Għamos—Kien Jiġbor jew Joqros it-Tin?
LURA fid-disaʼ seklu Q.E.K., il-profeta Għamos ngħata kmand biex ma jibqax jipprofetizza f’Iżrael minn Amasija, bniedem mill-agħar li kien qassis tal-qima taʼ l-għoġol. Għamos ma qabilx u qal: “Jiena biss ragħaj u [“wieħed li joqros it-tin tas-siġar tal-ġummajż,” NW]; iżda l-Mulej qabadni minn wara l-merħla, u l-Mulej qalli: ‘Mur, ħabbar lill-poplu tiegħi, Iżrael.’” (Għamos 7:14, 15) Iva, Ġeħova kien il-wieħed li bagħat lil Għamos bħala profeta; hu ma kienx ħatar lilu nnifsu. Imma x’ried ifisser Għamos meta qal li hu kien “wieħed li joqros” it-tin tas-siġar tal-ġummajż?
L-espressjoni Ebrajka li ġiet tradotta hawn tidher għal din id-darba biss fin-New World Translation. Traduzzjonijiet oħrajn tal-Bibbja jittraduċu dan it-terminu bħala wieħed li “jiġbor,” “jikkultiva,” “jiżbor,” jew “ikabbar,” minflok wieħed li “joqros” it-tin tas-siġar tal-ġummajż. Madankollu, il-ġurnal Economic Botany jgħid li traduzzjoni xierqa taʼ dan it-terminu għandha tkun “itaqqab” għaliex din il-kelma tindika azzjoni speċjali li jagħmel dak li jikkultiva t-tin tal-ġummajż.
L-użanza li wieħed joqros, jew itaqqab, jiġifieri li wieħed jagħmel qsim żgħir fit-tin tal-ġummajż, ilha magħrufa sew fl-Eġittu u Ċipru sa mill-qedem. F’Iżrael taʼ llum, l-użanza li wieħed itaqqab, jew joqros it-tin m’għadhiex issir minħabba li fil-pajjiż jikbru tipi oħrajn taʼ tin. Madankollu, din l-użanza kienet prattikata mill-Iżraelin fi żmien Għamos, ladarba l-ġummajż li kien jikber f’Iżrael dak iż-żmien kien ġej minn tip taʼ tin Eġizzjan.
Milli jidher, meta t-tin jittaqqab ikun jistaʼ jassorbi iktar ilma u jkollu iktar sugu. Dan iżid ukoll il-produzzjoni taʼ ċertu gass li jgħaġġel il-proċess sabiex it-tin isir, u b’hekk il-frott ikun akbar u iktar ħelu. Iżjed minn hekk, in-naħal li jagħmel il-ħsara ma jħassarx il-frott għax dan jimmatura malajr.
Għalkemm kien ġej minn sfond umli bħala ragħaj u wieħed li joqros it-tin, Għamos ma beżax mill-għedewwa tiegħu. Minflok, hu ddikjara bil-kuraġġ il-messaġġ taʼ ġudizzju taʼ Ġeħova kontra Iżrael. X’eżempju tajjeb għall-qaddejja t’Alla llum, li bl-istess mod għandhom jiddikjaraw messaġġ li ma tantx jintgħoġob min-nies!—Mattew 5:11, 12; 10:22.