Amatajkuilol Job techpaleuia maj kuali titayolmajxitikan

1, 2. ¿Toni monekia kichiuaskej Elihú uan eyi takamej akin kiixmatiaj Job?

KEMAN sepasan tamik nochi tein Job kipiaya, miakej akin ompaka nemiaj kimatkej tein kipanok. Eyi takamej akin kiixmatiaj Job yajkej Uz para kiyolseuiskej. Nejon takamej monotsayaj Elifaz, Bildad uan Zofar.

² Maj tiknemilikan tein kipanotoya Job. Amo kipiayaok nion teyi, nochi icamellos, iichkauan, ikuakuejuan uan iburros mikkej oso kinichtekilijkej. No kinmiktijkej miakej itakeualuan, uan nochin ikoneuan momikilijkej keman kinpechij ininchan. Uan satepan Job kokolispeuak uan kitamikemik kokomej tein semi kitajyouiltiaya. Keman Elifaz, Bildad uan Zofar kiajsitoj, Job tokotsyetoya itech koujnex uan semi tayokoxtoya. ¿Toni kichiujkej? Motalijkej inakastan Job chikome tonalmej, sayoj ke amo teyi kijtojkej maski kiitayaj ke semi tajyouijtoya (Job 2:​12, 13). Se takaokichpil akin monotsaya Elihú no kiitato Job uan ompaka motalij. Satepan Job peuak tajtoua, kijtoj ke maj amo keman yolini uan ke kinekia mikis (Job 3:​1-3, 11). Monekia maj Job kiyolchikauanij itasojikniuan, uan nejon takamej ueliskia ijkon kichiuaskej uan kinextiliskej ke motekipachouayaj por yejua. Maj tikitakan toni kichiujkej.

3. ¿Toni tikitaskej itech nejin tamachtilis?

³ Jehová kichiuak maj Moisés kijkuilo tein kijtojkej uan tein kichiujkej Elihú uan eyi takamej akin kiixmatiaj Job. Jehová kimatiltij Elihú tein monekia kijtos, sayoj ke Elifaz kijtoj tein se amokuali ejekat kiluijka (Job 4:​12-16; 33:​24, 25). Yejua ika itech amatajkuilol Job uelis tikajsiskej tayolmajxitilis tein semi techpaleuis, uan no tein nion tepitsin tapaleuia. Itech nejin tamachtilis tikitaskej keniuj amatajkuilol Job uelis techpaleuis keman monekis tikyolmajxitiskej aksa. Tein kichiujkej Elifaz, Bildad uan Zofar techmachtis tein amo moneki tikijtoskej uan tikchiuaskej, uan tein kichiuak Elihú techmachtis keniuj moneki titajtoskej uan toni moneki tikchiuaskej. No tikitaskej tein israelitas ueliskia kinmachtis amatajkuilol Job uan tein tejuan uelis techmachtis.

TEIN TAYOLMAJXITIJKEJ ELIFAZ, BILDAD UAN ZOFAR

4. ¿Keyej eyi itasojikniuan Job amo uelik kiyolseuijkej? (No xikonita taixkopin).

⁴ Biblia kijtoua ke keman eyi itasojikniuan Job kimatkej tein kipanotoya, ‘kisenixtalijkej kiitatiuij para kinextiliskej ke motekipachouayaj por yejua uan kiyolseuiskej’ (Job 2:11). Sayoj ke nion tepitsin uelik kiyolseuijkej Job. ¿Keyej? Yekinika, porin amo kikakkej Job uan amo mochikaujkej kiajsikamatiskej keniuj momachiliaya. Ta kinemilijkej ke Dios kitatsakuiltijtoya porin kichiujka tein amo kuali (Job 4:7; 11:14).a Ojpatika, maski mokakia ke nejon eyi takamej kitelmatiaj, miak taman tein kiluijkej amo kipaleuij porin amo kuali kemej kinojnotskej uan kiyolkokojkej (Job 13:12). Bildad ojpa kijtoj ke Job tel tajtouaya (Job 8:2). Uan kemansa tel amo yolkualmej katkaj iuan, porin Zofar kijtoj ke Job amo tanemiliaya (Job 11:12). Expatika, maski amo kitsajtsilijkej, tein kiluijkej uan kemej kiluijkej kichiujkej maj kimachili ke katka itajtakol maj tajyouiani uan ke amo akin kitasojtaya (Job 15:​7-11). Nejin eyi takamej kinekiaj kinextiskej ke Job tajtakolchiujka uan amo kiyolseuijkej nion kipaleuijkej maj okachi takuaujtamati iuan Dios.

5. ¿Tapaleuij tein kichiujkej Elifaz, Bildad uan Zofar?

⁵ Keman Elifaz, Bildad uan Zofar tamitajtojkej, Job okachi amo kuali momachilij (Job 19:2). Keman okachi kiluiayaj ke kichiujka teisa tein amo kuali, okachi peuak motenpaleuia. Yejua semi kinekia kinextis ke katka yolkuali uan miakpa kijtoj tein amo kinamikia (Job 6:​3, 26). Nejon takamej amo kijtojkej tein Jehová kinemilia uan kinextijkej ke amo kiikneliayaj Job. Ijkon Satanás kichiuak maj kiyolkokokan (Job 2:​4, 6). ¿Keniuj tein kipanok Job kinpaleuij israelitas uan keniuj uelis techpaleuis tejuan?

6. ¿Toni ueliskia kinmachtis tayekananij de Israel tein kichiujkej Elifaz, Bildad uan Zofar?

⁶ ¿Keniuj ueliskia kinpaleuis israelitas? Keman Jehová kinmakak tanauatilmej israelitas, kinixpejpenak tayekananij para maj kinmelauanij uan maj kinpaleuianij maj kichiuakan tein Jehová tanauatiaya (Deut. 1:​15-18; 27:1). Nejon jueces oso tayekananij monekia kuali kinkakiskej oksekin achto ke kinyolmajxitiskiaj oso kinmelauaskiaj (2 Crón. 19:6). No monekia tatsintokaskej para kimatiskej tein panoka uan amo kinemiliskiaj ke kimatiajya nochi (Deut. 19:18). Nejon takamej no monekia kuali kinnojnotsaskej uan amo kinajuaskej akin yayaj kinitatij para maj kinpaleuikan. ¿Keyej? Porin komo kualaniaj oso kinajuayaj, yejuan amo kiniluiskiaj nochi tein kimachiliayaj (Éx. 22:​22-24). Tayekananij de Israel akin momachtiskiaj tein kipanok Job semi kinpaleuiskia.

7. ¿Akonimej itech Israel no ueliskia kinyolmajxitiskej oksekin, uan toni ueliskia kinmachtis tein kipanok Job? (Proverbios 27:9).

⁷ Amo sayoj tayekananij de Israel monekia kinyolmajxitiskej oksekin. Akin yeski ueliskia kipaleuis se itasojikniuj maj okachi kuali mouika iuan Jehová oso kimelauas komo kichiujtoya teisa tein amo kuali yetok (Sal. 141:5). Akin tel kuali mouikaj uelis ijkon mosenpaleuiskej (xikonlero Proverbios 27:9). Komo israelitas itech tanemiliskiaj keniuj Elifaz, Bildad uan Zofar kinojnotskej Job, kimatiskiaj toni amo monekia kijtoskej nion kichiuaskej keman tayolmajxitiskiaj.

8. ¿Toni amo moneki tikchiuaskej keman titayolmajxitiskej? (No xikonita taixkopimej).

⁸ ¿Keniuj uelis techpaleuis tejuan? Keman tokniuan kipiaj ouijkayomej, ipa tiknekij tikinpaleuiskej. Sayoj ke amo moneki tikchiuaskej tein kichiujkej nejon eyi takamej. Yekinika, moneki tikmatiskej nochi tein panok achto ke titayolmajxitiskej, uan amo tiknemiliskej ke nochi tikmatijya. Ojpatika, tein tikijtoskej nochipa moneki tikixtiskej itech Biblia uan amo tikijtoskej tein tejuan tiknemiliaj, kemej miakpa kichiuak Elifaz (Job 4:8; 5:​3, 27). Uan expatika, amo keman moneki tikinajuaskej oso tikinyolkokoskej. Maj tikelnamikikan ke nejon eyi takamej kijtojkej seki taman tein melauj katka uan tatitanil Pablo hasta kijtoj seki taman tein kijtojka Elifaz (xikonita Job 5:13 uan 1 Corintios 3:19). Sayoj ke miak taman tein kijtojkej de Dios amo melauj katka uan kiyolkokojkej Job, yejua ika Jehová kijtoj ke takajkayaujtoyaj (Job 42:​7, 8). Keman tikinyolmajxitiskej oksekin, moneki tikitaskej maj amo kinemilikan ke semi ouij se kiyolpaktis Jehová oso ke amo keman uelis kintasojtas. Axkan maj tikitakan toni uelis techmachtis tein kichiuak Elihú.

TEIN TAYOLMAJXITIJ ELIHÚ

9. ¿Keyej Job monekiaok maj kipaleuikan, uan keniuj kipaleuij Jehová?

⁹ Job uan nejon eyi takamej uejkauak motajtolteuijtoyaj, uan hasta mokuik 28 capítulos den Biblia para moijkuilos tein kijtojkej. Uan miak taman kinextia ke semi kualantoyaj. Yejua ika Job kisentokaya moyolkokouaya uan monekia maj kiyolseuikan uan maj kiyolmajxitikan. ¿Keniuj kipaleuij Jehová? Yejua kichiuak maj Elihú kiyolmajxiti. Sayoj ke Elihú amo niman tajtoj, ¿keyej? Yejua kijtoj: “Nejua niokichpilok uan namejuan nanxiuejkejya. Yejua ika amo teyi nikijtoj porin namechpoujkaita” (Job 32:​6, 7). Elihú kimatia ke akin xiuejkejya okachi tamattokej porin okachi neminij uan okachi kinpanouani miak taman ke akin telpochmejok. Sayoj ke satepan ke Elihú kinkakik Job uan eyi itasojikniuan, kiitak ke monekia tajtos. Yejua ika kijtoj: “Maski aksa xiuejya nejon amo kichiua maj kimati nochi, nion sayoj akin xiuejkejya kimatij toni kuali yetok” (Job 32:9). Maj tikitakan toni kijtoj uan keniuj kijtoj.

10. ¿Toni kichiuak Elihú achto ke kiyolmajxitis Job? (Job 33:​6, 7).

¹⁰ Achto ke Elihú kiyolmajxitiskia Job, kiluij seki taman tein kiyolseuij uan kipaleuij maj kikaki tein yaya kiluiti. ¿Toni kichiuak Elihú? Kemej kikualantijka nochi tein kijtojkaj, mochikauak amo kualantosok achto ke kinojnotsaskia Job (Job 32:​2-5). Nejin kipaleuij Elihú maj amo kiyolkoko Job, ta maj kuali kinojnotsa uan maj kinextili ke kitasojtaya. Yejua kiluij: “¡Xikita! Nejua nimoajsi kemej tejua timoajsi iixpan akin yekmelauj Dios” (xikonlero Job 33:​6, 7). Achto ke kiyolmajxitiskia, kijtoj seki taman tein Job kijtojka uan ijkon kinextij ke kuali kikaktoya (Job 32:11; 33:​8-11). Uan satepan keman oksepa kiyolmajxitij no kijtoj tein Job ipa kijtojkaya (Job 34:​5, 6, 9; 35:​1-4).

11. ¿Keniuj Elihú kiyolmajxitij Job? (Job 33:1).

¹¹ Keman Elihú peuak kiyolmajxitia Job, kinextilij ke kipoujkaitaya uan amo kichiuak maj kimachili ke amo teyi chiujkej katka. Uan ijkon kinextij keman kitokaytij, nesi ke nejon amo kichiujkaj eyi itasojikniuan Job (xikonlero Job 33:1). Uan no, Elihú kikauak maj tajto keman kiyolmajxitijtoya porin kielnamikik ke keman Job uan eyi itasojikniuan motajtolteuijtoyaj yejua no semi kinekia tajtos (Job 32:4; 33:32). No kiluij Job keyej seki taman tein kijtojka uan tein kichiujka amo kuali yetoya uan kielnamiktij ke Jehová semi tamatkej, kipia chikaualis, kichiua tein kuali yetok, amo tekaua uan semi tetasojta (Job 36:​18, 21-26; 37:​23, 24). Nejon xa semi kipaleuij Job maj kinekini kikakis okseki taman tein Jehová kiyolmajxitiskia (Job 38:​1-3). ¿Keniuj ueliskia kinpaleuis israelitas tein kichiuak Elihú uan keniuj uelis techpaleuis tejuan?

12. ¿Keniuj Jehová kichiuak maj tanauatianij kinpaleuikan israelitas, uan toni ueliskia kinmachtis tein kichiuak Elihú?

¹² ¿Keniuj xa kinpaleuiskia israelitas? Miakpa Jehová kintitanik tanauatianij para maj kinmachtikan uan maj kinmelauakan israelitas. Keman yetoyaj jueces, Jehová kichiuak maj tanauatijkej Débora kiixyekana ixolal. No kichiuak maj Samuel kinixyekanani israelitas maski katka telpochok (Juec. 4:​4-7; 5:7; 1 Sam. 3:​19, 20). Uan keman yetoyaj tekiuanij, Jehová miakpa kintitanilij tanauatianij para maj kinpaleuianij israelitas maj kisentokanij kiueyichiuanij kemej yejua kinekia, uan keman amo tatakamatiaj kintitaniliaya tanauatianij para maj kinmelauakan (2 Sam. 12:​1-4; Hech. 3:24). Uan no itech amatajkuilol Job nesi keniuj kuali tayolmajxitij Elihú, nejon kinpaleuiskia takamej uan siuamej akin amo kikaujkej Jehová maj kimatinij toni kijtoskiaj uan keniuj tajtoskiaj keman monekiskia tayolmajxitiskej.

13. ¿Keniuj uelis tikchiuaskej kemej Elihú keman tikinyolchikauaskej tokniuan?

¹³ ¿Keniuj uelis techpaleuis tejuan? Ijkon kemej Elihú uan tanauatianij de Israel, tejuan tikteixmatiltiaj tein Dios kineki uan tein titamachtiaj tikixtiaj itech Biblia. Uan no, keman tikinyolmajxitiaj tokniuan, tikiniluiaj tein kinyolchikauas uan kinyolseuis (1 Cor. 14:3). Tayekananij nochipa moneki kielnamikiskej ke moneki kualtsin kinnojnotsaskej uan kinyolchikauaskej nochin, uan ijkon kichiuaskej maski se tokniuj kualantos oso kijtos tein amo moneki (Job 6:3; 1 Tes. 5:14).

14, 15. ¿Keniuj se tayekankej uelis kichiuas kemej Elihú keman kiyolchikauas se tokniuj?

¹⁴ Maj tiknemilikan nejin. Itech se nechikol, se tayekankej kimati ke se tokniuj siuat tayokoxtok, yejua ika kiixtalia kikalpanotiuj iuan okse tokniuj takat para kiyolchikauas. Keman kinojnotstokej, tokniuj siuat kiniluia ke maski kisentoka youi nechikolmej uan tanojnotsa amo yolpaki. ¿Toni kichiuas tayekankej?

¹⁵ Yekinika, tayekankej moneki kiajsikamatis keyej ijkon momachilia tokniuj. Yejua ika monekis kitajtanis seki taman uan kuali kikakis. Xa tokniuj kimachilia ke amo kinamiki maj Jehová kitasojta. Oso xa semi ‘kitekipachoua tein kipolojtok’ (Luc. 21:34). Ojpatika, tayekankej no mochikauas kiluis tein kuali tein kichiujtok para kiyolchikauas. Xa ueliskia kiluis ke maski tayokoxtok kisentoka tanojnotsa uan monechikoua. Uan expatika, keman tayekankej kimatisya toni kipanotok tokniuj uan keyej ijkon momachilia, uelis kipaleuis ika Biblia maj kineltoka ke Jehová semi kitasojta (Gál. 2:20).

MAJ TIKSENTOKAKAN TIMOMACHTIKAN AMATAJKUILOL JOB

16. ¿Toni moneki tikchiuaskej para maj amatajkuilol Job kisentoka techpaleui?

¹⁶ Timomachtijkejya miak taman tein kijtoua amatajkuilol Job. Itech okse tamachtilis tikitakej ke nejin amatajkuilol techmachtia keyej Dios kikaua maj titajyouikan uan keniuj uelis titaxikoskej. Uan itech nejin tamachtilis tikitakej keniuj uelis kuali titayolmajxitiskej komo tikchiuaj kemej Elihú uan amo kemej Elifaz, Bildad uan Zofar. Achto ke tikyolmajxitiskej aksa xa uelis oksepa tikitaskej tein tamachtia amatajkuilol Job. Uan komo kemanya amo tiklerojtokej nejin amatajkuilol maj tikixtalikan oksepa tikleroskej. Xa tikajsiskej okachi tamachtilis tein uelis techpaleuis.