ကျမ်းစာစောင် နံပါတ် ၂၃​—ဟေရှာယ

ကျမ်းရေးသူ– ဟေရှာယ

ရေးရာဒေသ– ယေရုရှလင်မြို့

ရေးသားပြီးစီးချိန်– ဘီ.စီ.အီး. ၇၃၂ နောက်ပိုင်း

ငုံမိသည့်ကာလပိုင်း– ဘီ.စီ.အီး. ၇၇၈ ခန့် – ၇၃၂ နောက်ပိုင်း

၁။ ဘီ.စီ.အီး. ရှစ်ရာစုတွင် အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသ၊ အထူးသဖြင့် ဣသရေလပြည်နှင့် ယုဒပြည်တွင် အဘယ်အခြေအနေရှိခဲ့သနည်း။

ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်သော  အာရှုရိမင်းစိုးရာဇာ၏ အန္တရာယ်လောင်းရိပ်မည်းကြီးသည် အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသရှိ အခြားအင်ပါယာများနှင့် နိုင်ငံငယ်များအပေါ် ကျရောက်လို့နေပေပြီ။ ဒေသတစ်ခုလုံးသည် လျှို့ဝှက်ကြံစည်မှုနှင့် မဟာမိတ်ဖွဲ့မှုအကြောင်းတို့ကိုသာ ပြောနေကြတော့သည်။ (ဟေရှာ. ၈:၉-၁၃) အယူဖောက်ပြန်သော မြောက်ပိုင်းဣသရေလနိုင်ငံသည် မကြာမီ ဤနိုင်ငံတကာသောင်းကျန်းသူလက်တွင် သားကောင်ဖြစ်တော့မည်၊ တစ်ချိန်တည်းတွင် တောင်ပိုင်းယုဒနိုင်ငံ၏မင်းများသည်လည်း ကျီးလန့်စာစား၍အုပ်ချုပ်နေခဲ့ကြသည်။ (၄ ရာ. အခန်းကြီး ၁၅-၂၁) လက်နက်အသစ်အဆန်းများကို တီထွင်ထုတ်လုပ်သုံးစွဲကြခြင်းကြောင့် ပို၍အထိတ်တလန့်ဖြစ်စေသည်။ (၆ ရာ. ၂၆:၁၄၊ ၁၅) မည်သူမဆို အကာအကွယ်နှင့် အသက်ချမ်းသာရရန် အဘယ်နေရာတွင် ရှာဖွေနိုင်သနည်း။ နိုင်ငံငယ်လေးဖြစ်သော ယုဒပြည်ရှိလူများနှင့် ယဇ်ပုရောဟိတ်တို့သည် ယေဟောဝါ၏နာမတော်ကို နှုတ်ဖျားတွင်တသသရှိကြသော်လည်း သူတို့နှလုံးမှာမူ ဆန့်ကျင်ဘက်ဝေးရာသို့ ရောက်နေကြ၏၊ အစပိုင်း၌ အာရှုရိ၊ ယင်းနောက်တွင် အောက်ဘက်ရှိအီဂျစ်ကို အကူအညီတောင်းခဲ့ကြသည်။ (၄ ရာ. ၁၆:၇; ၁၈:၂၁) ယေဟောဝါ၏တန်ခိုးတော်၌ ယုံကြည်ကိုးစားမှု လျော့ပါးခဲ့သည်။ ပြောင်ပြောင်တင်းတင်းရုပ်တုကိုးကွယ်ခြင်း မရှိခဲ့သော်လည်း၊ လုပ်ရိုးလုပ်စဉ်ပေါ်အခြေခံသော အရေခြုံဝတ်ပြုမှုနည်းလမ်းသာရှိခဲ့ပြီး ဘုရားသခင်အား တကယ်ကြောက်ရွံ့ခြင်းမရှိခဲ့ကြပါ။

၂။ (က) ယေဟောဝါအတွက်ပြောဆိုပေးရန် ဖိတ်ခေါ်ချက်ကို မည်သူတုံ့ပြန်အဖြေပေးခဲ့သနည်း၊ မည်သည့်အချိန်ကနည်း။ (ခ) ဤပရောဖက်၏အမည်သည် အဘယ်ထူးခြားချက်ရှိသနည်း။

^၂ သို့ဖြစ်လျှင် ယေဟောဝါအတွက် မည်သူပြောဆိုပေးမည်နည်း။ ကိုယ်တော်၏ ကယ်တင်ခြင်းတန်ခိုးတော်အကြောင်း မည်သူကြေညာပေးမည်နည်း။ “အကျွန်ုပ်ရှိပါ၏! အကျွန်ုပ်ကိုစေလွှတ်တော်မူပါ” ဟူ၍ အသင့်ရှိကြောင်းအဖြေရလေသည်။ ဤသို့တုံ့ပြန်ခဲ့သူမှာ ဟေရှာယဖြစ်ပြီး ဤသို့မပြောမီကတည်းက ပရောဖက်ပြုနေခဲ့သူဖြစ်သည်။ အချိန်မှာ နူနာစွဲနေသော သြဇိမင်းသေဆုံးသည့်နှစ်၊ ဘီ.စီ.အီး. ၇၇၈ ခန့်ကဖြစ်သည်။ (ဟေရှာ. ၆:၁၊ ၈) ဟေရှာယဟူသည့်အမည်သည် “ကယ်တင်ခြင်းလာရာ ယေဟောဝါ” ဟုအဓိပ္ပာယ်ရပြီး ပြောင်းပြန်လှည့်ပြောလျှင် ယေရှုဟူသည့်အမည် (“ယေဟောဝါသည် ကယ်တင်ခြင်း”) နှင့်အဓိပ္ပာယ်အတူတူပင်ဖြစ်သည်။ ဟေရှာယပရောဖက်ပြုချက်အစမှအဆုံးအထိ ယေဟောဝါသည် ကယ်တင်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း ပေါ်လွင်စေသည်။

၃။ (က) ဟေရှာယနှင့်ပတ်သက်၍ အဘယ်အရာသိရသနည်း။ (ခ) သူသည် အဘယ်အချိန်ကာလများတစ်လျှောက် ပရောဖက်ပြုခဲ့ပြီး သူနှင့်ခေတ်ပြိုင်အခြားပရောဖက်များကား မည်သူတို့နည်း။

^၃ ဟေရှာယသည် အာမုတ်၏သားဖြစ်သည် (ယုဒပြည်မှ ပရောဖက်နောက်တစ်ဦးဖြစ်သော အာမုတ်နှင့် မမှားရန်)။ (၁:၁) သူ၏မွေးဖွားခြင်းနှင့် သေဆုံးခြင်းအကြောင်းကို ကျမ်းစာ၌မပြောထားသော်လည်း ဂျူးထုံးတမ်းစဉ်လာ၌ သူသည် မင်းဆိုးမနာရှေ၏ လွှနှင့်အပိုင်းပိုင်းဖြတ်သတ်ခြင်းကို ခံခဲ့ရသည်ဟုအဆိုရှိသည်။ (ဟေဗြဲ ၁၁:၃၇ နှိုင်းယှဉ်။) ဟေရှာယသည် ပရောဖက်မဖြစ်သောဇနီး၊ ပရောဖက်ပြုချက်နှင့်ဆိုင်သောနာမည်ရှိသည့် အနည်းဆုံးသားနှစ်ယောက်တို့နှင့်အတူ ယေရုရှလင်တွင် အခြေချနေထိုင်ခဲ့ကြောင်း သူ့အရေးအသားများက ဖော်ပြသည်။ (ဟေရှာ. ၇:၃; ၈:၁၊ ၃) သူသည် အနည်းဆုံး ယုဒပြည်၏ မင်းဆက်လေးဆက်ဖြစ်သော သြဇိ၊ ယောသံ၊ အာခတ်နှင့် ဟေဇကိတို့လက်ထက်များတစ်လျှောက် အမှုဆောင်ခဲ့သည်၊ ဘီ.စီ.အီး. ၇၇၈ ခန့် (သြဇိမင်းအနိစ္စရောက်သည့်နှစ်၊ သို့မဟုတ် ယင်းထက်စော၍ဖြစ်နိုင်) အချိန်တွင် အစပြုခဲ့ပြီး အနည်းဆုံး ဘီ.စီ.အီး. ၇၃၂ နောက်ပိုင်း (ဟေဇကိနန်းစံ ၁၄ နှစ်မြောက်) အထိ၊ နှစ်ပေါင်း ၄၆ နှစ်ထက်မနည်း ဆက်တိုက်အမှုဆောင်ခဲ့သည်။ အထက်ပါနှောင်းပိုင်းနေ့ရက်များတွင် သူ၏ပရောဖက်ပြုချက်များကို ရေးသားပြီးစီးခဲ့ကြောင်း သေချာသည်။ (၁:၁; ၆:၁; ၃၆:၁) သူနှင့်ခေတ်ပြိုင် အခြားပရောဖက်များမှာ ယုဒပြည်တွင် မိက္ခာ၊ မြောက်ပိုင်းနိုင်ငံတွင် ဟောရှေနှင့် သြဒက်တို့ဖြစ်သည်။—မိ. ၁:၁; ဟော. ၁:၁; ၆ ရာ. ၂၈:၆-၉။

၄။ ဟေရှာယသည် ကျမ်းရေးသူဖြစ်ကြောင်း အဘယ်အချက်များက ဖော်ပြသနည်း။

^၄ ပရောဖက်ပြုစီရင်ချက်များကို ဟေရှာယအား ယေဟောဝါ ရေးစေခဲ့ကြောင်း ဟေရှာယ ၃၀:၈ ၌ ဤသို့ဖော်ပြထား၏– “သင်သည်ယခုသွား၍ သူတို့ရှေ့မှာ သင်ပုန်း၌ရေးထားသောအချက်၊ နောင်ကာလအစဉ်အဆက်တည်စေခြင်းငှာ စာစီ၍မှတ်သား” ရေးထားလော့။ ရှေးခေတ်ဂျူးလူမျိုးရဗ္ဗိများက ဟေရှာယသည် ကျမ်းရေးသူဖြစ်ကြောင်း လက်ခံခဲ့ကြပြီး အဓိကပရောဖက်များ (ဟေရှာယ၊ ယေရမိနှင့် ယေဇကျေလ) တို့၏ပထမဆုံးစာစောင်အဖြစ် သတ်မှတ်ခဲ့ကြသည်။

၅။ ဟေရှာယကျမ်း၏ညီညွတ်မှုကို အဘယ်အချက်ကသက်သေထူသနည်း။

^၅ အခန်းကြီး ၄၀ မှစ၍ စာရေးဟန်ပြောင်းသွားသည်ကိုထောက်၍ တချို့က စာရေးသူပြောင်းသွားသည်ဟု ဆိုကြသည်၊ သို့မဟုတ် အကြောင်းအရာပြောင်းသွားသောကြောင့် အခန်းကြီး ၄၀ နောက်ပိုင်းကို “ဟေရှာယဒုတိယစောင်” ဟုခေါ်သင့်သည်ဟု ဆိုကြသည်။ ဟေရှာယသည် သူ၏နာမည်ဖြင့် သမုတ်ထားသောကျမ်းတစ်ခုလုံးကိုရေးခဲ့ကြောင်း အထောက်အထားများစွာရှိသည်။ ဥပမာ၊ “ဣသရေလအမျိုး၏ သန့်ရှင်းသောအရှင်” ဟူသောအသုံးအနှုန်းသည် အခန်းကြီး ၁ မှ ၃၉ တွင် ၁၂ ကြိမ်ပါရှိပြီး အခန်းကြီး ၄၀ မှ ၆၆ တွင် ၁၃ ကြိမ်၊ စုစုပေါင်း ၂၅ ကြိမ်ပါရှိသည်ကိုထောက်ခြင်းဖြင့် ကျမ်းတစ်ကျမ်းတည်းဖြစ်ကြောင်း သိရသည်၊ တစ်ဖက်တွင်မူ ၎င်းအသုံးအနှုန်းသည် ကျန်ဟေဗြဲကျမ်းစာစောင်အားလုံးတွင် ၆ ကြိမ်သာပါရှိသည်။ တမန်တော်ပေါလုကလည်း ထိုကျမ်း၏ပရောဖက်ပြုချက်အပိုင်းအားလုံးမှ ကိုးကားဖော်ပြခြင်းဖြင့် ကျမ်း၏ညီညွတ်မှုကိုသက်သေထူကာ ယင်းတို့အားလုံးကိုရေးသူသည် ဟေရှာယတစ်ဦးတည်းဖြစ်ကြောင်းပြသည်။—ရောမ ၁၀:၁၆၊ ၂၀; ၁၅:၁၂ ကို ဟေရှာယ ၅၃:၁; ၆၅:၁; ၁၁:၁ တို့နှင့်နှိုင်းယှဉ်။

၆။ ဟေရှာယပင်လယ်သေကျမ်းလိပ်က (က) ယနေ့ကျွန်ုပ်တို့လက်ဝယ်ရှိ ကျမ်းစာများသည် မူရင်းမှုတ်သွင်းခံရေးသားချက်များဖြစ်ကြောင်း၊ (ခ) ကျမ်းစာစောင်တစ်ခုလုံးကို ဟေရှာယတစ်ဦးတည်းသာရေးကြောင်း ယုံကြည်စိတ်ချရသော သက်သေအထောက်အထား မည်သို့ပေးသနည်း။

^၆ စိတ်ဝင်စားစရာမှာ ၁၉၄၇ ခုနှစ်မှစတင်၍ ပင်လယ်သေကမ်းခြေအနောက်မြောက်အနီးရှိ ကဟီးဘတ် ကွမ်ရန်မှ သိပ်မဝေးသော မှောင်ပိတ်နေသည့် ဂူများအတွင်းမှ ရှေးဟောင်းစာအချို့ကို တွေ့ရှိခဲ့သည်။ ၎င်းတို့မှာ ပင်လယ်သေကျမ်းလိပ်များဖြစ်ပြီး ဟေရှာယပရောဖက်ပြုချက် ပါဝင်သည်။ ယင်းကို မက်စိုရက်တစ်ကျမ်းမတိုင်မီ ကောင်းစွာထိန်းသိမ်းထားသော ဟေဗြဲဘာသာဖြင့် လှပစွာစီကုံးရေးသားထားကာ သက်တမ်းနှစ်ပေါင်း ၂,၀၀၀ ခန့်ရှိပြီး ဘီ.စီ.အီး. ဒုတိယရာစုအဆုံးပိုင်းမှဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် မျက်မှောက်ခေတ် ဟေဗြဲကျမ်းစာစောင်များ အခြေခံပြန်ဆိုသော ရှေးအကျဆုံးလက်ရေးစာမူဖြစ်သည့် မက်စိုရက်တစ်ကျမ်းထက် ၎င်းကျမ်းသည် နှစ်ပေါင်း တစ်ထောင်ခန့်ပို၍ သက်တမ်းရင့်သည်။ စာလုံးပေါင်းမဆိုစလောက်ကွဲပြားမှုနှင့် သဒ္ဒါတည်ဆောက်ပုံအချို့ ခြားနားမှုများရှိသော်လည်း အယူဝါဒပိုင်း၌မူ မက်စိုရက်တစ်ကျမ်းနှင့် ကွဲပြားခြားနားမှုမရှိပါ။ ယနေ့ ကျွန်ုပ်တို့လက်ဝယ်ရှိကျမ်းစာမှ ဟေရှာယကျမ်းတွင် မူရင်းမှုတ်သွင်းခံသတင်းစကားပါရှိကြောင်း ယုံကြည်စိတ်ချစေသည့် သက်သေအထောက်အထားပင်ဖြစ်သည်။ ထို့ပြင် ဤရှေးခေတ်ကျမ်းစာလိပ်များက “ဟေရှာယကျမ်း” နှစ်စောင်ရှိသည်ဟူသော ဝေဖန်သူများ၏အဆိုမမှန်ကြောင်း ဖော်ပြသည်၊ အကြောင်းမှာ ဟေရှာယအခန်းကြီး ၄၀ သည်ဟေရှာယအခန်းကြီး ၃၉ ပါသော ကော်လံ၏နောက်ဆုံးစာကြောင်းတွင် အစပြုထားပြီး ယင်းအဖွင့်ဝါကျကို နောက်ကော်လံတွင် အဆုံးသတ်ထားခြင်းကြောင့်ဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် စာရေးသူပြောင်းသွားသည် သို့မဟုတ် ဤနေရာတွင် ကျမ်းစာနှစ်ပိုင်းခွဲထားသည်စသည့်ထင်မြင်ချက်တို့ကို ကျမ်းစာကူးရေးသူသတိမမူမိခဲ့ကြောင်း ထင်ရှားသည်။a

၇။ ဟေရှာယကျမ်း၏ ကျမ်းစစ်ကျမ်းမှန်ဖြစ်မှုနှင့်ပတ်သက်၍ အဘယ်သက်သေအထောက်အထားများစွာရှိသနည်း။

^၇ ဟေရှာယကျမ်းသည် ကျမ်းစစ်ကျမ်းမှန်ဖြစ်ကြောင်း အထောက်အထားများစွာရှိပါသည်။ မောရှေမှလွဲ၍ အခြားပရောဖက်များသည် ခရစ်ယာန်ကျမ်းရေးသူများ၏ကိုးကားခြင်း သိပ်မခံရပါ။ ကျမ်းစစ်ကျမ်းမှန်ဖြစ်ကြောင်း သမိုင်းနှင့် ရှေးဟောင်းသုတေသနအထောက်အထားများလည်း များစွာရှိသကဲ့သို့ ယေရုရှလင်မြို့ကိုဝိုင်းရံပိတ်ဆို့သည့်မှတ်တမ်းကို သနာခရိပ်ကိုယ်တိုင်ဖော်ပြထားသော သူ၏ဆဋ္ဌဂံထုလုံးအပါအဝင် အာရှုရိဧကရာဇ်များ၏ သမိုင်းမှတ်တမ်းများလည်းရှိသည်။b (ဟေရှာ. အခန်းကြီး ၃၆၊ ၃၇) တစ်ချိန်ကတည်ရှိခဲ့သော ဗာဗုလုန်မြို့၏ အပျက်အယွင်းအစုအပုံများသည် ဟေရှာယ ၁၃:၁၇-၂၂ ၏ပြည့်စုံချက်ဖြစ်ကြောင်း သက်သေသာဓကဖြစ်နေဆဲဖြစ်သည်။c ကုရုအမည်ရှိမင်းအားဖြင့် လွတ်မြောက်မည်အကြောင်းကို နှစ်ပေါင်း ၂၀၀ နီးပါးခန့်ကြို၍ ဟေရှာယရေးသားခဲ့သည်အတိုင်း ဗာဗုလုန်မှပြန်လာသော ဂျူးထောင်ပေါင်းများစွာမှ တစ်ယောက်စီသည် သက်ရှိသက်သေများဖြစ်ခဲ့ကြသည်။ နောက်ပိုင်းတွင် ဤရေးသားထားသောပရောဖက်ပြုချက်ကို ကုရုမင်းအားပြခဲ့ခြင်း ဖြစ်နိုင်သည်၊ အကြောင်းမှာ ဂျူးအကြွင်းအကျန်အားလွတ်စေခြင်းကိစ္စတွင် ထိုသို့ပြုရန် ယေဟောဝါ၏ ခန့်အပ်ခံရသည်ဟု သူပြောခဲ့သည်။—ဟေရှာ. ၄၄:၂၈; ၄၅:၁; ဧဇ. ၁:၁-၃။

၈။ မေရှိယနှင့်ပတ်သက်သော ပရောဖက်ပြုချက်များပြည့်စုံခြင်းက မှုတ်သွင်းခံရကြောင်း မည်သို့သက်သေထူသနည်း။

^၈ ဟေရှာယကျမ်းထဲမှ ထူးခြားချက်မှာ မေရှိယဆိုင်ရာပရောဖက်ပြုချက်များဖြစ်သည်။ ယေရှု၏ဘဝအသက်တာအဖြစ်အပျက်များတွင် ဟေရှာယတင်ကူးဟောကြားချက်များစွာ ပြည့်စုံခဲ့ခြင်းကြောင့် “ဧဝံဂေလိသတင်းဟောသောပရောဖက်” ဟုသူ့ကိုခေါ်ခဲ့ကြသည်။ အခန်းကြီး ၅၃ သည် တမန်တော်အခန်းကြီး ၈ တွင်ဖော်ပြထားသော အဲသယောပိအမတ်အတွက်သာမက ဂျူးတစ်မျိုးသားလုံးအတွက်ပါ အချိန်ကြာရှည်စွာအထိ “နက်နဲသော အခန်းကြီး” ဖြစ်ခဲ့သည်၊ ယင်းအခန်းကြီးသည် ယေရှုခံခဲ့ရပုံများကိုကိုက်ညီစွာ မည်မျှပီပီပြင်ပြင်ကြိုဟောထားသနည်းဟူမူ မျက်မြင်သက်သေတစ်ဦး၏ မှတ်တမ်းပမာဖြစ်သည်။ ဟေရှာယကျမ်း၏ ဤထူးခြားသောအခန်းကြီးထဲမှ ပရောဖက်ပြုပြည့်စုံချက်များကို ခရစ်ယာန်ဂရိကျမ်းစာစောင်များတွင် မှတ်တမ်းတင်ထားသည်၊ အောက်ပါနှိုင်းယှဉ်ချက်များ၌ ဖော်ပြထားသည်– အခန်းငယ် ၁—ယောဟန် ၁၂:၃၇၊ ၃၈; အခန်းငယ် ၂—ယောဟန် ၁၉:၅-၇; အခန်းငယ် ၃—မာကု ၉:၁၂; အခန်းငယ် ၄—မဿဲ ၈:၁၆၊ ၁၇; အခန်းငယ် ၅—၁ ပေတရု ၂:၂၄; အခန်းငယ် ၆—၁ ပေတရု ၂:၂၅; အခန်းငယ် ၇—တမန်တော် ၈:၃၂၊ ၃၅; အခန်းငယ် ၈—တမန်တော် ၈:၃၃; အခန်းငယ် ၉—မဿဲ ၂၇:၅၇-၆၀; အခန်းငယ် ၁၀—ဟေဗြဲ ၇:၂၇; အခန်းငယ် ၁၁—ရောမ ၅:၁၈; အခန်းငယ် ၁၂—လုကာ ၂၂:၃၇။ ဤမျှတိကျမှန်ကန်သော ကြိုဟောချက်များသည် ယေဟောဝါထံမှလွဲ၍ မည်သူ့ထံမှဖြစ်နိုင်ပါမည်နည်း။

အဘယ်ကြောင့်အကျိုးရှိကြောင်း

၃၄။ ဟေရှာယ၏သတင်းတရားကို ပို၍တန်ခိုးပါစေသော ကွက်ကွက်ကွင်းကွင်းဥပမာအချို့မှာ အဘယ်နည်း။

^၃၄ မည်သည့်ရှုထောင့်မှပင်ကြည့်ကြည့် ဟေရှာယအနာဂတ္တိကျမ်းသည် ယေဟောဝါဘုရားသခင်ထံမှ အကျိုးအပေးဆုံးလက်ဆောင်တစ်ခုဖြစ်သည်။ ဘုရားသခင်၏ မြင့်မြတ်သောအကြံတော်များကို ဖော်ပြ၏။ (ဟေရှာ. ၅၅:၈-၁၁) သမ္မာကျမ်းစာအမှန်တရားကို လူထုရှေ့ဟောပြောသူများသည် ယေရှု၏ထိမိပိုင်နိုင်သောဥပမာများကဲ့သို့ ကွက်ကွက်ကွင်းကွင်းဥပမာများ၏ဘဏ္ဍာတိုက်အဖြစ် ဟေရှာယကျမ်းကို ထားကာ ၎င်းမှထုတ်ယူသုံးစွဲနိုင်သည်။ သစ်ပင်တစ်ပင်တည်းကို ထင်းအဖြစ်လည်းကောင်း၊ ကိုးကွယ်ရန်ရုပ်တုထွင်း၍သော်လည်းကောင်း အသုံးပြုသူ၏မိုက်မဲခြင်းကို ဟေရှာယအလေးအနက်ဖော်ပြ၏။ မခြုံနိုင်လောက်အောင်ကျဉ်းသောစောင်နှင့် ကိုယ်မဆန့်နိုင်လောက်အောင်တိုသော ခုတင်ပေါ်အိပ်သော လူတစ်ယောက်၏ ကသိကအောက်နိုင်မှုကို ကျွန်ုပ်တို့အားခံစားစေပြီး မဟောင်ချင်လောက်အောင်ပျင်းသောခွေးနှင့်တူသည့် ပရောဖက်များ၏ အိပ်ငိုက်၍ဟောက်သောအသံကိုလည်း ကျွန်ုပ်အားကြားစေသည်။ ကျွန်ုပ်တို့ကိုယ်တိုင်သည် ဟေရှာယတိုက်တွန်းနှိုးဆော်ထားသည့်အတိုင်း ‘ယေဟောဝါ၏ကျမ်းစာကိုဖွင့်၍ အသံကျယ်ကျယ်ဖြင့်ဖတ်ရှုလေ့လာ’ ပါကဤခေတ်ကာလနှင့်ပတ်သက်သော ဟေရှာယ၏တန်ခိုးပါသတင်းတရားကို ကျွန်ုပ်တို့နားလည်သဘောပေါက်နိုင်သည်။—၄၄:၁၄-၂၀; ၂၈:၂၀; ၅၆:၁၀-၁၂; ၃၄:၁၆။

၃၅။ ဟေရှာယသည် မေရှိယအားဖြင့်နိုင်ငံတော်အပေါ်နှင့် ရှေ့ပြေးပုဂ္ဂိုလ်ဖြစ်သော နှစ်ခြင်းဆရာယောဟန်အပေါ် မည်သို့အာရုံစိုက်ဖော်ပြသနည်း။

^၃၅ ပရောဖက်ပြုချက်များသည် အထူးသဖြင့် ဘုရားသခင့်မေရှိယနိုင်ငံတော်ကို အလေးထားဖော်ပြ၏။ ယေဟောဝါကိုယ်တော်တိုင်သည် အမြင့်မြတ်ဆုံးဘုရင်ဖြစ်ပြီး ကျွန်ုပ်တို့ကို ကယ်တင်တော်မူ၏။ (၃၃:၂၂) သို့သော် မေရှိယသည် မည်သို့သောပုဂ္ဂိုလ်နည်း။ မွေးဖွားလာမည့်ကလေးနှင့်ပတ်သက်၍ မာရိအား ကောင်းကင်တမန်အသိပေးကြေညာရာ၌ ဒါဝိဒ်၏ရာဇပလ္လင်ကို လက်ခံယူခြင်းသည် ဟေရှာယ ၉:၆၊ ၇ ကိုပြည့်စုံရန်ဖြစ်ကြောင်း တင်ပြခဲ့ပြီး “ထိုသူသည်လည်း ယာကုပ်အမျိုးအနွယ်ကို အစဉ်မပြတ်အုပ်စိုးလိမ့်မည်။ သူ၏နိုင်ငံသည်လည်း ဆုံးခြင်းမရှိရဟုပြောဆို၏။” (လု. ၁:၃၂၊ ၃၃) မဿဲ ၁:၂၂၊ ၂၃ ၌သတို့သမီးကညာမှ ယေရှုမွေးဖွားခြင်းသည် ဟေရှာယ ၇:၁၄ ၏ပြည့်စုံချက်ဖြစ်ကြောင်းတင်ပြပြီး ကိုယ်တော်ကို “ဧမာနွေလ” အဖြစ်ဖော်ပြထားသည်။ အနှစ် ၃၀ ခန့်လွန်သောအခါ “ကောင်းကင်နိုင်ငံတော်သည် တည်လုနီးပြီ” ဟုနှစ်ခြင်းဆရာယောဟန်ဟောပြောခဲ့သည်။ ခရစ်ဝင်ကျမ်းရေးသူလေးဦးစလုံးသည် ဟေရှာယ ၄၀:၃ ကိုကိုးကား၍ ထိုယောဟန်သည် “တော၌ဟစ်ကြော်သောသူ” ဖြစ်ကြောင်း ဖော်ပြခဲ့ကြသည်။ (မ. ၃:၁-၃; မာ. ၁:၂-၄; လု. ၃:၃-၆; ယော. ၁:၂၃) နှစ်ခြင်းခံသောအခါ ယေရှုသည် လူမျိုးအပေါင်းတို့ကို အုပ်စိုးမည့် မေရှိယ—ယေဟောဝါ၏ဘိသိက်ခံ၊ ယေရှဲ၏အငုတ် သို့မဟုတ် အမြစ်ဖြစ်လာလေသည်။ ဟေရှာယ ၁၁:၁၊ ၁၀ ပြည့်စုံသည့်အနေနှင့် သူတို့သည် ကိုယ်တော်ကို ကိုးစားကြရမည်။—ရော. ၁၅:၈၊ ၁၂။

၃၆။ အဘယ်ပရောဖက်ပြုချက်များစွာက မေရှိယဘုရင်ကို ရှင်းလင်းပြတ်သားစွာ ခွဲခြားဖော်ပြသနည်း။

^၃၆ မေရှိယဘုရင်အကြောင်း ဟေရှာယမည်သို့ဆက်လက်ခွဲခြားသိမြင်စေသည်ကို ကြည့်ပါ! ယေရှုသည် ဟေရှာယကျမ်းလိပ်ပါ မိမိ၏တာဝန်အကြောင်းဖတ်ပြကာ မိမိသည် ယေဟောဝါ၏ဘိသိက်ခံဖြစ်ကြောင်း ဖော်ပြပြီးနောက် “ဘုရားသခင်၏နိုင်ငံတော်နှင့်ယှဉ်သော ဧဝံဂေလိတရားကို . . . ငါဟောပြောရမည်။ ထိုသို့အလို့ငှာ ငါ့ကိုစေလွှတ်လျက်ရှိသည်” ဟုကိုယ်တော်မိန့်တော်မူခဲ့သည်။ (လု. ၄:၁၇-၁၉၊ ၄၃; ဟေရှာ. ၆၁:၁၊ ၂) ခရစ်ဝင်ကျမ်းလေးစောင်တွင် ဟေရှာယ ၅၃ ၌ကြိုပြောထားသည့်အတိုင်း ယေရှု၏မြေကြီးဆိုင်ရာ ဓမ္မအမှုအကြောင်းနှင့် ကိုယ်တော်၏သေပုံသေနည်းအကြောင်းကို အသေးစိတ်ဖော်ပြထားသည်။ ဂျူးတို့သည် နိုင်ငံတော်သတင်းကောင်းကိုကြားခဲ့ရပြီး ယေရှု၏အံ့ဖွယ်အမှုတော်များကို မြင်တွေ့ခဲ့ကြသော်လည်း ဟေရှာယ ၆:၉၊ ၁၀; ၂၉:၁၃ နှင့် ၅၃:၁ ပြည့်စုံသည့်အနေနှင့် သူတို့၏မယုံကြည်သောနှလုံးများကြောင့် အနက်အဓိပ္ပာယ်ကို နားမလည်ခဲ့ကြပါ။ (မ. ၁၃:၁၄၊ ၁၅; ယော. ၁၂:၃၈-၄၀; တ. ၂၈:၂၄-၂၇; ရော. ၁၀:၁၆; မ. ၁၅:၇-၉; မာ. ၇:၆၊ ၇) သူတို့အတွက် ယေရှုသည် ထိမိလဲစရာကျောက်ဖြစ်ခဲ့သော်လည်း ဟေရှာယ ၈:၁၄ နှင့် ၂၈:၁၆ ပြည့်စုံသည့်အနေဖြင့် ကိုယ်တော်သည် ဇိအုန်တောင်၌ ယေဟောဝါချတော်မူသော အုတ်မြစ်ကျောက်ဖြစ်လာသည်၊ ၎င်းအုတ်မြစ်အပေါ် ဝိညာဏအိမ်တော်ကို တည်ဆောက်တော်မူ၏။—လု. ၂၀:၁၇; ရော. ၉:၃၂၊ ၃၃; ၁၀:၁၁; ၁ ပေ. ၂:၄-၁၀။

၃၇။ ယေရှု၏တမန်တော်တို့သည် ဟေရှာယကျမ်းကို မည်သို့ကိုးကား၊ အသုံးပြုခဲ့ကြသနည်း။

^၃၇ ယေရှုခရစ်၏တမန်တော်များသည် ဟေရှာယအနာဂတ္တိကျမ်းကို ဓမ္မအမှုလုပ်ငန်း၌ ကောင်းစွာဆက်အသုံးပြုခဲ့ကြ၏။ ဥပမာ၊ ယုံကြည်ခြင်းတည်ဆောက်ပေးရန်အလို့ငှာ ဟောပြောသူများလိုအပ်ကြောင်းဖော်ပြရာတွင် ပေါလုသည် ဟေရှာယကျမ်းကိုကိုးကား၍ ဤသို့ဆို၏– “ကောင်းကျိုးချမ်းသာ၏ ဝမ်းမြောက်စရာသတင်းကို ကြားပြောသောသူ၏ခြေတို့သည် အလွန်တင့်တယ်စွတကား!” (ရော. ၁၀:၁၅; ဟေရှာ. ၅၂:၇; ရောမ ၁၀:၁၁၊ ၁၆၊ ၂၀၊ ၂၁ ကိုလည်းရှု။) ပေတရုကလည်း သတင်းကောင်း၏ အဓွန့်ရှည်တည်မြဲမှုအကြောင်း ဖော်ပြရာတွင် ဟေရှာယကျမ်းကို ဤသို့ကိုးကား၏– “‘လူမျိုးရှိသမျှသည် မြက်ပင်ကဲ့သို့ဖြစ်၏။ လူမျိုး၏ဘုန်းရှိသမျှသည်လည်း မြက်ပွင့်ကဲ့သို့ဖြစ်၏။ မြက်ပင်သည် ညှိုးနွမ်းသွေ့ခြောက်တတ်၏။ အပွင့်လည်းကြွေတတ်၏။ ထာဝရဘုရား၏နှုတ်ကပါဌ်တရားမူကား ကာလအစဉ်အမြဲတည်၏။’ ထို ‘နှုတ်ကပါဌ်တော်’ သည် သင်တို့အားဟောပြောသော ဧဝံဂေလိတရားဖြစ်သတည်း။”—၁ ပေ. ၁:၂၄၊ ၂၅; ဟေရှာ. ၄၀:၆-၈။

၃၈။ နောက်ပိုင်းတွင် အခြားကျမ်းရေးသူများဖော်ပြရန်ဖြစ်သည့် ဘုန်းကျက်သရေနှင့်ပြည့်သော အဘယ်နိုင်ငံတော်အဓိကအချက်ကို ဟေရှာယကျမ်းတွင် ပုံဖော်ထားသနည်း။

^၃၈ ဟေရှာယသည် အနာဂတ်နိုင်ငံတော်မျှော်လင့်ချက်ကို ဘုန်းကျက်သရေရှိစွာပုံဖော်ထားသည်! ကြည့်လိုက်ပါလေ! “ရှင်ဘုရင်သည် ဖြောင့်မတ်ခြင်းတရားနှင့်အညီအုပ်စိုးမည်” ဖြစ်ပြီး မင်းသားမှူးမတ်တို့သည် တရားသဖြင့်စီရင်ကြမည့် “ကောင်းကင်သစ်နှင့် မြေကြီးသစ်” ဖြစ်သည်။ မည်မျှရွှင်လန်းဝမ်းမြောက်ဖွယ် အကြောင်းရင်းပါတကား! (၆၅:၁၇၊ ၁၈; ၃၂:၁၊ ၂) ပေတရုသည် ဟေရှာယ၏ဝမ်းမြောက်ဖွယ်သတင်းကို ဤသို့တစ်ဖန်ပြန်ကိုးကား၏– “ဖြောင့်မတ်ခြင်းတရားတည်နေရာ မိုးကောင်းကင်သစ်နှင့်မြေကြီးသစ်ကို ငါတို့သည် [ဘုရားသခင်၏] ကတိတော်နှင့်အညီ မျှော်လင့်ကြ၏။” (၂ ပေ. ၃:၁၃) ဤအံ့ချီးဖွယ်နိုင်ငံတော်အဓိကအချက်သည် ဗျာဒိတ်ကျမ်း၏နိဂုံးအခန်းကြီးများတွင် ပို၍ဘုန်းပြည့်ဝလာသည်။—ဟေရှာ. ၆၆:၂၂၊ ၂၃; ၂၅:၈; ဗျာ. ၂၁:၁-၅။

၃၉။ အဘယ်ခမ်းနားထည်ဝါသော မျှော်လင့်ချက်အကြောင်း ဟေရှာယညွှန်ပြသနည်း။

^၃၉ ထို့ကြောင့် ဟေရှာယကျမ်းတွင် ယေဟောဝါ၏ရန်သူများနှင့် ကိုယ်တော့်ကျေးကျွန်များအဖြစ် အမည်ခံအယောင်ဆောင်သူတို့အား ပြင်းပြင်းထန်ထန်ပြစ်တင်ရှုတ်ချထားစဉ် ယေဟောဝါ၏ ကြီးမြတ်သောနာမတော်မြတ်ကို သန့်ရှင်းမြင့်မြတ်စေမည့် ခမ်းနားထည်ဝါသော မေရှိယနိုင်ငံတော်မျှော်လင့်ချက်အကြောင်းကို အမွှမ်းတင်ဖော်ပြထားသည်။ ယေဟောဝါ၏နိုင်ငံတော်ဆိုင်ရာ အံ့ချီးဖွယ်အမှန်တရားအကြောင်း များစွာရှင်းပြထားပြီး “ကယ်တင်တော်မူခြင်းကျေးဇူး” ဆိုင်ရာ ရွှင်လန်းဖွယ်မျှော်လင့်ချက်တွင် ကျွန်ုပ်တို့၏နှလုံးကိုနွေးထွေးစေသည်။—ဟေရှာ. ၂၅:၉; ၄၀:၂၈-၃၁။

[အောက်ခြေမှတ်ချက်များ]