Mayo
Domingo 1 tí mayo
Xi̱keʼévara ña̱ xi̱ka̱ʼa̱nna xíʼinra (Luc. 2:51).
Tá ni̱xi̱yo loʼo ta̱ Jesús xi̱niso̱ʼovara ña̱ xi̱ka̱ʼa̱n na̱ yivára. Ndiʼi tiempo ka̱ndíxara ña̱ ni̱ka̱ʼa̱nna xíʼinra ta va̱ása níndakanixi̱níra ña̱ xíni̱níkara nu̱ú ta̱ José xíʼin ñá María. Ta saátu chi̱ka̱a̱níra ndee̱ ña̱ vií keʼéra chiñu ña̱ xi̱kuumiíra xa̱ʼa̱ ña̱ xi̱kuura se̱ʼena ta̱ nu̱ú. Saátu chi̱ka̱a̱níra ndee̱ ña̱ sakuaʼara chiñu ña̱ xi̱keʼé yivá ndáʼvira ña̱ va̱ʼa taxira ña̱ xíniñúʼu na̱ veʼera. Sana na̱túʼun na̱ yivá ta̱ Jesús xíʼinra xa̱ʼa̱ milagro ña̱ ke̱ʼé Ndióxi̱ ña̱ va̱ʼa ka̱kura, ta saátu ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n na̱ ángel xa̱ʼa̱ra (Luc. 2:8-19, 25-38). Soo su̱ví ña̱yóʼo kuití níkunda̱a̱-ini ta̱ Jesús xa̱ʼa̱. Saáchi ka̱ʼvitu miíra tu̱ʼun Ndióxi̱, ¿nda̱chun va̱ʼa kúnda̱a̱-iniyó ña̱ viíní ka̱ʼvira ña̱yóʼo? Saáchi tá ni̱xi̱yo loʼokara, na̱ maestro ña̱ ñuu Jerusalén nda̱kanda̱ní-inina xa̱ʼa̱ ña̱ xi̱kunda̱a̱-inira xa̱ʼa̱ ku̱a̱ʼání ña̱ʼa, ta va̱ʼaní xi̱ndakuiinra (Luc. 2:46, 47). Ni 12 kuití ku̱i̱ya̱ xi̱kuumií ta̱ Jesús soo va̱ása níxi̱ka-inira ña̱ kúúra se̱ʼe Jehová (Luc. 2:42, 43, 49). w20.10 29 párr. 13, 14
Lunes 2 tí mayo
Nda̱taku ta̱ Cristo (1 Cor. 15:12).
Ndáyáʼviní kandíxayó ña̱ nda̱taku ta̱ Jesús, saáchi saá kúú ña̱ kivi kandíxayó ña̱ ndataku na̱ ni̱xi̱ʼi̱. Tá ki̱xáʼa ta̱ Pablo káʼa̱nra xa̱ʼa̱ ña̱ ndataku na̱ ni̱xi̱ʼi̱, ni̱ka̱ʼa̱nra xa̱ʼa̱ u̱ni̱ ña̱ ndáyáʼviní: “ta̱ Cristo ni̱xi̱ʼi̱ra xa̱ʼa̱ ku̱a̱chiyó”, “ni̱nduxu̱nra” ta “ti̱xin ña̱ u̱ni̱ ki̱vi̱ nda̱takura, nda̱a̱ táki̱ʼva káchi tu̱ʼun Ndióxi̱” (1 Cor. 15:3, 4). Ña̱ ni̱xi̱ʼi̱ ta̱ Jesús, ña̱ ni̱nduxu̱nra ta saátu ña̱ nda̱takura, ¿nda̱chun ndáyáʼviní ña̱yóʼo nu̱úyó? Ta̱ profeta Isaías ni̱ka̱ʼa̱nra ña̱ kaʼnína ta̱ Mesías, ta sandúxu̱nnara tañu na̱ yiví na̱ ke̱ʼé ña̱ va̱ása va̱ʼa. Soo íyo inkaka ña̱ ni̱ka̱ʼa̱nra: ña̱ ndakiʼinra ku̱a̱chi ku̱a̱ʼání na̱ yiví. ¿Ndáa ki̱ʼva ke̱ʼé ta̱ Jesús ña̱yóʼo? Ke̱ʼéraña tá ni̱xi̱ʼi̱ra xa̱ʼa̱ ku̱a̱chiyó (Is. 53:8, 9, 12; Mat. 20:28; Rom. 5:8). Ña̱kán, ña̱ ni̱xi̱ʼi̱ ta̱ Jesús, ña̱ ni̱ndu̱xu̱nra xíʼin ña̱ nda̱takura, chíndeétáʼanña xíʼinyó ña̱ kandíxayó ña̱ sa̱ñáyó ndaʼa̱ ku̱a̱chi, ña̱ va̱ása kuvikayó ta saátu ña̱ ndikóyó kuniyó na̱ táʼanyó na̱ ni̱xi̱ʼi̱. w20.12 2, 3 párr. 4-6; 5 párr. 11
Martes 3 tí mayo
Tá íyo iin na̱ kivi ka̱ʼa̱n ña̱ va̱ʼaní íyo ña̱ kéʼéna, yi̱ʼi̱ kúú ta̱ kivi ka̱ʼa̱n ña̱ va̱ʼaníka íyo ña̱ kéʼíi̱ (Filip. 3:4).
Ta̱ apóstol Pablo xi̱natúʼun ni̱ʼira xíʼin na̱ yiví ti̱xin ña̱ sinagoga. Tá kúú, chí Tesalónica ki̱ʼva u̱ni̱ sábado na̱túʼunra xíʼin na̱ judío xa̱ʼa̱ tu̱ʼun Ndióxi̱ (Hech. 17:1, 2). Ta va̱ʼaní xi̱kunira tá xi̱natúʼunra xíʼinna ti̱xin ña̱ sinagoga, chi xa̱ʼnura nda̱a̱ táki̱ʼva xáʼnu na̱ judío (Hech. 26:4, 5). Va̱ʼaní xi̱kunda̱a̱-inira xíʼin ña̱ xi̱ndoʼo na̱ judío, ña̱kán va̱ása níxiyi̱ʼvíra natúʼunra xíʼinna (Filip. 3:5). Na̱ sáa̱-ini xíni ta̱ Pablo i̱xandúxana xíʼinra ña̱ kitara ña̱ ñuu Tesalónica ta saátu ke̱ʼéna xíʼinra chí Berea, ña̱kán nda̱kiʼinra ku̱a̱ʼa̱nra chí Atenas. Tá ni̱xa̱a̱ra kán, tuku “ki̱xáʼara nátúʼunra xíʼin na̱ judío xíʼin inkaka na̱ yiví na̱ xi̱ndasakáʼnu Ndióxi̱, ini ña̱ sinagoga” (Hech. 17:17). Soo tá xi̱natúʼunra nu̱ú ya̱ʼvi, na̱ yiví na̱ xi̱ndani̱ʼíra xa̱a̱ síín íyona. Sava na̱yóʼo xi̱kuu na̱ ndíchi xíʼin na̱ inka ñuu, ta ña̱ xi̱sanáʼa̱ ta̱ Pablo iin ña̱ xa̱á xi̱kuuña nu̱úna. Ni̱ka̱ʼa̱nna xíʼinra: “Káʼún xa̱ʼa̱ ña̱ʼa ña̱ va̱ása xíni̱ndi̱ xa̱ʼa̱” (Hech. 17:18-20). w20.04 9 párr. 5, 6
Miércoles 4 tí mayo
Tá kúni̱i̱ keʼíi̱ ña̱ va̱ʼa, ña̱ va̱ása va̱ʼa kúú ña̱ ndíka̱a̱-inii̱ (Rom. 7:21).
Ná va̱ása ndakanixi̱níyó ña̱ va̱ása ndáyáʼvikayó. Ndiʼivayó kéʼéyó ña̱ va̱ása va̱ʼa, soo xa̱ʼa̱ ña̱ va̱ʼa-ini Jehová xíʼinyó ta saátu xa̱ʼa̱ ña̱ ni̱xi̱ʼi̱ se̱ʼera xa̱ʼa̱yó, kivi ixakáʼnu-inira xa̱ʼa̱ ku̱a̱chiyó (Efes. 1:7; 1 Juan 4:10). Tá ndákava-iniyó kivi ka̱ʼa̱nyó xíʼin na̱ hermano chi na̱yóʼo íyona nda̱a̱ táki̱ʼva íyo na̱ veʼeyó. Na̱yóʼo kivi sandíkona-iniyó ta viíní kuniso̱ʼona tá ná natúʼunyó xíʼinna (Prov. 12:25; 1 Tes. 5:14). Iin ñá hermana ñá naní Joy ñá íyo chí ñuu Nigeria, ñá chíka̱a̱ ndee̱ ña̱ va̱ása ndakava-iniñá káchiñá: “Tá kǒo na̱ hermano chíndeétáʼan xíʼi̱n, va̱ása kuchiñui̱ keʼíi̱ nda̱a̱ ni iin ña̱ʼa. Chi xa̱ʼa̱ ña̱ chíndeétáʼanna xíʼi̱n kúnda̱a̱-inii̱ ña̱ ndákuiinva Jehová oración ña̱ kéʼíi̱ nu̱úra. Ta saátu sánáʼa̱na yi̱ʼi̱ ña̱ chika̱i̱ ndee̱ xíʼin na̱ kúsuchí-ini”. Ña̱ nda̱a̱ kúú ña̱ su̱ví ndiʼi tiempo kiʼin na̱ hermano kuenta á ndákava-iniyó, ña̱kán miíyó kúú na̱ xíniñúʼu ka̱ʼa̱n xíʼinna ña̱ ná chindeétáʼanna xíʼinyó. w20.12 23, 24 párr. 7, 8
Jueves 5 tí mayo
Káʼi̱n xíʼinndó ña̱ kúúndó migoi̱ (Juan 15:15).
Ña̱ va̱ʼa xa̱a̱ u̱vi̱ na̱ yiví kutáʼan viína, xíniñúʼu ku̱a̱ʼá tiempo kutáʼanna, ka̱ʼa̱nna xa̱ʼa̱ ña̱ ndákanixi̱nína xíʼin xa̱ʼa̱ ña̱ ndóʼona. Soo tá ndákanixi̱níyó xa̱ʼa̱ ña̱ xa̱a̱yó kooyó migo ta̱ Jesús, túviyó ña̱ yo̱ʼvi̱ní keʼéyó ña̱yóʼo. Saáchi va̱ása xíninu̱úyó ta̱ Jesús, ta ña̱yóʼo kúú ña̱ ndo̱ʼo ku̱a̱ʼání na̱ cristiano na̱ ni̱xi̱yo tá siglo nu̱ú. Soo ni saá, ta̱ apóstol Pedro ni̱ka̱ʼa̱nra ña̱yóʼo xíʼinna: “Ni kǒo níxinindóra, soo kúʼvi̱va-inindó xínindóra. Ni kǒora xítondó vitin, soo kándíxavandóra” (1 Ped. 1:8). Ña̱kán, va̱ása xíniñúʼu kuninu̱úvíyó ta̱ Jesús ña̱ va̱ʼa kooyó migora. Ta saátu va̱ása kívi ka̱ʼa̱nyó xíʼin ta̱ Jesús. Tá kéʼéyó oración xíʼin Jehová kúú ña̱ káʼa̱nyó. Ña̱ nda̱a̱ kúú ña̱ tá kéʼéyó oración xíniñúʼuyó ki̱vi̱ ta̱ Jesús, soo va̱ása káʼa̱nyó xíʼin miíra. Ta̱ Jesús va̱ása kúni̱ra ña̱ ná ka̱ʼa̱nyó xíʼin miíra, chi ña̱ oración iin kítáʼanña xíʼin ña̱ ndásakáʼnuyó Jehová, ta iinlá miíra xíniñúʼu ndasakáʼnuyó (Mat. 4:10). Soo ni saá, kiviva na̱ʼa̱yó ña̱ kúʼvi̱-iniyó xíniyó ta̱ Jesús. w20.04 20 párr. 1-3
Viernes 6 tí mayo
[Ndióxi̱] taxi ndee̱ ndaʼa̱ndó, miíra chindeétáʼan xíʼinndó ña̱ nda̱kú koo inindó (1 Ped. 5:10).
Na̱ xi̱xinu chí Grecia tá tiempo xi̱naʼá, xi̱xiniñúʼu ya̱ʼana nu̱ú sava ña̱ xi̱ ixayo̱ʼvi̱ xíʼinna, tá kúú ña̱ ku̱naana á ña̱ kúʼvi̱na. Soo iinlá ña̱ kivi chindeétáʼan xíʼinna kúú ndee̱ miína ta saátu ña̱ sa̱náʼa̱nana. Nda̱a̱ táki̱ʼva íyo na̱kán, saátu sánáʼa̱na miíyó ña̱ va̱ʼa kunuyó ta ndakiʼinyó ña̱ kutakuyó. Soo miíyó kúúmiíyó iin ña̱ va̱ʼaníka: kúúmiíyó ku̱a̱ʼání ndee̱ chi Jehová kúú ta̱ táxiña ndaʼa̱yó. Tá ná taxiyó ña̱ chindeétáʼanra xíʼinyó, káʼa̱nra ña̱ sanáʼa̱ra miíyó ta saátu chindeétáʼanra xíʼinyó ña̱ ndakú kooyó. Ta̱ apóstol Pablo xi̱niñúʼu kundeé-inira nu̱ú ku̱a̱ʼání tu̱ndóʼo. Tá kúú ña̱ xi̱ka̱ʼa̱nna ña̱ va̱ása va̱ʼa xíʼinra ta xi̱ ixandi̱va̱ʼana xíʼinra, ta sava yichi̱ vitá xi̱kunira, ta saátu xi̱niñúʼu kundeé-inira xa̱ʼa̱ ña̱ xi̱ndoʼora nda̱a̱ táki̱ʼva ndóʼo na̱ ndíka̱a̱ iin iñú ku̱ñu (2 Cor. 12:7). Soo va̱ása nítaxira ña̱ sándakava ndiʼi ña̱yóʼo inira, chi nda̱kundeéra chi̱ka̱a̱ra ndee̱ ña̱ kandíxakara Jehová (2 Cor. 12:9, 10). Xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo, ndiʼi tiempo chi̱ndeétáʼan Jehová xíʼinra. w20.04 29 párr. 13, 14
Sábado 7 tí mayo
Ni iinna kǒo kivi kixi nu̱úi̱ tá su̱ví yivái̱ ta̱ chi̱ndaʼá yi̱ʼi̱ kúú ta̱ níkanana (Juan 6:44).
Kúúmiíyó inka ña̱ ku̱i̱ká ña̱ va̱ása kívi kuniyó: ña̱ káchíñuyó xíʼin Jehová, ta̱ Jesús xíʼin na̱ ángel (2 Cor. 6:1). Chíndeétáʼanna xíʼinyó tá ku̱a̱ʼa̱nyó natúʼunyó xíʼin na̱ yiví. Ta̱ Pablo ni̱ka̱ʼa̱nra ña̱ miíra xíʼin inkakana xi̱kuuna na̱ káchíñu xíʼin Ndióxi̱ (1 Cor. 3:9). Ta saátu tá ku̱a̱ʼa̱nyó natúʼunyó xíʼin na̱ yiví, kúúyó na̱ chíndeétáʼan xíʼin ta̱ Jesús. Ná ndakaʼányó chi tá xa̱ʼnda ta̱ Jesús chiñu nu̱ú na̱ discípulora ña̱ ku̱ʼu̱nna sanáʼa̱na na̱ yiví ña̱ kundiku̱nnara, ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinna: “Koi̱ xíʼinndó” (Mat. 28:19, 20). ¿Á chíndeétáʼan na̱ ángel xíʼinyó? Táxiníyó tíxa̱ʼvi xa̱ʼa̱ ña̱ chíndeétáʼan na̱ ángel xíʼinyó tá ku̱a̱ʼa̱nyó natúʼunyó xíʼin na̱ yiví (Apoc. 14:6). ¿Ndáaña va̱ʼa ndákiʼinyó xa̱ʼa̱ ña̱ chíndeétáʼan Jehová xíʼinyó? Nda̱a̱ táki̱ʼva íyo na̱ chíʼi saá íyoyó tá ku̱a̱ʼa̱nyó natúʼunyó xíʼin na̱ yiví xa̱ʼa̱ Reino Ndióxi̱, ta sava ña̱ si̱ʼva̱ yóʼo xáa̱ña nda̱a̱ níma̱na ta kíxáʼaña xáʼnuña (Mat. 13:18, 23). Ta, ¿ndáana sákuaʼnu ña̱ si̱ʼva̱ yóʼo ña̱ va̱ʼa taxiña ku̱i̱ʼi? Ta̱ Jesús ni̱ka̱ʼa̱nra xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo nu̱ú texto ña̱ káʼviyó ki̱vi̱ vitin. w20.05 30 párr. 14, 15
Domingo 8 tí mayo
Va̱ása taxindó ña̱ nasama ña̱ ñuyǐví yóʼo miíndó (Rom. 12:2).
Tiempo vitin ku̱a̱ʼání na̱ ti̱ndaʼa̱ sándakootáʼanna. Ta saátu íyo sava na̱ familia va̱ása xíni̱táʼanna ni iin veʼe ndóona. Iin ta̱ táxi consejo ndaʼa̱ na̱ familia káchira: “Siʼína, yivána xíʼin se̱ʼena va̱ása nátúʼunna xíʼin táʼanna, saáchi ku̱a̱ʼání tiempo xítona nu̱ú computadora, tableta, teléfono á sísikína videojuego. Ni inkáchi veʼe ndóona soo va̱ása xíni̱táʼanna”. Kǒo kúni̱yó keʼéyó nda̱a̱ táki̱ʼva kéʼé na̱ ñuyǐví yóʼo, tasaá va̱ása na̱ʼa̱kayó ña̱ kúʼvi̱-iniyó xínitáʼanyó. Chi ña̱ kúni̱yó keʼéyó kúú ña̱ ndakundeéyó na̱ʼa̱yó ña̱ kúʼvi̱-iniyó xíniyó na̱ veʼeyó, ta saátu na̱ hermano na̱ íyo ti̱xin congregación (Rom. 12:10). ¿Ndáa ki̱ʼva keʼéyó ña̱yóʼo? Nda̱a̱ táki̱ʼva kúʼvi̱-iniyó xíniyó na̱ veʼeyó ta va̱ʼaní kítáʼanyó xíʼinna, saá xíniñúʼu kuʼvi̱-iniyó kuniyó na̱ hermanoyó chi nda̱a̱ táki̱ʼva íyo na̱ veʼeyó saá íyona. Tá náʼa̱yó ña̱ kúʼvi̱-iniyó xíniyó na̱ hermanoyó, saá kúú ña̱ chíndeétáʼanyó xíʼin táʼanyó ña̱ inkáchi kachíñuyó nu̱ú Jehová (Miq. 2:12). w21.01 20 párr. 1, 2
Lunes 9 tí mayo
Iin ndasaún níma̱i̱ ña̱ va̱ʼa ná yi̱ʼvíi̱ kunii̱ ki̱vi̱ún (Sal. 86:11).
Tá vií kítáʼan iin equipo na̱ sísikí kuchiñuvana soo na̱ va̱ása vií kítáʼan va̱ása kuchiñuvína. Níma̱yó kivi kooña nda̱a̱ táki̱ʼva íyo na̱ equipo na̱ va̱ʼaní kítáʼan, tá ña̱ ndákanixi̱níyó xíʼin ña̱ kúni̱yó keʼéyó kúú chiñu Jehová. Soo ná ndakaʼányó chi ta̱ Ndi̱va̱ʼa kúni̱níra ndataʼvíra níma̱yó. Ta saátu kúni̱ra ña̱ ná ixayo̱ʼvi̱ña xíʼinyó keʼéyó ña̱ kúni̱ Jehová, ta ná kuni̱kayó keʼéyó ña̱ va̱ása va̱ʼa. Tá kúni̱yó kachíñuyó nu̱ú Jehová xíniñúʼu keʼéyóña xíʼin ndiʼi níma̱yó (Mat. 22:36-38). Ná va̱ása taxiyó ña̱ ndataʼví ta̱ Ndi̱va̱ʼa níma̱yó. Ná ndukúyó nu̱ú Jehová táʼan ña̱ ndu̱kú ta̱ David: “Iin ndasaún níma̱i̱ ña̱ va̱ʼa ná yi̱ʼvíi̱ kunii̱ ki̱vi̱ún”. Ná chika̱a̱yó ndee̱ ña̱ keʼéyó ña̱ káʼa̱n ña̱yóʼo. Ta ndiʼi ña̱ ndáka̱xinyó keʼéyó ná na̱ʼa̱ña ña̱ íxato̱ʼóyó ki̱vi̱ Ndióxi̱. Tá saá kéʼéyó, viíníka na̱ʼa̱yó ña̱ kúúyó testigo Jehová (Prov. 27:11). Ta ndiʼi miíyó kivi ka̱ʼa̱nyó ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ profeta Miqueas: “Kakayó yichi̱ Jehová Ndióxi̱yó ndiʼi tiempo” (Miq. 4:5). w20.06 13 párr. 17, 18
Martes 10 tí mayo
Ta sa̱a̱níra ta ku̱ʼu̱nra sandíʼi-xa̱ʼa̱ra ku̱a̱ʼánína (Dan. 11:44).
Sa̱a̱ní Ndióxi̱ ta̱ kúúmií ndiʼi ndee̱ xa̱ʼa̱ ña̱ keʼé ta̱ rey ña̱ norte ta saátu na̱ chíñu ñuyǐví yóʼo, ta xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo kixáʼa ña̱ Armagedón (Apoc. 16:14, 16). Tá ná kuu ña̱yóʼo, ta̱ rey ña̱ norte “ndiʼi-xa̱ʼa̱ra ta kǒo nda̱a̱ ni iin na̱ chindeétáʼan xíʼinra” (Dan. 11:45). Ta saátu kundoʼo na̱ inka ñuu, na̱ kúú Gog ña̱ Magog. Inka versículo ña̱ va̱xi nu̱ú ña̱ profecía ta̱ Daniel káʼa̱nkaña ndáa ki̱ʼva ndiʼi-xa̱ʼa̱ ta̱ rey ña̱ norte xíʼin na̱ kítáʼan xíʼinra, ta saátu ndáa ki̱ʼva ka̱kuyó (Dan. 12:1). ¿Ndáaña kúni̱ kachi ña̱ versículo yóʼo? Miguel kúú inka ki̱vi̱ ña̱ ndákiʼin ta̱ kúú Rey nu̱úyó, ta̱ Cristo Jesús. Nda̱a̱ tá ku̱i̱ya̱ 1914 chíndeétáʼanra xíʼin na̱ ñuu Ndióxi̱, tá ki̱xáʼara xáʼndachíñura chí ndi̱ví. Ta chí nu̱únínu sandíʼi-xa̱ʼa̱ra na̱ sáa̱-ini xíniñaʼá ti̱xin guerra ña̱ Armagedón. Tá ná kixáʼa guerra yóʼo saá kúú ña̱ ndiʼi tu̱ndóʼo káʼnu ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Daniel xa̱ʼa̱ (Apoc. 6:2; 7:14). w20.05 15, 16 párr. 15-17
Miércoles 11 tí mayo
Nda̱kiʼinna ta̱ José ku̱a̱ʼa̱n xíʼinna chí ñuu Egipto (Gén. 39:1).
Ta̱ José va̱ása níkivi nasamara ña̱ ndo̱ʼora tá xi̱kuura esclavo, ta saátu kǒo ña̱ níkivi keʼéra tá xi̱ndika̱a̱ra veʼeka̱a. ¿Ndáaña ke̱ʼéra ña̱ kǒo níndakava-inira? Chi̱ka̱a̱ra ndee̱ ña̱ vií ke̱ʼéra chiñu ña̱ ta̱xina ndaʼa̱ra, ta va̱ása níndakanixi̱níra xa̱ʼa̱ ña̱ va̱ása kívi keʼéra. Soo ña̱ xi̱ndayáʼvika nu̱úra kúú ña̱ sakúsi̱íra-ini Jehová, ta xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo ta̱xira bendición ndaʼa̱ ta̱ José ta vií ka̱na ndiʼi ña̱ ke̱ʼéra (Gén. 39:21-23). Ña̱ ndo̱ʼo ta̱ José sándakaʼánña miíyó ña̱ nu̱ú ñuyǐví ña̱ ndóoyó kivi ixandi̱va̱ʼa na̱ yiví xíʼinyó. Ta sana nda̱a̱ kivi saxóʼvi̱ iin na̱ hermano miíyó. Soo tá ná kandíxayó ña̱ chindeétáʼan Jehová xíʼinyó ta kundaara miíyó, va̱ása ndakava-iniyó ta kǒo sandákooyó ña̱ kachíñuyó nu̱úra (Sal. 62:6, 7; 1 Ped. 5:10). Iin ta̱ loʼova kúú ta̱ José tá ta̱xi Jehová ña̱ ná xa̱níra. Xíʼin ña̱yóʼo kúnda̱a̱-iniyó ña̱ ndáa-ini Jehová na̱ va̱lí na̱ káchíñu nu̱úra. Ta tiempo vitin íyo ku̱a̱ʼání na̱ va̱lí na̱ kándíxa Jehová nda̱a̱ táki̱ʼva ke̱ʼé ta̱ José, ta sava na̱yóʼo ñúʼuna veʼeka̱a xa̱ʼa̱ ña̱ kúni̱na nda̱kú koo inina xíʼinra (Sal. 110:3). w20.12 16 párr. 3; 17 párr. 5, 7
Jueves 12 tí mayo
Ka̱nana na̱ apóstol, ta ka̱ninana ta ni̱ka̱ʼa̱nna xíʼinna ña̱ ná kǒo ka̱ʼa̱nkana xa̱ʼa̱ ki̱vi̱ ta̱ Jesús (Hech. 5:40).
Ta̱ apóstol Pedro xíʼin ta̱ Juan xi̱kusi̱í-inina xa̱ʼa̱ ña̱ xi̱ ixandi̱va̱ʼana xíʼinna chi xi̱kuuna discípulo ta̱ Jesús ta xi̱sanáʼa̱na inkana xa̱ʼa̱ra (Hech. 4:18-21; 5:27-29, 41, 42). Na̱ cristiano na̱ ni̱xi̱yo tá siglo nu̱ú va̱ása níkukaʼan nu̱úna xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo. Saáchi na̱yóʼo ku̱a̱ʼáka ña̱ va̱ʼa ke̱ʼéna xa̱ʼa̱ na̱ yiví, nu̱úka na̱ xi̱sa̱a̱-ini xi̱xiniñaʼá. Tá kúú, sava na̱yóʼo xíʼin ndee̱ espíritu santo ka̱ʼyína sava táʼví ña̱ va̱xi nu̱ú Biblia ta ña̱yóʼo xa̱a̱ chíndeétáʼanníña xíʼin ku̱a̱ʼání na̱ yiví. Ta Reino ña̱ xi̱natúʼunna xa̱ʼa̱, vitin xa̱a̱ xáʼndachíñuña chí ndiví ta si̱lóʼo kúma̱ní ta kaʼndachíñuña nu̱ú iníísaá ñuyǐví (Mat. 24:14). Soo na̱ chíñu na̱ i̱xandi̱va̱ʼa xíʼinna xa̱a̱ ndi̱ʼi-xa̱ʼa̱na. Ta, na̱ cristiano yóʼo xa̱a̱ xáʼndachíñuna chí ndiví tiempo vitin. Soo na̱ xi̱ ixandi̱va̱ʼa xíʼinna xa̱a̱ ni̱xi̱ʼi̱vana, tá sana ná ndataku na̱yóʼo, Reino ña̱ xi̱natúʼun na̱ cristiano xa̱ʼa̱ kúú ña̱ kaʼndachíñu nu̱úna (Apoc. 5:10). w20.07 15 párr. 4
Viernes 13 tí mayo
[Ta̱ Abrahán] xi̱ndatura ndakiʼinra ñuu ña̱ va̱ʼaní na̱kuva̱ʼa, ta Ndióxi̱ kúú ta̱ ni̱ka̱ʼa̱n ndáa ki̱ʼva kooña ta ke̱ʼéraña (Heb. 11:10).
Xa̱ʼa̱ ña̱ xi̱kandíxaní ta̱ Abrahán ña̱ saxínu Ndióxi̱ ña̱ ki̱ndoora xíʼinra, nda̱a̱ táki̱ʼva íyo ta̱ xi̱ni ta̱ nda̱kaxin Ndióxi̱ ña̱ koora Rey ti̱xin Reino kán saá ni̱xi̱yora. Xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo, ta̱ Jesús ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼin na̱ judío: “Ta̱ Abrahán, yivá miíndó, xi̱kusi̱íní-inira tá xi̱ndakanixi̱níra ña̱ kunira ki̱vi̱ ña̱ kixai̱, ta xi̱nivaraña ta ni̱kusi̱í-inira” (Juan 8:56). Ta̱ Abrahán xi̱kunda̱a̱va-inira ña̱ na̱ se̱ʼera xa̱a̱na kitáʼanna xíʼin Reino Ndióxi̱, ta chi̱ka̱a̱-inira ña̱ kundatura ná saxínu Jehová ña̱ ki̱ndoora xíʼinra. ¿Ndáa ki̱ʼva ni̱na̱ʼa̱ ta̱ Abrahán ña̱ xi̱ndatura ndakiʼinra “ñuu” á Reino ña̱ i̱xandúvi Ndióxi̱? Va̱ása níxi̱yora iin ñuu nu̱ú kivi kaʼndachíñu na̱ yiví nu̱úra, ta ni va̱ása níchindeétáʼanra xíʼin nda̱a̱ ni iin na̱ chíñu. Ta ni va̱ása níkuni̱ra kaʼndachíñura. Ña̱ ke̱ʼéra kúú ña̱ ndiʼi tiempo xi̱niso̱ʼora ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n Jehová xíʼinra ta xi̱ndatura ña̱ ná saxínura ña̱ ki̱ndoora xíʼinra. Tasaá ni̱na̱ʼa̱ra ña̱ xi̱kandíxaníra Ndióxi̱. w20.08 3 párr. 4, 5
Sábado 14 tí mayo
Na̱ xa̱a̱ ni̱xi̱ʼi̱ xa̱a̱ ndo̱ova ku̱a̱china (Rom. 6:7).
Jehová káʼa̱nra ña̱ nda̱a̱ ni iinna va̱ása ka̱ʼa̱nna: “Kue̱ʼe̱ kúúmií” tá ná kaʼndachíñu ta̱ Jesús (Is. 33:24). Ña̱kán, tá ná sandátaku Ndióxi̱ na̱ ni̱xi̱ʼi̱ va̱ása kuumiíkana kue̱ʼe̱. Soo ña̱yóʼo va̱ása kúni̱ kachiña ña̱ va̱ása kuumiíkana ku̱a̱chi. Chi tá saá ná koona sana va̱ása ndakuniyóna. Ti̱xin ña̱ mil ku̱i̱ya̱ ña̱ kaʼndachíñu ta̱ Cristo loʼo tá loʼo va̱ása kuumiíka na̱ yiví ku̱a̱chi. Tá ná ndiʼi ña̱ mil ku̱i̱ya̱, ta̱ Jesús ndataxira ña̱ xáʼndachíñura ndaʼa̱ yivára. Chi xa̱a̱ saxínuña ndiʼi ña̱ kúni̱ Jehová, ta iin ña̱yóʼo kúú ña̱ va̱ása kuumiíka na̱ yiví ku̱a̱chi (1 Cor. 15:24-28; Apoc. 20:1-3). Ná ndakanixi̱níyó xa̱ʼa̱ ña̱ keʼéyó tá ná ndikóyó kuniyó na̱ táʼanyó na̱ ni̱xi̱ʼi̱. ¿Á ku̱a̱ku̱yó? ¿Á kuakuyó xa̱ʼa̱ ña̱ kusi̱íní-iniyó? ¿Á katayó nu̱ú Jehová xa̱ʼa̱ ña̱ kusi̱íní-iniyó? Va̱ása kúnda̱a̱-iniyó á keʼéyó ña̱yóʼo, soo ña̱ kúnda̱a̱-iniyó kúú ña̱ kuʼvi̱níka-iniyó kuniyó yiváyó xíʼin se̱ʼera chi sandátakuna na̱ ni̱xi̱ʼi̱. w20.08 16 párr. 9, 10
Domingo 15 tí mayo
Ndióxi̱ kúú ta̱ táxi ña̱ keʼé iin tá iinna, ta xa̱a̱ síín síín íyoña (1 Cor. 7:7).
Ta̱ apóstol Pablo ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼin na̱ cristiano ña̱ ná ndakanixi̱nína xa̱ʼa̱ ña̱ kachíñuna nu̱ú Ndióxi̱ ta va̱ása tindaʼa̱na (1 Corintios 7:8, 9). Ta̱ Pablo kǒo níndakanixi̱níra ña̱ va̱ása ndáyáʼvi na̱ ta̱ʼán tindaʼa̱ nu̱ú na̱ xa̱a̱ ti̱ndaʼa̱. Ta nda̱kaxinra ta̱ Timoteo ta̱ ta̱ʼán tindaʼa̱, ña̱ va̱ʼa keʼéra chiñu ña̱ ndáyáʼviní (Filip. 2:19-22). Ña̱kán, va̱ása va̱ʼa ndakanixi̱níyó ña̱ xíni̱ka iin ta̱ hermano keʼéra iin chiñu á va̱ása xíni̱ra, xa̱ʼa̱ ña̱ ti̱ndaʼa̱ra á xa̱ʼa̱ ña̱ va̱ása nítindaʼa̱ra (1 Cor. 7:32-35, 38). Ni ta̱ Jesús ni ta̱ Pablo va̱ása nísanáʼa̱na ña̱ xíniñúʼu tindaʼa̱ iinna á va̱ása xíniñúʼu tindaʼa̱na. Tá saá, ¿ndáaña xíniñúʼu ndakanixi̱níyó xa̱ʼa̱ ña̱ tíndaʼa̱na á ña̱ va̱ása tíndaʼa̱na? Nu̱ú ña̱ La Atalaya 1 tí octubre ña̱ ku̱i̱ya̱ 2012 va̱ʼaní ni̱ka̱ʼa̱nña xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo: “Mií ña̱ nda̱a̱, ña̱ tindaʼa̱na á ña̱ va̱ása tindaʼa̱na iin regalo ña̱ táxi Ndióxi̱ ndaʼa̱na kúúña. [...] Jehová va̱ása ndákanixi̱níra ña̱ na̱ va̱ása nítindaʼa̱ xíniñúʼu kukaʼan nu̱úna á kusuchí-inina xa̱ʼa̱ ña̱ va̱ása níkeʼéna ña̱yóʼo”. Xíʼin ña̱yóʼo káxi kúnda̱a̱-iniyó, ña̱ xíniñúʼu ixato̱ʼóyó na̱ hermano na̱ va̱ása nítindaʼa̱ na̱ íyo ti̱xin congregación. w20.08 28 párr. 8, 9
Lunes 16 tí mayo
Ni iinna va̱ása xíni̱ hora xíʼin ki̱vi̱, [...] mitúʼun yivái̱ xíni̱ (Mat. 24:36).
Sava país, na̱ yiví va̱ʼaní xíniso̱ʼona tu̱ʼun va̱ʼa xa̱ʼa̱ Reino Ndióxi̱, chi va̱ʼaní chíndeétáʼanña xíʼinna. Soo íyo inka país na̱ yiví loʼoníva kútóona sakuaʼana xa̱ʼa̱ Ndióxi̱ á xa̱ʼa̱ Biblia. Ni nda̱a̱ ndáaka ña̱ kéʼé na̱ yiví na̱ íyo territorio ña̱ kúúmiíyó, Jehová kúni̱ra ña̱ ná ndakundeéyó natúʼunyó xíʼinna nda̱a̱ ná ka̱ʼa̱n miíra ña̱ xa̱a̱ ndi̱ʼi chiñu yóʼo. Xa̱a̱ nda̱kaxinva Jehová iin ki̱vi̱ ña̱ va̱ása natúʼunkayó xíʼin na̱ yiví, tasaá “kixaa̱ ña̱ ndiʼi-xa̱ʼa̱ na̱ ñuyǐví” (Mat. 24:14). Ta̱ Jesús ni̱ka̱ʼa̱nra ndáaña kuu ki̱vi̱ nu̱ú ndíʼi ta ndáa ki̱ʼva koo na̱ yiví. Ta saátu ni̱ka̱ʼa̱nra ña̱ kuu ki̱vi̱ nu̱ú ndíʼi yóʼo, kivi chindaʼáña na̱ ndíku̱nñaʼá ña̱ sandákoona ña̱ ku̱ʼu̱nna natúʼunna xa̱ʼa̱ Ndióxi̱ ta kixáʼana kundi̱ʼi̱-inina xa̱ʼa̱ inka ña̱ʼa. Ña̱kán, ni̱ka̱ʼa̱nra ña̱yóʼo xíʼinna: “Kiʼinníndó kuenta” (Mat. 24:42). Tiempo vitin, íyoní ña̱ʼa ña̱ kivi kixáʼayó kundi̱ʼi̱-iniyó xa̱ʼa̱ nda̱a̱ táki̱ʼva ndo̱ʼo na̱ yiví na̱ ni̱xi̱yo tá tiempo ta̱ Noé ta xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo va̱ása níkandíxana ña̱ ni̱ka̱ʼa̱nra (Mat. 24:37-39; 2 Ped. 2:5). Ña̱kán, kúni̱yó kundi̱ʼi̱-iniyó xa̱ʼa̱ iinlá chiñu ña̱ ta̱xi Jehová ndaʼa̱yó. w20.09 8 párr. 1, 2, 4
Martes 17 tí mayo
Ndiʼi na̱ kúni̱ kundiku̱n ta̱ Cristo Jesús, saátu na̱yóʼo ixandi̱va̱ʼa na̱ yiví xíʼinna (2 Tim. 3:12).
Ta̱ Ndi̱va̱ʼa sáa̱níra, ña̱kán ná va̱ása sandáʼviyó miíyó ta ndakanixi̱níyó ña̱ va̱ása kuchiñura keʼéra nda̱a̱ ni iin ña̱ʼa xíʼinyó (Apoc. 12:12). Si̱lóʼo kúma̱ní ta ya̱ʼayó nu̱ú tu̱ndóʼo ña̱ ixayo̱ʼvi̱ xíʼinyó ña̱ kandíxayó Ndióxi̱. Chi kixaa̱ ña̱ gran tribulación. Ña̱ Biblia káchiña ña̱ “nda̱a̱ tá ki̱xáʼa íyo ñuyǐví ta nda̱a̱ tiempo vitin ta̱ʼán kuu iin tu̱ndóʼo táʼan ña̱yóʼo” (Mat. 24:21). Sana tá ná kuu ña̱yóʼo, na̱ veʼeyó koona contrayó, ta na̱ chíñu va̱ása taxikana natúʼunyó xíʼin na̱ yiví xa̱ʼa̱ Ndióxi̱ (Mat. 10:35, 36). Ná ndakanixi̱níyó xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo: “¿Á keʼíi̱ nda̱a̱ táki̱ʼva ke̱ʼé ta̱ rey Asá ta kandíxai̱ ña̱ chindeétáʼan Jehová xíʼi̱n ta kundaara yi̱ʼi̱?” (2 Crón. 14:11). Jehová chíndeétáʼanra xíʼinyó ña̱ koo tu̱ʼvayó ya̱ʼayó nu̱ú tu̱ndóʼo ña̱ koo chí nu̱únínu. Ta xíniñúʼura “ta̱ esclavo ta̱ ndíchiní ta̱ nda̱kúní káchíñu” ña̱ va̱ʼa taxira ña̱ xíniñúʼuyó mií tiempo ña̱ xíniñúʼuyóña, ta ña̱yóʼo chíndeétáʼanña xíʼinyó ña̱ ndakú koo iniyó (Mat. 24:45). Soo iin tá iinyó xíniñúʼu chika̱a̱yó ndee̱ ña̱ kandíxaníkayóra (Heb. 10:38, 39). w20.09 18 párr. 16-18
Miércoles 18 tí mayo
Níma̱ iin ta̱ kúú rey nda̱a̱ táki̱ʼva íyo ti̱kui̱í tá xínu saá íyoña ndaʼa̱ Jehová. Ta nda̱a̱ ndáaka ña̱ kúni̱ra ná keʼéra, ta̱yóʼo kéʼévaraña (Prov. 21:1).
Ña̱ va̱ʼa xi̱nu ña̱ kúni̱ Jehová, kivi kuniñúʼura espíritu santora ña̱ va̱ʼa ná keʼé na̱ kúúmií iin chiñu ña̱ kúni̱ra. Na̱ yiví kivi keʼéna iin chi̱chi yuʼú yu̱ta ña̱ va̱ʼa nasamana nu̱ú ku̱a̱ʼa̱nra, tasaá ku̱ʼu̱nra nu̱ú kúni̱ miína. Ki̱ʼva saá íyo ña̱ kéʼé Jehová, xíniñúʼura espíritu santora ña̱ va̱ʼa nasamara ña̱ ndákanixi̱ní na̱ chíñu tasaá keʼéna sava ña̱ʼa ña̱ va̱ʼa xi̱nu ña̱ kúni̱ra. Tasaá na̱ chíñu yóʼo ndáka̱xinna keʼéna sava ña̱ʼa ña̱ chíndeétáʼan xíʼin na̱ ñuu Ndióxi̱ (chitáʼanña xíʼin Esdras 7:21, 25, 26). ¿Ndáaña kivi keʼé miíyó? Kivi ka̱ʼa̱nyó xíʼin Ndióxi̱ xa̱ʼa̱ na̱ chíñu, ki̱vi̱ xíniñúʼu ndaka̱xinna keʼéna iin ña̱ʼa ña̱ kivi kasi nu̱úyó ña̱ ndasakáʼnuyó Ndióxi̱ (1 Tim. 2:1, 2, nota; Neh. 1:11). Nda̱a̱ táki̱ʼva ke̱ʼé na̱ cristiano na̱ ni̱xi̱yo tá siglo nu̱ú, káʼa̱n ni̱ʼiyó xíʼin Ndióxi̱ xa̱ʼa̱ na̱ hermanoyó na̱ ñúʼu veʼeka̱a (Hech. 12:5; Heb. 13:3). w20.11 15 párr. 13, 14
Jueves 19 tí mayo
Kúáʼanndó nu̱ú ndiʼi na̱ yiví ña̱ iníísaá ñuyǐví ta sanáʼa̱ndóna ña̱ ná kundiku̱nna yi̱ʼi̱. Ta sandákuchindóna (Mat. 28:19).
Tá miíyó kúú na̱ sa̱náʼa̱ iin na̱ yiví xa̱ʼa̱ Biblia, kúsi̱íní-iniyó tá xáa̱na ndákuchina (1 Tes. 2:19, 20). Na̱ sa̱kán nda̱kuchi chíndeétáʼanna xíʼin na̱ sa̱náʼa̱-ñaʼá ña̱ ná ka̱ʼa̱n va̱ʼa inkana xa̱ʼa̱na, ta saátu ña̱ ná ka̱ʼa̱n va̱ʼana xa̱ʼa̱ ndiʼi na̱ congregación (2 Cor. 3:1-3). Kúsi̱íní-iniyó saáchi ti̱xin ku̱mí ku̱i̱ya̱ na̱ hermano ka̱ʼvina xíʼin 10,000,000 na̱ yiví iníísaá nu̱ú ñuʼú. Ti̱xin ku̱mí ku̱i̱ya̱ yóʼo 280,000 na̱ yiví nda̱kuchi iin tá iin ku̱i̱ya̱. Ña̱yóʼo náʼa̱ña nu̱úyó ña̱ íyo ku̱a̱ʼáka na̱ sákuaʼa xa̱ʼa̱ Biblia na̱ kivi xa̱a̱ ndakuchi. ¿Ndáa ki̱ʼva chindeétáʼanyó xíʼinna? Xa̱ʼa̱ ña̱ kúee íyo ini Jehová táxikara tiempo ndaʼa̱ na̱ yiví yóʼo ña̱ va̱ʼa xa̱a̱na koona discípulo ta̱ Cristo. Kúnda̱a̱-iniyó ña̱ si̱lóʼoní tiempo kíndo̱o, ña̱kán kúni̱yó chindeétáʼanyó xíʼinna ña̱ kuaʼnukana xíʼin tu̱ʼun Ndióxi̱ ta xa̱a̱na ndakuchina (1 Cor. 7:29a; 1 Ped. 4:7). w20.10 6 párr. 1, 2
Viernes 20 tí mayo
Ndióxi̱ kúndasíra xínira ña̱ kéʼé na̱ ni̱nuní kúni soo náʼa̱ra ña̱ va̱ʼaní-inira xíʼin na̱ vitá-ini (Sant. 4:6).
Ta̱ rey Saúl va̱ása níkandíxara Jehová. Ta tá ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ profeta Samuel xíʼinra xa̱ʼa̱ ña̱ va̱ása va̱ʼa ke̱ʼéra, va̱ása níndakunira ku̱a̱chira. Chi ña̱ ke̱ʼéra kúú ña̱ ni̱ka̱ʼa̱nra ña̱ va̱ása ndeéví ña̱ ke̱ʼéra, ta chi̱ka̱a̱ra ku̱a̱chi inkana xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo (1 Sam. 15:13-24). Ta su̱ví ña̱ yichi̱ nu̱ú kúú ña̱ ke̱ʼéra ña̱yóʼo (1 Sam. 13:10-14). Ta̱ Saúl ni̱nuní xi̱kunira ta va̱ása nínasamara ña̱ ndákanixi̱níra. Xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo, ni̱ka̱ʼa̱n Jehová xíʼinra ña̱ va̱ása va̱ʼa íyo ña̱ ke̱ʼéra, ta va̱ása nítaxikara koora rey. Ña̱ va̱ʼa sakuaʼayó xíʼin ña̱ ndo̱ʼo ta̱ Saúl, ná ndakanixi̱níyó xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo: “¿Á ndákanixi̱níi̱ ña̱ va̱ása xíniñúʼu kundiku̱i̱n consejo ña̱ nu̱ú tu̱ʼun Ndióxi̱? ¿Á ndákanixi̱níi̱ ña̱ va̱ása ndeéví ña̱ kéʼíi̱? ¿Á chíka̱i̱ ku̱a̱chi inkana xa̱ʼa̱ ña̱ kéʼíi̱?”. Tá kéʼéyó sava ña̱yóʼo xíniñúʼu nasamayó ña̱ ndákanixi̱níyó xíʼin ki̱ʼva ña̱ íyoyó. Chi tá ná va̱ása keʼéyó ña̱yóʼo kivi xa̱a̱yó ni̱nuní kuniyó, ta va̱ása kandíxaka Jehová koora migoyó. w20.11 20 párr. 4, 5
Sábado 21 tí mayo
Vitin tá loʼokaún ndakaʼán xa̱ʼa̱ ta̱ i̱xava̱ʼa yóʼó, chi kixaa̱ ku̱i̱ya̱ ña̱ kuchéún ta kixi tu̱ndóʼo nu̱ún, ta ka̱ʼún: “Kǒo kúsi̱íka-inii̱ keʼíi̱ ni iin ña̱ʼa vitin” (Ecl. 12:1).
Na̱ va̱lí, ndaka̱xinndó ndáana kachíñundó nu̱ú. Xíniñúʼu kunda̱a̱-inindó ndáa ta̱ kúú Jehová, ndáaña kúni̱ra keʼéndó ta ndáa ki̱ʼva keʼéndóña (Rom. 12:2). Tasaá kivi ndaka̱xinndó keʼéndó iin ña̱ ndáyáʼviní: ña̱ kachíñundó nu̱ú Jehová (Jos. 24:15). Tá ná kaʼvindó Biblia ta sakúaʼandó xa̱ʼa̱ña ndiʼi ki̱vi̱, kandíxaníkandó Jehová ta kuʼvi̱níka-inindó kunindóra. Chika̱a̱ndó ndee̱ ña̱ keʼéndó ña̱ kúni̱ Jehová. Na̱ yiví na̱ íyo nu̱ú ñuyǐví ta̱ Ndi̱va̱ʼa káʼa̱nna ña̱ tá ná kuniñúʼundó ña̱ xíni̱ndó keʼéndó kusi̱íníva-inindó. Soo na̱ chíka̱a̱ní ndee̱ ña̱ kuumiína ku̱a̱ʼání ña̱ʼa xóʼvi̱vana (1 Tim. 6:9, 10). Soo tá ná kuniso̱ʼondó ña̱ káʼa̱n Jehová ta chíka̱a̱ndó ndee̱ ña̱ keʼéndó ña̱ kúni̱ra, vií koo ña̱ kutakundó ta xíʼin ña̱ ndíchi keʼéndó ndiʼi ña̱ʼa (Jos. 1:8). w20.10 30 párr. 17, 18
Domingo 22 tí mayo
Xíniñúʼu natúʼi̱n tu̱ʼun va̱ʼa xa̱ʼa̱ Reino Ndióxi̱ [...], saáchi xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo chi̱ndaʼá Ndióxi̱ yi̱ʼi̱ (Luc. 4:43).
Tá siglo nu̱ú, ña̱ sa̱náʼa̱ ta̱ Jesús chi̱ndeétáʼanña xíʼin na̱ yiví ña̱ kundatuna ndakiʼinna iin ña̱ va̱ʼa chí nu̱únínu. Ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼin na̱ discípulora ña̱ ná ndakundeéna keʼéna chiñu ña̱ ki̱xáʼara xíʼin ta ná ku̱ʼu̱nna natúʼunna xíʼin ndiʼi na̱ yiví iníísaá ñuyǐví (Hech. 1:8). Ña̱ nda̱a̱ kúúña, va̱ása kuchiñu iinlá miína keʼéna chiñu yóʼo. Ña̱kán xi̱niñúʼu chindeétáʼan espíritu santo xíʼinna, ta xa̱a̱ ni̱ka̱ʼa̱nva ta̱ Jesús ña̱ chindeétáʼan ña̱yóʼo xíʼinna (Juan 14:26; Zac. 4:6). Na̱ discípulo ta̱ Jesús nda̱kiʼinna espíritu santo tá Pentecostés ña̱ ku̱i̱ya̱ 33. Xa̱ʼa̱ ña̱ chi̱ndeétáʼan espíritu santo xíʼinna ndi̱ku̱n ki̱xáʼana nátúʼunna xa̱ʼa̱ Ndióxi̱ xíʼin na̱ yiví, ta tá ni̱ya̱ʼa loʼo tiempo ku̱a̱ʼánína ni̱xa̱a̱na ka̱ndíxana ña̱ na̱túʼunna xíʼinna (Hech. 2:41; 4:4). Ta tá ki̱xáʼana íxandi̱va̱ʼana xíʼinna, va̱ása níyi̱ʼvína. Ndu̱kúna ndee̱ nu̱ú Ndióxi̱ ta ni̱ka̱ʼa̱nna xíʼinra: “Chindeétáʼan xíʼin na̱ káchíñu nu̱ún ña̱ va̱ʼa ndakú koo inina ña̱ ndakundeéna natúʼunna xa̱ʼa̱ tu̱ʼún”. Ta xa̱ʼa̱ ña̱ nda̱kiʼinna espíritu santo ndakú ni̱xi̱yo inina ta nda̱kundeéna na̱túʼunna xa̱ʼa̱ tu̱ʼun Ndióxi̱ (Hech. 4:18-20, 29, 31). w20.10 21 párr. 4, 5
Lunes 23 tí mayo
Ta̱ Cristo ni̱xi̱ʼi̱ra xa̱ʼa̱ ku̱a̱chiyó, nda̱a̱ táki̱ʼva káchi tu̱ʼun Ndióxi̱ [...], ta nda̱takura (1 Cor. 15:3, 4).
¿Nda̱chun kivi kandíxayó ña̱ ndixa sa̱ndátaku Jehová ta̱ Jesús? Ku̱a̱ʼá na̱ yiví xi̱nina ta̱ Jesús tá xa̱a̱ nda̱takura (1 Cor. 15:5-7). Ta̱ siʼna ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ apóstol Pablo xa̱ʼa̱ kúú ta̱ Cefas, ta̱yóʼo kúú ta̱ apóstol Pedro. Ta saátu iin tiʼvi na̱ discípulo ni̱ka̱ʼa̱nna ña̱ xi̱ni ta̱ Pedro ta̱ Jesús tá xa̱a̱ nda̱takura (Luc. 24:33, 34). Ta saátu “na̱ u̱xu̱ u̱vi̱” á na̱ apóstol xi̱ninara tá nda̱takura. Tándi̱ʼi yáʼaka 500 na̱ hermano ki̱tara nu̱ú, ta sana ña̱yóʼo ku̱uña tá nda̱kutáʼanna chí Galilea ña̱ káʼa̱n Mateo 28:16-20 xa̱ʼa̱. Ta ki̱tatura nu̱ú ta̱ Santiago, sana ta̱yóʼo xi̱kuu ñani ndáʼvira, ta̱yóʼo va̱ása níxi̱kandíxara ña̱ kúú ta̱ Jesús ta̱ Mesías (Juan 7:5). Soo, tá xi̱nira ña̱ xa̱a̱ nda̱taku ta̱ Jesús, ka̱ndíxavarara. Ta̱ Pablo ka̱ʼyíra carta yóʼo tá ku̱i̱ya̱ 55, ta tá ku̱i̱ya̱ saá tákukava ku̱a̱ʼá na̱ xi̱ni ta̱ Jesús tá nda̱takura. Ña̱kán na̱ yiví na̱ ni̱xi̱ka-ini xa̱ʼa̱ ña̱ nda̱taku ta̱ Jesús sana ni̱nda̱ka̱tu̱ʼunna na̱yóʼo. w20.12 3 párr. 5, 7, 8
Martes 24 tí mayo
Jehová kúú ta̱ kiʼin kuenta xíʼinna tá ná kandúʼuna nu̱ú xi̱to xa̱ʼa̱ ña̱ ndeé ndóʼona (Sal. 41:3).
Íxayo̱ʼvi̱ña xíʼinyó ña̱ si̱í koo iniyó tá ndeé ndóʼoyó kachikaví tá xa̱a̱ ku̱a̱ʼá tiempo kúúmiíyó iin kue̱ʼe̱. Ña̱ nda̱a̱ kúú ña̱ va̱ása keʼé Jehová iin milagro tasaá sandáʼara miíyó, soo ña̱ kéʼéra kúú ña̱ sándi̱kora-iniyó ta táxira ndee̱ ndaʼa̱yó ña̱ va̱ʼa kundeé-iniyó nu̱úña (Sal. 94:19). Kivi chika̱a̱ra-ini sava na̱ hermano ña̱ chindeétáʼanna xíʼinyó ña̱ satána sava ña̱ʼa ña̱ xíniñúʼuyó á ña̱ keʼéna inka chiñu ña̱ íyo ti̱xin veʼeyó. Ta kivi keʼéna oración xíʼinyó. Ta saátu kivi sandákaʼán Jehová miíyó xa̱ʼa̱ ña̱ káʼa̱n tu̱ʼunra ña̱ kivi sandíko-iniyó, tá kúú ña̱ káʼa̱n xa̱ʼa̱ ña̱ ndakiʼinyó chí nu̱únínu, ña̱ kooyó nu̱ú ñuyǐví xa̱á nu̱ú va̱ása xo̱ʼvi̱kayó ta ni va̱ása kooka kue̱ʼe̱ (Rom. 15:4). Kivi ixayo̱ʼvi̱ña xíʼinyó ña̱ keeyó natúʼunyó xa̱ʼa̱ Ndióxi̱. Iin ñá hermana ñá naní Laurel, 37 ku̱i̱ya̱ xi̱ndika̱a̱ñá ini iin máquina ña̱ xi̱chindeétáʼan xíʼinñá ña̱ va̱ʼa ndakiʼinñá ta̱chíñá. Xi̱kuumiíñá cancer ta saátu ke̱ʼéna ku̱a̱ʼá operación xíʼinñá, ta xi̱kuumiíñá inkaka kue̱ʼe̱. Ni ni̱xo̱ʼvi̱níñá nda̱kundeéñá na̱túʼunñá xa̱ʼa̱ Ndióxi̱. Xi̱natúʼunñá xíʼin na̱ enfermero ta saátu na̱ xi̱chindeétáʼan xíʼinñá ti̱xin veʼeñá. Ki̱ʼva 17 na̱ yiví chi̱ndeétáʼanñá xíʼin ña̱ ni̱xa̱a̱na ndu̱una testigo Jehová. w20.12 24 párr. 9; 25 párr. 12
Miércoles 25 tí mayo
Jehová íyora xíʼi̱n, va̱ása yi̱ʼvíi̱. ¿Ndáaña kivi keʼé na̱ yiví xíʼi̱n? (Sal. 118:6).
Tá ku̱i̱ya̱ 56, iin tiʼvi na̱ judío ka̱ñuuna ta̱ apóstol Pablo ta ta̱vánara ti̱xin templo ña̱ íyo Jerusalén, ta xi̱kuni̱na kaʼnínara. Tá inka ki̱vi̱ tá ni̱xa̱ʼa̱nra nu̱ú na̱ Sanedrín, na̱ xi̱sa̱a̱-ini xi̱xiniñaʼá ndáa si̱lóʼo kaʼnínara (Hech. 21:30-32; 22:30; 23:6-10). Tá ndo̱ʼo ta̱ Pablo ña̱yóʼo sana nda̱kanixi̱níra: “¿Nda̱saa tiempo xíniñúʼu kundeé-inii̱ nu̱ú ña̱ íxandi̱va̱ʼana xíʼi̱n?”. Xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo xi̱niñúʼu chindeétáʼanna xíʼinra. ¿Ndáana chi̱ndeétáʼan xíʼin ta̱ Pablo? Tá ni̱ya̱ʼa iin ki̱vi̱ ña̱ chi̱ka̱a̱nara veʼeka̱a, ñuú saá ki̱ta ta̱ táta Jesús nu̱úra ta ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinra: “Ndakú koo iniún. Saáchi nda̱a̱ táki̱ʼva na̱túʼun ndiʼún xa̱ʼíi̱ chí ñuu Jerusalén saátu natúʼún xa̱ʼíi̱ chí ñuu Roma” (Hech. 23:11). Tu̱ʼun yóʼo chi̱ka̱a̱níña ndee̱ xíʼinra. Ta̱ Jesús ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼin ta̱ Pablo ña̱ va̱ʼaní íyo chiñu ña̱ ke̱ʼéra chí Jerusalén ta ni̱ka̱ʼa̱ntura xíʼinra ña̱ kǒo ña̱ kundoʼora ta xa̱a̱vara ñuu Roma, chi natúʼuntura xa̱ʼa̱ra chí ñuu kán. Tándi̱ʼi ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Jesús ña̱yóʼo xíʼinra, sana va̱ʼaní ku̱nira nda̱a̱ táki̱ʼva ndóʼo iin ta̱ loʼo tá númi yivárara. w20.11 12 párr. 1; 13 párr. 3, 4
Jueves 26 tí mayo
Kándíxaníyó ndakiʼinyó ña̱ ki̱ndoo Ndióxi̱ taxira ndaʼa̱yó ta kútu̱ní íyoña nu̱úyó (Heb. 6:19).
Ña̱ taxi Reino Ndióxi̱ ndaʼa̱yó íyoña “nda̱a̱ táki̱ʼva íyo iin ka̱a ña̱ tíin tú barco”, ta ña̱yóʼo chíndeétáʼanña xíʼinyó ña̱ táxi̱n koo iniyó ni íyoní tu̱ndóʼo nu̱úyó á ña̱ sándi̱ʼi̱-iniyó. Ndakanixi̱ní xa̱ʼa̱ ña̱ káʼa̱n Jehová taxira ndaʼa̱yó chí nu̱únínu, chi tiempo saá va̱ása ndi̱ʼi̱ka-iniyó xa̱ʼa̱ nda̱a̱ ni iin ña̱ʼa (Is. 65:17). Ndakanixi̱ní ña̱ xa̱a̱ íyoún nu̱ú ñuyǐví xa̱á ta táxi̱n íyo iniún, ta kǒoka ña̱ va̱ása va̱ʼa íyo (Miq. 4:4). Inka ña̱ kivi keʼún kúú ña̱ natúʼún xíʼin inkana xa̱ʼa̱ ña̱ ndátún ndakiʼún chí nu̱únínu, tasaá va̱ása nandósó-iniún xa̱ʼa̱ña. Ña̱kán, chika̱a̱ ndee̱ ña̱ natúʼún xíʼin na̱ yiví xa̱ʼa̱ Ndióxi̱ tasaá xa̱a̱na koona discípulo ta̱ Jesús. Tá ná keʼún ña̱yóʼo va̱ása kaka-iniún ña̱ ndakiʼún ña̱ ndátún (Heb. 6:11). Tá kúyatinka tiempo ña̱ ndiʼi-xa̱ʼa̱ ñuyǐví yóʼo, kooníka tu̱ndóʼo nu̱úyó ta kooníka ña̱ sandíʼi̱-iniyó. Soo kivi ya̱ʼayó nu̱ú tu̱ndóʼo ta táxi̱n koo iniyó, tá kándíxayó Jehová ta su̱ví ndee̱ miíyó. Ndiʼiyó ná na̱ʼa̱yó xíʼin ña̱ kéʼéyó ña̱ kándíxayó ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n Jehová: “Xa̱a̱ndó ndakú koo inindó tá kándíxandó yi̱ʼi̱ ta táxi̱n íyo inindó” (Is. 30:15). w21.01 7 párr. 17, 18
Viernes 27 tí mayo
Kúni̱ní Jehová xínira miíyó (Sant. 5:11).
Santiago 5:11 chítáʼanña ña̱ kúni̱ní Jehová xínira miíyó xíʼin inka ña̱ va̱ʼa kúúmiíra ña̱ kútóoníyó, ña̱yóʼo kúú: ña̱ kúndáʼvi-inira xínira miíyó (Éx. 34:6). Ta náʼa̱ Jehová ña̱yóʼo tá íxakáʼnu-inira xa̱ʼa̱yó tá kéʼéyó ña̱ va̱ása va̱ʼa (Sal. 51:1). Soo tá káʼa̱n Biblia xa̱ʼa̱ ña̱ kundáʼvi-iniyó kuniyó inkana, va̱ása káʼa̱n kuitíña xa̱ʼa̱ ña̱ ixakáʼnu-iniyó xa̱ʼa̱na. Chi saátu kivi chindaʼáña miíyó ña̱ chindeétáʼanyó xíʼin na̱ xóʼvi̱. Ña̱ Biblia káʼa̱nña ña̱ kúni̱ní Jehová chindeétáʼanra xíʼinyó, ta ña̱ ndóʼora xa̱ʼa̱yó káʼnuníkaña nu̱ú ña̱ ndóʼo iin ñá ñaʼá xa̱ʼa̱ se̱ʼeñá (Is. 49:15). Xa̱ʼa̱ ña̱ kúndáʼviní-ini Jehová xínira miíyó ña̱kán chíndeétáʼanra xíʼinyó tá xóʼvi̱yó (Sal. 37:39; 1 Cor. 10:13). Kivi kundiku̱nyó yichi̱ra tá ná ixakáʼnu-iniyó xa̱ʼa̱ na̱ hermanoyó, ta va̱ása sa̱a̱-iniyó kuniyóna tá sándakavana-iniyó (Efes. 4:32). Soo iin ki̱ʼva ña̱ viíka na̱ʼa̱yó ña̱ kúndáʼvi-iniyó xíniyóna kúú ña̱ chindeétáʼanyó xíʼinna tá yáʼana nu̱ú tu̱ndóʼo. Saá ndíku̱nyó yichi̱ Jehová saáchi viíní náʼa̱ra ña̱ kúʼvi̱-inira xínira miíyó (Efes. 5:1). w21.01 21 párr. 5
Sábado 28 tí mayo
Ta̱ Cristo [...], va̱ʼaní yichi̱ sa̱ndákoora nu̱úndó ña̱ va̱ʼa keʼéndó ndiʼi ña̱ ke̱ʼéra (1 Ped. 2:21).
Ta̱ níʼi yichi̱ nu̱ú na̱ veʼera xíniñúʼu kiʼinra ña̱ va̱ása kachíñura ku̱a̱ʼání tiempo ta nandósó-inira xa̱ʼa̱ ña̱ chindeétáʼanra xíʼin na̱ veʼera ña̱ sakuaʼana xa̱ʼa̱ Ndióxi̱ á ña̱ na̱ʼa̱ra ña̱ kúʼvi̱-inira xínirana. Sanáʼa̱rana ta saátu ka̱ʼa̱nra xíʼinna xa̱ʼa̱ ña̱ va̱ása va̱ʼa kéʼéna. Jehová sánáʼa̱ra miíyó ta káʼa̱ntura xíʼinyó xa̱ʼa̱ ña̱ va̱ása va̱ʼa kéʼéyó, chi kúni̱ra vií ná kooyó (Heb. 12:7-9). Ta̱ Jesús ke̱ʼéra nda̱a̱ táki̱ʼva kéʼé yivára, saáchi sa̱náʼa̱ra na̱ xi̱ndiku̱n sa̱tára, ta viíní ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinna tá va̱ása va̱ʼa íyo ña̱ xi̱keʼéna (Juan 15:14, 15). Ni káxiní íyo consejo ña̱ táxi ta̱ Jesús soo viíní káʼa̱nraña (Mat. 20:24-28). Kúnda̱a̱-inira ña̱ kúúyó na̱ yiví ku̱a̱chi ta xa̱ʼa̱ ña̱kán kéʼéyó ña̱ va̱ása va̱ʼa (Mat. 26:41). Ta̱ níʼi yichi̱ nu̱ú na̱ veʼera ndíku̱nra yichi̱ Jehová ta saátu ta̱ Jesús tá va̱ása nándósó-inira ña̱ na̱ yiví ku̱a̱chi kúú ñá síʼira xíʼin se̱ʼera, ta va̱ása sáa̱ra xíʼinna (Col. 3:19). Chi kéʼéra ña̱ káʼa̱n Gálatas 6:1 ta vií káʼa̱nra xíʼinna xa̱ʼa̱ ña̱ va̱ása va̱ʼa kéʼéna, ta va̱ása nándósó-inira ña̱ saátu miíra kúúra iin na̱ yiví ku̱a̱chi. Kúnda̱a̱-inira ña̱ xíʼin ña̱ kéʼéra viíníka sanáʼa̱rana nda̱a̱ táki̱ʼva ke̱ʼé ta̱ Jesús. w21.02 6 párr. 16-18
Domingo 29 tí mayo
Ndi’i ña̱ táku ná ndasaká’nuña Jehová (Sal. 150:6).
Tíxa̱ʼvi ña̱ ni̱xi̱ʼi̱ ta̱ Jesús, Jehová cha̱ʼvira xa̱ʼa̱ ndiʼi na̱ íyo ti̱xin congregación ta saátu na̱ yiví na̱ xáa̱ kándíxa ta̱ Jesús (Mar. 10:45; Hech. 20:28; 1 Cor. 15:21, 22). Ta̱ Cristo ni̱xi̱ʼi̱ra xa̱ʼa̱yó, ña̱kán nda̱kaxin Jehová ta̱yóʼo ña̱ kuniʼira yichi̱ nu̱ú na̱ congregación. Xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo, ta̱ Jesús kivi ka̱ʼa̱nra xíʼin na̱ yiví, na̱ familia ta saátu ndiʼi na̱ congregación ndáaña kivi keʼéna ta ndáaña va̱ása kívi keʼéna, ta kúúmiíra derecho ña̱ ka̱ʼa̱nra xíʼinyó ña̱ ná saxínuyó ña̱ káʼa̱nra (Gál. 6:2). Soo ta̱yóʼo va̱ása káʼa̱n kuitíra xíʼinyó ndáaña keʼéyó, saáchi táxira ña̱ xíniñúʼu iin tá iinyó ña̱ sakúaʼayó xa̱ʼa̱ Ndióxi̱ ta ndáara miíyó (Efes. 5:29). Ná hermana íxato̱ʼóná chiñu ña̱ kúúmií ta̱ Cristo tá ndíku̱nná ña̱ káʼa̱n na̱ ta̱a na̱ nda̱kaxinra ña̱ kundaana na̱ congregación. Na̱ hermano kúnda̱a̱-inina ndáa ki̱ʼva íyo chiñu ña̱ ta̱xi Jehová ndaʼa̱na tá íxato̱ʼóna ná hermana ta náʼa̱na ña̱ ndáyáʼviná nu̱úna. Tá ndiʼi miíyó na̱ íyo ti̱xin congregación, kúnda̱a̱-iniyó ndáa ki̱ʼva íyo chiñu ña̱ ta̱xi Jehová ndaʼa̱ savana ta íxato̱ʼóyó ña̱yóʼo, na̱ congregación viíníka kítáʼanna. Soo iin ña̱ ndáyáʼviníka kúú ña̱ ndásakáʼnuyó yiváyó Jehová ta̱ kúʼvi̱ní-ini xíni miíyó. w21.02 18, 19 párr. 14-17
Lunes 30 tí mayo
Ta̱ David ni̱nda̱ka̱tu̱ʼunra Jehová (1 Sam. 30:8).
Tá xíka ta̱ David xínura nu̱ú ta̱ Saúl, miíra xíʼin na̱ ta̱a na̱ kítáʼan xíʼinra sa̱ndákoona na̱ veʼena ña̱ va̱ʼa ku̱ʼu̱nna kanitáʼanna. Na̱ sáa̱-ini xíniñaʼá ni̱xa̱a̱na i̱xakuíʼnána ña̱ʼa ña̱ kúúmiína, ta nda̱kiʼinna na̱ veʼena ku̱a̱ʼa̱n xíʼinna. Ta̱ David kivi xa̱a̱ra ndakanixi̱níra ña̱ kivi keʼéra iin ña̱ʼa ña̱ va̱ʼa sakǎkurana, saáchi xa̱a̱ xíni̱níra kanitáʼanra. Soo, nu̱úka ña̱ keʼéra ña̱yóʼo, ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼin Jehová ña̱ ná chindeétáʼanra xíʼinra. Ta̱ David ni̱nda̱ka̱tu̱ʼunra Jehová: “¿Á ku̱ʼi̱n sa̱tá na̱ kui̱ʼná yóʼo?”. Jehová ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinra ña̱ ná ku̱ʼu̱nra ta saátu ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinra ña̱ kuchiñuvara xíʼin na̱kán (1 Sam. 30:7-10). ¿Ndáaña kivi sakuaʼún xíʼin ña̱yóʼo? Ndukú consejo nu̱ú inkana tá kúma̱níka nda̱kaxiún ña̱ keʼún. Nda̱ka̱tu̱ʼún na̱ yiváún ta saátu na̱ xa̱a̱ ku̱a̱ʼání ku̱i̱ya̱ kúú anciano. Va̱ʼaní consejo kivi taxi na̱yóʼo ndaʼún. Jehová nda̱kaxinra na̱ anciano ta ndáa-inira na̱yóʼo, ña̱kán saátu kivi keʼé miíún. Iin regalo ña̱ ta̱xira ndaʼa̱ na̱ congregación kúú na̱yóʼo (Efes. 4:8). Tá ndíku̱ún yichi̱na ta xíniso̱ʼún consejo ña̱ táxina, va̱ʼaní koo ña̱ nda̱kaxiún keʼún. w21.03 4 párr. 10, 11
Martes 31 tí mayo
Nda̱a̱ ndáaka ña̱ʼa, [...] kǒo kivi sakúxíkáña miíyó nu̱ú ña̱ kúʼvi̱-ini Ndióxi̱ xínira miíyó (Rom. 8:38, 39).
Ta̱ Jesús ni̱ka̱ʼa̱nra ña̱ tá va̱ása kéʼéyó ña̱ sákuaʼayó íyoyó nda̱a̱ táki̱ʼva íyo iin ta̱a ta̱ i̱xava̱ʼa veʼe nu̱ú yu̱ti. Ni ndeéní ka̱chíñura soo kǒo ndáyáʼviví ña̱ ke̱ʼéra. ¿Nda̱chun? Saáchi tá ná kixáʼa ndeéní ku̱un sa̱vi̱ ta ndakutú ti̱kui̱í, nduva veʼera (Mat. 7:24-27). Ta ki̱ʼva saá íyo ña̱ kéʼéyó tá kǒo kéʼéyó ndiʼi ña̱ sákuaʼayó, kǒo kundayáʼviví ña̱ kéʼéyó. Tá ná ya̱ʼayó nu̱ú tu̱ndóʼo á tá ná kixáʼa na̱ chíñu ixandi̱va̱ʼana xíʼinyó va̱ása ndakúka koo ña̱ kándíxayó Ndióxi̱. Soo tá káʼviyó tu̱ʼun Ndióxi̱ ta kéʼéyó ña̱ sákuaʼayó, viíníka koo ña̱ ndaka̱xinyó keʼéyó, va̱ása kundi̱ʼi̱ní-iniyó ta kandíxaníkayó Ndióxi̱ (Is. 48:17, 18). Ña̱ va̱ʼa nda̱kú koo iniyó tá ná ya̱ʼayó nu̱ú tu̱ndóʼo, xíniñúʼu ka̱ʼa̱nyó xíʼin Jehová, ta ndiʼi ki̱vi̱ kaʼviyó tu̱ʼunra. Ná kǒo nandósóyó ña̱ iin ña̱ ndáyáʼviní kivi keʼéyó kúú ña̱ ndasakáʼnuyó Jehová. Ta saátu kivi kandíxayó ña̱ va̱ása sandákoo ndaʼa̱ra miíyó, ta nda̱a̱ ni iinna va̱ása kivi kasina nu̱úra ña̱ ndakundeéra kuʼvi̱-inira kunira miíyó (Heb. 13:5, 6). w21.03 15 párr. 6; 18 párr. 20