ONGULUMAMBO MOINTANETA yiileshomwa yopaMbiimbeli
ONGULUMAMBO MOINTANETA
yiileshomwa yopaMbiimbeli
Oshindonga
  • OMBIIMBELI
  • IILESHOMWA
  • OKUGONGALA
  • w06 4/1 ep. 24-28
  • Oiteelelwa yeninginifo lopaKriste

Oshitopolwa shika kashi na okavidio.

Opu na epuko lyasha, okavidio itaka yi komeho.

  • Oiteelelwa yeninginifo lopaKriste
  • Oshungolangelo tayi tseyitha uukwaniilwa waJehova—2006
  • Uupalanyolo uushona
  • Uuyelele wa faathana
  • Eudaneko li na sha nokulongela Kalunga
  • Nghee omunhu ta dulu okulilongekidila nawa eninginifo
  • Mbela ope na osho tashi ku imbi uha ninginifwe?
  • Eninginifo oli li omhito oyo ya pumbwa okufimanekwa
  • Omanangeko noupuna oo haa hafelwa kwaavo va ninginifwa
  • Eninginitho — oshitegelelwa shAakriste
    Oshungolangelo tayi tseyitha Uukwaniilwa waJehova (yokukonakonwa) — 2018
  • Eninginitho onkatu ya simana!
    Kala nonkalamwenyo ombwanawa sigo aluhe — Oonkundathana dhopaMbiimbeli
  • Eninginitho lyoye nekwatathano lyoye naKalunga
    Omalongo gashili gOmbiimbeli ogeni naanaa?
  • Shoka eninginitho lyoye tali ti
    Longela Kalunga awike kashili
Tala uuyele wa gwedhwa po
Oshungolangelo tayi tseyitha uukwaniilwa waJehova—2006
w06 4/1 ep. 24-28

Oiteelelwa yeninginifo lopaKriste

“Oshike tashi kelele nge ndi ha [ninginifwe, NW]?” — OILONGA 8:36.

1, 2. Filippus okwa li a hovela ngahelipi eenghundafana nelenga lokuEtiopia, noshike tashi ulike kutya elenga olo ola li li na ohokwe melongelokalunga lashili?

OMUDO umwe ile mbali konima yefyo laJesus, omukwanepangelo umwe okwa li ta di kuJerusalem a finda kolukadi, kuGasa. Olweendo olo a li ta ende e li metemba ola li lilolola, tashi dulika la li li na eekilometa 1 500. Omulumenhu oo omutilikalunga okwa li a dja kokule kuEtiopia, e uyile kuJerusalem okwiilikana Jehova. Ofimbo a li medimo londjila, ta shuna kuEtiopia, okwa li a longifa nawa efimbo laye mokulesha Eendjovo daKalunga, naasho osha li tashi ulike kutya okwa li omulumenhu e na eitavelo. Jehova okwa li a didilika kutya omulumenhu oo okwa li e na omutima wa yuka, nomolwaasho okwa li a wilika omuhongwa Filippus okupitila momweengeli a ye a ka udifile omulumenhu oo. — Oilonga 8:26-28.

2 Filippus okwa li a hovela noupu eenghundafana nelenga olo lokuEtiopia, molwaashi ola li tali lesha mokule, ngaashi sha li hashi ningwa pefimbo olo. Onghee hano, Filippus okwa li e mu udite eshi a li ta lesha membo laJesaja. Filippus okwa li a pula elenga olo epulo lanafangwa olo la pendula ohokwe yalo, a ti: “Ove u udite ko tuu eshi to lesha?” Epulo olo ola li la etifa po eenghundafana di na sha naJesaja 53:7, 8. Eshi va mana okukundafana eevelishe odo daJesaja, Filippus “okwe mu udifila evangeli laJesus.” — Oilonga 8:29-35.

3, 4. (a) Omolwashike Filippus a li a ninginifa elenga lokuEtiopia nopehe na okwoongaonga? (b) Omapulo elipi hatu ka kundafana moshitukulwa eshi?

3 Meni lefimbo lixupi, Omuetiopia oo okwa li a uda ko nawa onghandangala oyo tai danwa kuJesus mokuwanifwa kwelalakano laKalunga, nosho yo kutya oku na okuninga omuhongwa waJesus a ninginifwa. Eshi a mona poima pe na omeva mahapu okwa pula Filippus a ti: “Oshike tashi kelele nge ndi ha [ninginifwe, NW]?” Doshili, oyo oya li omhito ye likalekelwa. Elenga lokuEtiopia ola kala hali longele Kalunga okudja nale, li li omwiitaveli oo e lidilululifwa ndele ta ningi weitavelo lOshijuda. Ngeno ola li inali ninginifwa pomhito oyo, ngeno otashi dulika la li li na okuteelela oule wefimbo oku ka mona vali omhito yokuninginifwa. Omulumenhu oo okwa li yo e shii osho Kalunga ta pula kovalongeli vaye, nokwa li a hala oku shi ninga nomutima aushe. Filippus okwa li a dimina nehafo eindilo lelenga olo li na sha nokuninginifwa, nokonima eshi la ninginifwa, ola twikila ‘nondjila yalo la hafa.’ Otashi dulika elenga olo la ka kala omuudifi omuladi wonghundana iwa koshilongo shambulavo. — Oilonga 8:36-39.

4 Nonande etokolo li na sha nokuliyapulila Kalunga nosho yo okuninginifwa kali na okutalika ko li li oshinima shanafangwa ile okuningwa nopehe na okudiladila nawa, oshihopaenenwa shelenga lokuEtiopia otashi ulike kutya opa li eemhito dimwe opo vamwe va li va ninginifwa konima yokafimbo kanini eshi va uda oshili yEendjovo daKalunga.a Onghee hano, osha yeleka okukonakona omapulo aa taa landula: Ongahelipi omunhu ta dulu okulilongekidila eninginifo? Oku na okukala e na eedula ngapi? Oku na okuninga exumokomesho lopamhepo li fike peni fimbo ina ninginifwa? Epulo la fimanenena olo tu na okulipula olo eli kutya, omolwashike Jehova a teelela ovapiya vaye va ninginifwe?

Eudaneko li na sha nokulongela Kalunga

5, 6. (a) Oshiwana shaKalunga shonale osha li she linyenga ngahelipi kohole yaye? (b) Ngeenge omunhu okwa ninginifwa oha kala e na ekwatafano naKalunga la tya ngahelipi?

5 Mokumangulula Ovaisrael moupika waEgipti, Jehova okwa li e va hoolola va kale ‘oshiwana shaye mwene,’ opo a kale te va ulikile ohole noku va amena va kale ‘oshiwana shiyapuki.’ Ndele opo oshiwana osho shi nangekwe noupuna kuKalunga, osha li shi na okuulika noilonga kutya nasho oshi mu hole yo. Oshiwana osho osho sha li sha ninga ngaho, mokudimina kutya osha li tashi ka ninga “ashishe osho Omwene e shi tonga,” nosho yo mokuninga ehangano naye. (Exodus 19:4-9) Mefelemudo lotete, Jesus okwa li a lombwela ovashikuli vaye va ka ninge ovanhu vomoiwana aishe ovahongwa. Ovo va li va tambula ko omahongo aye ova li va ninginifwa. Opo tu kale nekwatafano liwa naKalunga otu na okukala tu na eitavelo muJesus Kristus notu na okuninginifwa. — Mateus 28:19, 20, NW; Oilonga 2:38, 41, NW.

6 Omahokololo opaMbibeli oo a popiwa metetekelo otaa ulike kutya Jehova oha nangeke noupuna ovo hava kala metwokumwe neudaneko lavo li na sha noku mu longela. Opo Ovakriste va nangekwe noupuna kuJehova ove na okukala ve mu liyapulila nova ninginifwa. Ove na okukala va tokola toko okudulika komifikamhango daye nokukonga ewiliko laye. (Epsalme 48:15) Ngeenge ohatu ningi ngaho, Jehova ota ka enda pamwe nafye, oku shi popya pafaneko, e tu kwete momaoko noku tu wilika tu ende mondjila oyo tu na okweenda nayo. — Epsalme 73:23; Jesaja 30:21; 41:10, 13.

7. Omolwashike omunhu e na okutokola kuye mwene okuliyapulila Kalunga noku ninginifwe?

7 Ohole yokuhola Jehova nosho yo ehalo loku mu longela oyo i na okulinyengifa omunhu e mu liyapulile noku ninginifwe. Omunhu ke na okuninginifwa molwaashi ashike a lombwelwa kutya okwa konakona oule wefimbo lile ile molwaashi kutya oomakula vaye otava ninginifwa. Ndele inashi puka ngeenge ovadali ile Ovakriste vakwao ovo va pyokoka pamhepo tava ladipike omunhu a diladile shi na sha nokuliyapulila Kalunga noku ninginifwe. Omuyapostoli Petrus okwa li a ladipika ovo va li tava pwilikine koshipopiwa shaye pOpentekoste ‘va ninginifwe.’ (Oilonga 2:38, NW) Ndele nande ongaho, okuliyapulila Kalunga oku li oshinima shopaumwene, osho tu na okuninga fye vene. Ofye vene tu na okuninga etokolo okulonga ehalo laKalunga. — Epsalme 40:9.

Nghee omunhu ta dulu okulilongekidila nawa eninginifo

8, 9. (a) Omolwashike okuninginifa ounona ovo vanini elela kuhe li metwokumwe nOmishangwa? (b) Exumokomesho lopamhepo li fike peni ovanyasha ve na okuninga fimbo inava ninginifwa?

8 Mbela ounona otava dulu okuninga etokolo la diladilwa nawa li na sha nokuliyapulila Kalunga? Omishangwa inadi popya kondadalunde kutya omunhu oku na okukala e na eedula ngapi opo a kale a wana okuninginifwa. Ndele nande ongaho, osha yela kutya ounona ovo vanini elela itava dulu okuninginifwa, molwaashi kave li pomufika wokuliyapulila Kalunga pakanghameno leitavelo lashili. (Oilonga 8:12, NW) Membo laye, General History of the Christian Religion and Church, omunandjokonona Augustus Neander okwa popya shi na sha nOvakriste vomefelemudo lotete, a ti: “Konale, ovakulunhu ashike va li hava ninginifwa, molwaashi ovanhu ova li va tala ko kutya eninginifo neitavelo oya pambafana filufilu.”

9 Ovanyasha vamwe ohava kala ve na eshiivo lonhumba li na sha noinima yopamhepo nokuli nofimbo vanini, ofimbo vamwe hava kufa efimbo lile opo va ude ko oinima yopamhepo. Ndele nande ongaho, fimbo omunyasha ina ninginifwa, okwa pumbwa okukala e na ekwatafano lopofingo naJehova, eudeko liwa li na sha nomahovelohongo Ombibeli nosho yo li na sha neityo leliyapulo, ngaashi ashike ovakulunhu.

10. Omunhu oku na okuninga shike fimbo ine liyapulila Kalunga nokuninginifwa?

10 Jesus okwa lombwela ovahongwa vaye va honge ovahongwa vape oinima aishe oyo a li e va lombwela. (Mateus 28:20) Tetetete, ovahongwa ovo vape ova pumbwa okumona eshiivo lashili lOmbibeli, olo tali ke va kwafela va kulike eitavelo muJehova nosho yo mEendjovo daye. (Ovaroma 10:17; 1 Timoteus 2:4; Ovaheberi 11:6) Opo nee ngeenge oshili yopamishangwa oya kumu omunhu komutima, otai ke mu linyengifa e lidilulule noku lialuluke konghedi yaye yonale yokukalamwenyo. (Oilonga 3:19) Hauxuuninwa, konima yefimbo omunhu oha kala a hala okuliyapulila Jehova noku ninginifwe metwokumwe nelombwelo laJesus.

11. Omolwashike sha fimana okukufa ombinga pandjikilile moilonga yokuudifa nokuli nofimbo inatu ninginifwa?

11 Onghatu imwe ya fimana oyo tai kwafele omunhu a kale a wana okuninginifwa oyo okukufa ombinga moilonga yokuudifa onghundana iwa yOuhamba. Osho osho oshilonga sha fimanenena osho Jehova a pa oshiwana shaye shi longe momafiku aa axuuninwa. (Mateus 24:14) Mokukufa ombinga moilonga yokuudifa, ovaudifi inava ninginifwa ohava hafele okuhepaululila vamwe eitavelo lavo. Okukufa ombinga moilonga oyo ohaku kwafele yo ovaudifi vape va kale ovaudifi ovaladi nova kale hava kufa ombinga pandjikilile moukalele nokuli nokonima yokuninginifwa. — Ovaroma 10:9, 10, 14, 15.

Mbela ope na osho tashi ku imbi uha ninginifwe?

12. Oshike hashi imbi vamwe va ninginifwe?

12 Vamwe ihava kala va hala okuninginifwa, molwaashi inava hala okukala ve na oshinakuwanifwa osho sha kwatelwa mokukala omuudifi a ninginifwa. Ove shi shii kutya opo va kale metwokumwe nomifikamhango daJehova, ove na okuninga omalunduluko manene mokukalamwenyo kwavo. Ile tashi dulika va kale va tila kutya itava ka dula okukala metwokumwe noiteelelwa yaKalunga i na sha naavo va ninginifwa. Vamwe ohava tomhafana nokuli tava ti: “Ngeenge onda nyono, ohandi ka kondwa mo meongalo.”

13. Oshike sha li sha imba vamwe pefimbo laJesus vaha ninge ovashikuli vaye?

13 Pefimbo laJesus, vamwe ova li va efa oinima yopaumwene nosho yo ohole yavo yokuhola ovapambele i va imbe okuninga ovahongwa vaye. Omunongo umwe womishangwa okwa li a lombwela Jesus kutya okwa hala oku mu shikula keshe apa ta i. Ndele Jesus okwe mu lombwela kutya peemhito dihapu ka li e na apa ha wilike omutwe waye. Eshi Jesus a shiva omulumenhu umwe vali a ninge omushikuli waye, omulumenhu oo okwa pula a efwe manga a ka “pake” xe. Otashi dulika a li ta diladila okukala peumbo nokuteelela fiyo xe a fya, ponhele yokushikula Jesus nokufya oshisho a pake xe ngeenge a fi shili. Xuuninwa, omulumenhu omutitatu okwa pula e “ke lilekele” novaneumbo laye fimbo ina ninga omushikuli waJesus. Jesus okwa li a faafanifa oikala oyo yokwoongaonga noikala yomunhu ta pulula ta ‘tale konima.’ Osho otashi ulike kutya ovo hava ongaonga okuninga etokolo lokuninginifwa ohava kongo alushe omalipopilo opo va henuke okutambula ko oshinakuwanifwa shavo shopaKriste. — Lukas 9:57-62.

14. (a) Petrus, Andreas, Jakob naJohannes ova li ve linyenga ngahelipi eshi Jesus e va shiva ve mu shikule e va ninge ovayuli vovanhu? (b) Omolwashike tuhe na okwoongaonga okutambula ko ondjoko yaJesus?

14 Mepingafano noihopaenenwa oyo ya popiwa mokatendo 13, Petrus, Andreas, Jakob naJohannes ova li va katuka onghatu ya yooloka ko filufilu. Eshi Jesus e va shiva ve mu shikule nova ninge ovayuli vovanhu, Ombibeli oya ti: “Ova fiya po diva oiyulifo yavo ndee tave mu shikula.” (Mateus 4:19-22) Omolwokuninga etokolo olo nopehe na okwoongaonga, ova li va wanifilwa pauhandimwe eendjovo daJesus odo e ke va lombwela konima yefimbo, tadi ti: “Litwikeni ondjoko yange nye mu lilonge kuame, osheshi Aame omunambili momutima onde lininipika; ndee tamu limonene eemwenyo deni etulumuko. Osheshi ondjoko yange iwa nomutengi wange omupu.” (Mateus 11:29, 30) Nonande okuninginifwa otaku tu pula tu humbate ondjoko yoshinakuwanifwa, Jesus okwe tu shilipaleka kutya oipu okuhumbata notai ke tu tulumukifa.

15. Ongahelipi oshihopaenenwa shaMoses naasho shaJeremia tai ulike kutya nafye ohatu dulu okulineekela kutya Kalunga ote ke tu yambidida?

15 Odoshili kutya omunhu ota dulu okukala e udite ina wana okutambula ko oinakuwanifwa. Moses naJeremia navo potete kava li ve udite va wana okutambula ko oinakuwanifwa oyo Jehova a li e va pa. (Exodus 3:11; Jeremia 1:6) Eshilipaleko lilipi Jehova a li e va pa? Okwa li a lombwela Moses a ti: “Ame ohandi ka kala pamwe naave.” Jeremia okwa li a lombwelwa taku ti: “Ame ondi li pamwe naave ndele handi ku xupifa.” (Exodus 3:12; Jeremia 1:8) Nafye ohatu dulu yo okukala nelineekelo kutya Kalunga ote ke tu yambidida. Ohole yokuhola Kalunga nosho yo elineekelo letu muye otai dulu oku tu kwafela tuha kale nomalimbililo shi na sha nokukala metwokumwe neliyapulo letu. Omuyapostoli Johannes okwa shanga a ti: “Oumbada kau mo mohole, osheshi ohole ya wana ya pwa ohai te mo oumbada.” (1 Johannes 4:18) Okaana kokamati otashi dulika ka kale ke na oumbada ngeenge take liendele, ndele ngeenge otaka ende naxe ke mu kwete meke, ihaka kala ke na oumbada washa. Sha faafana, nafye ngeenge otwe lineekela Jehova nomutima wetu aushe, ota ka ‘lalakanifa omalila etu,’ eshi hatu ende pamwe naye. — Omayeletumbulo 3:5, 6.

Eninginifo oli li omhito oyo ya pumbwa okufimanekwa

16. Omolwashike omunhu e na okuninginifwa olutu alishe?

16 Luhapu eninginifo ohali tetekelwa koshipopiwa shopamishangwa osho hashi yelifa eityo leninginifo lopaKriste. Pexulilo loshipopiwa osho, ovo tava ka ninginifwa ohava pulwa va hepaulule eitavelo lavo moipafi mokunyamukula omapulo avali a pamba eityo leninginifo. (1 Timoteus 6:12; tala oshimhungu pepandja 20.) Konima yoshipopiwa, ohava ninginifwa olutu alishe momeva, ngaashi Jesus a li a ninginifwa. Ombibeli oya popya kutya konima yokuninginifwa, Jesus okwa “dja mo momeva.” (Mateus 3:16, NW; Markus 1:10, NW) Osha yela kutya Johannes Omuninginifi okwa li a ninginifa Jesus olutu alishe.b Okuninginifwa olutu alishe koshi yomeva oku li edidiliko tali wapalele, olo tali ulike elunduluko linene olo twa ninga monghalamwenyo yetu. Mokuya koshi yomeva ohatu fi pafaneko konghedi yetu yonale yokukalamwenyo, ofimbo okudja koshi yomeva taku faneke okunyumukila onghalamwenyo ipe yokulongela Kalunga.

17. Ongahelipi ovaninginifwa nosho yo ovatalinomesho tava dulu okufimaneka omhito yeninginifo?

17 Eninginifo oli li oshinima sha kwata moiti, ndele oli li yo omhito yehafo. Ombibeli otai popi kutya Jesus okwa li a ilikana konima eshi a ninginifwa kuJohannes momulonga waJordan. (Lukas 3:21, 22, NW) Metwokumwe noshihopaenenwa shaJesus, ovaninginifwa ove na okulihumbata monghedi yefimaneko peninginifo lavo. Molwaashi Ombibeli otai tu ladipike tu kale hatu djala nawa keshe efiku, ovo tava ka ninginifwa ove na okudjala omidjalo tadi wapalele ngeenge tava ka ninginifwa. (1 Timoteus 2:9) Ovatalinomesho navo ove na okupwilikina nawa koshipopiwa sheninginifo, nopomhito yeninginifo ove na okukala tava tale va ngungumana. — 1 Ovakorinto 14:40.

Omanangeko noupuna oo haa hafelwa kwaavo va ninginifwa

18, 19. Omanangeko noupuna elipi haa monika kwaavo va ninginifwa?

18 Konima eshi twe liyapulila Kalunga notwa ninginifwa, ohatu ningi oshitukulwa shoukwaneumbo we likalekelwa. Shotete, Jehova ota ningi Tate yetu naKaume ketu. Fimbo inatu ninginifwa ohatu kala twa tukuka ko kuKalunga, ndele konima yeninginifo ohatu hanganifwa naye. (2 Ovakorinto 5:19; Ovakolossi 1:20) Omolweitavelo letu meyambo laKristus, otwa ehena popepi naKalunga, nokungaha, naye okwa ehena popepi nafye. (Jakob 4:8) Omuprofeti Malakia okwa popya shi na sha naJehova kutya oha dimbulukwa noha pwilikine kwaavo hava longifa nohava humbata edina laye, nonokutya okwa shanga omadina avo membo laye lokudimbulukwa. Kalunga okwa ti, “Vo otava ka ninga emona lange . . . Ndele Ame ohandi ke va filonghenda ngaashi omulumenhu ta file omona waye omumati onghenda, ou te mu longele.” — Malakia 3:16-18.

19 Ngeenge omunhu a ninginifwa oha ningi oshitukulwa shoumwainafana wopaKriste womounyuni aushe. Eshi omuyapostoli Petrus a li a pula kutya ovahongwa vaJesus otava ka mona omanangeko noupuna elipi omolwomaliyambo oo va li va ninga, Jesus okwa li a undaneka a ti: “Keshe ou a fiya ko omolwedina lange omaumbo ile ovamwaxe ovalumenhu ile ovamwaina ovakainhu ile xe ile ina ile ovana ile omapya, oye te ke i mona ko ihapu i dule ei, nomwenyo waalushe ote u fyuulula.” (Mateus 19:29) Omido dihapu konima eshi Jesus a li a nyamukula epulo laPetrus, Petrus okwa li a shanga kombinga ‘youmwainafana’ oo wa ka holoka po ‘mounyuni.’ Petrus okwa li a mona ouwa mokuyambididwa kovamwatate, osho sha li enangeko noupuna loumwainafa oo wopahole, omo nafye yo hatu dulu okumona ouwa. — 1 Petrus 2:17; 5:9.

20. Ovo va ninginifwa ove na etimaumbwile likumwifi lilipi?

20 Kalele kaasho, Jesus okwa li a popya kutya ovo tave mu shikula otava ka ‘fyuulula omwenyo waalushe.’ Doshili, ovo ve liyapulila Kalunga nova ninginifwa ove na eteelelo ‘lokulimonena okukalamwenyo kwashili,’ sha hala kutya, omwenyo waalushe mounyuni mupe waKalunga. (1 Timoteus 6:19, OB-1986) Mbela ope na ekanghameno limwe vali li na sha nonakwiiwa olo hatu dulu okulitulila po fye vene nosho yo omaukwaneumbo etu lihe fi okuliyapulila Kalunga nokuninginifwa? Etimaumbwile olo likumwifi otali tu kwafele tu ‘ende medina [laJehova, NW] Kalunga ketu alushe fiyo alushe.’ — Mika 4:5.

[Omashangelo opedu]

a Ovanhu omayovi atatu, Ovajuda nosho yo ovanhu ovo vehe fi Ovajuda ndele ove lidilululifwa va ninge veitavelo lOshijuda, ovo va li va pwilikina koshipopiwa shaPetrus pOpentekoste navo ova li va ninginifwa noinapa kalwa. Ngaashi elenga lokuEtiopia, ovanhu ovo navo ova li ve shii nale omahovelohongo nomafinamhango Eendjovo daKalunga. — Oilonga 2:37-41.

b PaExpository Dictionary of New Testament Words yaVine, oshitya shOshigreka baʹpti·sma osho sha tolokwa eninginifo otashi ulike konghedi oyo ya kwatela mo eenghatu edi: ‘okutulwa koshi yomeva, okukalekwa koshi yomeva nokudja koshi yomeva.’

Oto dulu okuyelifa?

• Otu na okulinyenga ngahelipi kohole yaJehova nomolwashike tu na okulinyenga kuyo?

• Omunhu oku na okuninga exumokomesho lopamhepo li fike peni fimbo ina ninginifwa?

• Omolwashike tuhe na okweefa outile wokunyona ile outile wokutambula ko oinakuwanifwa u tu imbe tu ninginifwe?

• Omanangeko noupuna e likalekelwa elipi ovahongwa vaJesus Kristus va ninginifwa hava hafele?

[Efano pepandja 24]

“Oshike tashi kelele nge ndi ha ninginifwe?”

[Efano pepandja 27]

Eninginifo oli li oshinima sha kwata moiti, ndele oli li yo omhito yehafo

    Ndonga Publications (1987-2025)
    Za mo
    Inda mo
    • Oshindonga
    • Tumina yalwe
    • Hogolola
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ngele to longitha ongulumambo yetu
    • Uuyelele wiinima yopaumwene
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Inda mo
    Tumina yalwe