Il-​Kelma taʼ Ġeħova Hi Ħajja

Punti Prinċipali mill-​Ktieb t’Ester

IL-​PJAN deher li ma setax ifalli. Il-​massakru tal-​Lhud kellu jsir bir-​reqqa u b’effiċjenza. F’jum wieħed magħżul minn qabel, il-​Lhud kollha li kienu jgħixu fl-​imperu, li kien jibda mill-​Indja u jibqaʼ sejjer sa l-​Etjopja, kellhom jinqerdu. Dan hu dak li kellu f’moħħu min kien fassal il-​pjan. Però, kien ħarablu dettall vitali wieħed. L-​Alla tas-​smewwiet jistaʼ jeħles lill-​poplu magħżul tiegħu minn kwalunkwe sitwazzjoni perikoluża. Il-​ħelsien hu dokumentat fil-​ktieb Bibliku t’Ester.

Miktub minn raġel Lhudi mdaħħal fiż-​żmien jismu Mordekaj, il-​ktieb t’Ester ikopri perijodu taʼ xi 18-il sena matul ir-​renju tas-​Sultan Persjan Assweru, jew Sersi I. Dan ir-​rakkont drammatiku juri kif Ġeħova salva lill-​poplu tiegħu mill-​pjanijiet mill-​agħar taʼ l-​għedewwa tagħhom, avolja l-​qaddejja tiegħu kienu mifruxin f’imperu tant vast. Illum, dan l-​għarfien tabilħaqq isaħħaħ il-​fidi tal-​poplu taʼ Ġeħova, li qed jagħti servizz sagru f’235 pajjiż. Iżjed minn hekk, il-​karattri deskritti fil-​ktieb t’Ester jipprovdu eżempji għalina li nistgħu nimitaw u oħrajn li għandna nevitaw. Tabilħaqq, “il-​kelma t’Alla hi ħajja u qawwija.”​—Ebrej 4:​12.

IS-​SULTANA KELLHA TINTERVIENI

(Ester 1:1–​5:​14)

Fit-​tielet sena tar-​renju tiegħu (493 Q.E.K.), is-​Sultan Assweru għamel pranzu rjali. Is-​Sultana Vasti, li kienet magħrufa għal ġmielha, qanqlet il-​korla tas-​sultan u tilfet il-​pożizzjoni tagħha. Il-​mara Lhudija Ħadassa ntgħażlet mix-​xebbiet sbieħ kollha tal-​pajjiż biex tkun minflokha. Taħt id-​direzzjoni tal-​kuġin tagħha Mordekaj, hi ħbiet l-​identità Lhudija tagħha u użat l-​isem Persjan tagħha, Ester.

Maż-żmien, raġel supperv li kien jismu Ħaman ngħata l-​pożizzjoni taʼ prim ministru. Ħaman irrabja meta Mordekaj irrifjuta li ‘jbaxxi rasu fl-​art quddiem Ħaman,’ u għalhekk ħejja pjan biex jeqred lil-​Lhud kollha fl-​Imperu Persjan. (Ester 3:​2, 3 [3:​2, NW ]) Ħaman ipperswada lil Assweru biex jaqbel miegħu u rnexxielu jqabbad lis-​sultan biex joħroġ digriet ħalli jwettaq dan il-​massakru. Mordekaj “libes ilbies tax-​xkejjer, [u] xeħet l-​irmied fuq rasu.” (Ester 4:1) Ester issa kellha tintervieni. Hi stiednet lis-​sultan u lill-​prim ministru tiegħu għal pranzu privat. Wara li huma attendew mill-​qalb, Ester talbithom biex jattendu pranzu ieħor l-​għada. Ħaman kien ferħan. Madankollu, hu kien irrabjat minħabba li Mordekaj irrifjuta li jagħtih unur. Ħaman fassal pjan biex joqtol lil Mordekaj qabel il-​pranzu l-​ġurnata taʼ wara.

Mistoqsijiet Skritturali Mweġbin:

1:​3-5​—Il-​festa damet għaddejja 180 ġurnata? F’xi traduzzjonijiet m’huwiex ċar kemm damet il-​festa imma li s-​sultan wera lill-​uffiċjali l-​ġid u l-​kobor tas-​saltna glorjuża tiegħu għal 180 ġurnata. Forsi s-​sultan uża dan l-​avveniment twil biex bil-​kburija juri l-​glorja taʼ saltnatu sabiex jimpressjona lin-​nobbli u jikkonvinċihom mill-​abbiltà tiegħu biex iwettaq il-​pjanijiet tiegħu. F’dan il-​każ, versi tlieta u ħamsa jistgħu jirreferu għall-​pranzu taʼ sebat ijiem li seħħ fi tmiem l-​avveniment taʼ 180 ġurnata.

1:8​—B’liema mod “ħadd ma kien iġiegħel lil ħadd” biex jixrob “skond il-​liġi”? F’din l-​okkażjoni, is-​Sultan Assweru għamel eċċezzjoni għal dik li milli jidher kienet drawwa Persjana fejn kienu jħeġġu lil xulxin biex jixorbu ċertu ammont f’dawn il-​festi. Xogħol taʼ referenza wieħed jgħid, “Setgħu jixorbu ħafna jew ftit, skond kemm riedu.”

1:​10-​12​—Is-​Sultana Vasti għala baqgħet tirrifjuta li tmur għand is-​sultan? Xi studjużi jissuġġerixxu li s-​sultana rrifjutat li tobdi għaliex ma riditx tbaxxi lilha nfisha quddiem il-​mistidnin xurbana tas-​sultan. Jew forsi din is-​sultana li kienet sabiħa minn barra ma kinitx sottomessa. Filwaqt li l-​Bibbja ma ssemmix il-​motiv tagħha, l-​irġiel għorrief taʼ dak iż-​żmien ħasbu li l-​ubbidjenza lejn ir-​raġel kienet kwistjoni importanti u li l-​eżempju ħażin taʼ Vasti kien se jinfluwenza lin-​nisa miżżewġin kollha fil-​provinċji tal-​Persja.

2:​14-​17​—Kellha Ester relazzjonijiet sesswali immorali mas-​sultan? It-​tweġiba hija le. Ir-​rakkont jgħid li fil-​għodu n-​nisa l-​oħra li kienu ttieħdu għand is-​sultan kienu ttieħdu lura fit-​tieni dar taħt il-​ħarsien taʼ l-​ewnuku tas-​sultan, “l-​inkarigat mill-​konkubini.” B’hekk, in-​nisa li jkunu qattgħu l-​lejl mas-​sultan kienu jsiru l-​konkubini, jew in-​nisa sekondarji, tiegħu. Madankollu, Ester ma ttiħditx lejn id-​dar tal-​konkubini wara li rat lis-​sultan. Meta Ester ittieħdet quddiem Assweru, “is-​sultan ħabb lil Ester fuq in-​nisa l-​oħra kollha; u hi sabet fih grazzja u mħabba aktar mix-​xebbiet l-​oħra.” (Ester 2:​17) Kif kisbet il-​“grazzja u [l-i]mħabba” t’Assweru? Bl-​istess mod li kienet kisbet il-​favur t’oħrajn. “It-​tfajla għoġbitu [lil Ħegaj] u ħa grazzja magħha.” (Ester 2:​8, 9) Ħegaj ippreferieha biss minħabba dak li ra​—l-​apparenza u l-​kwalitajiet tajbin tagħha. Fil-​fatt, “Ester kienet il-​ħin kollu qed tikseb favur fl-​għajnejn taʼ kulmin kien qed jaraha.” (Ester 2:​15, NW) B’mod simili, is-​sultan kien impressjonat b’dak li ra f’Ester, u għalhekk sar iħobbha.

3:​2, 3 (3:​2, NW); 5:9​—Mordekaj għala rrifjuta li jmil quddiem Ħaman? Ma kinitx xi ħaġa ħażina li l-​Iżraelin jagħrfu l-​pożizzjoni superjuri taʼ xi individwu eżaltat billi jbaxxu rashom fl-​art quddiemu. Madankollu, fil-​każ taʼ Ħaman, kien hemm iktar involut minn hekk. Ħaman kien Agagi, probabbilment Għamaleki, u Ġeħova kien immarka lil Għamalek għall-​qerda. (Dewteronomju 25:19) Għal Mordekaj, il-​fatt li jmil quddiem Ħaman kien kwistjoni taʼ integrità lejn Ġeħova. Hu mingħajr tlaqliq irrifjuta u stqarr li kien Lhudi.​—Ester 3:​3, 4.

Lezzjonijiet Għalina:

2:​10, 20; 4:​12-​16. Ester aċċettat direzzjoni u pariri minn aduratur matur taʼ Ġeħova. Aħna nkunu għaqlin jekk ‘inkunu ubbidjenti lejn dawk li qed imexxu fostna u nkunu sottomessi lejhom.’​—Ebrej 13:17.

2:​11; 4:5. Ma rridux ‘infittxu l-​interessi persunali tagħna biss, imma wkoll l-​interessi persunali taʼ l-​oħrajn.’​—Filippin 2:4.

2:​15. Ester uriet il-​modestja u r-​rażna billi ma talbitx għal iktar ġojjelli jew ħwejjeġ isbaħ minn dawk li pprovda Ħegaj. Kienet il-​“persuna minn ġewwa, fil-​qalb, imżejna bi spirtu kwiet u ġwejjed li ma jitħassarx” li biha Ester kisbet il-​favur tas-​sultan.​—1 Pietru 3:4.

2:​21-​23. Ester u Mordekaj kienu eżempji tajbin taʼ ‘sottomissjoni lejn l-​awtoritajiet superjuri.’​—Rumani 13:1.

3:4. F’xi sitwazzjonijiet, forsi jkun għaqli li nibqgħu siekta dwar l-​identità tagħna, bħalma Ester għamlet b’tagħha. Madankollu, meta jkollna nieħdu waqfa dwar kwistjonijiet importanti, bħas-​sovranità taʼ Ġeħova u l-​integrità tagħna, m’għandniex nibżgħu ngħidu li aħna Xhieda taʼ Ġeħova.

4:3. Meta niffaċċjaw provi, għandna nduru lejn Ġeħova bit-​talb għas-​saħħa u l-​għerf.

4:​6-8. Mordekaj fittex soluzzjoni legali għat-​theddida li qamet minħabba l-​konfoffa taʼ Ħaman.​—Filippin 1:7.

4:​14. Il-​fiduċja li Mordekaj kellu f’Ġeħova hi taʼ min jimitaha.

4:​16. Billi straħet għalkollox fuq Ġeħova, Ester bil-​lealtà u bil-​kuraġġ iffaċċjat sitwazzjoni li setgħet twassal biex hi tingħata l-​mewt. Huwa vitali li aħna nitgħallmu nistrieħu fuq Ġeħova u mhux fuqna nfusna.

5:​6-8. Sabiex tirbaħ il-​favur t’Assweru, Ester stidnitu għal pranzu ieħor. Hi aġixxiet bl-​għaqal, kif għandna nagħmlu aħna.​—Proverbji 14:15.

BIDLA WARA L-​OĦRA

(Ester 6:1–​10:3)

Hekk kif bdew jiżvolġu l-​affarijiet, inqalbet il-​folja. Ħaman ġie mdendel fuq il-​forka li kien ħejja għal Mordekaj, u min kellu jispiċċa vittma spiċċa biex sar il-​prim ministru! X’sar mill-​massakru li kien pjanat għal-​Lhud? Dan ukoll ġarrab bidliet drammatiċi.

Il-leali Ester reġgħet tkellmet. Hi pperikolat ħajjitha u marret quddiem is-​sultan biex titolbu jsib xi mod kif iħott il-​pjan taʼ Ħaman. Assweru kien jaf x’kellu jsir. Għalhekk, meta wasal jum il-​massakru, minflok il-​Lhud inqatlu dawk li riedu jagħmlulhom il-​ħsara. Mordekaj imbagħad ħareġ digriet biex il-​Festa tal-​Purim tinżamm kull sena biex jikkommemoraw dak il-​ħelsien kbir. Mordekaj, li kien it-​tieni wara s-​Sultan Assweru, “kien ifittex il-​ġid tal-​poplu tiegħu u s-​sliem lin-​nisel tiegħu kollu.”​—Ester 10:3.

Mistoqsijiet Skritturali Mweġbin:

7:4​—Il-​qerda tal-​Lhud kif kienet se tagħmel ‘il-​ħsara lis-​sultan’? Billi użat it-​tattika u semmiet il-​possibbiltà li forsi l-​Lhud jinbiegħu bħala lsiera, Ester enfasizzat il-​kwistjoni li jekk jinqerdu l-​Lhud, is-​sultan kien se jmur minn taħt. L-​10,000 biċċa tal-​fidda li Ħaman kien wiegħed kienu ħafna inqas għat-​teżor tas-​sultan meta mqabblin mal-​ġid li setaʼ kiseb kieku Ħaman kien ippjana li jbigħ lil-​Lhud bħala lsiera. Li kieku Ħaman irnexxa, dan kien ifisser ukoll il-​mewt tas-​sultana.

7:8​—L-​uffiċjali tal-​qorti għala għattew wiċċ Ħaman? Dan seħħ x’aktarx biex jindika li għamel xi ħaġa t’għajb jew li kien qed jistenna l-​kundanna. Skond xogħol taʼ referenza wieħed, “fil-​passat kultant kienu jgħattu l-​irjus taʼ dawk li kienu se jinqatlu.”

8:​17​—“Ħafna mill-​ġnus” b’liema mod “saru Lhud”? Ħafna mill-​Persjani milli jidher saru proseliti Lhud għaliex ħasbu li l-​bidla fid-​digriet kienet indikazzjoni li l-​Lhud kellhom il-​favur t’Alla. L-​istess prinċipju qiegħed jitwettaq fil-​profezija li nsibu fil-​ktieb taʼ Żakkarija. Naqraw: “Għaxart irġiel mill-​ilsna kollha tal-​ġnus jaqbdu Lhudi u jżommuh minn tarf il-​libsa tiegħu, u jgħidulu: ‘Ħa niġu magħkom, għaliex smajna li Alla magħkom!’”​—Żakkarija 8:​23.

9:​10, 15, 16​—Għalkemm id-​digriet tahom il-​permess li setgħu jieħdu mill-​priża, il-​Lhud għala żammew lura milli jieħdu minnha? Il-​fatt li rrifjutaw wera biċ-​ċar li l-​iskop tagħhom kien li jsalvaw lilhom infushom u mhux li jistagħnu.

Lezzjonijiet Għalina:

6:​6-​10. “Qabel il-​qerda tiġi l-​kburija, u qabel il-​waqgħa t-​tkabbir.”​—Proverbji 16:18.

7:​3, 4. Nidentifikaw aħna lilna nfusna bil-​kuraġġ bħala Xhieda taʼ Ġeħova, anki jekk forsi dan ifisser li niġu persegwitati?

8:​3-6. Aħna nistgħu u għandna nappellaw lill-​awtoritajiet governattivi u lill-​qrati ġudizzjarji għall-​protezzjoni mill-​għedewwa.

8:5. Ester bit-​tattika ma semmietx li s-​sultan kien responsabbli mid-​digriet li ġie mfassal biex jeqred lill-​poplu tagħha. B’mod simili, aħna rridu nuru t-​tattika meta nagħtu xiehda lil uffiċjali għoljin.

9:​22. M’għandniex ninsew lil dawk li huma foqra fostna.​—Galatin 2:​10.

Ġeħova Se Jipprovdi “Għajnuna u Ħelsien”

Mordekaj irrefera għall-​iskop t’Alla biex Ester tilħaq pożizzjoni rjali. Meta ġew mheddin, il-​Lhud samu u talbu għall-​għajnuna. Is-​sultana dehret quddiem is-​sultan bla stedina u ġiet aċċettata b’mod tajjeb kull darba. F’dik il-​lejla kruċjali s-​sultan ma setax jorqod. Tabilħaqq, il-​ktieb t’Ester jgħidilna dwar kif Ġeħova jbiddel l-​affarijiet għall-​benefiċċju tal-​poplu tiegħu.

Ir-rakkont eċċitanti t’Ester hu partikolarment inkuraġġanti għalina li qed ngħixu fiż-​“żmien taʼ l-​aħħar.” (Danjel 12:4) “Fl-​aħħar jiem,” jew fil-​parti finali taż-​żmien taʼ l-​aħħar, Gog taʼ Magog​—Satana x-​Xitan—se joħroġ għal attakk sfrenat fuq il-​poplu taʼ Ġeħova. Il-​mira tiegħu se tkun li jeqred lill-​aduraturi veri. Imma bħal fi żmien Ester, Ġeħova se jipprovdi “għajnuna u ħelsien” għall-​aduraturi tiegħu.​—Eżekjel 38:​16-​23; Ester 4:​14.

[Stampa f’paġna 10]

Ester u Mordekaj quddiem Assweru