ǃÂubasen tama ta hâ ǀkhaega ta ge Jehovaba xu ge hō

Ti ǃaob tsâsiba ta ge dan tsî aoǁnâ sîsenni ǀkha a tsoatsoa o, o ta ge ǂgom tama ta ge hâ i ǀkhaega ge ǃkhōǃoa. (Efe. 3:20) Xawe du ge ǀnîsi ra ǂhâ nēs ge mati a tsoatsoasa. Hā re î ta tsoatsoasa xu ǁgamba du.

Tita ge Berlini hîna Duitsǃhūb ǃnâ ǁgoeb ǃnâ ge ǃnae 2ǁî torob nî tsoatsoas aiǃâ 1939ǁî kurib ǃnâ. Torob 1945ǁî kurib ǃnâ nî toas aiǃâb ge Berlina ǂgui bomdi ǀkha ge bom-e. Nē bomdi ge anikunde xū gere aoǁnâ-e tsîs ge sida ra ǁānǃnâ ǂharis tsîna ge tsâǀkhāhe xawe da ge khoen bomde xu gere sâusen ǃkhaib ǃoa ge ǃkhoe. Tsî da ge ega sida ǃnorasasib ǃaroma Erfurtsa ǃoa ge doe ti ǁgûs ge ǃnae-e ǃkhaiba ǃoa.

Tî ǁgûs ge amaba gere ôa. Amabas gere hō ǂgao amagas ge gā-ai khoen xoa hâ ǂkhanina khomai tsî ǃkharagagu ǂgomde gere ôaǃnâ xawes ge amaba ge hō tama hâ i. 1948ǁÎ kurib ǃnân ge Jehovab di ǀHûǀguitimî-aona sida oms tawa ge sī. Ti ǁgûs ge ǁîna ǂgâxa kai tsî ǂgui dîde ge dî nî. ǀGui iri tsîn ǃkharu tama hâ hînas ge ti ǁgûsa ge mî, “amaba ta ge go hō ti.” ǃHae ǁaeb ǃnâ da ge ti ǁgûs, tita tsî ti ǃgâs tsîna ǀhaode ge ǁhaoǃnâ tsoatsoa Erfurts ǃnâ.

1950ǁÎ kurib ǃnâ da ge ǁkhawa Berlina ǃoa ge doe oa tsî da ge ǁnāpa Berlin-Kreuzberg ǀhaohâba ge ǁhaoǃnâ tsoatsoa. Xawe da ge ǁkhawa ǀnî hâ ǂkhari ǃāros hîna Berlini ǃnâ ǁgoesa ǃoa ge doe tsî ǁnāpa Tempelhof ǀhaohâba gere ǁhaoǃnâ. ǁAero-e ǃkharu tsîs ge ti ǁgûsa ge ǁāǁnâhe, xawe ta ge tita gere ǃao. Tae-i ǃaroma?

TAOXASIB TSÎ XŪ-E DĪ ǂGAO TAMA IS TSINA ǀAMSA HŌBAS

Aiǃgû tama ta ge ge hâ i kaise ta ge taoxa i amaga. Aoǁnâ sîsen-e ta ge ǀgam kurikha ge dī xawe khoe-i ǀkha ge ǃhoa tama hâ i. Xawen ge xūna ge ǀkhara ǃgâsan ǀkha ta ge hâ ǀhao tsoatsoa o, ǁîn ge gere ǂkhâǃnâ te î ta ǁāǁnâhe. ǀNîn ge ǃkhōsis ǃnâ Duitsǃhūb ǃnâ ge hâ i. Tsî ǀnîn ge ǁîn ûiga ǁkhōǁkhōsasib ǃnâ ge mâi gagasi ǂkhanina Duitsǃhūb ǃnâ ǂgâ-ūs ǃnâ. ǁÎn aiǁgaudi ge kaise ge tsâǀkhā te. Tita ge gere ǂâi ǁîn ga ǁîn ûiga Jehovab tsî ǁîn ǃgâsan ǃaroma ǁkhōǁkhōsasib ǃnâ mâi o, o ta khom tita tsîna ti taoxasiba a dan ǁkhā o.

Ti taoxasiba ta ge ge dan ǀō-aisa aoǁnâ sîsenni kampanjab ǃnâ ta ge ǁhao o 1955ǁî kurib ǃnâ. Sîǂkhanis hîna ge Informanteb,a ǃnâ xoasa is ǃnâb ge ǃgâsa Nathan Knorra ge ǂanǂan nē kampanjab kaise a kaisa hîna ǀapeǂhumis xa ra dīheba. ǁÎb ge ge mî hoa aoǁnâ-aon ga nēs ǃnâ ǃâ o, on kaise ǁkhoaxa ǁaeba ǁnā ǁkhâb ǃnâ ǀguiba nî ūhâsa. Nēs ge ge ama i. ǁNās khaoǃgâ ta ge Jehovab ǃoa-ai ge māǁnâsen tsî 1956ǁî kurib ǃnâ ge ǁāǁnâhe ti ǁgûb tsî ti ǃgâs tsîra ǀkha. Xawe ta ge nēs khaoǃgâ kai mîǁguiba nî dīs ge ge i.

Kurina ta ge ge ǂan i aimâba-ao sîsen-e dīs nî kaise ǃgâisa xawe ta ge hoaǁae nēsa dīsa gere mâiǂûi. ǂGuro ta ge ge mîmâi î ta aibe ǁkhāǁkhāsen mati xūna ǁama tsî ǁamaxūsa Berlini ǃnâ. Tsî ta ge ǁnās khaoǃgâ sī gere sîsen ǂgao ǃnāsa ǂansa nēs xa omkhâis ǃaroma. Nēs ǃaroma ta ge 1961ǁî kurib ǃnâ sîsen-e Duitsǃhūb di kai sîsen ǃkhaib Hamburgi tawa ge hō. Ti sîsen i xa ta ǃnāsa ǂansa ra omkhâi khami ta ge aimâba-ao sîsen-e gere mâiǂûi. Tae-e ta ge nēs xa dī?

Kaise ta ge ra gangan Jehovab ge gagasise ǀgaisa ǃgâsana a sîsen-ūsa hui tes ǃaroma î ta gagasi xūna ǂgurose mâi. ǀNî ǀhōsan tin ge aimâba-ao sîsen-e ge dī tsoatsoa tsî nēs ǀkha ǃgâi aiǁgausa ge ǁgau te. ǃGâsab Erich Mundti hîna ge konsentrasi kampi ǃnâ hâ îb tsîn ge ge mîba te î ta Jehovab ai ǂgomaiǂnûi. ǁÎb ge ge mî konsentrasi kampi ǃnân ge ǃgâsan hîna Jehovab ai ge ǂgomaiǂnûi tama hâ ina gagasise a ǂkhabusa. Xawen ge ǁnān hîna Jehovab ai gere ǂgomaiǂnûina gagasise ǀgaisase ge hâ tsî ǀhaohâga ge hui ǁkhā i.

ǃGâsab Martin Poetzingeri hîna ge ega ǂGaeǂguira soros ǁani îb tsîn ge ǃgâsana gere ǂkhâǃnâ tsî gere mî “ǁkhoaǂgaoxasib ge nî ǁkhauba du.” Nē xūn hoana ta ge ǂâiǃgâ toas khaoǃgâ ta ge aimâba-ao sîsenni ǀkha 1963ǁî kurib ǃnâ ge tsoatsoa. ǁNās ge ge ǃgâi mîmâi i hîna ta ge a dīsa. ǀGam ǁkhâkha khaoǃgâ sîsen-e ta nî ôa tsoatsoas aiǃâ ta ge ǀō-aisa aimâba-aon sîsen-e dīs ǃaroma ge ǁkhauhe. ǁAeroba ǃkharu tsîb ge Jehovaba ge buru kai te. Tita ge 44ǁî gilead skoli ǃoa ge ǁkhauhe.

ǂHÂǂHÂSA XŪ-E TA GE GILEAD SKOLI TAWA GE ǁKHĀǁKHĀSEN

“Tā sadu ǁgaumâide ǃhaese ǁnāxuǃnâ re” nēs ge kaise ge ǂhâǂhâsa ǃâ i hîna ta ge a ǁkhāǁkhāsensa ǃgâsab Lyman Swingle tsî Nathan Knorri tsîna xu. ǁÎgu ge ge ǂkhâǃnâ da sida ǁgaumâide ǂoaǂam kaisa. ǃGâsab Knorri ge ge mî: “Tae-i ai du sadu ǂâide nî ǂnûi? ǀUrisasib ai, xoxon ai, tamas ka io ǀgâsasib ai? Tamas ka io du îsa haidi tsî khoen ǀnomra aidi tsîn ai sadu ǂâisa nî ǂnûi? Khoena ǀnamsa ǁkhāǁkhāsen re.” ǀGuitsēb ge ǃgâsab Swingla ge ǁguiǃā tae-i ǃaroman ǀnî ǃgâsana ǃhaese ra ǀûsensa, ǁîb ge nēsab ra mî khami gere ā. Ā ǀûb nîs kōseb ge aibe ge ǃhoa ǀû. Tita ge kaise ge tsâǀkhāhe tsî ǂgomǃgâsiba ge ūhâ i Xristub tsî ǁîb ǂgomǂgomsa ǃgâsan tsîna ǂgomǂgomsase ǃoabasa.—Mat. 25:40.

Sida ǁgaumâide da ge mā-e toas khaoǃgân ge ǀnî hâ ǃgâsana ge dî da mâǀî du go sî-e ti. Tsîn ge ǁnāpaxū ǂkhâǃnâ ra xūna ge mî tita ge: “Kongo (Kinshasa)” ti a mîs kōse. ǁÎn ge nēs khaoǃgâ ǁaeroba ǃnō tsî ge mî: Kongoba, ab “Jehovaba sa ǀkha hâ di.” ǁNā ǁaeb ǃnân ge khoena Kongo (Kinshasab) ǃnâ toroba ge ūhâ i tsî gere ǃgamgu. Xawe ta ge ǁkhāǁkhāsen ta ge xū-e ǂâis ǃnâ ge ūhâ i. 1967ǁÎ kurib ǃnâ da ge skoli ǀkha a toa o, o ge ge Heinrich Dehnbostel, Claude Lindsay hâ ge Kongob kai ǃās Kinshasasa ǃoa ge ī.

ǃGÂI ǁKHĀǁKHĀS SÎSABE KHOEN ǃAROMA

Kinshasas ǃnâ ge ge sī o, o ge ge French gowaba ǃnona ǁkhâga ge ǁkhāǁkhāsen. ǁNāpaxū ge ge Lubumbashisa ǃoa ge ī hîna Elisabethvills ǃnâ ǁgoesa Zambiab ǀgūse, ǃkhapagas Kongob dis ǃnâ. Sîsaben gere hâ oms tawa ge ge sī ge hâ ǃās ǁaegub ǃnâ.

Lubumbashis ǃnân ge ǃgâsana noxoba ge aoǁnâ tama hâ i tsî ge ge nēs ǃaroma gere mûǂui ǁnāpa sī aoǁnâsa ǂguro aoǁnâ-aose ǁnā ǂharis ǃnâ. ǂKhari ǁaerob khaoǃgâ ge ge ǂgui khoena Elobmîsa gere ǁkhāǁkhā. ǂHanuba gere sîsenba khoegu tsî ǀapaǃnamgu tsîna ge ge gere aoǁnâba. ǂGui khoen ge Elobmîs tsî aoǁnâ sîsenni tsîna ǃgôasiba gere ǁgau. Khoen ge Swahili gowaba gere ǃhoa, ǁnās ǃaroma kham ge Claude Lindsay tsî tita tsîna nē gowaba ge ǁkhāǁkhāsen. ǁNās khaoǃgâ kham ge Swahili gowab ǀhaohâba ǃoa ge ǁgaumâi-e.

ǁKhoaxa ǁaeba kham ge ūhâ i xawe i ge ǃgomsin tsîna ge hâ i. ǃNāsa ǁaeb ai î ge soldagu tsî ǀapaǃnamgu tsîna dī tama kham hâ xūna gere ǂgā-am kham. ǀGuitsē gu ge ǀapaǃnamgu hîna ǃapude ūhâga sida ǀhaohâb tawa sī tsî ǃkhōsisa ǃoa ge ī ū ge tsî ge ge ǁnāpa ǃuis 10 irs kōse ǃhūb ai ge ǂnû.

1969ǁÎ kurib ǃnâ ta ge ǃnarimâ sîsenni ǃnâ ge ǁgaumâi-e. ǃNarimâra mûǂam-ao ta ge ī o, o ta ge gaxu daoga ǂoab tsî gaxu ǀgâgu tsîn ǃnâ gere ǃgû, nēn ge Afrikab ǃnâ a ǂanǂansa xūna. ǀNî ǃgaroǃās ǃnâs ge anis tsî ǁîs aniron tsîna ti kharob ǃnāga ǃuia gere ǁgoe. Tātsēs tsîna ta ge nē aniros ge noxoba i ǁgoa tama hâ hîna gere dī ǀōba ǀuru tide. Kaise i ge ge ǁkhoaxa i ǃgâsan tsî tita tsîn ge ǀaes tawa ǂnû tsî amab xa gere ǃhoa o.

Kai ǃgomsib hîna da ge ūhâ îb ge khoen hîna ge Jehovab di ǀHûǀguitimî-aon ase gere ǁgausen xawe Kitawala ǃnansa gere ǂkhâǃnâna.b ǀNîn ge ge ǁāǁnâhe tsî ge ǀhaohâb ǃûi-ao kai ǀhaohâgu ǃnâ. Nē khoen hîna ‘sâusa ǀuidi’ khami īn ge ǂgomǂgomsa ǃgâsana ge gaxaǃnâ tama hâ i. (Jud. 12) Jehovab ge nē khoena ǀhaohâba xu ge ūbē tsîn ge ǂgui khoena ǁnās khaoǃgâ amab ǃnâ ge ǂgâ.

1971ǁÎ kurib ǃnâ ta ge Kinshasab ǁnâub berosa ǃoa ge ǁgaumâihe, ǁnāpa ta ge ǂgui ǁgaumâide ge ūhâ i, sîǂkhanide xoas, ǀhaohâb ǂkhanina ǂgans tsî aoǁnâ sîsenni ǁaxasigu tsîna ta ge gere kōǃgâ. Betels tawa ta ge sida sîsen-e ta mati nî ǀapesa ge ǁkhāǁkhāsen kai ǃhūb hîna ǂgui xūna ūhâ tama hâb ǃnâ. Sida sîǂkhanidi hîna ge anikunis ǀkha gere sîhe di ge ǁkhâga gere ū ǀhaohâga ǃoa sīsa. Sîǂkhanidi ge anikunisa xu ūǁnâ-e tsî ǂgaub ai gere ǃnao-e tsî ǁnāpa wekhega gere hâ. Sîsenni ge nē ǃgomsin ǂam-ai ge dī-e toa.

Kaise ta ge gere buru mûsa ǃgâsan ge mati mari-en ūhâ tama hâ xawe ǀkharib kai ǀhaode gere dīsa. ǁÎn ge kai ǂguburu ǃhū ommi ǀkha mâǃkhaisa gere kuru, gaxu ǀgâgu ǀkha mirga gere kuru tsî ǀgâgu ais tsîna gere ǂnû. ǁÎn ge kai ǁau ǂāga ra sîsen-ū palga kurus ǃgao tsî ǀui ǂāroga tafelsa ra kuru-ū. Tsî haidi ǁûga gere sîsen-ū spaikergan ge ūhâ tama hâ i amaga. Kaise ta ge nē ǃgâsan gere dī xūna gere ǃgôaǃgâ. ǁÎna ta ge kaise ge ǀnam. Tsî ge ǁkhore nî ǀasa ǁgaumâisa ta ge hō o.

KENYAB ǃNÂ ǃOABAS

1974ǁÎ kurib ǃnâ ta ge Nairobi, Kenyab ǁnâub berosa ǃoa ge sî-e. Kaise ǂgui sîsenni ge ge hâ i, Kenyab ǁnâub beros ge disi ǃhūgu aoǁnâ sîsen-e gere kōǃgâ amaga tsî ǀnî ǃhūgu ge aoǁnâsa ge ǂkhāsa i. Nē ǃhūga sarisa ta ge ge ǁgaumâi-e tsî ǃgōsase Ethiopiaba. Sida ǃgâsan ge ǁnā ǁaeb ai gere mâǃoa-e tsî ǂgui ǃgomsina gere hōǃâ. ǂGuin ge kaise ǁgaise gere tsûtsû-e tamas ka io ǃkhōsis ǃnâ ū-e tsî gere ǃgam-e. Xawen ge ge mâǀgai ǀgaisa ǀhōsagusisan ge Jehovab ǀkha ūhâ i amaga tsî ǁîn ǁaegus tsîna.

1980ǁÎ kurib ǃnâb ge ti ûiba ge dawa, Gail Mathesonsa ta ge ǃgame o. Gails hîna Kanadaba xu ra hās tsî tita tsîn ge ǀgui Gilead klas ǃnâ ge hâ i. Sîǂkhanidi ǃnâ-ūm ge gere ǃhoa. Gails ge sîsabese Boliviab ǃnâ gere ǃoaba. 12 Kurigu khaoǃgâm ge New Yorki ǃnâ ge ǀhao. Tsî ǁnās khaoǃgâ Kenyab ǃnâ ge ǃgame. Gails ǃgao ta ge kaise ra ǃgâiaǂgao, ǁîs ge hoaǁae Jehovab khami ǂâi tsî ūs hâ xūn xa ǂâu hâ. ǁÎs ge ǀnamxaǃnâse ra ǂkhâǃnâ te tsî mâxōǀkhā te.

1986ǁÎ kurib ǃnâm ge ǃnarimâ sîsenni ǃnâ ge ǁgaumâi-e tsî ǁkhā ǁaeb ai ge ǁNâub ǀapeǀhaos ǁani i. ǃNarimâ sîsenni ge Kenyab ǁnâub ǃnāga hâ ǃhūga kōǃgâs tsîna ge ǃkhōǂgā hâ i.

ǂÂihō ta ge ra mati ta ge ǀkharib kai ǀhaos ǃgao gere aiǂhomisen ǀgausa 1992ǁî kuri Asmaras (nēsi Eritrea) ǃnâ, sida sîsenni ge noxoba ge mâǃoa-e tama hâ i. Kai ommi ǀguiba da ge ge hō hîna ge îsa tama hâ îba. Xawe ǀhaos tsēs ai ta ge kaise ge buru mûsa ǃgâsan ge mati nē ǃkhaisa îsase a dī-ūnu ǀgausa, î da ǁnāpa ǃoaba ǁkhā. ǂGui omaridi ge ani-e ra xūna ge ǀkhī-ū tsî îsase mûsen tama xūna gere ǃgū-ai. Kaise ǁkhoaxa ǀhaosa da ge ge ūhâ i tsî 1 279 khoen ge ge hâǃnâ.

ǃNarimâ sîsenni ge ge ǀkharaǀkhara i sim ûib ǃnâ, mâ wekheb hoabam ge hâ ǃkhaisa gere dawa amaga. ǀGui ǃnās aim ge kai ommi hîna hurib xōǀkhā hâs ǃnâ gere hâ tsî ǀnî hâ ǃnās aim ge blē ommi ǃnâ gere hâ, ǂkhari omdi ge 100 meterga ge ǃnū i. ǀNî hâ ǁgaumâisam ge hō o, om ge kaise gere tsûaǂgao sim ǀhōsana xum ge ī o.

ǀKHAEGA ETHIOPIAB ǃNÂ ǃKHŌǃOAS

1980ǁÎ kuriba xu 1990ǁî kurigu ǃnâ i ge sida sîsen-e ge ǂnûiǂgā-e ǂgui ǃhūgu Kenyab ǁnâub beros ǃnāga ge hâ igu ǃnâ. Nēs ge ge ǃaroma î i ǁnâub berodi tsî ǃhūgu berodi tsîna ǂnûiǂgā-e. 1993ǁÎ kurib ǃnâm ge Addis Ababa, Ethiopiaba ǃoa ge ǁgaumâi-e, nē ǃhūb ǃnâ î ge sida sîsen-e ge ǂkhāsa i ǂgui kuriga xawe ǁnā ǁaeb ǃnâ ge mā-amhe.

Jehovab ge sîsen-e ge ǀkhae Ethiopiab ǃnâ. ǂGui ǃgâsan ge aimâba-ao sîsenni ǀkha ge tsoatsoa. 20 Persenti ǃgâsan ge aimâba-aose ge ǃoaba tsoatsoa 2012ǁî kuriba xu. Elobmîs ra ǁkhāǁkhā-e skolgu ge ǂhâbasa ǁkhāǁkhāde gere mā tsî î ge 120 xa ǃnāsa Gaosib ǀHû-omga ge om-e. 2004ǁÎ kurib ǃnâ î ge Betel omarisa ǀasa omsa ǃoa ge doe tsî ǁnāpa ge hâ i ǀkharib kai ǀhaos ǃgao ge om-e ǃkhaib ge ǀkhaeb ase ge ī i.

Kurigu ǃkharu hâsem ge Gails tsî tita tsîna ǃgâi ǀhōsaguside ge omkhâi Ethiopiab ǃgâsan ǀkha. ǁÎnam ge kaise a ǀnam, khoexaǃnâ tsîn a ǀnamxaǃnâ amaga. ǃKharu go ǁaeb ǃnâm ge ǂurusib ǃgomsina ra hōǃâ hîna ge ǃaromana im Central Europi ǁnâub berosa ǃoa oa. ǁNāpam ge ǃgâise ra kōǃgâ-e xawem ge sim ǀhōsan Ethiopiab ǃnâ hâna kaise ǁkhore hâ.

JEHOVAB GE GE KAI KAI

Jehovab ǁîb sîsen-e ra kai kai ǀgaubam ge ge mû. (1Kor. 3:6, 9) Aiǁgause, Rwandab khoen hîna ge Kongob ǃnâ ǃhuniǀuriba gere ôana ta ge aoǁnâba o, o î ge Rwandab ǃnâ noxoba aoǁnâ-aona ge ǀkhai i. Nēsi i ge 30 000 ǃgâsana ǁnā ǃhūb ǃnâ hâ. 1967ǁÎ kurib ǃnâb ge Kongoba 6 000 aoǁnâ-aona ge ūhâ i. Nēsi i ge 230 000 xa ǃnāsa aoǁnâ-aona hâ tsî 2018ǁî kurib ǃnâ i ge miliuns xa ǃnāsa khoena Jesub ǁōb ǂÂiǂâisensa ge ǁhaoǃnâ. Kenyab ǁnâub beros kōǃgâs ǃnāga ge hâ i ǃhūgu ǃnâ hâ aoǁnâ-aon ge nēsi 100 000 xa a ǃnāsa.

50 Kuriga ǃkharu hâseb ge Jehovaba ǃkharagaǃnâgu ǃgâsaga ge sîsen-ū hui tesa î ta ǀoasase ǃoaba tsoatsoa. Noxoba ta ra tao xawe ta ge ge ǁkhāǁkhāsen mati ta Jehovab ai nî ǂgomaiǂnûisa. Afrikab ǃnâ ta ge ǁkhāǁkhāsen xūn ge ge hui te ǃnūǃnâxasiba omkhâisa tsî ū ta hâ xūn ǀkha ǂâusa. Gails tsî tita tsîn ge ǃgâsan hîna ǃhaokhoeǃkhōǃoaxasiba ra ǁgaun, ǃgomsin ǂam-ai ra mâǀgain tsî ǂgomǃgâsiba Jehovab ǃnâ ra ǁgaun tsîna ra ǃgôaǃgâ. Jehovab khoexaǃnâsiba ta ge ra ǃgôaǃgâ. Jehovab ge ǃâubasen tama ta hâ ǀkhaega ge mā te.—Psa. 37:4.