Shoka tashi eta enyanyu muukwanegumbo
Aaihokani kokekeni uukwatya wopambepo
Fredericka okwa ti: “Sho opo twa hokana, onda li nda ladhipike omukulukadhi gwandje tu kale hatu konakona aluhe Ombiimbeli pamwe. Onda li nda halelela a kale i itula mo sho tatu konakona. Ihe onda li he kala ndi wete Leanne inaa itula mo. Uuna nde mu pula epulo oha yamukula owala kutya eeno nenge aawe. Momukalo moka a li ha yamukula kagwa li tagu tsu kumwe naashoka ndi shi kombinga yankene ekonakono li na okuningwa.”
Leanne okwa ti: “Onda li ndi na oomvula 18 sho twa hokana naFrederick. Otwa li hatu konakona Ombiimbeli aluhe pamwe, ihe Frederick okwa li aluhe ha popi kombinga yomapuko gandje naampoka ndi na okuninga omalunduluko opo anuwa ndi kale omukulukadheelela. Shika osha ka teya ndje omukumo nokuuvitha ndje nayi.”
MBELA sho to tala Frederick naLeanne oya li ye na uupyakadhi wuni mondjokana yawo? Ayehe oya li ye na omalalakano omawanawa. Ayehe oya li ye hole Kalunga noya li ye wete kutya osha simana okukonakona Ombiimbeli pamwe. Ihe shoka sha li tashi vulu oku ya kwathela ya kale ye na ekwatathano ewanawa osha li sha fa tashi ya ningitha kaaya longele kumwe. Oya kala haya konakona pamwe shili, ihe ye li aaihokani kaya li ye na uupambepo.
Uupambepo oshike? Omolwashike aaihokani ye na okuninga oonkambadhala opo ya kale ye na uupambepo? Omaupyakadhi geni tashi vulika ya kale ye na, nongiini taya vulu oku ga kandula po?
Uupambepo oshike?
Oshitya ‘uupambepo’ ngaashi sha longithwa mOmbiimbeli otashi ulike kiikala nenge kunkene aantu haya ningi iinima monkalamwenyo. (Judas 18, 19) Pashiholelwa, Paulus, omunyoli gwOmbiimbeli, okwa li a popi kombinga yeyooloko ndyoka li li pokati komuntu ngoka e na uupambepo naangoka ha dhiladhila panyama. Okwa li a popi kutya aantu mboka haya dhiladhila panyama, ohaya kala unene tayi ipula kombinga yawo yene ihe hakombinga yayakwawo. Pehala lyokukambadhala ya kale pomithikampango dhaKalunga, ohaya ningi iinima yawo yene mbyoka ye wete yi li mondjila.—1 Aakorinto 2:14; Aagalati 5:19, 20.
Mekondjithathano naashono, mboka ye na uupambepo uuwanawa oya simaneka omithikampango dhaKalunga. Oya tala ko Jehova e li kuume kawo nohaya kambadhala okuholela uukwatya we. (Aaefeso 5:1) Onkee ano, ohayu ungaunga nayalwe nohole, nohenda nonolukeno. (Eksodus 34:6) Ohaya vulika kuKalunga nonando opu kale pu na oonkalo ndhoka tadhi shi ningitha oshidhigu okuvulika kuye. (Episalomi 15:1, 4) Darren gwokuCanada ngoka a kala mondjokana uule woomvula 35 okwa ti: “Ondi shi uvite ko ngeyi kutya, omuntu ngoka e na uupambepo uuwanawa oye ngoka ha dhiladhila aluhe kombinga yankene okupopya kwe noonkatu dhe tadhi ka guma ekwatathano lye naKalunga.” Omukulukadhi gwe Jane okwa gwedha ko a ti: “Ondi wete kutya omukulukadhi ngoka e na uupambepo uuwanawa, oye ngoka ha longo nuudhiginini esiku kehe opo a kale e na uukwatya mboka hawu imikwa kombepo yaKalunga.”—Aagalati 5:22, 23.
Itashi ti kutya ngele omuntu ku li mondjokana ito vulu okukokeka uukwatya wopambepo. Onkee ano, Ombiimbeli otayi tu longo kutya omuntu kehe oku na oshinakugwanithwa shokwiilonga kombinga yaKalunga noku mu holela.—Iilonga 17:26, 27.
Omolwashike aaihokani mu na okukokeka uukwatya wopambepo?
Omolwashike aaihokani mu na okulongela kumwe opo mu kokeke uupambepo weni? Tala kethaneko ndika: Aantu yaali oye na oshikunino shimwe shoka ya hala okukuna iikwamboga. Gumwe okwa hala ya kune mo kuyele omanga mukwawo a hala ya kune mo ngele pwa piti ethimbo. Gumwe okwa hala ya longithe uuhoho, omanga mukwawo e wete uuhoho inaawu pumbiwa. Gumwe okwa hala a kale ta longo moshikunino esiku kehe. Omanga mukwawo a hala owala okukala a kuutumba nokutala shoka tashi ningwa po pehala lyokulonga. Ngele osho sha ningwa ngawo, moshikunino otashi vulika mu ze iikwamboga, ihe itayi ka kala yi thike pwaambyoka ya li yi na okuza mo andola aalongi ayehe yoshikunino oya longelele kumwe.
Aaihokani oya fa aalongi mboka yoshikunino. Ngele gumwe gwomaaihokani okwa kokeke uukwatya wopambepo, ekwatathano lyawo otashi vulika li ka hwepopale. (1 Petrus 3:1, 2) Ihe itali ka hwepopala tuu shi vule mpoka ngele aaihokani ayehe oya kala metsokumwe nomithikampango dhaKalunga nokulonga nuudhiginini ya ambidhidhathane sho taya longele Kalunga! Omukwaniilwa Solomo okwa nyola a ti: “Yaali ye vule gumwe.” Omolwashike? “Oshoka oye na ondjambi ombwanawa yomaipyakidhilo giilonga yawo. Oshoka gumwe ngele ta punduka, mukwawo ota vulu oku mu toola po.”—Omuuvithi 4:9, 10.
Otashi vulika ngoye nakuume koye kopandjokana mwa hala okukokeka uupambepo weni. Ihe ngaashi naanaa aantu mboka taya longo moshikunino, okukala owala mwa hala oku shi ninga itaku ti kutya otamu ka mona iizemo ngele itamu ningi po sha. Tala komashongo gaali ngoka tashi vulika mu taalele nankene tamu vulu oku ga sinda.
ESHONGO LYO-1: Ihatu mono ethimbo. Sue ngoka opo owala a hokanwa okwa ti: “Omusamane gwandje ohi ile ndje kiilonga po 7 yokongulohi. Kegumbo ohaku kala ku na iilonga ye tu tegelela. Omuntu oho kala shili wa nyengwa kutya ninga po shike, ohatu kala twa hala okwiilonga kombinga yaKalunga, ihe olutu olwa hala owala okuthuwa po.”
Shoka tashi vulu oku mu kwathela: Kala ho ningi omalunduluko shi ikolelela konkalo nokukala wu na elongelokumwe. Sue okwa ti: “Ngame nomusamane gwandje otwa tokola kutya otatu kala hatu meneka opo tu leshe nokukundathana Ombiimbeli pamwe manga inaatu ya kiilonga. Oha kwathele ndje wo niilonga yimwe yomegumbo opo ndi kale ndi na ethimbo lyokukala naye.” Uuwanawa wuni hawu zi mokuninga oonkambadhala ndhoka dha gwedhwa po? Ed, omusamane gwaSue okwa ti: “Onda ndhindhilika kutya ohatu ungaunga nomupondo nuupyakadhi wetu nosho wo niimpwiiyu mbyoka tu na shaashi ohatu kundathana aluhe iinima yopambepo.”
Kakele kokukala hamu kundathana, osha simana opo mu kale hamu galikana pamwe esiku kehe. Shika otashi ke mu kwathela ngiini? Ryan ngoka a kala mondjokana uule woomvula 16 okwa ti: “Ethimbo opo owala lya piti po, otwa li tu na uudhigu mondjokana yetu. Ihe otwa li hatu galikana aluhe pamwe kombinga yuupyakadhi mboka. Shika osha li she tu kwathele tu ungaunge nawo nokukala ishewe tu na enyanyu mondjokana yetu.”
KAMBADHALA OKUNINGA SHIKA: Esiku kehe manga inaamu ka lala kaleni hamu popi kombinga yiinima iiwanawa mbyoka ye mu ningilwa momukokomoko gwesiku e ta mu pandula Kalunga kombinga yayo. Popyeni wo kombinga yomashongo ngoka mu na, unene tuu ngoka omadhigu nomwa pumbwa ekwatho lyaKalunga opo mu ungaunge nago. Kotokeni mwaapopye kombinga yomapuko geni pompito ndjoka. Pehala lyaashono, galikaneni owala kombinga yiinima mbyoka amuhe mwa pumbwa okuninga omalunduluko muyo. Esiku tali landula, tuleni miilonga shoka mwi indile megalikano.
ESHONGO ETI-2: Otu na omagano ga yoolokathana. Tony okwa ti: “Ihandi leshalesha naanaa.” Omanga omukulukadhi gwe Natalie a ti: “Ondi hole okulesha nokupopya kombinga yiinima mbyoka handi lesha. Ethimbo limwe ohandi dhiladhila kutya Tony oha kala e na uumbanda wokukundathana nangame kombinga yOmbiimbeli.”
Shoka tashi vulu oku mu kwathela: Kaleni hamu ambidhidhathana, ihe inamu kala mu na ombepo yethigathanopo nenge hamu paathana uusama. Kala ho pandula kuume koye kopandjokana noku mu ladhipika. Tony okwa ti: “Omukulukadhi gwandje oha kala aluhe a hwama okupopya kombinga yiinima yopambepo, nokanda li he kala naanaa nda hala okukundathana naye kombinga yayo molwaashoka osha li hashi kala sha dhigupalela ndje. Ihe nonando ongaaka, Natalie oha ambidhidha ndje lela. Ngashingeyi ohatu kundathana pandjigilile iinima yopambepo nonda ndhindhilika kutya kandi na okukala ndi na uumbanda washa. Ohandi nyanyukilwa okukundathana naye kombinga yiinima mbyoka. Shoka oshe tu kwathela tu kale hatu kala twa mangulukilathana notu na ombili.”
Aaihokani oyendji oya ndhindhilika kutya okulesha nokukonakona Ombiimbeli pamwe pandjigilile oshiwike kehe ohaku hwepopaleke ondjokana yawo. Nonando ongawo, owu na okukotoka kuudhiladhile kutya kuume koye kopandjokana oye e na okutula miilonga omayele ngoka, ihe kambadhala wu ga tule miilonga ngoye mwene. (Aagalati 6:4) Pethimbo lyekonakono inamu popya kombinga yiinima yomondjokana mbyoka tayi etitha oontamanana pokati keni, ihe yi kundathaneni pompito yilwe. Omolwashike mbela?
Tala kwaashika: Andola otamu li nee noyaandjeni, mbela ando oto ka opaleka oshilalo shoye pompito ndjoka? Otu wete kutya hasho to ka ninga. Shika otashi ka tonditha aantu iikulya. Jesus okwa li a faathanitha okwiilonga kombinga yaKalunga nosho wo okulonga ehalo lye nokulya. (Mateus 4:4; Johannes 4:34) Ngele oho popi aluhe kombinga yiilalo yopamaiyuvo nakuume koye kopandjokana pethimbo lyekonakono lyeni, shika otashi ke mu ningitha kaa kale we e na ehalo lyokulya iikulya yopambepo. Odhoshili kutya omwa pumbwa mu kale hamu kundathana kombinga yuupyakadhi weni. Ihe kaleni hamu shi ningi pethimbo lilwe.—Omayeletumbulo 10:19; 15:23.
KAMBADHALA OKUNINGA SHIKA: Nyola omaukwatya gaali nenge gatatu ngoka wu hole unene mukuume koye kopandjokana. Sho tamu ka kundathana kombinga yiinima yopambepo mbyoka ya pamba uukwatya mboka, lombwela kuume koye kopandjokana kutya owe mu pandula sho e na uukwatya mboka.
Oto ka teya shoka wa kuna
Ngele ohamu kunu nenge hamu kokeke uupambepo weni mu li aaihokani, ondjokana yeni otayi ka kala yi na ombili. Oohapu dhaKalunga otadhi tu shilipaleke kutya “shono omuntu te shi kunu, osho wo ta ka teya.”—Aagalati 6:7.
Frederick naLeanne mboka ya popiwa petameko lyoshitopolwa shika oya mona uushili wekotampango ndyoka lyopaMbiimbeli. Oya kala mondjokana uule woomvula 45 noye shi kutya okwiidhidhimika ohaku kwathele shili. Frederick okwa ti: “Onda li handi pe aluhe omukulukadhi gwandje uusama molwaashoka okwa li owala ha kala a mwena. Ihe mokweendela ko kwethimbo, onda li nda mono kutya ondi na okuninga wo oonkambadhala.” Leanne okwa ti: “Shoka sha li she tu kwathele shili momathimbo ngoka omadhigu, ohole yetu yashili yokuhola Jehova Kalunga. Muule woomvula dha pita po, otwa kala aluhe hatu konakona nokugalikana pamwe. Sho handi mono Frederick ta ningi oonkambadhala opo a hwepopaleke uukwatya we wopaKriste, osha ningila ndje oshipu ndi kale ndi mu hole.”
[Enyolo lyopevi]
a Omadhina hago golela.
IPULA TOTI . . .
▪ Uunake twa li twa galikana pamwe nakuume kandje kopandjokana?
▪ Ondi na okuninga po shike ndi ladhipike kuume kandje kopandjokana opo a kale a manguluka okupopya nangame iinima yopampepo?