Ino tala “konima”
“Kehe ngoka ta tameke okupulula e ta tala konima, ino opalela Oshilongo shaKalunga.”—LUK. 9:62.
OTO YAMUKULA NGIINI?
Omolwashike tu na ‘okudhimbulukwa omukiintu gwaLot!’?
Iinima itatu yini kaatu na okukala tatu ipula nayo?
Ohatu endele pamwe nehangano lyaJehova ngiini?
1. Elondodho lini Jesus a li a gandja, naashoka oshe etitha po epulo lini?
“DHIMBULUKWENI omukiintu gwaLot!” (Luk. 17:32) Elondodho ndika lya gandjelwe kuJesus Kristus konyala oomvula 2 000 dha pita olya simanenena kunena shi vulithe nale. Ihe mbela Jesus okwa li a hala naanaa okutya shike sho a gandja elondodho ndika lya kwata miiti? Aajuda mboka ya li ye mu pulakena kaya li ya pumbwa okufatulilwa oshinima shoka. Oya li ye shi shoka sha li sha ningilwa omukulukadhi gwaLot. Manga a li ta yi ontuku pamwe noyaandjawo okuza muSodom, omolwokwaavulika kwe okwa tala konima e ta shituka oshaanda shomongwa.—Lesha Genesis 19:17, 26.
2. Mbela omolwashike ngiika omukulukadhi gwaLot a li a tala konima, nokwaavulika kwe okwe mu etele shike?
2 Ihe mbela omolwashike omukulukadhi gwaLot a li a tala konima? Mbela okwa li a hala okumona shoka tashi ningwa po? Mbela okwa li a tala konima omolwonkumwe nenge okwaaneitaalo? Nenge okwa tala ko molwaashoka a hala iinima mbyoka a thigi muSodom? (Luk. 17:31) Kutya nduno okwa talele ko shike, okwaavulika kwe okwa li kwe mu pula omwenyo gwe. Shi dhiladhila nduno: Okwa si mesiku limwe naalunde yomuSodom naGomorra. Nomolwaashono itashi kumitha sho Jesus a ti: “Dhimbulukweni omukiintu gwaLot!”
3. Ongiini Jesus a li a tsu omuthindo kutya katu na okutala konima meityo lyopathaneko?
3 Natse otu li pethimbo mpoka twa pumbwa okukala twa kotoka twaa tale konima meityo lyopathaneko. Jesus okwa li a tsu oshinima shika omuthindo sho a yamukula omulumentu gumwe ngoka a li e mu pula epitikilo a ye a ka laleke manga yaandjawo opo nawa e ye a ninge omulongwa gwe. Jesus okwa ti: “Kehe ngoka ta tameke okupulula e ta tala konima, ino opalela Oshilongo shaKalunga.” (Luk. 9:62) Mbela sho Jesus a yamukula ngawo otashi ulike kutya okwa li e na onyanya nenge itaa dhiladhila pandunge? Hasho, molwaashoka okwa li e shi kutya omulumentu ngoka okwa li owala ta ningi omaipopilo opo kaagwanithe po oshinakugwanithwa shoka. Jesus okwa ti kutya okukaleka oshinima momukalo gwa tya ngawo okwa fa owala okutala “konima.” Mbela ohapu kala pu na eyooloko ngele omuntu ngoka ta pulula okwa tala konima okathimbo nenge e etha oshipululo e ta tanauka? Osha yela kutya okutala kwe konima otaku ke mu ningitha a kale inii itula mo notaku ke mu ningitha kaa longe iilonga ye nawa.
4. Omeho getu oge na okukala ga tala peni?
4 Pehala lyokugandja eitulomo konakuziwa, otu na okukaleka omeho getu kwaashoka shi li komeho. Omayeletumbulo 4:25 oge shi popya sha yela: “Omeho goye naga tale gu ukilila, noombafu dhoye dha tongolola komeho.”
5. Otu na etompelo lini lyokwaatala konima?
5 Otu na etompelo ewanawa lyokwaatala konima. Etompelo ndyoka olini? Otu li ‘momasiku gahugunina.’ (2 Tim. 3:1, NW) Ngashingeyi otwa taalela ehanagulo lyonkalelo ayihe yuuyuni mbuka, ihe halyiilando owala iyali yu udha uukolokoshi. Oshike tashi vulu oku tu kwathela kaatu ningilwe shoka sha li sha ningilwa omukulukadhi gwaLot? Tango, otu na okutala kutya iinima yini tashi vulika yi tu ningithe tu kale twa hala okutala konima. (2 Kor. 2:11) Natu ka taleni nduno kutya iinima mbyoka oyini nankene tatu vulu okuyanda okugandja eitulomo kuyo.
SHO OMAVI GA LI OMAYAMBA
6. Omolwashike itaatu vulu aluhe okwiinekela shoka tatu dhimbulukwa?
6 Ngele otwa kala tu na etaloko lyopombambo li na ko nasha nankene omavi ga li omayamba, otashi ke tu tula moshiponga. Otashi vulika omadhiladhilo getu itaage tu pe nawa. Otashi vulika itaatu dhimbulukwa we omaupyakadhi ngoka ga li po monakuziwa omanga tatu dhimbulukwa owala nkene twa li hatu kala twa nyanyukwa shi vulithe ngashingeyi, ihe nani hasho. Okudhiladhila huka kwopombambo otaku vulu ku tu ningithe tu kale twa yuulukwa ethimbo sho omavi ga li omayamba. Ihe Ombiimbeli otayi tu londodha tayi ti: “Ino tya: ‘Omasiku gonale oshike ga li omawanawa ge vule gongashingeyi?’ Oshoka ito shi popi moondunge.” (Omuuv. 7:10) Omolwashike okudhiladhila kwa tya ngeyi kwa nika oshiponga?
7-9. (a) Aaisraeli oya li ya ningilwa shike muEgipiti? (b) Aaisraeli oya li ye na omatompelo geni gokukala ya nyanyukwa? (c) Oshike sha li sha nyenyetitha nokungungutulitha Aaisraeli?
7 Tala kwaashoka sha li sha ningilwa Aaisraeli pethimbo lyaMoses. Nonando petameko oya li ya talika ko ye li aayenda mevi lyaEgipiti, konima yeso lyaJosef, Aaegipiti “oye ya thiminike niilonga iidhigu tayi ehameke oomwenyo dhawo.” (Eks. 1:11) Aantu yaKalunga pehulilo oya ka kala taya dhipagwa sho Farao a li a hala okushonopeka omwaalu gwawo. (Eks. 1:15, 16, 22) Nomolwaashono itashi limbilike sho Jehova a lombwele Moses a ti: “Onda mono, nkene aantu yandje taa hepekwa muEgipiti; ondu uvu taa kugile emanguluko kaapiki yawo. Onda tseya omahepeko gawo agehe.”—Eks. 3:7.
8 Kala nduno wa fa wu wete nkene Aaisraeli ya li yu uvite sho taya zi muupika ya manguluka! Oya li ya mono iilongankondo yaJehova iikumithi mbyoka e yi longele omunuuntsa Farao naantu ye sho e ya tumine Omageelo Omulongo. (Lesha Eksodus 6:1, 6, 7.) Nokuli, Aaegipiti inaya pitika owala Aaisraeli ya ye, ihe oye ya indile nokuli ya ze mo moshilongo, e ta ye ya pe oshingoli noshisiliveli oshindjishindji momukalo ngoka taku vulu ku tiwe “oya faalele uuyamba wAaegipiti.” (Eks. 12:33-36) Aaisraeli oya li ishewe ya mono enyanyu sho ya mono Farao netangakwiita lye ya hanagulilwa mEfuta Etiligane. (Eks. 14:30, 31) Kasha li tuu tashi koleke eitaalo okumona iiningwanima yituntula ya tya ngaaka!
9 Omuntu ito hala oku shi itaala nokuli molwaashoka konima owala yethimbo efupi sho ya hupithwa pashikumithalonga, aantu oyo tuu mboka oya tameke okunyenyeta nokungungutula. Oshike sha li tashi ya ngungutulitha? Iikulya! Oya ka kala inaaya pandula we shoka Jehova e ya pa e ta ya tameke okunyenyeta: “MuEgipiti otwa li hatu li oohi, ngaashi twa hala, dho inadhi futwa nando osha. Otatu dhiladhila okatanga kaasamane, ookanuwa, oomboganyanga, oonyanga noonyalanyanga. Ihe ngashingeyi otwa loloka, oshoka kape na sha shokulya kape na sha shilwe, omanna owala aluhe!” (Num. 11:5, 6) Osha yela kutya etaloko lyawo olya li lya puka nolye ya ningitha nokuli ya kale ya hala okushuna muupika. (Num. 14:2-4) Aaisraeli oya li ya tala konima e taya kala inaaya hokiwa we kuJehova.—Num. 11:10.
10. Moshiholelwa shAaisraeli otatu ilongo mo shike?
10 Mehokololo ndika otatu ilongo mo shike kunena? Uuna twa taalela uudhigu nenge uupyakadhi, inatu kala tatu dhiladhila unene kiinima yomonakuziwa mbyoka tayi monika ya fa iiwanawa, nenge tashi vulika nokuli mbyoka twa li hatu ningi manga inaatu ya moshili. Nonando inashi puka okutedhatedha kombinga yiiyilongomwa mbyoka twa mona mo monakuziwa nenge okudhiladhila kombinga yiinima iiwanawa ya ningwa monakuziwa, otu na okukala tu na ondjele ngele tatu shi ningi. Shaashi ngele hasho, otatu ki iyadha inaatu nyanyukilwa nando okashona oonkalo ndhoka tu li mudho ngashingeyi, e tatu kala twa hala tu shune konkalamwenyo yetu yonale.—Lesha 2 Petrus 2:20-22.
OMAIYAMBO NGOKA TWA NINGA MONAKUZIWA
11. Aantu yamwe oya tala ko ngiini omaiyambo ngoka ya li ya ningi?
11 Shiyemateka, aantu yamwe ohaya tala komaiyambo ngoka ya li ya ningi monakuziwa nohaya kala yu uvite kutya oya hunutha oompito oombwanawa. Otashi vulika nangoye wa li wu na ompito yokumona elongo lyopombanda, etumbalo nenge egameno lyopashimaliwa, ihe owa li wa tokola kuu yi lalakanene. Aamwatate naamwameme oyendji oya thiga po iilonga hayi futu nawa ongele omoongeshefa, ongele omomainyanyudho, ongele omelongo nosho wo momaudhano. Ngashingeyi opwa pita ethimbo, ihe ehulilo inali ya natango. Mbela oho dhiladhila kombinga yankene onkalamwenyo yoye ando yi li ando owa li inoo ninga omaiyambo ngoka?
12. Paulus okwa li u uvite ngiini omolwiinima mbyoka a li a thigi po?
12 Omuyapostoli Paulus okwa li e etha po iinima oyindji opo a ninge omulanduli gwaKristus. (Fil. 3:4-6) Okwa li u uvite ngiini omolwiinima mbyoka a li a thigi po? Ote tu lombwele ta ti: “Ayihe mbyoka nda li nde yi tala yi na omupondo, ngashingeyi [onde yi tala oyo ekanitho lyowala, NW] omolwaKristus.” Omolwashike mbela? Okwa tsikile ko ta ti: ‘Eeno shili, iinima ayihe yilwe oyo ekanitho lyowala, ngele tandi yi yeleke nokutseya Jesus Kristus, Omuwa gwandje, shoka osho oshinima shondilo shi vule ayihe. Omolwe onde ekelehi iinima ayihe nonde yi tala oyo iiyagaya yowala, opo ndi likole Kristus.’a (Fil. 3:7, 8) Ngaashi naanaa omuntu ihaa uvu nayi ngele e ekelehi iiyagaya, Paulus ka li i ipa uusama molwaashoka a yamba po oompito dhomuuyuni ndhoka a li e na. Ka li we e wete shoka a yamba po shi na oshilonga kuye.
13, 14. Ongiini tatu vulu okulandula oshiholelwa shaPaulus?
13 Oshike tashi ke tu kwathela ngele otwi iyadha tatu dhiladhila koompito ndhoka aniwa twa kanitha? Landula oshiholelwa shaPaulus. Ngiini mbela? Dhiladhila kongushu yaashoka wu na ngashingeyi. Owu na ekwatathano ewanawa naJehova nowu na ngashingeyi ondjokonona yiilonga yuudhiginini. (Heb. 6:10) Mbela uuwanawa wuni wopamaliko uuyuni mbuka hawu gandja tawu vulu okuyelekwa nomalaleko nuuyamba ngoka hatu nyanyukilwa ngashingeyi naangoka tatu ka nyanyukilwa monakuyiwa?—Lesha Markus 10:28-30.
14 Paulus okwa popi kombinga yoshinima shoka tashi ke tu kwathela tu tsikile okulonga nuudhiginini. Okwa ti kutya ota ‘dhimbwa shoka shi li konima nota ningi ashihe shoka te shi vulu, opo a adhe shoka shi li komeho ge.’ (Fil. 3:13) Ndhindhilika kutya Paulus ota popi oonkatu dhi li mbali dha simana. Yotango, otu na okudhimbwa iinima mbyoka twa thiga konima, katu na okuhepeka oonkondo dhetu nethimbo lyetu mokukala tatu ipula unene niinima mbyoka. Ontiyali, ngaashi omumatuki ha matuka a mana mo ngele u uka pethikilo, otu na okupula komeho twa tala kondjambi.
15. Uuwanawa wuni hatu mono sho tatu tedhatedha kiiholelwa yaapiya yaKalunga aadhiginini?
15 Uuna tatu tedhatedha kiiholelwa yaapiya yaKalunga aadhiginini, kutya nduno oombeyaka yonale nenge oombaka yopaife, otatu vulu okutsuwa omukumo tu pule komeho pehala lyokutala kiinima mbyoka twa thiga po. Pashiholelwa, ando Abraham naSara oya li haya kala taya dhiladhila kombinga yaUr ando ‘oya kongo ompito ya shune.’ (Heb. 11:13-15) Ihe kaya li ya shuna. Tango sho Moses a thigi po Egipiti okwa li a thigi po iinima oyindji shi vulithe mbyoka Aaisraeli yalwe ya ka thiga po. Ihe kapu na nando mpoka pwa nyolwa kutya okwa li a hala okushuna ko. Pehala lyaashono, Ombiimbeli oye tu lombwele owala tayi ti kutya “okwa dhimbulula kutya okuhumbata ondhino omolwOmugwayekwa gwaKalunga oshi vule omauyamba agehe gomuEgipiti, oshoka okwa li e wete ondjambi ndjoka te ke yi pewa konakuyiwa.”—Heb. 11:26.
IIMONIMA IIWINAYI YONALE
16. Iimoniwa yetu yonale otayi vulu oku tu guma ngiini?
16 Haimoniwa yetu ayihe yonale iiwanawa. Otashi vulika twa gwililwa po komadhiladhilo omawinayi gomapuko getu gonale. (Eps. 51:3) Otashi vulika tu kale natango tatu dhimbulukwa omayele ngoka twa li twa pewa ge tu henda koomwenyo. (Heb. 12:11) Otashi vulika momadhiladhilo getu mu kale owala okwaanuuyuuki hoka twa ningilwa nenge nokuli tashi vulika inaatu ku ningilwa. (Eps. 55:2) Oshike tatu vulu okuninga opo tu shilipaleke kutya itatu etha iimoniwa mbyoka yi tu ningithe tu tale konima? Natu konakoneni iiholelwa itatu.
17. (a) Omolwashike Paulus i popi kutya ye ‘omufupi e vulike kaantu yaKalunga ayehe’? (b) Oshike sha li sha kwathele Paulus kaa kale a gwililwa po komadhiladhilo omawinayi?
17 Omapuko ngoka twa ninga. Omuyapostoli Paulus okwi ipopi ye mwene kutya ye ‘omufupi e vulike kaantu yaKalunga ayehe.’ (Ef. 3:8) Omolwashike a li uvite ngaaka? Okwa ti: “Oshoka onda tidhaganene egongalo lyaKalunga.” (1 Kor. 15:9) Dhiladhila owala kunkene Paulus a li u uvite sho a tsakanene naantu mboka a li a hepeke! Pehala lyokweetha omadhiladhilo omawinayi ge mu gwililile po, okwa kala ta dhiladhila kesilohenda lyaKalunga ndyoka e mu ulukile. (1 Tim. 1:12-16) Olupandu ndoka a li e na olwa li lwe mu inyengitha a kuthe ombinga muukalele. Omapuko ge gonale oga li gamwe gomiinima mbyoka a li a tokola okudhimbwa. Ngele natse otwa kala tatu dhiladhila kohenda ndjoka Kalunga e tu ulukila, itatu ke etha iimpwiyu yiinima yonale mbyoka itaatu vulu okulundulula yi mane po oonkondo dhetu. Onkondo dhetu otatu ke dhi longitha miilonga mbyoka tu na ngashingeyi.
18. (a) Oshike tashi vulu okuholoka po ngele otwa kala tatu dhiladhila kutya omayele ngoka twa pewelwe kage shi omawanawa? (b) Ongiini tu na okuvulika koohapu dhaSalomo dhi na ko nasha nokutaamba ko omayele?
18 Omayele ngoka ge tu henda komutima. Ongiini ngele otwi iyadha tu uvitile nayi omayele ngoka twa li twa pewa monakuziwa? Shika ihashi kala owala tashi yemateke, ihe ohashi tu nkundipaleke nohashi tu ‘kanithitha omukumo.’ (Heb. 12:5) Kutya nduno otwa tindi omayele molwaashoka twe ga ‘dhina’ nenge twa ka ‘teka omukumo’ konima sho twe ga taamba ko, ashihe shimwe molwaashoka inatu etha ge tu putudhe notu mone mo uuwanawa washa mugo. Oshi li nawa ngele tatu vulika koohapu dhaSalomo ndhika tadhi ti: “Dhiginina eputudho, ino li etha tuu, li pungula, oshoka olyo omwenyo gwoye.” (Omayel. 4:13) Ngaashi naanaa omuhingi ngoka ha vulika komandhindhiliko gomoondjila, natse natu taambe ko omayele, e tatu ga tula miilonga nokupula komeho.—Omayel. 4:26, 27; Lesha Aahebeli 12:12, 13.
19. Ongiini tatu vulu okuholela eitaalo lyaHabakuk naJeremia?
19 Okwaanuuyuuki hoka twa ningilwa nenge hoka nokuli inaatu ningilwa. Omathimbo gamwe otashi vulika tu kale tu uvite ngaashi omupolofeti Habakuk ngoka a li a kugile Jehova e mu hupithe momathiminiko, molwaashoka ka li u uvite kutya omolwashike Jehova e etha aantu ya longe okwaanuuyuuki. (Hab. 1:2, 3) Inashi simana tuu tu holele eitaalo lyomupolofeti nguka, ngoka a ti: “Otandi nyanyukwa natango nonda panda, oshoka OMUWA Kalunga oye Omukulili gwandje.” (Hab. 3:18) Ngele otwa kala ngaashi Jeremia, tu na ‘etegameno’ notu na eitaalo lya kola muJehova, Kalunga ngoka omuyuuki, otatu vulu okukala neinekelo kutya ayihe otayi ka pongololwa po pethimbo lyayo.—Oontak. 3:19-24.
20. Ongiini tatu vulu okuulika kutya ohatu ‘dhimbulukwa omukiintu gwaLot’?
20 Otu li methimbo lituntula. Iiningwanima iiwanawa niikumithi otayi ningwa ngashingeyi noyindji oyi li wo pokuningwa. Kehe gumwe gwomutse na kale ta endele pamwe nehangano lyaJehova. Natu vulike komayele gOmbiimbeli, tu tale komeho ihe hakonima. Momukalo gwa tya ngeyi otatu ulike kutya ohatu ‘dhimbulukwa omukiintu gwaLot!’
[Enyolo lyopevi]
a Oshitya shoka sha tolokwa “iiyagaya” otashi ti wo “shoka shu umbilwa oombwa,” “omapumba” nenge “omakelo.” Omulongwantu gwOmbiimbeli gumwe okwa ti kutya sho Paulus a longitha oshitya shika oku ulike kutya omuntu oku na “okugamuka ko thiluthilu koshinima shoka shaa na oshilonga noshitondithi e ta kala kee na we nasho.”