Agosto

Itech nejin versículo moijtoua ome taman tein semi moneki: 1) akin yolmelaujkej kipiaj ouijkayomej uan 2) Jehová kinmakixtia. Se taman kemej Jehová techmakixtia yejua keman techpaleuia maj tikajsikamatikan tein yekmelauj ueliskia techpanos. Maski Jehová motenkaua ke tiyolpakiskej komo tiktekitiliaj, nejon amo kijtosneki ke amo keman tikpiaskej ouijkayomej (Is. 66:14). Dios kineki maj itech titanemilikan tein amo uejkaua tikpiaskej nochipaya, ijkon kineki maj tinemikan (2 Cor. 4:​16-18). Uan axkan techpaleuia maj nochipa tiktekitilijtokan (Lam. 3:​22-24). ¿Toni techmachtia tein kinpanok seki itekitikauan Jehová akin nenkej ne uejkauj uan akin nemij axkan? Xa uelis tikpiaskej ouijkayomej tein amo tikchiayaj. Sayoj ke, komo titakuaujtamatij iuan Jehová, yejuatsin nochipa techpaleuis (Sal. 55:22). w23.04 14, 15 § 3, 4

Semi techmachtis miak taman tein kichiujkej José uan María. Yejuan kiixtalijkej kintakamatiskej akin taixyekanayaj maski ouij kinkisaya kichiuaskej (Luc. 2:​1-6). Monekik kinextiskej ke tatakamatiaj keman Jesús yaya yolitia. Tekiuaj romano César Augusto tanauatij maj nochin yanij moijkuilotij. Para ueliskia kichiuaskej nejin, José uan María monekia yaskej Belén. Yejuan monekia ojtokaskej kemej 150 kilómetros kampa tepeyoj. Xa ouij kinkisaskia yaskej, uan okachiok María. Xa semi kintekipachouaya maj teisa kipanouani konetsin uan no María. ¿Uan komo konetsin yolia keman ojtokatoskiaj? ¡María kiuikaya iijtik akin yeskia Mesías! ¿Kuali yeskia maj amo kitakamatinij tekiuaj? José uan María tatakamatkej maski motekipachojtoyaj. Uan Jehová kintatiochiuij porin tatakamatkej: María ajsik Belén, uan ikonetsin kuali yolik, uan nochi nejin tapaleuij maj mochiua tein Biblia achto kijtojka (Miq. 5:2). w23.10 8 § 9; 9 § 11, 12

¿Keyej miakej tokniuan semi yolmouij hasta keman sayoj kinemiliaj ke moneki tanankiliskej itech nechikolmej? Se taman tein uelis mitsonpaleuis yejua komo tionmomachtia (Prov. 21:5). Komo kuali tikonmati toni ika tajtoua tamachtilis, amo tionyolmouis tionmomaajokuis. Okse taman tein no uelis tikonchiuas yejua amo xionuejkaua keman tiontanankilis (Prov. 15:23; 17:27). Komo amo tikonijtoua miak taman, amo semi tionmouis. Komo tiontanankilia ika motajtoluan uan amo semi ueyi, oksekin kiitaskej ke kuali tionmomachtij uan ke kuali tikonajsikamati. ¿Tikonchiuakya nochi tein tayolmajxitiaj nejon amaixmej uan sayoj ueli tiontanankilia sepa oso ojpa? ¿Toni uelis tikonchiuas komo tikonsentoka tionmoui? Xikonelnamiki ke Jehová semi kipatiuita tein tikonchiua para tiontanankilis (Luc. 21:​1-4). Sayoj ke yejuatsin amo kichia xikonchiua tein amo tionueli (Filip. 4:5). Yejua ika, kuali xikonita tein ueli tikonchiua uan xikonixtali tikonchiuas, no xikontajtani Jehová maj mitsonpaleui xionyolseujto. Yekinika, xikonixtali tikontemakas se tanankilil tein amo ueyi. w23.04 21 § 6-8

Tatitanil Pablo kijtoj ke titamatij kemej soldados akin tachixtokej uan kipiaj tein ika moteuiskej. Se soldado nochipa moneki kipias tein ika moteuis keman kinotsaskej maj tateuiti. Tejuan no tiknextiaj ke titachixtokej achto ke ejkos itonal Jehová komo nochipa titakuaujtamatij uan titetasojtaj, nejin kemej yeskia timotaliliskiaj se teposkoton. No tiknextiaj ke titachixtokej komo tiknemiliaj keniuj Dios techmakixtiti, nejin kemej yeskia timotaliliskiaj teposkuatsakuiloni. Komo tikchiuaj nejin semi techpaleuis. Ijkon kemej teposkoton kipaleuiaya iyolo soldado, keman titakuaujtamatij uan titetasojtaj no techpaleuia maj timoyekpiakan ika tein tiknemiliaj uan tein tiknejnekij. Nejin techpaleuis maj tiksentokakan tiktekitilikan Jehová uan maj tiktojtokakan Jesús. Kemej titakuaujtamatij, tikneltokaj ke Jehová techtatiochiuis porin tiktemouaj tikueyichiuaskej (Heb. 11:6). No techpaleuia maj amo tikauakan toTaixyekankauj Jesús maski tikpiaskej miak ouijkayomej. Para okachi titakuaujtamatiskej uan tikixnamikiskej ouijkayomej, moneki tikitaskej keniuj tokniuan amo kikauanij Jehová maski kintajyouiltiaj oso amo kipiaj toni ika moixpanoltiskej. Uan para amo tiknejnekiskej timotomintiskej, maj tikitakan tein kichiuanij akin amo kipiaj miak taman porin kitekitiliaj Jehová. w23.06 10 § 8, 9

Akin kimati motsakuilis achto kuali kinemilia tein kichiuas uan kitsakuilia tein kimachilia. Nejin techpaleuia maj tiknejnekikan tikchiuaskej tein kuali, okachiok keman ouij techkisa oso amo tiknejnekijok tikchiuaskej. Maj tikelnamikikan ke komo timotsakuiliaj no tiknextiaj ke timokauaj maj techixyekana ichikaualis Dios. Yejua ika, komo tiktajtaniaj Jehová maj techpaleui ika ichikaualis, uelis tikchiuaskej nejin tein motelneki (Luc. 11:13; Gál. 5:​22, 23). Amo xikonchiua hasta keman tionuelis. Axkan amo nochipa kuali tietoskej. Komo timochixtokej uan amo teyi tikchiuaj, xa amo keman tikchiuaskej tein tikixtaliaj. Xa kemansa amo tiknejnekiskej tikchiuaskej porin tein tikixtaliaj semi ouij. Komo yejua nejon tein mitsonpanoua, ¿keyej amo yolik peua tikonchiujtiuj tein tikonixtalijtok? Komo tikonneki tikonnextis teisa tein kuali, ¿keyej amo peua tikonnextia ika seki taman tein amo ueyi? Komo tikonneki tikonixtajtoltis nochi Biblia, ¿keyej amo peua tikonixtajtoltia sayoj seki versículos?. w23.05 29 § 11-13

Itech itamian tonalmej, Jehová kichiuani maj inechikol kisentoka techmaka tamachtilis tein techpaleuia maj tiksentokakan itech “Ojti tein Chipauak” (Is. 35:8; 48:17; 60:17). Keman aksa kineki momachtis Biblia, kemej yeskia kineki nejnemis itech “Ojti tein Chipauak”. Sekin amo uejkauaj porin niman kikauaj tamachtilis tein melauak. Sayoj ke oksekin, kiixtalianij kisentokaskej hasta ajsiskej kampa moneki. Sayoj ke, ¿kani kinekij ajsiskej? Akin kichiaj yaskej iluikak, “Ojti tein Chipauak” kinajxitia itech “ixochital Dios” ompa iluikak (Apoc. 2:7). Uan akin kichiaj nemiskej nikan taltikpak, nejin kinajxitis hasta keman tamis Mil Xiujmej keman Jesús taixyekantos, keman amo akin tajtakolejok yeski. Komo tejuatsin tionnejnentok itech nejin ojti, amo itech xiontanemili nochi tein tikonkauak para tionnejnemis ompa. Xikonsentoka xionnejnemi, hasta tionajsis itech yankuik taltikpak. w23.05 17 § 15; 19 § 16-18

Komo tikonnemilia nochi tein Jehová moka kichiuani, tikonnekis tikontasojkamatilis uan nejon kichiuas iuan xionmotemakti (Sal. 116:​12-14). Biblia kijtoua ke Jehová techmaka “nochi tatiochiualismej tein kuali uan tein amo teyi kinpoloua” (Sant. 1:17). Semej tein techtayokoliaj, yejua iKonetsin, Jesús, akin toka momikilij. Nejon techpaleuia maj kuali timouikakan iuan uan maj ueli tinemikan nochipaya (1 Juan 4:​9, 10). Nejon kinextia ke Jehová semi mitsontasojta. Komo tionmotemaktia, tikonnextis ke tikontasojkamatilia nejon uan nochi tein moka kichiuani (Deut. 16:17; 2 Cor. 5:15). w24.03 5 § 8

Keman tikitaj keniuj miakej tel amo kuali kemej nemij, timomachiliaj kemej Lot, se takat akin katka yolmelauak. “Yejua semi motekipachouaya porin akin amo yolkualmej kichiuayaj tein tetajyaltia uan amo ixpinauayaj”, ijkon kiitaya porin kimatia ke toTajtsin amo kiyolpaktia maj tikchiuakan nejon (2 Ped. 2:​7, 8). Uan kemej Lot kitasojtaya Jehová uan semi kipoujkaitaya, amo no kiuelitaya maj auilneminij akin nemiaj kampa yejua nemia. Tejuan no tinemij kampa amo semi oso nion tepitsin kipoujkaitaj tanauatil kampa Dios techiluia ke moneki maj se chipaujkanemi. Maski ijkon, komo tiktasojtaj Dios uan tikmojkatokaj, uelis nochipa tichipaujkanemiskej. Jehová techpaleuia maj tikchiuakan nejin keman techyolchikaua ika amatajkuilol Proverbios. Nochin akin tikchiuaj kemej Cristo, takamej, siuamej, telpochmej, uan akin xiuejkejya, uelis semi techpaleuis tein tayolmajxitia nejin amatajkuilol. Keman tikmojkatokaj Jehová amo tiknemiliaj ke uelis tikchiuaskej tein amo kuali uan amo teyi techpanos, uan tikajsikamatij tein uelis panos komo timouikaj iniuan akin kichiuaj tein amo kuali. w23.06 20 § 1, 2; 21 § 5

Xa mochankauan mitsonixnamikij oso xa tikonkauak seki taman para okachi tikonpaleuis iTaixyekanalis Dios (Mat. 6:33). Komo ijkon, xikonelnamiki ke Jehová kimati tein tikonchiuak (Heb. 6:10). Xa tikonita ke yekmelauj nejin tajtolmej tein Jesús kijtoj: “Namechyekiluia ke akin kikauak ichan, iikniuan takamej, iikniuan siuamej, inan, itat, ikoneuan oso italuan porin notech takuaujtamati uan kineltoka kuali tanauatilmej axkan kiselis, itech nejin tonalmej, se ciento okachi, kalmej, iikniuan takamej, iikniuan siuamej, imomajuan, ikoneuan uan talmej, maski kitajyouiltiskej, uan satepan nemis nochipaya” (Mar. 10:​29, 30). Maski tikonchiuaniya seki taman maski ouij, amo nenkaj, axkan tikonseliani miak tatiochiualismej (Sal. 37:4). w24.03 9 § 5

Keman tokniuan akin nemiaj Judea tajyouijtoyaj porin amo kipiayaj toni kikuaskej, tokniuan de Antioquía kinpaleuijkej “motenkaujkej kisentiliskej miak taman ijkon kemej ueliskiaj uan kintitaniliskej tokniuan akin nemiaj Judea” (Hech. 11:​27-30). Maski tokniuan akin tajyouijtoyaj uejka nemiaj, tokniuan de Antioquía kiixtalijkaj kinpaleuiskej (1 Juan 3:​17, 18). Tejuan no uelis tiknextiskej ke titeikneliaj keman tikmatij ke tokniuan kipanotokej se ouijkayot. Uelis niman titapaleuiskej komo ininka timotataujtiaj, tikintajtaniaj tayekananij toni uelis tikchiuaskej uan ika totomin. Tokniuan no uelis tikinmakaskej tein kinpolos tokniuan. Ijkon, keman toTekiuaj Jesucristo ualas para kiixtalis tein kinnamiki kiseliskej akin nemij nikan taltikpak, tikuelitaskiaj maj kiita ke titeikneliaj uan maj techilui: “Maj namechmakakan tatiochiualismej tein kitemaka iTaixyekanalis Dios” (Mat. 25:​34-40). w23.07 4 § 9, 10; 6 § 12

Jesús teajsikamati kemej Jehová, uan ijkon kinextij keman yetoya nikan taltikpak. Se tonal kipaleuij se siuat akin amo katka israelita maski kinauatijkaj maj kinpaleui “sayoj israelitas, akin kemej yeskia ichkamej tein poliujtokej”. Nejon siuatsin kitataujtij maj kipajti isiuapil akin ‘kipiaya se amokuali ejekat tein semi kitajyouiltiaya’. Jesús kiiknelij uan kipajtij (Mat. 15:​21-28). Maj no itech titanemilikan tein Jesús kijtoj tepitsin satepan ke kipeualtij itekiuj. Yejua kijtoj: “Akin nechixtopeua […], nejua no nikixtopeuas” (Mat. 10:33). Sayoj ke amo kiixtopeuak Pedro keman expa kijtoj ke amo kiixmatia. Jesús kimatia ke Pedro moyolpatakaya uan ke amo keman kikauaskia. Satepan ke Jesús oksepa nemik, monextij iixpan Pedro uan xa kiluij ke semi kitasojtaya uan ke kitapojpoluijkaya (Luc. 24:​33, 34). Kemej tikitakejya ke Jehová uan Jesús teajsikamatij. ¿Uan tejuan? Jehová kineki maj no titeajsikamatikan. w23.07 21 § 6, 7

¿Toni uelis tikiniluiskej oksekin para maj kineltokakan ke Dios yekmelauj kichiuas tein motenkaujtok? Yekinika, ke yejua Jehová akin motenkaua kichiuas. Amatajkuilol Apocalipsis kijtoua: “Akin tokotsyetoya itech ueyi silla kijtoj: ‘¡Xikita! Nikchijchiujtok nochi yankuik’”. Yejuatsin tamattok, chikauak uan kinejneki kichiuas tein kiixtalijtok. Ojpatika, ke Jehová kimattok ke yekmelauj mochiuas tein motenkaujtok uan kijtoua kemej yeskia kichiuakya. Yejua ika kijtoua: “Takuaujtamach uan melauak”. Uan no kijtoua: “¡Motamichiuakya!”. Expatika, ke Jehová matami keman kipeualtia teisa. Yejua ika kijtoj “niAlfa uan niOmega” (Apoc. 21:6). Jehová kinextis ke Satanás takajkayaua uan ke amo uelis kitsakuilis tein kiixtalijtok. Keman aksa mitsoniluia “Kuali mokaki sayoj ke xa amo yekmelauj mochiuas”, ueliskia tikonixtajtoltilis tein kijtoua Apocalipsis 21:​5, 6. Xikonnextili ke Jehová kemej yeskia kifirmarojya tein motenkaua para kinextis ke yekmelauj kichiuas (Is. 65:16). w23.11 7 § 18, 19

Jehová motenkauak iuan Abrahán keman kipiaya 75 xiujmej uan amo kinpiaya konemej. Sayoj ke Abrahán amo kiitak maj mochiuani nochi tein Jehová motenkaujka. Satepan ke kipanouij ueyiat Éufrates, monekik mochias 25 xiujmej para maj ika se milagro yoli ikonetsin Isaac. Uan 60 xiujmej satepan nenkej iixuiuan Esaú uan Jacob (Heb. 6:15). Sayoj ke Abrahán amo kiitak maj momiakilianij ikoneuan uan maj kiselianij tal tein Jehová motenkaujka kinmakas. Maski ijkon, tel kualtsin mouikaya iuan Dios akin tachijchiuak (Sant. 2:23). Keman Abrahán oksepa nemis, semi yolpakis keman kimatis ke Jehová kintatiochiuij ikoneuan akin nemij itech nochi altepemej porin takuaujtamatik uan amo yolijsiuik (Gén. 22:18). ¿Toni techmachtia nejin? Xa axkan amo tikitaskej maj mochiua nochi tein Jehová motenkaujtok kichiuas. Sayoj ke komo tikchiuaj kemej Abrahán uan amo tiyolijsiuij, uelis senkis tikmatiskej ke Jehová techtatiochiuis axkan uan okachiok itech xochital (Mar. 10:​29, 30). w23.08 24 § 14

Tekiuaj Uzías katka yolyemanik keman katka telpoch uan momachtij keniuj “kimojkatokas akin yekmelauj Dios”. Nemik 68 xiujmej, uan Jehová kitatiochiuij nochi inemilis (2 Crón. 26:​1-4). Uzías kintanik miak xolalmej kampa nemiaj akin kintauelitayaj israelitas uan kiitak maj Jerusalén amo teyi kipanouani (2 Crón. 26:​6-15). Xa Uzías semi yolpakia porin Jehová kipaleuijtoya maj kichiua miak taman (Ecl. 3:​12, 13). Tekiuaj Uzías momattoya kinnauatis oksekin toni kichiuaskej. Uan yejua ika xa kinemilij ke ueliskia kichiuas tein kinekiskia. Se tonal kalakik itech itemplo Jehová para kichichinos kopal itech altar, nejon sayoj kichiuayaj tiopixkamej (2 Crón. 26:​16-18). Tayekankatiopixkat Azarías kimelauak, uan Uzías tel kualanik. Tel amo kuali tein panok porin Uzías kikauak Jehová uan yejua ika yejuatsin kitatsakuiltij ika lepra (2 Crón. 26:​19-21). ¡Semi taman tein kipanoskia komo kisentokaskia kinextiskia ke yolyemanik! w23.09 10 § 9, 10

Pedro monekia kisentokas mochikauas kichiuas tein kuali maski kiixpejpenkajya. Itech xiuit 36, Dios kititanik tatitanil Pedro maj kiitati Cornelio akin amo katka judío uan ompa kiitak keniuj Jehová kiixpejpenak Cornelio ika ichikaualis. Nejin kinextia ke “Dios amo techichikotasojta” uan ke akin amo katkaj judíos akin nemiaj itech tataman xolalmej ueliskia pouiskej itech nechikol (Hech. 10:​34, 44, 45). Desde ijkuak, Pedro peuak takua iniuan akin amo katkaj judíos, nejon amo keman kichiujtoya. Sayoj ke seki tokniuan amo kuali kiitayaj maj takuanij iniuan akin amo katkaj judíos. Keman sekin akin ijkon tanemiliayaj ajsikej Antioquía, Pedro peuak amo takuaok iniuan tokniuan akin amo katkaj judíos, xa porin mouia kinyolkokos tokniuan judíos. Keman tatitanil Pablo kiitak ke Pedro taixkajkayaujtoya, kichikaujkanojnotsak ininixpan nochin (Gál. 2:​13, 14). Pedro amo mosenkauak maski mopoloj, ta kisentokak kitekitilij Jehová. w23.09 22 § 8

Komo tikonita ke teisa amo tikonchiujtok kemej moneki, amo xionmosenkaua. Xikonelnamiki ke “toTekotsin kualtakat” uan mitsonpaleuis okachi kuali xikonchiua (1 Ped. 2:3). Tatitanil Pedro techiluia: “Dios […] namechtamimachtis. Yejua kichiuas amo ximotsinkixtikan”. Se tonal, Pedro kimachilij ke amo kinamikia yetos iixpan iKonetsin Dios (Luc. 5:8). Sayoj ke kemej Jehová uan Jesús kipaleuijkej uan kitasojtakej, Pedro amo keman kikauak Jesús. Yejua ika, Jehová kikauak maj yeto “itech iTaixyekanalis toTekotsin uan toTemakixtijkauj Jesucristo” (2 Ped. 1:11). ¡Tel kualtsin tein kiselij Pedro! Komo tejuatsin no tikonsentoka tionmochikaua kemej yejua uan tikonkaua maj Jehová mitsonmachti, no uelis tionnemis nochipaya. “Tionmomakixtis porin tiontakuaujtamati” (1 Ped. 1:9). w23.09 31 § 16, 17

Ne uejkauj, kalixpan den takenkal kampa tiopixkamej kichiuayaj tein Jehová kinnauatiaya taueyika katka uan tatsaktoya. Kalixpan yetoya ueyi altar tein chijchiujtoya ika cobre kampa tiopixkamej kinchichinouayaj tapialmej. No yetoya se ueyi kaxit tein chijchiujtoya ika cobre kampa tiopixkamej mopajpakayaj achto ke kichiuaskej tein Jehová kinnauatiaya (Éx. 30:​17-20; 40:​6-8). Axkan, tokniuan taijitalmej akin yetokejok nikan taltikpak kuali kitekitilijtokej Jehová kemej yeskia kalixpan den takenkal. Ijkon kichiujtokej achto ke yaskej iluikak uan tekitiskej kemej tiopixkamej iuan Jesús. Ueyi kaxit tein kipiaya at tein yetoya kalixpan den takenkal uan kalixpan den templo, kinelnamiktia yejuan uan nochin akin tiktekitiliaj Jehová ke semi moneki maj tichipaujkej ika tein tikchiuaj uan kemej tikueyichiuaj Dios. ¿Uan kani kiueyichiuaj Dios nochin akin kichiaj nemiskej nikan taltikpak? Tatitanil Juan kinitak ke “ijkatoyaj iixpan ueyi silla” uan kitekitiliayaj Dios “youalintonal itech itemplo”. Akin kichiaj nemiskej nikan taltikpak, kiueyichiuaj Dios kemej yeskia kalampa kampa se kalakteua para se ajsis templo (Apoc. 7:​9, 13-15). ¡Semi tiktasojkamatiliaj Jehová porin techkaua maj ueli tikueyichiuakan itech itemplo! w23.10 28 § 15, 16

Jehová no kichiua maj tokniuan tayekananij techchikauakan (Is. 32:​1, 2). Yejua ika keman mitsontekipachos teisa xikonilui tayekananij. Uan komo kitemouaj mitsonpaleuiskej xionmokaua maj mitsonpaleuikan. Jehová kichiua maj nejon tokniuan mitsonchikauakan. Biblia kijtoua ke seki tokniuan kichiaj nemiskej nochipaya ompa iluikak uan oksekin itech xochital nikan taltikpak, nejon techyolchikaua (Rom. 4:​3, 18, 19). Kemej tikchiaj tein kuali, techpaleuia maj tikxikokan ouijkayomej, maj titanojnotsakan uan maj tikinpaleuikan tokniuan itech nechikol (1 Tes. 1:3). Maj tikitakan keniuj tein tikchiaj kiyolchikauak tatitanil Pablo. Kijtoj ke kitajyouiltijtoyaj, amo kimatia toni kichiuas uan kemej yeskia kipechijtoyaj uan kiuetsiltiayaj. Uan kemansa hasta kiitaya ke yaya momikilitiya (2 Cor. 4:​8-10). ¿Toni kipaleuij Pablo maj taxiko? Yejua itech tanemilij tein kichiaya (2 Cor. 4:​16-18). Tatitanil Pablo kiitaya ke se ‘ueyi tatiochiualis’ maj yani nemiti iluikak. Tatitanil Pablo itech tanemiliaya tein kichiaya uan yejua ika kimachiliaya ‘ke mojmostaj moyankuiliaya’. w23.10 15, 16 § 14-17

Keman timotataujtiaj maj tikitakan ox Jehová moneki maj technankiliya. Xa tiknemiliskej ke Jehová moneki maj niman technankili. Sayoj ke yejua Jehová akin kimati kemanian moneki maj techpaleui (Heb. 4:16). Komo Jehová amo niman techmaka tein tiktajtaniaj xa tiknemiliskej ke “Amo keman” techmakas. Sayoj ke xa yejuatsin kiita ke “Ayamo moneki”. Maj oksepa ika titajtokan telpoch akin kinekia pajtis uan kitataujtiaya Jehová. Sayoj ke amo pajtik. Komo Jehová kipajtiskia ika se milagro, Satanás ueliskia kiixiluis ke nejon telpoch kisentokaya kitekitiliaya sayoj porin kichiuak maj pajti (Job 1:​9-11; 2:4). Sayoj ke, Jehová kiixtalijya kemanian kiixpolos nochi kokolismej (Is. 33:24; Apoc. 21:​3, 4). Yejua ika axkan amo tikchiaj maj Jehová techpajti ika se milagro. Komo ijkon, ¿toni nejin telpoch ueliskia kitajtanis Jehová? Maj kipaleui maj taxiko uan maj yolseujto para uelis kisentokas kitekitilis maski mokokoua. w23.11 24 § 13

Sansón semi mopoloj, sayoj ke kisentokak kitekitilij Jehová. Kisentokak kitemoj keniuj kinteuis filisteos porin yejua nejon tein Jehová kinauatijka (Juec. 16:​28-30). Yejua ika Sansón kitataujtij Jehová: ‘Xinechpaleui maj nikintaxtaualti filisteos’. Dios kikakik inetataujtil uan kichiuak maj oksepa mochiua chikauak. Nejon tonal Sansón kinmiktij okachi miakej filisteos ke achto. Maski Sansón tajyouij porin amo kuali taixpejpenak, kisentokak mochikauak kichiuas tein kiyolpaktia Jehová. Tejuan amo no moneki timosenkauaskej komo timopolouaj uan moneki techmelauaskej, oso amo ueli tikchiuajok se tekit itech nechikol. Maj tikelnamikikan ke Jehová amo kinemilia ke amo uelis timopataskejok (Sal. 103:​8, 9). Maski timopoloskej, Jehová uelis kichiuas maj tikchiuakan tein kiyolpaktia, ijkon kemej kichiuak iuan Sansón. w23.09 6 § 15, 16

Keman titaxikouaj techpaleuia maj tikyolpaktikan Dios. Nejon amo kijtosneki ke Jehová yolpaki keman titajyouiaj, ta yolpaki keman titaxikouaj. ¿Melauj ke semi techyolchikaua tikmatiskej ke keman titaxikouaj tikyolpaktiaj Jehová? (Sal. 5:12). Xikonelnamiki ke Abrahán kipiak ouijkayomej. Keman taxikoj uan amo kikauak Jehová, yejuatsin yolpakik, kiitak kemej itasojikniuj uan ke yolmelauak katka (Gén. 15:6; Rom. 4:​13, 22). No ijkon panoua tejuan touan. Ueli tikyolpaktiaj Dios amo porin tikpiaj se tekit itech inechikol oso porin tiktekitiliaj, ta porin titaxikouaj maski titajyouiaj. Uan tinochin uelis tikyolpaktiskej Dios maski tataman xiuit tikpiaj, tataman tein tikpanotokej oso tein ueli tikchiuaj. ¿Tikonpanotok se ouijkayot uan amo tikonkaua Jehová? Komo amo tikonkaua, xikonelnamiki ke tikonyolpaktijtok yejuatsin. Keman tikmatij ke yolpaki, techpaleuia maj tiksentokakan okachi titakuaujtamatikan ke mochiuas tein tikchiaj. w23.12 11 § 13, 14

Nochin tokniuan moneki ijkon kichiuaskej. Nejin kijtosneki ke moneki kuali tikakis uan tikajsikamatis tein kinemiliaj uan kimachiliaj oksekin (Prov. 20:5). Uelis tikajsikamatis tein mitsiluijtok akin mitsnojnotsa komo tikaki keniuj mitsnojnotstok, keniuj kichiua iixko uan toni kijtoua. Nejin amo uelis tikchiuas komo amo tietok iniuan oksekin. Komo nochipa sayoj tikintajkuilouilia oso tikintitanilia correo, okachi ouij mitskisas titajtos iniuan keman tikinixitstos. Yejua ika, nochipa xiktemo keniuj uelis tikinnojnotsas oksekin keman tikinitstos (2 Juan 12). Akin kuali kitekitilia Jehová kimati keniuj moixpanoltis uan keniuj kinixpanoltis ichankauan (1 Tim. 5:8). Nejin mitspaleuis xikmati keniuj tikchiuas se tekit para ika timoixpanoltis (Hech. 18:​2, 3; 20:34; Efes. 4:28). Xitekitikej uan ximatami tein tikpeualtia. Ijkon, oksekin kuali moka tajtoskej, amo ouij mitskisas xikajsi se tekit uan ompa tiksentokas titekitis. w23.12 27 § 12, 13

Keman Biblia ika tajtoua “itonal Jehová” kijtosneki keman kinixpolos akin kitauelitaj uan kinmakixtis itekitikauan. Ijkon kichiuak ne uejkauj, keman Jehová kintatsakuiltij seki xolalmej (Is. 13:​1, 6; Ezeq. 13:5; Sof. 1:8). “Itonal Jehová” tein ualajtok peuas keman kinixpolos nochi taneltokalismej tein amo melaujkej uan tamis itech Armagedón. Komo tiknekij timomakixtiskej, moneki tikchiuaskejya tein techpaleuis. Jesús kijtoj ke ‘nochipa moneki maj titachixtokan’ para tikmatiskej toni tikchiuaskej keman ‘mochiuas tetsaujkatajyouilis’, uan moneki nochipa ijkon tikchiujtoskej (Luc. 12:40; Mat. 24:21). Itech yekinika amatajkuilol tein tatitanil Pablo kintitanilij tokniuan de Tesalónica, ika tajtoj seki taman tein kinpaleuiskia tokniuan maj kimatinij toni kichiujtoskiaj achto ke ejkoskia itonal Jehová. Pablo kimatia ke nejon amo niman ejkoskia (2 Tes. 2:​1-3). Sayoj ke, kiniluij ke semi monekia maj kichiujtonij teisa uan maj kiitanij ke niman ejkoskia, tejuan no uelis tikchiuaskej nejon. w23.06 8 § 1, 2

Itech xiuit 1978, peuak kichijchiuaj se uejkapan kali tein kipiaya 60 pisos ompa Tokio (Japón). Keman kiitayaj, miakej motajtaniayaj ox taxikoskia porin semi talolinia. Sayoj ke amo keman uetsik. ¿Keyej? Porin ingenieros kichijchiujkej kemej no uelis moolinis keman talolinis uan kuali yekijkatos. Akin tikchiuaj kemej Cristo titamatij kemej nejon uejkapan kali. ¿Keniuj? Akin kitekitilia Jehová moneki kemej yeskia kuali yekijkatos oso kiixtalis nochipa kitakamatis itanauatiluan Jehová, sayoj ke amo no moneki kitemos maj nochipa mochiua tein kinemilia. Moneki ‘niman kitakamatis’ Dios uan amo keman kitapanauilis itanauatiluan. Sayoj ke ‘amo no moneki nochipa kitemos maj mochiua tein kinemilia’ (Sant. 3:17). Komo ijkon titanemiliaj kuali titaixejekoskej uan amo timotaliliskej tanauatilmej nion tiktapanauiliskej tein Dios technauatia. w23.07 14 § 1, 2

Jesús monekik kiixtopeuas Satanás, akin kitemoj maj tajtako uan hasta kiluij maj kikaua Jehová (Mat. 4:​1-11). Satanás kitelnekia maj Jesús tajtako para maj amo uelini techmakixti. Keman Jesús yetoya nikan taltikpak kixikoj okseki ouijkayomej. Akin kitauelitayaj kitajyouiltijkej uan kiluijkej ke kimiktiskiaj (Luc. 4:​28, 29; 13:31). Monekik amo niman kualanis keman imomachtijkauan mopolouayaj (Mar. 9:​33, 34). Keman yetoya ininixpan uejueyi tamelauanij kampa kiixtalijkej ke kimiktiskiaj, semi kitajyouiltijkej uan ika mokejkelojkej. Satepan kimiktijkej kemej se tachtekkej uan semi tajyouij (Heb. 12:​1-3). Uan keman yaya momikilitiya monekik iselti taxikos porin Jehová amo kipaleuijtoyaok (Mat. 27:46). Jesús semi tajyouij para techmakixtis. Uan keman itech titanemiliaj nochi tein monekik toka kichiuas, techpaleuia maj semi tiktasojtakan. w24.01 10, 11 § 7-9

Komo amo tiyolijsiuij kuali timouikaskej iniuan oksekin. Uan nejon no kichiuas maj kuali tikinkakikan oksekin keman tajtoskej (Sant. 1:19). No titapaleuiskej maj oksekin yolseujtokan. Achto kuali tiknemiliskej tein tikchiuaskej uan amo tikijtoskej teisa tein kinyolkokos oksekin keman amo kuali timomachiliskej. Uan no, komo aksa techyolkokoua, amo tikualaniskej nion timomakepaskej. Ta tiksentokaskej timoxikojtoskej uan timotapojpoluiskej (Col. 3:​12, 13). Komo amo tiyolijsiuij no techpaleuia maj kuali titaixpejpenakan. Amo ijsiujka tikchiuaskej teisa, ta achto kuali tikitaskej toni okachi kuali, uan satepan titaixpejpenaskej. Komo tiktemojtokej tekit xa tiknekiskej tikseliskej tein yekinika techiluiskej. Sayoj ke, komo amo tiyolijsiuij, achto kuali tikitaskej, ox kinpaleuis oso kinijtakos tochankauan uan ox uelis tiksentokaskej kuali timouikaskej iuan Jehová. Komo amo tiyolijsiuij, kuali titaixpejpenaskej. w23.08 22 § 8, 9

Komo kemansa tikonnekis tionmosenkauas porin tikonmachilis ke ouij tikonixnamikis tajtakol, xikonelnamiki tein tionmotenkauak keman tionmotemaktij iuan Jehová, mitsonpaleuis amo xikonchiua tein amo kuali. ¿Keyej? Keman aksa motemaktia iuan Jehová, amo kichiuaok tein yejua kineki. Amo kichiuakok tein yejua kinejneki tein Jehová amo kiyolpaktia (Mat. 16:24). Yejua ika, keman tiknekiskej titajtakolchiuaskej, amo tiknemilijtoskejok ox tiktakamatiskej Jehová oso amo. Tejuan tikixtalijkejya ke amo keman tikauaskej Jehová. Tiknekij tikyolpaktiskej. Komo ijkon tikchiuaj tiyeskij kemej Job. Maski kipiak ouijkayomej kijtoj: “¡Amo keman nikauas Dios hasta maj nimiki!” (Job 27:5). w24.03 9 § 6, 7

Jehová yejua “Dios akin tetasojta” (2 Cor. 13:11). Yejuatsin toka motekipachoua tisejsemej. Uan tikmatij ke amo teyi techpanos porin Jehová ‘techtasojta’ (Sal. 32:10). Keman okachi itech titanemiliskej keniuj Jehová techtasojta, okachi tikneltokaskej ke yekmelauj nemi uan okachi iuan timotokiskej. Yejua ika uelis tiktataujtiskej uan tikiluiskej ke semi tiknekij maj techtasojta. Uelis tikiluiskej nochi tein techtekipachoua porin tikmatij ke yejuatsin techajsikamatis uan techpaleuis (Sal. 145:19). Ijkon kemej kualtsin tikmachiliaj keman timototoniaj itech tit keman tel taseseya, no ijkon kualtsin tikmachiliaj keman tikitaj keniuj Jehová techtasojta, porin nejon techyolseuia keman titajyouiaj uan keman tikpiaj ouijkayomej. Yejua ika xionmokaua maj Jehová mitsontasojta, maj mitsonyolseui uan maj mitsonyolchikaua. Tinochin tiknekij tikijtoskej: “Niktasojta Jehová” (Sal. 116:1). w24.01 31 § 19, 20

Jesús amo sayoj kiniluij oksekin ke Dios monotsa Jehová. Judíos ipa kimatiajya nejon. Yejua ika Jesús kinmelauilij “keniuj tamati” (Juan 1:​17, 18). ITajtol Dios tein moijkuiloj itech Hebreo kijtoua ke Jehová tetasojta uan teiknelia (Éx. 34:​5-7). Sayoj ke Jesús kinpaleuij maj kuali kiajsikamatikan nejin keman kintapouij tein kipanok tekonetsin akin poliujtoya. Yejua kijtoj ke itat kiuejkaitak ikonetsin “keman ajsitiayaya” uan tsikuinik para kinamikitiuj, kinauaj uan kitapojpoluij, nejin technextilia ke Jehová semi tetasojta uan teiknelia (Luc. 15:​11-32). Tikmatij ke Jesús kinpaleuij oksekin maj kiajsikamatikan keniuj tamati Jehová. w24.02 10 § 8, 9

Jehová no kinyolseuia uan kinyolchikaua akin tajyouijtokej. ¿Toni techpaleuis maj tikiniknelikan uan maj tikinyolseuikan oksekin ijkon kemej Jehová kichiua? Komo peua tiknextiaj seki taman tein techpaleuis maj titeiknelikan uan maj titeyolseuikan. Maj tikitakan toni uelis techpaleuis. ¿Toni techpaleuis maj tiksentokakan timotasojtakan uan maj nochipa timoyolseuikan? (1 Tes. 4:18). Maj peua tiknextikan ke titeajsikamatij, maj timotasojtakan kemej yeskia tiiknimej uan maj tiyolkualmej (Col. 3:12; 1 Ped. 3:8). Keman tikinikneliaj tokniuan uan yekmelauj ininka timotekipachouaj, amo ouij techkisa tikinyolseuiskej keman tajyouijtokej. Jesús kimelauak ijkon: “Tein semi se kinemilijtok yejua tein se kijtoua. Akin yolkuali kijtoua tein kuali porin kinemilijtok tein kuali” (Mat. 12:​34, 35). Yejua ika, keman tikinyolseuiaj tokniuan tikinnextiliaj ke yekmelauj tikintasojtaj. w23.11 10 § 10, 11

Moneki maj aksa techpaleui para tikajsikamatiskej tein Biblia achto kijtojka ke mochiuaskia. Xikonnemili ke tionajsik itech se xolal kampa amo keman tionyani, sayoj ke mouan youi se motasojikniuj akin kuali ixmati. Yejua kuali kimati kani nanyetokej uan kani teajxitia sejse ojti. ¡Semi kuali ke motasojikniuj kinekik yas mouan! No ijkon, Jehová kuali kimati kani timoajsij uan no kimati toni panos satepan. Yejua ika moneki tiktajtaniskej maj techpaleui maj tikajsikamatikan tein Biblia kijtojka ke mochiuaskia (Dan. 2:28; 2 Ped. 1:​19, 20). Ijkon kemej se tepopaj akin kineki maj kuali yetokan ikoneuan, Jehová no kineki maj tiyolpakikan satepan (Jer. 29:11). Sayoj ke tetatmej amo ueli kichiuaj tein Jehová kemaj ueli, yejuatsin ueli senkis kijtoua tein mochiuas satepan. Kinixpejpenak takamej para maj kijkuilouanij itech iTajtoltsin tein mochiuaskia satepan, ijkon tejuan ueliskia achtook tikmatiskej toni mochiuas (Is. 46:10). w23.08 8 § 3, 4