Omainyanyudho Ohage Ku Etele Ngaa Uuwanawa Washa?
“Kambadhaleni okwiilonga okutseya shoka sho opalela Omuwa.”—EF. 5:10.
1, 2. (a) Ombiimbeli otayi ulike ngiini kutya Jehova okwa hala tu nyanyukilwe onkalamwenyo? (b) Ngele otwa tala ko omainyanyudho ge li “omagano gaKalunga,” otashi ke tu inyengitha tu ninge shike?
OMBIIMBELI otayi ulike kutya Jehova ina hala owala tu kale nomwenyo, ihe okwa hala wo tu gu nyanyukilwe. Pashiholelwa, Episalomi 104:14, 15 otali popi kutya Jehova ota “menithile mevi iipalutha. Omaviinu otaga nyanyudha omuntu, omagadhi otaga adhimitha oshipala, niikulya otayi pe omuntu oonkondo oompe.” Jehova oye ha menitha iimeno mbyoka hayi tu pe iilya, omagadhi nosho wo omaviinu opo e tu paluthe. Ihe natango omaviinu ‘ohaga shambudha omwenyo.’ Nonando inatu pumbwa omaviinu opo tu kale nomwenyo, ohage tu nyanyudha wo. (Omuuv. 9:7; 10:19) Eeno, Jehova okwa hala oomwenyo dhetu dhi kale dhu udha ‘enyanyu.’—Iil. 14:16, 17.
2 Onkee ano, katu na okwiipa uusama uuna tatu longitha ethimbo lyetu ‘mokutala oondhila dhokegulu’ nosho wo “oongala dhokelundu” nenge mokunyanyukilwa iinima yimwe mbyoka hayi tu etele uuwanawa monkalamwenyo. (Mat. 6:26, 28; Eps. 8:3, 4) Onkalamwenyo ombwanawa oyi li “omagano gaKalunga.” (Omuuv. 3:12, 13) Ngele otu shi kutya okwiinyanyudha oku li omagano ga za kuKalunga, otashi ke tu inyengitha tu ga longithe momukalo ngoka tagu mu nyanyudha.
Omainyanyudho naga kale ga yoolokathana, noge na ongamba
3. Omolwashike shi shi okuuviwa ko sho tu hole omainyanyudho ga yoolokathana?
3 Mboka ye na ondjele ngele tashi ya pomainyanyudho ohayi inyanyudha momikalo dha yoolokathana, nohaya kala wo ye wete kutya oya pumbwa okukala ye na ongamba. Omolwashike mbela? Opo tu yamukule epulo ndyoka natu yelekanithe omainyanyudho niikulya. Aantu miitopolwa yi ili noyi ili yuuyuni ohaya li iikulya ya yoolokathana. Shoka shi holike kaantu yomoshitopolwa shimwe, otashi vulika shi kale kaashi holike kaantu yomoshitopolwa shilwe. Osha faathana wo nomainyanyudho, Aakriste moshitopolwa shimwe shuuyuni otashi vulika ya kale ye wete gamwe itaaga hokitha, omanga yalwe moshitopolwa shimwe ye ga hole. Otashi vulika nokuli Aakriste mboka ye li moshitopolwa shimwe ye na etaloko lya yoolokathana shi na ko nasha nokwiinyanyudha (yamwe otashi vulika ye hole okwiinyanyudha nokulesha embo tali hokitha), omanga yamwe ye wete kutya okulesha itaku kutha omuntu uuza, yamwe otashi vulika ye wete (okuhinga ombasikela taku nyanyudha), omanga kuyamwe taku lolodha. Otu shi shi kutya ngele tashi ya piikulya nosho wo pomainyanyudho, aantu oye hole iinima yi ili noyi ili, yo oye hole wo iinima yontumba pauhandimwe.—Rom. 14:2-4.
4. Omolwashike twa pumbwa okukala nongamba shi na ko nasha nomainyanyudho? Shi thaneka.
4 Otu shi shi wo kutya okukala hatu inyanyudha momikalo dhi ili nodhi ili, itashi ti kutya otu na okukala twa pwila momainyanyudho. Dhiladhila ishewe kombinga yethaneko lyiikulya. Nonando otashi vulika tu kale tu na ehalo lyokulya iikulya ya yoolokathana, itatu ka ningila owina tu lye iikulya yo ola. Kashi li pandunge okulya iikulya ya tya ngaaka, notashi vulu wo okutula uukolele wetu moshiponga. Sha faathana, nonando otu li momudhingoloko mu na omainyanyudho gi ili nogi ili, itatu ka kutha ombinga mwaangoka ga nika oshiponga, gelongithonkondo, nenge ga nyata pamikalo. Oku shi ninga oku li ompinge nomakotampango gOmbiimbeli notaku ka tula moshiponga uukolele wetu nosho wo uupambepo wetu. Opo tu shilipaleke kutya otu na ondjele momainyanyudho, oshi li pandunge tu tale ngele oge na ngaa oshilonga. (Ef. 5:10) Ngiini mbela?
5. Ongiini tatu vulu okumona ngele omainyanyudho getu oge li metsokumwe nomithikampango dhaKalunga?
5 Opo tu mone uuwanawa momainyanyudho noga kale ga hokiwa kuJehova, oga pumbwa okukala metsokumwe nomithikampango ndhoka dhi li mOmbiimbeli. (Eps. 86:11) Opo wu shi mone owa pumbwa okwiipula omapulo taga landula ge li paunathangwa. Omainyanyudho ngoka oga kwatela mo shike? Uunake ndi na okukutha ombinga mugo? Oolye tandi ka kutha nayo ombinga mugo? Natu ga kundathaneni koolimwe noolimwe.
Oshike sha kwatelwa mo?
6. Omainyanyudho geni tu na okuhenuka, nomolwashike?
6 Manga inoo kutha ombinga momainyanyudho gontumba ipula tango to ti: ‘Oshike sha kwatelwa momainyanyudho ngoka nda hala okukutha ombinga mugo?’ Oshi li nawa okukaleka momadhiladhilo kutya omainyanyudho oge li moongundu mbali. Ongundu yotango oya kwatela mo iinima mbyoka itaatu ka ninga nando. Ongundu ontiyali oya kwatela mo iinima mbyoka tashi vulika tu tokole okuninga. Oshike sha kwatelwa mongundu yotango? Muuyuni mbuka wa yonana, omainyanyudho ogendji ohaga ningwa momikalo omiwinayi noonkondo ndhoka dhi li ompinge nomakotampango gOmbiimbeli nenge dhi li ompinge noompango dhaKalunga. (1 Joh. 5:19) Aakriste yashili ohaya kala kokule nomainyanyudho ngoka. Gamwe gomugo ongaashi, aantu taya kondjo, uumpulile, uushenge, omathano giipala, elongithonkondo niinima yilwe mbyoka tayi humitha komeho uuwinayi nosho wo onyata kehe. (1 Kor. 6:9, 10; lesha Ehololo 21:8.) Mokukala kokule nomainyanyudho ga tya ngaaka, kashi na nduno mbudhi kutya otu li peni otatu ka ulukila Jehova kutya otu ‘tonde shoka oshiwinayi.’—Rom. 12:9; 1 Joh. 1:5, 6.
7, 8. Ongiini tatu vulu okumona kutya omainyanyudho ngoka hatu kutha ombinga mugo oga tya ngiini? Shi thaneka.
7 Omainyanyudho gomongundu ontiyali oga kwatela mo iinima mbyoka inaayi indikwa thiluthilu kOohapu dhaKalunga. Omanga inaatu hogolola omainyanyudho ngoka, otu na okutala kutya etaloko lyaJehova miinima mbyoka oli li ngiini, ngaashi naanaa shi li momakotampango gOmbiimbeli. (Omayel. 4:10, 11) Opo nduno otwa pumbwa okuninga omatokolo gopaumwene ngoka tage ke tu kaleka neiyuvo lya yela. (Gal. 6:5; 1 Tim. 1:19) Ongiini tatu vulu oku shi ninga? Dhiladhila kombinga yaashika: Manga inaatu lya iikulya mbyoka inaatu lya nale, otashi vulika tu kale twa hala okutseya kutya iinima yini ya longithwa moku yi teleka. Sha faathana, manga inaatu kutha ombinga momainyanyudho gontumba, otwa pumbwa okukonakona kutya oga kwatela mo naanaa shike.—Ef. 5:17.
8 Pashiholelwa, otashi vulika wu kale wu hole uudhano, naashoka oshi shi okuuviwa ko. Uudhano otawu vulu okukutha omuntu uuza noku mu nyanyudha. Ongiini nduno ngele uudhano mboka owa kwatela mo elongithonkondo, wa nika oshiponga, moka tashi vulika wu ehamekwe nuupu, moka aantu haya longo uushadha ngele ya sindana, moka mwa kwatelwa uukwashigwana, niinima ya fa mpoka? Konima yokukonakona shoka sha kwatelwa mo, otashi vulika wu ka mone kutya otashi ka kala oshidhigu wu kaleke okudhiladhila kwoye metsokumwe nokudhiladhila kwaJehova nosho wo netumwalaka lyombili nolyopahole ndyoka hatu uvithile yalwe. (Jes. 61:1; Gal. 5:19-21) Mepingathano naashoka, ngele omainyanyudho gontumba oga kwatela mo iinima mbyoka ya hokiwa kuJehova, omainyanyudho ga tya ngaaka oge na oshilonga notage ku talaleke.—Gal. 5:22, 23; lesha Aafilippi 4:8.
Uunake handi inyanyudha?
9. Eyamukulo kepulo kutya ‘uunake tandi ka kutha ombinga momainyanyudho’ otali holola shike kombinga yetu?
9 Epulo etiyali wu na okwiipula olyo: ‘Uunake tandi ka kutha ombinga momainyanyudho? Ethimbo li thike peni tandi ka longitha?’ Eyamukulo lyetu kepulo oshike otali holola oshindji kombinga yomadhiladhilo getu kutya otu tonde shike notu hole shike. Ihe eyamukulo kepulo uunake otali ulike kutya oshike twa pititha komeho nenge oshike tu wete sha simana kutse nosho wo shoka inaashi simana. Ngele osho ngawo, oshike tashi ke tu kwathela tu mone kutya omainyanyudho ngoka hatu kutha ombinga mugo ogu uka?
10, 11. Ongiini oohapu dhaJesus ndhoka dhi li muMateus 6:33 tadhi vulu oku tu kwathela tu mone kutya ethimbo li thike peni tu na okulongitha momainyanyudho?
10 Jesus Kristus okwa li a lombwele aalanduli ye a ti: “Hola Omuwa Kalunga koye komutima gwoye aguhe nokomwenyo gwoye aguhe nokomadhiladhilo goye agehe nonoonkondo dhoye adhihe.” (Mark. 12:30) Onkee ano, Jehova oye tu na okukala tu hole tango monkalamwenyo yetu. Otatu ke shi ulika mokulandula elombwelo lyaJesus ndyoka tali ti: “Tangotango kongeni [uukwaniilwa waKalunga, KB] nuuyuuki we, nena mbika ayihe otamu yi gwedhelwa ko.” (Mat. 6:33) Ongiini oohapu ndhoka tadhi vulu oku tu kwathela tu mone kutya ethimbo li thike peni tu na okulongitha momainyanyudho notu mone kutya oga simana shi thike peni?
11 Ndhindhilika kutya Jesus okwe tu kumagidha tu ‘konge tangotango uukwaniilwa waKalunga.’ Ine tu lombwela tu ‘konge owala uukwaniilwa.’ Osha yela kutya, Jesus okwa li e shi kutya otatu ka kala twa pumbwa okukonga iinima oyindji monkalamwenyo, kaayi shi owala mbyoka yUukwaniilwa. Otwa pumbwa omahala gokukala, iikulya, iizalomwa, elongo lyopetameko, iilonga, omainyanyudho, niinima yilwe. Ihe nonando ongawo, iinima yUukwaniilwa oyo tu na okupititha komeho yiinima ayihe mbyoka. (1 Kor. 7:29-31) Oshili ya tya ngaaka oyi na oku tu inyengitha tu tule omaipyakidhilo galwe pondondo ontiyali, mwa kwatelwa omainyanyudho, opo shi tu pe ompito tu pitithe komeho tango iinima yUukwaniilwa. Ngele otwe shi ningi, omainyanyudho ge li pandjele otaga vulu oku tu etela uuwanawa.
12. Ongiini ekotampango ndyoka li li muLukas 14:28 tali longo shi na ko nasha nomainyanyudho?
12 Otu na okutala tango kutya ethimbo li thike peni tatu ka longitha momainyanyudho. (Luk. 14:28) Ngaashi owala iinima yimwe hayi landwa niimaliwa, omainyanyudho nago ohaga vulu okulya po ethimbo lyetu. Oshikwawo, otwa pumbwa okutokola kutya ethimbo li thike peni tatu ka longitha mugo. Ngele okulalakanena omainyanyudho otaku tu imbi tu gandje eitulomo kiinima ya simana ngaashi ekonakono lyOmbiimbeli lyopaumwene, elongelokalunga lyuukwanegumbo, okuya kokugongala kwopaKriste, nenge okuya miilonga yokuuvitha yUukwaniilwa, itatu ka mona mo uuwanawa washa. (Mark. 8:36) Ihe ngele omainyanyudho ngoka hatu kutha ombinga mugo omalupita otage tu nkondopaleke tu tsikile nokulalakanena iinima yUukwaniilwa, otashi vulika tu ka tokole kutya ethimbo ndyoka hatu longitha mugo olya simana.
Oolye tandi ka kutha nayo ombinga?
13. Omolwashike tu na okukala twa kotokela mboka hatu nyanyukilwa pamwe nayo?
13 Epulo etitatu ndyoka wu na okwiipula olyo kutya ‘oolye nda hala oku ka nyanyukilwa pamwe nayo?’ Osha simana wu ipule epulo ndyoka. Omolwashike mbela? Omolwaashoka uuwanawa mboka hatu mono momainyanyudho owi ikolelela unene kwaamboka hatu kutha nayo ombinga mugo. Ngaashi naanaa okulya iikulya yontumba haku kala taku nyanyudha ngele to yi li pamwe nookuume aawanawa, okukutha ombinga momainyanyudho olundji ohaku kala taku nyanyudha ngele to shi ningi pamwe nookuume aawanawa. Kungeyi, oshi uvitikiwe ko kutya oyendji yomutse, unene tuu aagundjuka oye hole okunyanyukilwa pamwe ye li ongundu. Onkee ano, opo omuntu a shilipaleke kutya omainyanyudho otaga ka kala ge na oshilonga, oshi li pandunge tu tokole komeho yethimbo kutya oolye tatu ka endathana nayo nosho wo mboka kaatu na okweendathana nayo.—2 Ondjal. 19:2; lesha Omayeletumbulo 13:20; Jak. 4:4.
14, 15. (a) Jesus okwa tula po oshiholelwa shini mokuhogolola ookuume aawanawa? (b) Omapulo geni tu na okwiipula shi na ko nasha naamboka hatu endathana nayo?
14 Okulandula oshiholelwa shaJesus mokuhogolola mboka twa hala okweendathana nayo otaku ke tu kwathela noonkondo. Okuza petameko lyeshito sigo okunena, Jesus okwa kala e hole aantu. (Omayel. 8:31) Sho a li kombanda yevi, okwa li u ulike kutya oku na ko nasha naantu ayehe. (Mat. 15:29-37) Ihe Jesus okwa li ulike kutya opu na eyooloko pokati kuukuume wowala nosho wo kuukuume wopothingo. Nonando okwa li e na ko nasha naantu ayehe, okwa li owala kuume kopothingo kaamboka ya gwanitha po iitegelelwa yokondandalunde. Sho Jesus a popi kombinga yaayapostoli ye aadhiginini 11, okwa ti: ‘One ookuume kandje, ngele tamu ningi shoka tandi mú lombwele.’ (Joh. 15:14; tala wo Johannes 13:27, 30.) Aantu mboka Jesus a ti kutya ookuume ke oyo mboka owala haye mu landula nohaya longele Jehova.
15 Onkee ano, ngele to hogolola omuntu gwontumba a kale kuume koye kopothingo, oshi li pandunge wu kaleke oohapu dhaJesus momadhiladhilo. Ipula to ti: ‘Mbela omuntu nguka ohu ulike ngaa moohapu nomiilonga ye kutya oha vulika kiipango yaJehova naJesus? Mbela oohedhi nosho wo omikalo dhe odhi li ngaa metsokumwe nOmbiimbeli dha fa dhandje? Mbela okukala naye otaku ka ladhipika ndje ngaa ndi pitithe komeho Uukwaniilwa monkalamwenyo yandje nokukala omupiya gwaJehova omudhiginini?’ Ngele owu na uushili kutya omayamukulo komapulo ngoka oeeno, owa mona kuume koye omwaanawa ngoka to vulu okunyanyukilwa pamwe naye.—Lesha Episalomi 119:63; 2 Kor. 6:14; 2 Tim. 2:22.
Omainyanyudho getu ogu uka ngaa?
16. Otwa pumbwa okutokola shike kombinga yomainyanyudho getu?
16 Otwa kundathana paufupi oombinga ndatu dhomainyanyudho ngaashi: oshike, uunake, noolye tu na okweendathana nayo. Opo tu mone mo uuwanawa momainyanyudho getu otwa pumbwa okutala nawa ngele ombinga kehe twa hogolola oyi li ngaa metsokumwe nomithikampango dhOmbiimbeli. Onkee ano, manga inaatu kutha ombinga momainyanyudho gontumba otwa pumbwa okutala ngele ogu uka. Ngele tatu ipula kutya oshike, otwa hala okutseya kutya ‘oshike sha kwatelwa mo? Mbela omawanawa nenge omawinayi?’ (Omayel. 4:20-27) Otwa pumbwa okutseya kutya ‘otandi ka longitha ethimbo li thike peni momainyanyudho? Mbela ethimbo ndyoka tandi longitha oli li pandjele nenge hasho?’ (1 Tim. 4:8) Ngele tatu ipula kutya oolye, otwa pumbwa okutokola kutya ‘oolye tatu ka nyanyukilwa pamwe nayo? Mbela ookuume mboka aawanawa nenge aawinayi?’—Omuuv. 9:18; 1 Kor. 15:33.
17, 18. (a) Ongiini tatu vulu okwiikonakona tu tale ngele omainyanyudho getu oge li metsokumwe nomithikampango dhOmbiimbeli? (b) Oshike wa tokola toko okuninga uuna to hogolola omainyanyudho?
17 Ngele omainyanyudho getu itaga tsu kumwe nomithikampango dhOmbiimbeli moombinga ndatu ndhoka twa zi nokukundathana, otashi ulike kutya inagu uka. Ngele oge li metsokumwe nomithikampango dhOmbiimbeli ndhoka, otaga ka simanekitha Jehova noku tu etela uuwanawa.—Eps. 119:33-35.
18 Onkee ano, uuna tashi ya pomainyanyudho, natu kambadhaleni okulonga shoka shu uka pethimbo lyo opala nosho wo naantu yu uka. Kehe gumwe na kale a halelela okulandula omayele gOmbiimbeli ngoka taga ti: “Mwaashihe shoka tamu shi ningi, ngele tamu li nenge tamu nu, longeni ayihe nokusimanekitha Kalunga.”—1 Kor. 10:31.
Oto vulu okuyelitha?
Ongiini to vulu okutula omakotampango gOmbiimbeli taga landula miilonga ngele tashi ya pomainyanyudho . . .
• Mateus 6:33?
• Omayeletumbulo 13:20?
[Ethano pepandja 9]
(Opo wu mone nkene uuyelele wu unganekwa, tala oshileshomwa)
✔Oshike
[Ethano pepandja 10]
(Opo wu mone nkene uuyelele wu unganekwa, tala oshileshomwa)
✔Uunake
[Ethano pepandja 12]
(Opo wu mone nkene uuyelele wu unganekwa, tala oshileshomwa)
✔Oolye
[Ethano pepandja 10]
Ongiini tatu vulu okulandula oshiholelwa shaJesus uuna tatu hogolola ookuume nosho wo omainyanyudho?