ကျမ်းစာစောင်နံပါတ် ၄၆—၁ ကောရိန္သု
ကျမ်းရေးသူ– ပေါလု
ရေးရာဒေသ– ဧဖက်
ရေးသားပြီးစီးချိန်– အေဒီ ၅၅ ခန့်
ကောရိန္သုမြို့သည် “နာမည်ကြီး ဒိတ်ဒိတ်ကြဲမြို့၊ အရှေ့တိုင်းနှင့် အနောက်တိုင်း၏ ဆိုးသွမ်းညစ်ညမ်းမှုများဆုံရာ ကိလေသာမြို့တော်ကြီး” ဖြစ်သည်။a ဂရိပြည်မကြီးနှင့် ဂရိကျွန်းဆွယ်ကြားရှိ ကျဉ်းမြောင်းသောကျွန်းဆက်ပေါ်တွင် တည်ရှိသော ကောရိန္သုမြို့သည် ကုန်းလမ်းဖြင့် ပြည်မသို့သွားရာ အချက်အချာလမ်းကြောင်းဖြစ်သည်။ တမန်တော်ပေါလုလက်ထက်က မြို့နေလူဦးရေ ၄၀၀,၀၀၀ ခန့်ရှိရာ ရောမ၊ အလက်ဇန္ဒြီးယားနှင့် ရှုရိပြည်အန္တိအုတ်မြို့တို့ ပြီးလျှင် အများဆုံးဖြစ်သည်။ ကောရိန္သုမြို့၏ အရှေ့ဘက်တွင် အီဂျီးယန်းပင်လယ်ရှိပြီး၊ အနောက်ဘက်တွင် ကောရိန္သုပင်လယ်ကွေ့နှင့် အိုင်အိုနီးယန်းပင်လယ်တို့ရှိကြသည်။ ထို့ကြောင့် အခါယပြည်နယ်၏မြို့တော် ကောရိန္သုမြို့သည် တစ်ဖက်တစ်ချက်တွင်ရှိသော စဲန်ခရီယာ [ကင်ခြေမြို့] ဆိပ်ကမ်းနှင့် လီခေယမ်ဆိပ်ကမ်းတို့ ဖြင့် စီးပွားရေးအချက်အချာမြို့ ဖြစ်ခဲ့သည်။ ဂရိပညာဆည်းပူးရာတွင် ဗဟိုကျသောမြို့တစ်မြို့လည်း ဖြစ်ခဲ့၏။ ကောရိန္သုမြို့၏ “ကြွယ်ဝချမ်းသာမှုကို ဆိုရိုးစကားပင်ရှိခဲ့ရသည်။ ယင်းမြို့သားများ၏ ဆိုးသွမ်းညစ်ညမ်းမှု၊ ပေါက်လွှတ်ပဲစားပြုမှုတို့တွင်လည်း ဟိုးဟိုးကျော်ခဲ့သည်။”b ၎င်းတို့၏ အယူမှားဘာသာရေးထုံးတမ်းများတွင် အက်ဖရိုဒိုက်နတ်သမီး (ရောမတို့၏ ဗီးနပ်စ်ဘုရားမနှင့်အတူတူပင်ဖြစ်) ကို ကိုးကွယ်မှုပါဝင်သည်။ ကာမဂုဏ်လိုက်စားခြင်းသည် ကောရိန္သုဝတ်ပြုရေးမှ ထွက်ပေါ်လာသည့်အရာဖြစ်၏။
၂ ရောမခေတ်က စာရိတ္တပျက်ပျက်ဖြင့် ကြီးပွားစည်ကားသော ထိုမြို့သို့ အေဒီ ၅၀ ခန့်တွင် တမန်တော်ပေါလု ခရီးလှည့်လည်ရောက်ရှိခဲ့သည်။ ထိုတွင် ၁၈ လကြာ နေထိုင်စဉ်အတွင်း ခရစ်ယာန်အသင်းတော်ကို တည်ထောင်ခဲ့သည်။ (တမန်တော် ၁၈:၁-၁၁) ခရစ်တော်အကြောင်း သတင်းကောင်းကို မိမိက ဈေးဦးပေါက်ဟောကြားခဲ့သော ထိုယုံကြည်သူများကို ပေါလုချစ်လိုက်မည်ဖြစ်ခြင်း။ ကောရိန္သုအသင်းသားများအပေါ်ထားရှိသော သူ၏ဝိညာဏသံယောဇဉ်ကို စာဖြင့် ဤသို့သတိရစေခဲ့သည်– “သင်တို့တွင် ခရစ်တော်၏အကြောင်းကိုသင်ပေးသော ဆရာတစ်သောင်းရှိငြားသော်လည်း အဘအများမရှိ။ ဧဝံဂေလိတရားအားဖြင့် ငါသည် သင်တို့ကို ယေရှုခရစ်၌ ဖြစ်ပွားစေပြီ။”—၁ ကော. ၄:၁၅။
၃ သူတို့၏ဝိညာဉ်ရေးကို စိုးရိမ်လွန်းသောကြောင့် တတိယသာသနာပြုခရီးစဉ်တန်းလန်းနှင့် ကောရိန္သုခရစ်ယာန်တို့ထံ ပထမစာကို ပေါလုရေးခဲ့သည်။ ကောရိန္သုမှထွက်ခဲ့သည်မှာ နှစ်အနည်းငယ်ခန့်ရှိပေပြီ။ ယခု အေဒီ ၅၅ ခန့်ဖြစ်ပြီး ဧဖက်မြို့တွင် ပေါလုရောက်နေသည်။ ကောရိန္သုမြို့အသင်းတော်သစ်ကလေးမှ စာတစ်စောင်ရခဲ့ပုံရပြီး ၎င်းကို စာပြန်သည့်ပုံစံဖြစ်သည်။ ၎င်းအပြင် စိတ်မကောင်းဖြစ်စရာသတင်းများ ပေါလု ကြားကြားနေရသည်။ (၇:၁; ၁:၁၁; ၅:၁; ၁၁:၁၈) ၎င်းသတင်းများကြောင့် ပေါလု မည်မျှစိတ်မကောင်းဖြစ်ရသနည်းဟူမူ သူတို့စာအားဖြင့် မေးမြန်းသည့်အကြောင်းကို အခန်းကြီး ၇ ရောက်မှသာ ထည့်ရေးနိုင်လေတော့သည်။ အဓိကအားဖြင့် မိမိကြားရသောအရာများကြောင့် ကောရိန္သုသို့ စာရေးရန် ပေါလု လှုံ့ဆော်ခံရပါသည်။
၄ သို့သော် ကောရိန္သုပထမစောင်ကို ဧဖက်မြို့မှရေးကြောင်း ကျွန်ုပ်တို့ မည်သို့သိရသနည်း။ တစ်ခုမှာ စာအဆုံး နှုတ်ဆက်စကားတွင် အာကုလနှင့် ပြစ်ကိလတို့၏ နှုတ်ဆက်မှုကိုပါ ထည့်သွင်းဖော်ပြထားသည်။ (၁၆:၁၉) တမန်တော် ၁၈:၁၈၊ ၁၉ က သူတို့သည် ကောရိန္သုမြို့မှ ဧဖက်မြို့သို့ ပြောင်းခဲ့ကြသည်ဟု ဖော်ပြသည်။ အာကုလနှင့် ပြစ်ကိလတို့သည် ဧဖက်တွင်ရောက်နေကြပြီး ကောရိန္သုပထမစောင်၏နိဂုံး နှုတ်ဆက်စကားတွင် သူတို့ကလည်း နှုတ်ဆက်လိုက်သည်ဟု ပေါလုဆိုခြင်းဖြင့် ပေါလုသည် ၎င်းစာရေးချိန်တွင် ဧဖက်၌ရှိရမည်ဖြစ်သည်။ သို့သော် ၁ ကောရိန္သု ၁၆:၈ တွင် ပေါလုက “ပင်တေကုတ္တေပွဲနေ့တိုင်အောင် ဧဖက်မြို့၌ ငါနေရမည်” ဟူ၍ဖော်ပြထားခြင်းသည် သံသယအားလုံးကို ရှင်းပေးသည်။ ထို့ကြောင့် ကောရိန္သုပထမစောင်ကို ဧဖက်တွင် ပေါလုရေးခဲ့သည်။ ဧဖက်မြို့မှ ပြန်ထွက်ခါနီးတွင် ဖြစ်ပုံရသည်။
၅ ကောရိန္သုပထမစောင်နှင့် ကောရိန္သုဒုတိယစောင်တို့၏ ကျမ်းစစ်ကျမ်းမှန်ဖြစ်မှုနှင့်ပတ်သက်၍ စောဒကတက်စရာ ဘာမျှမရှိပါ။ ၎င်းတို့ကို ပေါလုရေးကြောင်း၊ ကျမ်းရင်းဝင်ကျမ်းစောင်များဖြစ်ကြောင်း ရှေးခရစ်ယာန်တို့ လက်ခံခဲ့ကြပြီး ယင်းတို့ကို သူတို့စုဆောင်းထားသော ကျမ်းစောင်များတွင် ထည့်သွင်းခဲ့ကြသည်။ အမှန်မှာ အေဒီ ၉၅ ခန့်တွင် ရောမမှ ကောရိန္သုမြို့သို့ရေးသောစာ၊ ကလီးမင့်ပထမစောင်ဟုခေါ်သောစာတွင် ကောရိန္သုပထမစောင်ကို အနည်းဆုံးခြောက်ကြိမ် ကိုးကားထားသည်ဟု အဆိုရှိပေသည်။ စာရေးသူက ယင်းစာကိုလက်ခံသူတို့အား “ကောင်းချီးခံစားရသော တမန်တော်ပေါလု၏သြဝါဒစာကို လက်ခံ” ကြရန် တိုက်တွန်းခဲ့သည်မှာ ကောရိန္သုပထမစောင်ကို ရည်ညွှန်းခြင်းဖြစ်ပုံရ၏။c ဂျတ်စတင်မာတာ၊ အသီနာဂိုရပ်စ်၊ အိုင်ရင်နီးယပ်စ်နှင့် တာတူလျန်တို့သည်လည်း ကောရိန္သုပထမစောင်ကို တိုက်ရိုက်ကိုးကားခဲ့ကြသည်။ ကောရိန္သုပထမစောင်နှင့် ကောရိန္သုဒုတိယစောင်အပါအဝင် ပေါလု၏စာများပါရှိသော စာပေစုကို “ပထမရာစု၏ နောက်ဆုံးဆယ်စုနှစ်တွင် စုစည်းထုတ်ဝေခဲ့” ခြင်းဖြစ်ကြောင်း ခိုင်မာသောအထောက်အထားရှိသည်။d
၆ ပေါလု၏ ကောရိန္သုပထမစောင်အားဖြင့် ကောရိန္သုအသင်းတော်ကို ကျွန်ုပ်တို့ တစေ့တစောင်း ကြည့်မြင်ခွင့်ရရှိကြသည်။ ဤခရစ်ယာန်များ၌ ပြဿနာများ၊ မရှင်းသည့်အချက်များ ရှိကြသည်။ အသင်းတော်အတွင်း အုပ်စုများကွဲနေပြီး တချို့က လူနောက် လိုက်ကြသည်။ ထိတ်လန့်တုန်လှုပ်ဖွယ် လိင်အကျင့်ယိုယွင်းမှုတစ်ခု ဖြစ်နေသည်။ တချို့က ဘာသာမတူသောအိမ်သားများနှင့် နေရကြသည်။ မယုံကြည်သောအိမ်ထောင်ဖက်များနှင့် အတူဆက်နေသင့်သလော၊ ခွဲနေသင့်သလော။ ရုပ်တုကိုပူဇော်သောအသားများကို စားခြင်းကောအသို့နည်း။ ၎င်းတို့ကို စားခွင့်ရှိသလော။ သခင့်ညစာစားပွဲအပါအဝင် အစည်းအဝေးများကျင်းပရာတွင်လည်း ကောရိန္သုအသင်းသားများ လမ်းညွှန်မှုလိုအပ်နေသည်။ အသင်းတော်တွင် အမျိုးသမီးများ၏အနေအထားမှာ အဘယ်သို့ ဖြစ်သင့်သနည်း။ ထိုအချိန်က ကောရိန္သုအသင်းတော်တွင် ရှင်ပြန်ထမြောက်ခြင်းမရှိဟု ပြောသူများလည်း ရှိနေသည်။ ပြဿနာများမှာ များပြားလှသည်။ သို့ဖြစ်၍ ကောရိန္သုအသင်းသားများ ဝိညာဉ်ရေးပြန်ကောင်းဖို့ တမန်တော် အထူးစိတ်ဝင်စားခဲ့သည်။
၇ ရှေးကောရိန္သုမြို့၏ အသင်းတော်အတွင်းအခြေအနေများနှင့် အသင်းတော်ပြင်ပအခြေအနေများဖြစ်သော မြို့၏ကြွယ်ဝမှုဖြင့် ထင်တိုင်းကြဲနေမှုတို့သည် မျက်မှောက်ခေတ်နှင့် တူညီသောကြောင့် ဘုရားသခင်၏သန့်ရှင်းသောဝိညာဉ်တော်ဖြင့် ရေးသားထားသည့် ပေါလု၏ အထူးကောင်းမွန်သော ဆုံးမစကားများကို ကျွန်ုပ်တို့ အထူးစိတ်ဝင်စားသင့်ပေသည်။ ကောရိန္သုမှ ချစ်လှစွာသောညီအစ်ကိုညီအစ်မများထံ ပေါလုရေးလိုက်သော ကောရိန္သုပထမစောင်ကို လေးလေးနက်နက် ဆင်ခြင်သုံးသပ်သည့်အခါ ၎င်းစာသည် ကျွန်ုပ်တို့ခေတ်အတွက်လည်း အထူးအဓိပ္ပာယ်ရှိပြီး အမှန်ပင်အကျိုးပြုမည်။ ထိုခေတ်ထိုအချိန်၊ ထိုနေရာဒေသ၌ ရှိခဲ့သည့် စိတ်သဘောထားများကို ပြန်အမှတ်ရပါ။ ကောရိန္သုမှ ယုံကြည်သူချင်းများထံ ပေါလုရေးသားခဲ့သော ထိုးထွင်းသိမြင်စေပြီး လှုံ့ဆော်မှုပေးသည့် ဘုရားသခင့်မှုတ်သွင်းခံစကားတော်ကို ကျွန်ုပ်တို့ ပြန်လည်သုံးသပ်စဉ် ကောရိန္သုခရစ်ယာန်များ ပြုခဲ့မည်ဖြစ်သကဲ့သို့ စူးစူးစိုက်စိုက် စဉ်းစားသုံးသပ်ပါလေ။
အဘယ်ကြောင့်အကျိုးရှိကြောင်း
၂၃ တမန်တော်ပေါလု၏ ဤကျမ်းစောင်သည် ဟေဗြဲကျမ်းစာစောင်များကို နားလည်နိုင်ရေးအတွက် များစွာအထောက်အကူပြု၏။ ဟေဗြဲကျမ်းစောင်များမှ များစွာကိုးကားထား၍ဖြစ်သည်။ အခန်းကြီးတစ်ဆယ်၌ မောရှေဦးဆောင်မှုအောက်ရှိ ဣသရေလလူတို့သည် ဓမ္မကျောက်မှထွက်သောရေကို သောက်ကြသည်။ ၎င်းကျောက်မှာ ခရစ်တော်ပင်ဖြစ်သည်ဟု ပေါလုဖော်ပြ၏။ (၁ ကော. ၁၀:၄; တော. ၂၀:၁၁) ၎င်းနောက် မောရှေလက်အောက်ရှိ ဣသရေလလူမျိုးသည် မှားယွင်းသောအရာကို တပ်မက်ရာမှ ခံစားရသောဘေးများအကြောင်း ရေးသားပြီးနောက် အောက်ပါအတိုင်း ဆက်လက်ဖော်ပြပြန်သည်။ “ထိုအကြောင်းအရာရှိသမျှတို့သည် ပုံသက်သေဖြစ်အံ့သောငှာ ထိုသူတို့ ၌ ရောက်ကြ၏။ ကပ်ကာလအဆုံးတွင်ဖြစ်သော ငါတို့ကို ဆုံးမစရာဖို့ ကျမ်းစာ၌ ရေးထားလျက်ရှိသတည်း။” ကျွန်ုပ်မလဲနိုင်ဟူ၍ ကိုယ့်အားကိုယ်ကိုးသည့်အတွေးမျိုး ဘယ်တော့မျှမရှိပါစေနှင့်။ (၁ ကော. ၁၀:၁၁၊ ၁၂; တော. ၁၄:၂; ၂၁:၅; ၂၅:၉) တစ်ဖန် ပညတ်တရားမှ ဖော်ပြချက်တစ်ခုကို ကောက်နုတ်ပြသည်။ ဣသရေလလူတို့ပူဇော်ကြသော မိတ်သဟာယယဇ်ကို ရည်ညွှန်းကာ သခင့်ညစာစားပွဲတွင် ပါဝင်စားသုံးသူတို့သည် ယေဟောဝါ၏စားပွဲတွင် ထိုက်တန်စွာ မည်သို့ပါဝင်စားသုံးအပ်ကြောင်း ရှင်းလင်းဖော်ပြ၏။ ၎င်းနောက် “[ယေဟောဝါ] သည် မြေကြီးနှင့် မြေကြီးတန်ဆာကို . . . ပိုင်တော်မူ၏” ဟုဆိုထားသော ဆာလံ ၂၄:၁ ကိုကိုးကားပြီး အသားဈေး၌ရောင်းသမျှအရာကို စားသုံးနိုင်ကြောင်း သာဓကပြ၏။—၁ ကော. ၁၀:၁၈၊ ၂၁၊ ၂၆; ထွ. ၃၂:၆; ဝတ်. ၇:၁၁-၁၅။
၂၄ “ဘုရားသခင်ကို ချစ်သောသူတို့အဖို့အလို့ငှာ၊ ဘုရားသခင်ပြင်ဆင်တော်မူသောအရာတို့” သည် သာလွန်ကောင်းမြတ်ကြောင်း၊ ဤလောက “ပညာရှိတို့၏အကြံအစည်တို့သည် အချည်းနှီးဖြစ်ကြောင်း” တင်ပြရာ၌လည်း ဟေဗြဲကျမ်းစောင်များကို ပေါလုကိုးကားပြန်သည်။ (၁ ကော. ၂:၉; ၃:၂၀; ဟေရှာ. ၆၄:၄; ဆာ. ၉၄:၁၁) ‘မကောင်းမှုကို သင်တို့အလယ်မှ ဖယ်ရှားလော့’ ဟူသည့် ယေဟောဝါပညတ်တော်ကိုကိုးကားလျက် အခန်းကြီး ၅ တွင် အမှားပြုသူကို နှင်ထုတ်ရန် ညွှန်ကြားလိုက်သည်။ (တရား. ၁၇:၇) အမှုတော်ဆောင်ခြင်းကို အမှီပြုလျက် အသက်မွေးနိုင်သောအခွင့် မိမိ၌ရှိကြောင်း ဆွေးနွေးတင်ပြသောအခါတွင်လည်း အလုပ်လုပ်သောတိရစ္ဆာန်တို့ကို ပါးချုပ်မတပ်ရ၊ ဗိမာန်တော်အမှုထမ်းရွက်သော လေဝိသားတို့သည် ယဇ်ပလ္လင်ကိုအမှီပြု၍ မိမိတို့ဝေစုကိုရသည်ဟူသော မောရှေပညတ်ကို ပေါလု ကိုးကားတင်ပြပြန်သည်။—၁ ကော. ၉:၈-၁၄; တရား. ၂၅:၄; ၁၈:၁။
၂၅ ကောရိန္သုခရစ်ယာန်များထံ ရေးလိုက်သော ပေါလု၏ပထမစာစောင်ပါ မှုတ်သွင်းခံညွှန်ကြားချက်မှ ကျွန်ုပ်တို့ အကျိုးများစွာရရှိနိုင်သည်တကား။ သင်းခွဲခြင်း၊ လူနောက်သို့လိုက်ခြင်းမရှိရန် ဆိုဆုံးမသည့်သြဝါဒကို တွေးတောဆင်ခြင်ပါ။ (အခန်းကြီး ၁-၄) အသင်းတော်၌ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သော သီလယိုယွင်းမှုကိုလည်းကောင်း၊ အသင်းတော်သီလသန့်ရှင်းမှုရှိရန် လိုအပ်ကြောင်း ပေါလုအလေးအနက်ဆိုသည်ကိုလည်းကောင်း ပြန်လည်သတိရပါ။ (အခန်းကြီး ၅ နှင့် ၆) တစ်ကိုယ်ရေနေထိုင်ခြင်း၊ အိမ်ထောင်ရေး၊ လင်မယားခွဲနေခြင်းတို့နှင့်ပတ်သက်သော ပေါလု၏မှုတ်သွင်းခံသြဝါဒကို သုံးသပ်ကြည့်ပါ။ (အခန်းကြီး ၇) ရုပ်တုရှေ့ပူဇော်သော ယဇ်သားနှင့်ပတ်သက်သည့် တမန်တော်၏ဆွေးနွေးချက်ကိုလည်းကောင်း၊ သူတစ်ပါးအား ထိမိ၍မလဲစေရန် ဂရုပြုခြင်းသည် မည်မျှအရေးပါကြောင်းကိုလည်းကောင်း၊ ရုပ်တုကိုးကွယ်ခြင်းအဖြစ်သို့မကျရောက်ရန် သတိပြုရမည်ဟူသောအချက်ကိုလည်းကောင်း ပြန်စဉ်းစားပါ။ (အခန်းကြီး ၈-၁၀) တော်လျော်သော လက်အောက်ခံမှုနှင့်စပ်လျဉ်းသည့် ဆုံးမပဲ့ပြင်ခန်း၊ ဝိညာဉ်ဆုကျေးဇူးများအကြောင်း၊ တည်ကြည်မြဲမြံ၍ မပြောင်းလဲသောမေတ္တာ၏ ထူးမြတ်လှသည့် အရည်အသွေးနှင့်စပ်လျဉ်း၍ လက်တွေ့အကျဆုံး ဆွေးနွေးတင်ပြမှုတို့ကို သုံးသပ်ထားသည်။ ခရစ်ယာန်အစည်းအဝေးများ၌ စည်းစနစ်ရှိအပ်ကြောင်းကိုလည်း တမန်တော်က အလေးအနက် ပြောဆိုခဲ့သည်။ (အခန်းကြီး ၁၁-၁၄) သန့်ရှင်းသောဝိညာဉ်တော်၏ ညွှန် ကြားမှုဖြင့် ရှင်ပြန်ထမြောက်ခြင်းဘက်မှနေ၍ ထိထိမိမိ ချေပရေးသားခဲ့သည်။ (အခန်းကြီး ၁၅) ဤအရာအားလုံးနှင့် နောက်ထပ်အရာများကို စိတ်ထဲတွင် မြင်ယောင်စေပြီး ယင်းက ယနေ့ခေတ် ခရစ်ယာန်များအတွက် အလွန်အဖိုးထိုက်လှသည်။
၂၆ ဤကျမ်းစောင်သည် ဘုရားသခင့်နိုင်ငံတော်တည်းဟူသော ဘုန်းကျက်သရေပြည့်ဝသည့် ကျမ်းစာခေါင်းစဉ်ကို တိုး၍နားလည်စေသည်။ မဖြောင့်မတ်သောသူများ နိုင်ငံတော်ဝင်ရမည်မဟုတ်ဟု ပြင်းပြင်းထန်ထန် သတိပေးထားသည်။ လူတစ်ဦးအား နိုင်ငံတော်မဝင်နိုင်ရန်တားဆီးမည့် ဆိုးသွမ်းညစ်ညမ်းသောအကျင့်များကို တင်ပြထားသည်။ (၁ ကော. ၆:၉၊ ၁၀) ထို့ထက်ကား ရှင်ပြန်ထမြောက်ခြင်းနှင့် ဘုရားသခင့်နိုင်ငံတော်ဆက်စပ်ပုံကို ရှင်းပြထား၏။ ထမြောက်သူတို့တွင် “အဦးသီးသောအသီး” ဖြစ်သော ယေရှုခရစ်သည် ‘ရန်သူအပေါင်းတို့ကို ခြေတော်အောက်ချထားသည့်တိုင်အောင် ဘုရင်အဖြစ် စိုးစံ’ ရမည်ဖြစ်ကြောင်း ဖော်ပြ၏။ သေခြင်းအပါအဝင် ရန်သူအပေါင်းတို့ကို ချေမှုန်းသည့်နောက် ကိုယ်တော်သည် ‘မိမိနိုင်ငံကို ဘုရားသခင်တည်းဟူသော ခမည်းတော်၌ အပ်ပြန်တော်မူမည်။ . . . ဘုရားသခင်သည် အလုံးစုံဖြစ်တော်မူမည်အကြောင်းတည်း။’ နောက်ဆုံးတွင် ဧဒင်၌ပြုတော်မူခဲ့သော နိုင်ငံတော်ကတိတော်နှင့်အညီ ခရစ်တော်သည် ရှင်ပြန်ထမြောက်ပြီးဖြစ်သော မိမိ၏ဝိညာဏညီတော်များနှင့်အတူ မြွေ၏ခေါင်းကို အပြီးသတ်ကြိတ်မည်ဖြစ်သည်။ ကောင်းကင်နိုင်ငံတော်၌ ခရစ်တော်ယေရှုနှင့်အတူ မဖောက်ပြန် မပျက်စီးနိုင်သည့်အဖြစ်ကို ဝင်စားမည့်ပုဂ္ဂိုလ်များ ထမြောက်မည့်အလားအလာသည် အလွန်ပင်ထူးမြတ်လှ၏။ ရှင်ပြန်ထမြောက်ခြင်း မျှော်လင့်ချက်ပေါ်အခြေခံ၍ ပေါလု ဤသို့ဆုံးမသည်– “ထို့ကြောင့်၊ ငါချစ်သောညီအစ်ကိုတို့၊ သင်တို့သည် သခင်ဘုရား၏အမှုတော်ကို ဆောင်ရွက်၍ အကျိုးကြီးသည်ကို သိမှတ်သဖြင့် တည်ကြည်သောစိတ်နှင့်ပြည့်စုံ၍ မရွေ့လျော့ မတိမ်းယိမ်းဘဲလျက်၊ သခင်ဘုရား၏အမှုတော်ကို ကြိုးစားအားထုတ်ကြလော့။”—၁ ကော. ၁၅:၂၀-၂၈၊ ၅၈; က. ၃:၁၅; ရော. ၁၆:၂၀။
[အောက်ခြေမှတ်ချက်များ]
a Halley’s Bible Handbook၊ ၁၉၈၈၊ H. H. Halley၊ စာမျက်နှာ ၅၉၃။
b Smith’s Dictionary of the Bible၊ ၁၈၆၃၊ အတွဲ ၁၊ စာမျက်နှာ ၃၅၃။
c The Interpreter’s Bible၊ အတွဲ ၁၀၊ ၁၉၅၃၊ စာမျက်နှာ ၁၃။
d The Interpreter’s Bible၊ အတွဲ ၉၊ ၁၉၅၄၊ စာမျက်နှာ ၃၅၆။