoni oħra, Pietru waqaʼ f’nassa differenti. L-​appostlu Pawlu spjega li qabel il-​wasla taʼ ċerti aħwa Lhud f’Antjokja, Pietru kien jitħallat bla ħabi maʼ segwaċi Ġentili. Madankollu, hu ssepara lilu nnifsu minnhom “għaliex bażaʼ mil-​Lhud ċirkonċiżi” li kienu għadhom kif waslu minn Ġerusalemm. Pawlu kixef il-​livelli doppji taʼ Pietru.—Galatin 2:​11-14.

Madankollu, min mid-​dixxipli tkellem bil-​kuraġġ f’mument kritiku meta kien jidher li ħafna mis-​segwaċi taʼ Ġesù kienu lesti li jitilquh? L-​okkażjoni kienet meta Ġesù rrivela xi ħaġa ġdida, dwar x’kien ifisser li tiekol ġismu u tixrob demmu. Hu qal: “Jekk ma tiklux il-​ġisem taʼ Bin il-​bniedem u ma tixorbux demmu, ma jkollkomx il-​ħajja fikom.” Il-​maġġuranza tas-​segwaċi Lhud taʼ Ġesù tfixklu u qalu: “Iebes dan il-​kliem! Min jiflaħ jisimgħu?” Imbagħad x’ġara? “Minn dak in-​nhar bosta mid-​dixxipli tiegħu telquh u ma baqgħux imorru warajh.”—Ġwanni 6:​50-66.

F’dan il-​mument kruċjali, Ġesù dar lejn it-​12-il appostlu u staqsiehom mistoqsija li laqtithom fil-​laħam il-​ħaj: “Tridux titilqu intom ukoll?” Pietru rrisponda: “Mulej, għand min immorru? Inti għandek il-​kliem tal-​ħajja taʼ dejjem, u aħna emminna u għarafna li inti l-​Qaddis taʼ Alla.”—Ġwanni 6:​67-69.

X’tip taʼ reputazzjoni għamel Pietru? Wieħed li jaqra r-​rakkonti dwaru ma jistax ma jkunx impressjonat mill-​personalità onesta u sinċiera tiegħu, mil-​lealtà li wera, u mill-​fatt li kien lest li jagħraf id-​dgħjufijiet tiegħu. X’isem mill-​aqwa għamel għalih innifsu!

Xi Ftakru n-​Nies dwar Ġesù?

Il-​ministeru li kellu Ġesù fuq l-​art dam sejjer tliet snin u nofs biss. Madankollu, is-​segwaċi tiegħu kif baqgħu jiftakruh? Minħabba li kien perfett, mingħajr dnub, ifisser dan li kien merfugħ jew maqtugħ għalih? Eżerċita l-​awtorità li kellu b’mod ħażin minħabba li kien l-​Iben t’Alla? Ipperswada jew sforza lis-​segwaċi tiegħu biex jobduh? Kien wisq konċernat dwar kif jarawh in-​nies li ma kellux sens t’umoriżmu? Kellu wisq x’jagħmel li ma kellu ebda ħin għad-​dgħajfin u l-​morda jew għat-​tfal? Kien hu jittratta lil nies taʼ razza differenti u lin-​nisa bħala li huma inferjuri, bħalma kienu jagħmlu l-​irġiel f’dak iż-​żmien? X’jgħidilna r-​rakkont?

Ġesù kien interessat fin-​nies. Studju tal-​ministeru tiegħu jurina li f’ħafna okkażjonijiet hu fejjaq liz-​zopop u l-​morda. Hu ħareġ barra minn triqtu biex jgħin lil dawk fil-​bżonn. Hu wera interess fiż-​żgħar, billi wissa lid-​dixxipli tiegħu: “Ħalluhom it-​tfal żgħar jiġu għandi; iżżommuhomx.” Imbagħad Ġesù “ħaddanhom miegħu u qiegħed idejh fuqhom u berikhom.” Twarrab int ħin għat-​tfal, jew tant għandek x’tagħmel li lanqas biss tinnota li jkunu hemm?—Mark 10:​13-16; Mattew 19:​13-15.

Meta Ġesù kien fuq l-​art, il-​Lhud kienu mtaqqlin b’liġijiet u regolamenti reliġjużi li kienu iktar minn dak li kienet tirrikjedi l-​Liġi. Il-​mexxejja reliġjużi tagħhom kienu qed itaqqluhom b’tagħbijiet kbar, waqt li huma nfushom ma kinux qed iħarrkuhom b’sebagħhom wieħed. (Mattew 23:4; Luqa 11:46) Għalhekk, x’kuntrast kien Ġesù! Hu qal: “Ejjew għandi, intom ilkoll li tinsabu mħabbtin u mtaqqlin, u jiena nserraħkom.”—Mattew 11:​28-30.

In-nies kienu jirrifreskaw ruħhom meta kienu jassoċjaw maʼ Ġesù. Ma intimidax lid-​dixxipli tiegħu tant li kienu jibżgħu jesprimu lilhom infushom. Fil-​fatt, hu staqsa mistoqsijiet biex jara x’hemm f’qalbhom. (Mark 8:​27-29) Indokraturi Kristjani jagħmlu tajjeb jekk jistaqsu lilhom infushom: ‘Inħalli jien l-​istess impressjoni fuq ħuti fit-​twemmin? Anzjani oħra jgħiduli verament l-​opinjoni tagħhom, jew iżommu lura?’ Kemm hija ħaġa rifreskanti meta l-​indokraturi jkunu dħulin, jisimgħu lil oħrajn, u jibqgħu flessibbli! Meta wieħed ma jkunx raġunevoli jkun qed jagħlaq il-​bieb għal diskussjonijiet bla ħabi u bla tlaqliq.

Avolja Ġesù kien l-​Iben t’Alla, qatt m’uża ħażin l-​awtorità jew il-​poter tiegħu. Minflok, hu rraġuna mas-​semmiegħa tiegħu. Każ minnhom kien meta l-​Fariżej ipprovaw jonsbuh permezz taʼ mistoqsija makakka: “Sewwa jew le li wieħed iħallas it-​taxxa lil Ċesari?” Ġesù qalilhom biex juruh munita u staqsiehom: “Taʼ min huma dan il-​wiċċ u din il-​kitba?” Huma wieġbu: “Taʼ Ċesari!” Imbagħad qalilhom: “Mela agħtu lil Ċesari dak li hu taʼ Ċesari, u lil Alla dak li hu taʼ Alla.” (Mattew 22:​15-21) Loġika sempliċi kienet biżżejjed.

Kellu Ġesù sens t’umoriżmu? Xi qarrejja jistgħu jitbissmu meta jaqraw il-​passaġġ fejn Ġesù qal li huwa eħfef li ġemel jgħaddi minn għajn taʼ labra milli wieħed għani jidħol fis-​Saltna t’Alla. (Mattew 19:​23, 24) Anki l-​ħsieb biss li ġemel jipprova jgħaddi minn għajn taʼ labra letterali huwa esaġerat. Eżempju ieħor taʼ iperbole taʼ dan it-​tip huwa dak li naraw tibna f’għajn ħuna imma ma narawx it-​travu f’għajnejna stess. (Luqa 6:​41, 42) Le, Ġesù ma kienx għalliem taʼ dixxiplina ħarxa. Kien dħuli u qalbu tajba. Għall-​Kristjani llum, is-​sens t’umoriżmu jistaʼ jtejjeb sitwazzjoni stressanti.

Il-​Mogħdrija taʼ Ġesù Lejn in-​Nisa

In-​nisa kif kienu jħossuhom fil-​preżenza taʼ Ġesù? Ċertament kellu ħafna segwaċi leali li kienu nisa, inkluż ommu stess, Marija. (Luqa 8:​1-3; 23:​55, 56; 24:​9, 10) In-​nisa ħassewhom komdi biex javviċinaw lil Ġesù sal-​punt li f’okkażjoni minnhom mara li kienet “midinba magħrufa” ħaslet saqajn Ġesù bid-​dmugħ tagħha u dilkithomlu b’żejt ifuħ. (Luqa 7:​37, 38) Mara oħra, li kienet sofriet minn tnixxija taʼ demm għal snin sħaħ, għaddiet minn ġo nofs il-​folla biex tmiss il-​libsa tiegħu biex tfiq. Ġesù faħħar il-​fidi tagħha. (Mattew 9:​20-22) Iva, in-​nisa ma kinux jiddejqu javviċinaw lil Ġesù.

F’okkażjoni oħra, Ġesù tkellem maʼ mara Samaritana ħdejn bir. Din tant stagħġbet li qalet: “Kif! Inti Lhudi u titlob lili, Samaritana, biex nagħtik tixrob?” Qalet hekk għaliex il-​Lhud ma kien ikollhom xejn x’jaqsmu mas-​Samaritani. Ġesù kompla jgħallimha l-​verità meraviljuża dwar l-​“għajn taʼ l-​ilma li jwassal sal-​ħajja taʼ dejjem.” Kien iħossu komdu fil-​preżenza tan-​nisa. Ma kienx iħoss li l-​pożizzjoni tiegħu kienet qed tiġi sfidata.—Ġwanni 4:​7-15.

Ġesù baqaʼ miftakar għal ħafna kwalitajiet taʼ qalb tajba, inkluż l-​ispirtu taʼ ssagrifikar li wera. Hu kien ix-​xbieha nfisha taʼ l-​imħabba divina. Ġesù jistabbilixxi l-​livell għal dawk kollha li jridu jkunu s-​segwaċi tiegħu. Int kemm issegwih mill-​qrib l-​eżempju tiegħu?—1 Korintin 13:​4-8; 1 Pietru 2:21.

Kif Jibqgħu Miftakrin il-​Kristjani taʼ Żmienna?

Fi żminijiet moderni, eluf taʼ Kristjani leali mietu, ħafna minħabba x-​xjuħija, oħrajn kienu taʼ età żgħira. Imma huma ħallew warajhom reputazzjoni tajba. Xi wħud, bħal Crystal, li mietet fix-​xjuħija, baqgħu miftakrin għall-​qalb tajba tagħhom u għall-​fatt li kienu nies soċjevoli. Oħrajn, bħal Dirk, li miet meta kellu 43 sena, baqgħu miftakrin għax dejjem kienu ferħanin u dejjem lesti li jgħinu.

Imbagħad hemm il-​każ taʼ José minn Spanja. Lura fis-​snin 60, meta x-​xogħol taʼ l-​ippridkar tax-​Xhieda taʼ Jehovah kien projbit f’dak il-​pajjiż, José kien miżżewweġ u kellu tlett ibniet żgħar. Kellu impjieg tajjeb ġewwa Barċellona. Imma f’dak iż-​żmien, kien hemm bżonn t’anzjani maturi Kristjani fin-​nofsinhar taʼ Spanja. José telaq l-​impjieg sekulari tiegħu u flimkien mal-​familja tiegħu mar jgħix Málaga. Huma kellhom jgħaddu minn żminijiet diffiċli ekonomikament, spiss mingħajr impjieg.

Madankollu, José kien magħruf għall-​eżempju taʼ lealtà u taʼ min joqgħod fuqu fil-​ministeru u għall-​mod mill-​aqwa kif rabba lit-​tfal tiegħu, li rnexxielu jwettaq bl-​għajnuna u l-​appoġġ taʼ martu, Carmela. Meta kien hemm bżonn li xi ħadd jorganizza l-​konvenzjonijiet Kristjani fir-​reġjun, José dejjem għamel lilu nnifsu disponibbli. Sfortunatament, meta kellu fuq il-​50 sena, intlaqat b’marda serja li kkaġunat il-​mewt tiegħu. Madankollu, hu ħalla warajh reputazzjoni li kien anzjan taʼ min joqgħod fuqu, li jaħdem iebes, kif ukoll raġel u missier kollu mħabba.

Għalhekk, int kif se tibqaʼ miftakar? Kieku mitt il-​bieraħ, in-​nies x’inhuma jgħidu dwarek illum? Din hija mistoqsija li tistaʼ tqanqal lil kull wieħed u waħda minna biex intejbu l-​mod taʼ kif naġixxu.

X’nistgħu nagħmlu sabiex nibnu reputazzjoni tajba? Dejjem nistgħu nitjiebu f’li nuru l-​frott taʼ l-​ispirtu​—l-​imħabba, is-​sabar fit-​tul, il-​ħniena, il-​ħlewwa, u r-​rażna fost oħrajn. (Galatin 5:​22, 23) Iva, żgur li “aħjar fama tajba miż-​żejt prezzjuż, aħjar jum il-​mewt minn jum it-​twelid.”—Koħèlet 7:1; Mattew 7:12.

[Stampa f’paġna 5]

Abigajl baqgħet miftakra għall-​għaqal li wriet

[Stampa f’paġna 7]

Pietru baqaʼ miftakar għall-​personalità impulsiva imma onesta tiegħu

[Stampa f’paġna 8]

Ġesù għamel il-​ħin għat-​tfal