Tinochin techijtakoua keman moteuiaj uan takuejmolchiuaj
“Itech nochi taltikpak kampa yeski moteuijtokej uan nejin amo moitaya desde Ojpatika Ueyi Neteuilis. Uan axkan miakej, kemej dos mil millones, nemij kampa moteuijtokej oso takuejmolchiujtokej”.
Amina Mohammed, vicesecretaria general de las Naciones Unidas, 26 de enero de 2023.
Uelis peuas moteuiskej oso takuejmolchiuaskej kampa axkan miakej kuali nemij. Uan hasta akin amo nemij kampa moteuijtokej, no uelis kinijtakos tein ompa mochiujtok. Uan maski amo moteuiskejok oso takuejmolchiuaskejok, miak xiujmej satepan kisentoka taijtakoua tein panok. Maj tikitakan seki taman tein panoua:
Tatasojti takual. Programa Mundial de Alimentos, kijtoua ke “tein kichiua maj amo onka tein se kikuas yejua porin moteuiaj oso takuejmolchiuaj itech se altepet. Itech nochi taltikpak, akin okachi amo kipiaj tein kikuaskej yejuan akin nemij kampa moteuijtokej”.
Se kokolispeua. Keman itech se altepet mokaki oso moita ke ueliskia peuas moteuiskej, nejon uelis kichiuas maj miakej tel tanemilikan oso maj moteltekipachokan. Akin nemij kampa moteuijtokej, uelis kinkokoskej uan no uelis kinkuis depresión oso se taman kokolis kemej nejon. Uan moitani ke amo onkakej tapajtianij akin ueliskia kinpaleuiskej.
Miakej cholouaj uan okseko nemitij. Alto Comisionado de las Naciones Unidas para los Refugiados kijtoj ke itech septiembre de 2023, panoua 114 millones monekik choloskej uan kikauaskej ininchan. Uan miakpa panoua nejin porin moteuijtokej oso takuejmolchiujtokej kampa nemij.
Amo teajsi tomin. Kampa moteuiaj oso takuejmolchiuaj, amo teajsi tomin porin nochi peua tapatiyoua. Keman akin kiixyekanaj se altepet peuaj kikuij okachi tomin para kipiaskej tein ika tateuiskej, nejon kichiua maj tajyouikan akin ompa nemij, porin amo mokui tomin para escuelas uan hospitales. Uan satepan ke panoua nochi, semi patiyoj kisa se tayektalis.
Kiuejuelouaj taltikpak. Tel miakej tajyouiaj keman akin moteuijtokej kiuejuelouaj tal kampa nemij. Tal, at uan ejekat tein kipitsotilijkej, uelis kichiuas maj kinkui tataman kokolis. Uan satepan ke amo moteuijtoskejok oso takuejmolchiujtoskejok, miakej uelis mokokoskej oso mikiskej porin mokauaj talijtik teposmej tein toponij.
Kemej tikitaj, keman moteuiaj oso takuejmolchiuaj tel taijtakoua uan poliui miak taman.