Mistoqsijiet mill-Qarrejja
X’nistgħu nitgħallmu mill-projbizzjoni li nsibu f’Eżodu 23:19: “La tgħallix il-gidi f’ħalib ommu”?
Dan il-kmand tal-Liġi Mosajka, li jidher tliet darbiet fil-Bibbja, jistaʼ jgħinna nifhmu l-ħarsa taʼ Ġeħova dwar dak li hu xieraq, il-mogħdrija, u t-tenerezza tiegħu. Jenfasizza wkoll l-istmerrija tiegħu lejn il-qima falza.—Eżodu 34:26; Dewteronomju 14:21.
Il-fatt li gidi jew annimal ieħor jiġi mgħolli f’ħalib ommu jmur kontra l-arranġament naturali taʼ l-affarijiet kif għamlu Ġeħova. Alla pprovda l-ħalib taʼ l-omm biex din titmaʼ żżgħar tagħha u tgħinhom jikbru. Skond wieħed studjuż, meta gidi jissajjar f’ħalib ommu tkun qed tintwera “stmerrija lejn ir-relazzjoni li Alla stabbilixxa u qaddes bejn il-ġenituri u ż-żgħar.”
Barra minn hekk, xi wħud jissuġġerixxu li setaʼ kien hemm ritwal pagan li fih il-gidi kien jiġi mgħolli f’ħalib ommu sabiex tinżel ix-xita. Jekk dan hu minnu, il-projbizzjoni kienet se tipproteġi lill-Iżraelin mill-prattiċi reliġjużi bla sens u krudili tal-ġnus taʼ madwarhom. Il-Liġi Mosajka kienet tipprojbixxi b’mod speċifiku lill-Iżraelin milli jimxu maʼ l-istatuti taʼ dawn il-ġnus.—Levitiku 20:23.
Fl-aħħarnett, f’din il-liġi partikulari naraw il-mogħdrija tenera taʼ Ġeħova. Fil-fatt, il-Liġi kien fiha għadd taʼ kmandi żgħar simili kontra l-krudeltà lejn l-annimali u li jipproteġu lil dak li jkun milli jaħdem kontra l-ordni naturali taʼ kif imorru l-affarijiet. Per eżempju, il-Liġi kienet tinkludi kmandi li jipprojbixxu s-sagrifiċċju t’annimal jekk ma jkunx ilu m’ommu minn taʼ l-inqas sebat ijiem, u projbizzjoni kontra li tieħu mill-bejta kemm l-omm u kemm il-bajd tagħha jew nisilha.—Levitiku 22:27, 28; Dewteronomju 22:6, 7.
Jidher ċar li l-Liġi ma kinitx sempliċi ġabra t’ordnijiet u projbizzjonijiet komplikati. Fost affarijiet oħra, il-prinċipji li fiha jgħinuna nnaqqxu fina sens taʼ morali iktar għoljin li tassew jirriflettu l-kwalitajiet meraviljużi taʼ Ġeħova.—Salm 19:8-12 (19:7-11, NW).
[Sors tal-Istampa f’paġna 31]
© Timothy O’Keefe/Index Stock Imagery