Amministrazzjoni Teokratika fl-Era Kristjana
“Il-pjan li għoġbu jfassal fih minn qabel, . . . li kollox jinġabar taħt Ras waħda, li hu Kristu, kull ma hu fis-sema u kull ma hu fl-art.”—EFESIN 1:9, 10.
1, 2. (a) Kif ipproċeda l-ġbir taʼ “kull ma hu fis-sema,” b’seħħ mis-sena 33 E.K.? (b) Kristjani midlukin kif urew l-ispirtu taʼ Mosè u Elija mill-1914 ’l hawn?
DAN il-ġbir taʼ “kull ma hu fis-sema” beda fis-sena 33 E.K., meta twieled “l-Iżrael taʼ Alla.” (Galatin 6:16; Isaija 43:10; 1 Pietru 2:9, 10) Wara l-ewwel seklu E.K., il-ġbir batta hekk kif Kristjani ġenwini (imsejħin “qamħ” minn Ġesù) inksew mis-“sikrana” apostata miżrugħa minn Satana. Imma hekk kif qorob iż-“żmien taʼ l-aħħar,” il-veru Iżrael t’Alla reġaʼ tfaċċa mill-ġdid u fl-1919 inħatar fuq il-ġid kollu taʼ Ġesù.a—Mattew 13:24-30, 36-43; 24:45-47; Danjel 12:4.
2 Matul l-ewwel gwerra dinjija, Kristjani midlukin wettqu xogħlijiet setgħana, sewwa sew bħalma kienu għamlu Mosè u Elija.b (Apokalissi 11:5, 6) Mill-1919 ’l hawn huma ppridkaw l-aħbar tajba f’dinja ostili, u dan għamluh b’kuraġġ bħal t’Elija. (Mattew 24:9-14) U mill-1922 ’l hawn ipproklamaw il-ġudizzji taʼ Jehovah fuq l-umanità, sewwa sew bħalma Mosè ġab il-kastigi t’Alla fuq l-Eġittu tal-qedem. (Apokalissi 15:1; 16:2-17) Il-fdal taʼ dawn il-Kristjani midlukin illum huwa n-nukleu tas-soċjetà tad-dinja l-ġdida tax-Xhieda taʼ Jehovah.
Ġemgħa Li Tiggverna Fl-Azzjoni
3. Liema ġrajjiet juru li l-kongregazzjoni Kristjana bikrija kienet organizzata tajjeb?
3 Mill-bidu, is-segwaċi midlukin taʼ Ġesù kienu organizzati. Hekk kif l-għadd taʼ dixxipli mmoltiplika, ġew stabbiliti kongregazzjonijiet lokali u nħatru anzjani. (Titu 1:5) Wara s-sena 33 E.K., it-12-il appostlu aġixxew bħala ġemgħa li tiggverna ċentrali u awtoritattiva. Hekk, huma ħadu bla biżaʼ l-inizjattiva fix-xogħol t’għoti taʼ xiehda. (Atti 4:33, 35, 37; 5:18, 29) Organizzaw it-tqassim taʼ ikel lil uħud fil-bżonn, u bagħtu lil Pietru u lil Ġwanni s-Samarija biex jieħdu ħsieb l-interess li ġie rrapportat hemmhekk. (Atti 6:1-6; 8:6-8, 14-17) Barnaba ħadilhom lil Pawlu biex jiġi kkonfermat li dak li qabel kien persekutur issa kien sar segwaċi taʼ Ġesù. (Atti 9:27; Galatin 1:18, 19) U wara li Pietru kien ippriedka lil Kornelju u lil taʼ daru, hu rritorna Ġerusalemm u spjega lill-appostli u lill-aħwa Ġudeani l-oħra kif spirtu qaddis kien indika r-rieda t’Alla f’dan il-każ.—Atti 11:1-18.
4. Liema attentat sar biex Pietru jiġi maqtul, imma ħajtu kif ġiet salvata?
4 Imbagħad il-ġemgħa li tiggverna ġiet attakkata brutalment. Pietru ġie mitfugħ il-ħabs, u ħajtu ġiet salvata biss b’intervent anġeliku. (Atti 12:3-11) Issa għall-ewwel darba, xi ħadd li ma kienx wieħed mit-12-il appostlu deher f’pożizzjoni prominenti f’Ġerusalemm. Meta Pietru nħeles mill-ħabs, qal lil grupp miġbur fid-dar t’omm Ġwanni Marku: “Agħtu din l-aħbar lil Ġakbu [ħu Ġesù mill-omm] u lill-aħwa l-oħra.”—Atti 12:17.
5. Il-formât tal-ġemgħa li tiggverna kif ġie mibdul wara l-martirju taʼ Ġakbu?
5 Qabel, wara li Ġuda l-Iskarjota, l-appostlu traditur, kien ikkommetta suwiċidju, inħass il-bżonn li “xogħlu” bħala appostlu jingħata lil xi ħadd li kien maʼ Ġesù matul il-ministeru tiegħu u li kien xehed il-mewt u l-qawmien tiegħu. Madankollu, meta Ġakbu, ħu Ġwanni, ngħata l-mewt, ħadd ma ħadlu postu bħala wieħed mit-12. (Atti 1:20-26; 12:1, 2) Minflok, ir-referenza Skritturali li jmiss għall-ġemgħa li tiggverna turi li din kienet ġiet miżjuda. Meta nqalaʼ nuqqas taʼ qbil dwar jekk il-Ġentili li kienu jsegwu lil Ġesù kellhomx ikunu sottomessi għal-Liġi Mosajka, il-kwistjoni tħalliet biex tiġi deċiża mill-“appostli u l-presbiteri” li kienu f’Ġerusalemm. (Atti 15:2, 6, 20, 22, 23; 16:4) Issa għala evidentement kien hemm “presbiteri” fil-ġemgħa li tiggverna? Il-Bibbja ma tgħidx, imma kien hemm benefiċċju ovvju. Il-mewt taʼ Ġakbu u t-tfigħ taʼ Pietru fil-ħabs kienu wrew li l-appostli setgħu xi darba jintefgħu l-ħabs jew jinqatlu. F’każ bħal dan, il-preżenza t’anzjani kwalifikati oħra, b’esperjenza fil-proċeduri tal-ġemgħa li tiggverna, kienet se tiżgura l-kontinwazzjoni bl-ordni taʼ l-indokrar.
6. Il-ġemgħa li tiggverna kif baqgħet tiffunzjona f’Ġerusalemm, saħansitra meta l-membri oriġinali tagħha ma baqgħux f’dik il-belt?
6 Meta Pawlu ġie Ġerusalemm madwar is-sena 56 E.K., hu ppreżenta rapport lil Ġakbu u, il-Bibbja tgħid, “kien hemm il-presbiteri kollha.” (Atti 21:18) Għala ma jissemmewx l-appostli f’din il-laqgħa? Għal darb’oħra, il-Bibbja ma tgħidx. Imma l-istudjuż taʼ l-istorja Ewsebju iktar tard irrapporta li f’xi żmien qabel is-sena 66 E.K., “il-bqija taʼ l-appostli, f’periklu kontinwu minn komplotti qattiela, tkeċċew mill-Ġudea. Imma biex jgħallmu l-messaġġ tagħhom huma vvjaġġaw f’kull pajjiż fil-qawwa taʼ Kristu.” (Eusebius, it-Tielet Ktieb, V, v. 2) Veru, il-kliem t’Ewsebju m’huwiex parti mill-kitba ispirata, imma hu f’armonija maʼ dak li tgħid. Per eżempju, sas-sena 62 E.K., Pietru kien f’Babilonja—’il bogħod minn Ġerusalemm. (1 Pietru 5:13) Xorta waħda, fis-sena 56 E.K., u x’aktarx sas-sena 66 E.K., ġemgħa li tiggverna kienet attiva b’mod ċar f’Ġerusalemm.
Amministrazzjoni Fi Żmienna
7. Imqabbla mal-ġemgħa li tiggverna taʼ l-ewwel seklu, liema differenza notevoli hemm fil-formât tal-Ġemgħa li Tiggverna llum?
7 Mis-sena 33 E.K. sat-tribulazzjoni fuq Ġerusalemm, il-ġemgħa li tiggverna evidentement kienet tikkonsisti minn Kristjani Lhud. Matul iż-żjara tiegħu fis-sena 56 E.K., Pawlu sar jaf li ħafna Kristjani Lhud f’Ġerusalemm, minkejja li kellhom “fidi f’Ġesù Kristu, il-Mulej tagħna,” xorta waħda kienu “għadhom imħeġġa għal-Liġi [Mosajka].”c (Ġakbu 2:1; Atti 21:20-25) Dawn il-Lhud għandhom mnejn sabuha diffiċli jimmaġinaw xi Ġentil fil-ġemgħa li tiggverna. Iżda fi żmienna kien hemm bidla oħra fil-formât taʼ din il-ġemgħa. Illum, din tikkonsisti totalment minn Kristjani Ġentili midlukin, u Jehovah bierek bil-kbir l-indokrar tagħhom.—Efesin 2:11-15.
8, 9. Liema żviluppi seħħew fil-Ġemgħa li Tiggverna fiż-żminijiet moderni?
8 Minn mindu ġiet inkorporata l-Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania fl-1884 sa l-1972, il-president tas-Soċjetà kien jeżerċita awtorità kbira fl-organizzazzjoni taʼ Jehovah, fil-waqt li l-Ġemgħa li Tiggverna kienet assoċjata mill-qrib mal-bord tad-diretturi tas-Soċjetà. Il-barkiet li tgawdew matul dawk is-snin jagħtu prova li Jehovah aċċetta dak l-arranġament. Bejn is-snin 1972 u l-1975, il-Ġemgħa li Tiggverna ġiet miżjuda għal 18-il membru. L-arranġament sar jixbah iktar lil dak taʼ l-ewwel seklu fejn awtorità akbar ngħatat lil din il-ġemgħa miżjuda, li xi wħud minnhom huma diretturi tal-Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania.
9 Mill-1975 ’l hawn għadd minn dawn it-18-il individwu temmew il-korsa tagħhom fuq l-art. Huma kkonkwistaw id-dinja u poġġew ‘maʼ ġenb Ġesù fuq it-tron tiegħu tas-sema.’ (Apokalissi 3:21) Minħabba dan u għal raġunijiet oħrajn, il-Ġemgħa li Tiggverna issa tikkonsisti f’għaxar membri, inkluż wieħed li ġie miżjud fl-1994. Il-biċċa l-kbira minnhom huma avanzati sewwa fiż-żmien. Madankollu, dawn l-aħwa midlukin jingħataw appoġġ mill-aħjar hekk kif iwettqu d-doveri tqal tagħhom. Fejn jinsab dak l-appoġġ? Daqqa t’għajn lejn l-iżviluppi tas-snin riċenti fost il-poplu t’Alla twieġeb dik il-mistoqsija.
Appoġġ Għall-Iżrael T’Alla
10. Min ngħaqad mal-midlukin fis-servizz taʼ Jehovah f’dawn l-aħħar jiem, u dan kif kien ipprofetizzat?
10 Lura fl-1884 kważi dawk kollha assoċjati maʼ l-Iżrael t’Alla kienu Kristjani midlukin. Bil-mod il-mod, madankollu, beda jidher grupp ieħor, u fl-1935 dan il-grupp ġie identifikat bħala l-“kotra kbira” t’Apokalissi kapitlu 7. Billi għandhom it-tama taʼ l-art, dawn jirrappreżentaw “kull ma hu fl-art” li Jehovah għandu l-iskop li jiġbor flimkien fi Kristu. (Efesin 1:10) Huma jirrappreżentaw lin-“nagħaġ oħra” tal-parabbola taʼ Ġesù dwar l-imqawel. (Ġwann 10:16) Mill-1935 ’l hawn, ngħaġ oħrajn daħlu bil-qtajjaʼ fl-organizzazzjoni taʼ Jehovah. Huma ġew “bħal sħab jittajjru, bħal ħamiem lejn il-bejtiet tagħhom.” (Isaija 60:8) Minħabba ż-żjieda fil-folla l-kbira u n-nuqqas fl-għadd tal-klassi midluka hekk kif ħafna jtemmu l-korsa tagħhom fuq l-art bil-mewt, ngħaġ oħrajn kwalifikati qed ikollhom irwol akbar fl-attivitajiet Kristjani. B’liema modi?
11. Liema privileġġi, oriġinalment limitati għall-Kristjani midlukin, ngħataw lil ngħaġ oħrajn?
11 Li jiddikjaraw maʼ kullimkien l-affarijiet eċċellenti taʼ Jehovah minn dejjem kien obbligu speċjali tan-“nazzjon qaddis” t’Alla. Pawlu tkellem dwaru bħala sagrifiċċju fit-tempju, u lil dawk li kellhom ikunu “saċerdozju rjali,” Ġesù tahom l-inkarigu biex jippridkaw u jgħallmu. (Eżodu 19:5, 6; 1 Pietru 2:4, 9; Mattew 24:14; 28:19, 20; Lhud 13:15, 16) Minkejja dan, il-ħarġa taʼ l-1 t’Awissu, 1932, taʼ The Watchtower inkuraġġiet speċifikament lil dawk li kienu ffigurati bil-quddiem minn Ġonadab biex jieħdu sehem f’din l-attività. Tabilħaqq, ħafna minn dawn in-ngħaġ l-oħrajn kienu diġà qegħdin jagħmluh dan. Illum, kważi x-xogħol kollu taʼ ppridkar qiegħed isir min-ngħaġ l-oħrajn bħala parti prominenti milli “lejl u nhar jaqduh [lil Alla] fit-tempju tiegħu.” (Apokalissi 7:15) B’mod simili, fil-parti bikrija taʼ l-istorja moderna tal-poplu taʼ Jehovah, anzjani tal-kongregazzjoni kienu Kristjani midlukin, “kwiekeb” fl-id il-leminija taʼ Ġesù Kristu. (Apokalissi 1:16, 20) Imma l-ħarġa taʼ l-1 taʼ Mejju, 1937, taʼ The Watchtower annunzjat li ngħaġ oħrajn kwalifikati setgħu jsiru qaddejja tal-kumpanija (indokraturi li jippresiedu). Anki jekk kienu disponibbli rġiel midlukin, ngħaġ oħrajn setgħu jintużaw jekk l-irġiel midlukin ma setgħux jidħlu għal din ir-responsabbiltà. Illum, kważi l-anzjani kollha tal-kongregazzjoni huma min-ngħaġ l-oħrajn.
12. Liema preċedenti Skritturali hemm għal ngħaġ oħrajn kwalifikati li jirċievu responsabbiltajiet organizzazzjonali tqal?
12 Huwa ħażin li n-ngħaġ l-oħrajn jingħataw responsabbiltajiet tqal bħal dawn? Le, dan isegwi preċedent storiku. Xi proseliti barranin (residenti għorba) kellhom pożizzjonijiet għolja f’Iżrael tal-qedem. (2 Samwel 23:37, 39; Ġeremija 38:7-9) Wara l-eżilju Babilonjan, Netinim (qaddejja tat-tempju mhux Iżraeliti) kwalifikati ngħataw privileġġi taʼ servizz fit-tempju li qabel kienu jappartjenu biss lil-Leviti. (Esdra 8:15-20; Neħemija 7:60) Biex inżidu maʼ dan, Mosè, li deher fil-viżjoni tat-trasfigurazzjoni maʼ Ġesù, aċċetta pariri mill-aħjar offruti minn Ġetro, il-Midjanit. Iktar tard, talab lil Ħobab, bin Ġetro, biex jiggwidahom minn ġox-xagħri.—Eżodu 18:5, 17-24; Numri 10:29.
13. F’li umilment jiddelegaw responsabbiltà lil ngħaġ oħrajn kwalifikati, il-midlukin qegħdin jimitaw l-ispirtu mill-aħjar taʼ min?
13 Lejn tmiem l-40 sena fix-xagħri, Mosè, billi kien jaf li hu ma kellux jidħol fl-Art Imwiegħda, talab biex Jehovah jipprovdi suċċessur. (Numri 27:15-17) Jehovah qallu biex jaħtar lil Ġożwè quddiem il-poplu kollu, u Mosè hekk għamel, avolja kien għadu b’saħħtu fiżikament u ma waqafx jaqdi lil Iżrael immedjatament. (Dewteronomju 3:28; 34:5-7, 9) Bi spirtu umli simili, il-midlukin diġà estendew iżjed privileġġi lil irġiel kwalifikati minn fost in-ngħaġ l-oħrajn.
14. Liema profeziji jippontaw lejn l-irwol organizzazzjonali li qed jiżdied tan-ngħaġ l-oħrajn?
14 L-irwol organizzazzjonali li dejjem jikber tan-ngħaġ l-oħrajn huwa wkoll imsemmi fil-profezija. Żakkarija bassar li l-Filistew mhux Iżraelit kellu jkun “bħal xejikk f’Ġuda.” (Żakkarija 9:6, 7, NW) Ix-xejikki kienu kapijiet tribwali, u għalhekk Żakkarija kien qed jgħid li wieħed li qabel kien għadu taʼ Iżrael kien se jħaddan il-qima vera u jsir bħal kap tribwali fl-Art Imwiegħda. Jerġaʼ, meta indirizza lil Iżrael t’Alla, Jehovah qal: “Ikun hemm il-barranin li jirgħu l-imrieħel tagħkom, wlied il-frustiera jaħdmulkom ir-rabaʼ, u jeħdulkom ħsieb id-dwieli. Lilkom isejjħulkom: ‘Il-Qassisin tal-Mulej’, ‘Qaddejja taʼ Alla tagħna’ isemmukom.” (Isaija 61:5, 6) Il-“barranin” u l-“frustiera” huma n-ngħaġ l-oħrajn. Lil dawn ġew iddelegati responsabbiltajiet biex b’hekk jerfgħu iktar u iktar xogħol hekk kif il-fdal midlukin li qegħdin jixjieħu jtemmu l-korsa tagħhom fuq l-art u jmorru jaqdu f’sens sħiħ fis-sema bħala “qassisin tal-Mulej,” madwar it-tron maestuż taʼ Jehovah bħala “qaddejja taʼ Alla tagħna.”—1 Korintin 15:50-57; Apokalissi 4:4, 9-11; 5:9, 10.
In-Nisel Li Għad Irid Jiġi
15. F’dan iż-żmien tat-tmiem, liema grupp taʼ Kristjani ‘xjaħu,’ u liema grupp jirrappreżenta ‘n-nisel li għad irid jiġi’?
15 Il-fdal midluk kien ħerqan li jħarreġ ngħaġ oħrajn għal responsabbiltajiet miżjudin. Salm 71:18 jgħid: “Mqar meta nixjieħ u jibjad xagħri, la tinsinix, o Alla; sakemm inxandar għemil idejk lil kull nisel, il-qawwa tiegħek lil kull min għad jiġi.” Billi kkummenta fuq dan il-vers, il-Watchtower tal-15 taʼ Diċembru, 1948, indika li l-kongregazzjoni taʼ Kristjani midlukin kienet ċertament xjaħet. Issokta jgħid li l-midlukin b’ferħ “iħarsu ’l quddiem fid-dawl tal-profezija tal-Bibbja u jaraw nisel ġdid.” Dan għal min partikolarment qed jirreferi? The Watchtower qal: “Ġesù tkellem dwarhom bħala n-‘ngħaġ oħra’ tiegħu.” In-nisel li għad irid jiġi jirreferi għall-bnedmin li se jkunu jgħixu taħt l-amministrazzjoni ġdida taʼ l-art iggvernata mis-Saltna tas-smewwiet.
16. Lejn liema barkiet iħarsu ’l quddiem ħerqanin dawk tan-‘nisel li għad irid jiġi’?
16 Il-Bibbja ma tgħidx eżatt meta l-Kristjani midlukin kollha se jħallu lil ħuthom taʼ dan ‘in-nisel li għad irid jiġi’ u jmorru biex jiġu gglorifikati maʼ Ġesù Kristu. Imma dawn il-midlukin huma fiduċjużi li ż-żmien għal dan qiegħed joqrob. Il-ġrajjiet imbassrin fil-profezija l-kbira taʼ Ġesù dwar iż-“żmien taʼ l-aħħar” ilhom iseħħu mill-1914 ’l hawn, u dawn juru li l-qerda taʼ din id-dinja hi qrib. (Danjel 12:4; Mattew 24:3-14; Mark 13:4-20; Luqa 21:7-24) Dalwaqt, Jehovah se jintroduċi dinja ġdida li fiha ‘n-nisel li għad irid jiġi’ se ‘jiret is-saltna [il-qasam taʼ l-art] li tħejjiet għalih sa mill-ħolqien tad-dinja.’ (Mattew 25:34) B’ferħ jantiċipa r-restawr tal-Ġenna u l-qawmien taʼ miljuni taʼ mejtin minn Ħades. (Apokalissi 20:13) Se jkunu hemmhekk il-midlukin biex jilqgħu lura lil dawn l-uħud irxoxtati? Lura fl-1925, il-Watch Tower taʼ l-1 taʼ Mejju qal: “M’għandniex ngħidu kif jaqbel lilna Alla x’se jagħmel jew ma jagħmilx. . . . [Imma] qed niġu ggwidati lejn il-konklużjoni li l-membri tal-Knisja [Kristjani midlukin] se jiġu gglorifikati qabel l-irxoxt tan-nies denji tal-qedem [xhieda leali taʼ qabel il-Kristjanità].” B’mod simili meta ddiskuta dwar jekk xi wħud mill-midlukin humiex se jkunu għadhom hawn biex jilqgħu lura lill-irxoxtati, It-Torri tal-Għassa taʼ l-1 taʼ Diċembru, 1989, qal: “Dan ma jkunx neċessarju.”d
17. Il-midlukin, bħala grupp, f’liema privileġġi se jieħdu sehem mas-Sultan fuq it-tron, Ġesù Kristu?
17 Veru, ma nafux x’se jiġri fil-każ taʼ kull wieħed mill-midlukin. Imma l-preżenza taʼ Mosè u Elija maʼ Ġesù fil-viżjoni tat-trasfigurazzjoni tindika li Kristjani midlukin irxoxtati mistennija li jkunu maʼ Ġesù meta jiġi fil-glorja biex “irodd lil kull wieħed skond ma wieħed ikun għamel” hekk kif jaqtaʼ u jesegwixxi l-ġudizzju tiegħu. Ukoll, niftakru fil-wegħda taʼ Ġesù li Kristjani midlukin li joħorġu ‘rebbiħin’ se jieħdu sehem miegħu f’li ‘jmexxu ’l-ġnus b’xettru tal-ħadid’ f’Armageddon. Meta Ġesù jiġi fil-glorja, se joqogħdu bil-qiegħda miegħu ‘jagħmlu ħaqq mit-tnax-il tribù taʼ Iżrael.’ Maʼ Ġesù, se ‘jisħqu lil Satana taħt riġlejhom.’—Mattew 16:27–17:9; 19:28; Apokalissi 2:26, 27; 16:14, 16; Rumani 16:20; Ġenesi 3:15; Salm 2:9; 2 Tessalonikin 1:9, 10.
18. (a) X’inhi s-sitwazzjoni rigward ‘il-ġbir taʼ kull ma hu fis-sema flimkien fi Kristu’? (b) X’nistgħu ngħidu dwar ‘il-ġbir taʼ kull ma hu fuq l-art flimkien fi Kristu’?
18 Fi qbil mal-mod taʼ kif jamministra kollox, Jehovah progressivament qiegħed javanza biex “kollox jinġabar taħt . . . Kristu.” Fejn hu kkonċernat “kull ma hu fis-sema,” l-iskop tiegħu qed joqrob lejn tmiemu. L-għaqda taʼ Ġesù mal-144,000 kollha fis-sema għat-“tieġ tal-Ħaruf” hi fil-qrib. Għaldaqstant, iktar u iktar aħwa maturi u li ilhom fil-verità, min-ngħaġ l-oħrajn, li jirrappreżentaw “kull ma hu fl-art,” ġew iddelegati lilhom responsabbiltajiet itqal b’appoġġ għal ħuthom il-midlukin. Xi żminijiet eċċitanti qegħdin ngħixu fihom! X’għaxqa li tara l-iskop taʼ Jehovah javanza lejn it-twettiq tiegħu! (Efesin 1:9, 10; 3:10-12; Apokalissi 14:1; 19:7, 9) U kemm jappoġġjaw bil-ferħ in-ngħaġ l-oħrajn lil ħuthom il-midlukin hekk kif iż-żewġ gruppi jaqdu flimkien bħala “merħla waħda” taħt “ragħaj wieħed” f’sottomissjoni lejn is-Sultan, Ġesù Kristu, u għall-glorja tal-kbir Sovran Universali, Alla Jehovah!—Ġwann 10:16; Filippin 2:9-11. (w97 5/15)
[Noti taʼ taħt]
a Ara l-ħarġa taʼ It-Torri tal-Għassa, taʼ l-1 t’Ottubru, 1981, paġni 7-16.
b Per eżempju, b’seħħ mill-1914, “The Photo-Drama of Creation”—preżentazzjoni viżwali u rrekordjata f’erbaʼ partijiet—intweriet lil udjenzi f’teatri ppakkjati mal-Punent kollu.
c Dwar x’jistgħu jkunu xi raġunijiet għala xi Kristjani Lhud kienu żelużi għal-Liġi, ara Insight on the Scriptures, ippubblikat mill-Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc., it-Tieni Volum, paġni 1163-4.
d Ara The Watchtower tal-15 t’Awissu, 1990, paġni 30-1; u tal-15 taʼ Diċembru, 1990, paġna 30.
Tistaʼ Tispjega?
◻ L-organizzazzjoni t’Alla kif imxiet ’il quddiem fl-ewwel seklu?
◻ Il-Ġemgħa li Tiggverna kif żviluppat fl-istorja moderna tax-Xhieda taʼ Jehovah?
◻ Liema Skritturi jawtorizzaw l-għoti t’awtorità lin-ngħaġ l-oħrajn fl-organizzazzjoni taʼ Jehovah?
◻ “Kull ma hu fis-sema” u “kull ma hu fl-art” kif inġabru flimkien fi Kristu?
[Stampa f’paġna 14]
Saħansitra meta l-membri oriġinali tagħha ma baqgħux f’Ġerusalemm, ġemgħa li tiggverna baqgħet topera hemmhekk
[Stampi f’paġna 16]
Kristjani maturi midlukin kienu barka għan-nies taʼ Jehovah
C. T. Russell 1884-1916
J. F. Rutherford 1916-42
N. H. Knorr 1942-77
F. W. Franz 1977-92
M. G. Henschel 1992-