ကျမ်းစာတစ်အုပ်သည် အဖိုးမည်မျှထိုက်တန်သနည်း
ဗြိတိသျှစာကြည့်တိုက်သည် ဝီလျံတင်ဒေး၏ ခရစ်ယာန်ဂရိကျမ်းမှအင်္ဂလိပ်ဘာသာပြန်ဆိုချက် တစ်စောင်အတွက် ဒေါ်လာ ၁,၆၀၀,၀၀၀ နီးပါးပေးရန် မကြာမီက သဘောတူခဲ့သည်။ လွန်ခဲ့သော ၄၆၈ နှစ်ကြာက ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေခဲ့ပြီး ယင်းကို ဖျက်ဆီးပစ်ရန် ရေကုန်ရေခန်းအားထုတ်မှုများကို ကျော်လွှားရပ်တည်ခဲ့သည့် တစ်ခုတည်းသော တင်ဒေးကျမ်းစာ၏ ပထမအကြိမ်ထုတ်အပြည့်အစုံစာစောင်ဖြစ်သည်။ ဤကျမ်းစာကို လန်ဒန်တွင် လူထုရှေ့ခင်းကျင်းပြသထားသည်။
တင်ဒေးကျမ်းစာကို အင်္ဂလန်တွင်ရှိ ဘရစ္စတိုးလ် ဘက်ပ်တစ္စကောလိပ်မှ ဝယ်ယူခဲ့ပြီး ယင်းကောလိပ်တွင် ၁၇၈၄ ခုနှစ်ကတည်းက သိမ်းဆည်းထားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ကောလိပ်ကော်မတီ၏ ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ ဒေါက်တာ ရော်ဂျာ ဟေဒင်က ဤသို့ဆိုခဲ့သည်– “ယင်းသည် လူမျိုး၊ ယဉ်ကျေးမှုနှင့် ခရစ်ယာန်ဘာသာဆိုင်ရာ အလွန်အရေးကြီးသော မော်ကွန်းဖြစ်ပြီး ကျွန်ုပ်တို့သည် ယင်းကို မြေအောက်ခန်းများတွင် သိမ်းဆည်းထားခဲ့ရာ ယင်းကိုပို၍ကျယ်ပြန့်စွာ လက်လှမ်းမီစေချင်သည်။”
ရာစုနှင့်ချီ၍ ကျမ်းစာကို လက်တင်ဘာသာဖြင့် အများဆုံးရရှိခဲ့ပြီး ဓမ္မဆရာနှင့် ပညာတတ်အကျော်အမော်များသာ ဖတ်နိုင်သည်။ သူမတိုင်မီက ဂျွန်ဝစ်ကလစ်ဖ်ကဲ့သို့ တင်ဒေးသည် လူအားလုံးဖတ်ရှုနားလည်နိုင်သည့် ကျမ်းစာတစ်အုပ် ရရှိစေချင်သည်။ တစ်ကြိမ်တွင် သူ့အားအတိုက်အခံလုပ်သည့် ဓမ္မဆရာတစ်ဦးကို သူဤသို့ပြောခဲ့သည်–‘ဘုရားသခင်သည် ကျွန်ုပ်အား နှစ်များစွာ အသက်ရှင်ခွင့်ပေးလျှင် ထယ်ထိုးသည့် လုလင်တစ်ယောက်အား သင်ကျမ်းစာသိထားသည်ထက် ပို၍သိရန် ကျွန်ုပ်ပြုမည်။’
ဓမ္မဆရာများသည် ကျမ်းစာကို သာမန်လူများရရှိနိုင်ရန်ပြုလုပ်သည့် မည့်သည့်အားထုတ်မှုကိုမဆို သဲသဲမဲမဲဆန့်ကျင်သောကြောင့် ယင်းသည် အန္တရာယ်ကြီးမားသောလုပ်ငန်းဖြစ်သည်။ ရလဒ်ကား တင်ဒေးသည် အင်္ဂလန်မှ ဂျာမနီသို့ အလွတ်ပြေးခဲ့ရသည်။ ဤနေရာတွင် သူသည် မူရင်းဂရိဘာသာမှ “ဓမ္မသစ်ကျမ်း” ကို ဘာသာပြန်ခဲ့သည်။ စောင်ရေ ၃,၀၀၀ ခန့်ကို ပုံနှိပ်ခဲ့ပြီး အင်္ဂလန်နိုင်ငံတွင်းသို့ တိတ်တဆိတ်ခိုးသွင်းခဲ့သည်။ လန်ဒန်မှဘိရှော့သည် တွေ့သမျှအစောင်တိုင်းကို ယူကာ စိန့်ပေါလ် ချာ့ချ်သုဿာန်မြေတွင် လူထုရှေ့၌ မီးရှို့ပစ်ခဲ့သည်။
နောက်ဆုံးတွင် တင်ဒေးကို ဖမ်းဆီးစစ်ဆေးပြီး မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိအယူဟု စီရင်ချက်ချခဲ့သည်။ ၁၅၃၆ ခုနှစ်တွင် သူသည် သစ်တိုင်၌ လည်မျိုညစ်၊ မီးရှို့သတ်ခံခဲ့ရသည်! ဓမ္မဆရာများဤမျှမုန်းတီးခဲ့သည့် ကျမ်းစာသည် ယခုအခါတွင် လွန်စွာအဖိုးထိုက်နေသည်မှာ မည်မျှစိတ်ဝင်စားစရာပါတကား!
ယေဟောဝါသက်သေများသည် တိကျမှန်ကန်သောကျမ်းစာအသိပညာကို ရှာဖွေသူအားလုံးအား ဝေမျှရန် စိတ်အားထက်သန်စွာကြိုးစားကြသည်။ ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေနေသည့် အခြားဘာသာပြန်များအပြင် သူတို့သည် တိတိကျကျနှင့် အလွယ်တကူပါဖတ်နိုင်သည့် မူရင်းဘာသာစကားမှ ပြန်ဆိုသော ကျမ်းစာတစ်အုပ်လုံးကို ထုတ်လုပ်ခဲ့ပြီ။ ၁၉၉၅ ခုနှစ်၌ ကမ္ဘာသစ်ဘာသာပြန်ကျမ်း အုပ်ရေ ၇၄,၀၀၀,၀၀၀ ကျော်ကို ဘာသာစကား ၁၂ မျိုးဖြင့် ထုတ်ဝေခဲ့ပြီ။ အမှန်မှာ၊ မည်သည့်ကျမ်းစာအုပ်မဆို၏ တန်ဖိုးအစစ်အမှန်မှာ ယင်း၏အသက်ပေးသတင်းစကားဖြစ်သည်။
[စာမျက်နှာ ၃၂ ပါ ရုပ်ပုံ]
ဝီလျံတင်ဒေး
[Credit Line]
From an old engraving in the Bibliothèque Nationale