OSHITOPOLWA SHOKUKONAKONWA 29
EIMBILO 121 Otwa pumbwa eipangelo
Kala wa kotokela omamakelo
“Kaleni mwa tonata nokugalikana aluhe, opo kaamu iyethele momamakelo.” — MAT. 26:41.
SHOKA TATU KA ILONGA
Oshitopolwa shika otashi ke tu dhimbulukitha kutya otwa pumbwa okuninga ngaashi tatu vulu, opo kaatu yone nosho wo kutya iinima yini twa pumbwa okukotokela, mbyoka tayi vulu oku tu ningitha tu yone.
1-2. (a) Jesus okwa gandja elondodho lini kaalongwa ye? (b) Omolwashike aalongwa yaJesus ya li ye mu thigi po? (Tala wo omathano.)
“ODHOSHILI kutya ombepo oya hala, ihe onyama onkundi.”a (Mat. 26:41b) Ohapu ndhoka otadhi ulike kutya Jesus oku shi kutya inatu gwanenena nohatu ningi omapuko. Ihe otadhi tu londodha wo kaatu dhiladhile kutya katu na siku tu yone. Ongulohi ndjoka, manga Jesus inaa popya oohapu ndhoka, aalongwa oya li ya popi nomukumo kutya kaye na siku ya thige po Omuwa gwawo. (Mat. 26:35) Oya li ya hala okuninga shoka shi li mondjila. Ihe kaya li ya ndhindhilika kutya omashongo otaga vulu oku ya nkundipaleka nuupu. Onkee ano Jesus okwa li e ya londodha ta ti: “Kaleni mwa tonata nokugalikana aluhe, opo kaamu iyethele momamakelo.” — Mat. 26:41a.
2 Shiyemateka, aalongwa oya ndopa okukala ya tonata. Sho Jesus a mangwa po, mbela oya kala ngaa naye, nenge oya iyethele memakelo e taye mu thigi po? Aalongwa oya li ya ningi naanaa shoka ya li ya ti itaya ka ninga, ano ya thigi po Jesus. — Mat. 26:56.
Jesus okwa li a lombwele aalongwa ye ya kale ya tonata kaaya iyethele momamakelo, ihe oye mu thigi po (Tala okatendo 1-2)
3. (a) Omolwashike okuyanda okukala tu uvite kutya katu na esiku tu yone taku tu kwathele tu kale aadhiginini kuJehova? (b) Oshike tatu ka kundathana moshitopolwa shino?
3 Inatu dhiladhila nando kutya katu na siku tu yone. Odhoshili kutya otwa tokola toko kaatu ethe nando osha shi tu ethithe po okulongela Jehova. Ihe nonando ongawo, inatu gwanenena notatu vulu okumakelwa tu yone. (Rom. 5:12; 7:21-23) Otatu vulu okwi iyadha moonkalo ndhoka tadhi tu ningitha tu longe shoka sha puka. Opo tu tsikile okukala aadhiginini kuJehova nosho wo kOmwana, otwa pumbwa okulandula omayele gaJesus ge na ko nasha nokukotokela omamakelo. Oshitopolwa shika otashi vulu oku tu kwathela tu ninge ngawo. Tango, otatu ka kundathana kutya otu na okukala twa tonata ngele tashi ya piinima yini. Opo nduno otatu ka kundathana nkene tu na okwiigamena komashongo. Hugunina, otatu ka kundathana nkene tatu vulu okutsikila okukala twa tonata.
OTU NA OKUKALA TWA TONATA, NGELE TASHI YA PIINIMA YINI?
4-5. Omolwashike twa pumbwa okukala twa kotokela omayono, nokuli naangoka omashona?
4 Nokuli nomayono ngoka haga monika ga fa omashona, otaga vulu okunkundipaleka ekwatathano lyetu naJehova. Otaga vulu wo oku tu ningitha tu yone omayono ga kwata miiti.
5 Atuheni otatu vulu okumakelwa tu yone. Ihe aantu oye na omaunkundi ga yoolokathana, niinima yontumba otashi vulika yi ningithe yamwe ya yone omayono ga kwata miiti, ya kale neihumbato inaali yogoka, nenge ya nwethwe mo komadhiladhilo guuyuni. Pashiholelwa, gumwe otashi vulika a kale ta kondjo nemakelo lyokuya momilalo dha nyata. Ye gulwe otashi vulika a kale ta kondjo negamo lyokuninga iinima inaayi yogoka, ngaashi okwiidhanena kiilyo yoluvalo, nenge okutala omathano giipala. Omanga gumwe tashi vulika a kale ta kondjo nuumbanda wokutila aantu, uuntsa, okugeya mbala nenge shilwe shi ili. Ngaashi Jakob e shi popi, ‘omuntu kehe oha makelwa kuuhalu we mwene.’ — Jak. 1:14.
6. Omoshinima shini kaatu na okwiifundjaleka?
6 Mbela owu shi kutya iinima yini hayi kala unene emakelo kungoye? Ngele ohatu ipwililikile omaunkundi getu, nenge tu thike pehulithodhiladhilo kutya kapu na siku tu gwile meyono, itashi ke tu etela uuwanawa washa. (1 Joh. 1:8) Dhimbulukwa kutya Paulus okwa ti kutya “aantu mboka yomokati keni yopambepo” nayo otashi vulika yi i ethele memakelo ngele inaya kotoka. (Gal. 6:1) Inatu ifundjaleka, natu kale tu shi okuvula kwetu. — 2 Kor. 13:5.
7. Otwa pumbwa okugandja eitulomo lya ikalekelwa kushike? Shi yelitha.
7 Oshike tu na okuninga po, konima ngele otwa ndhindhilike kutya iinima yini yi li eyeleko kutse? Otwa pumbwa okulonga nuudhiginini tu yi yande. Natu shi thaneke ngeyi: Pethimbo lyOmbiimbeli, oshitopolwa shekuma lyoshilando shoka sha li hashi kala sha pumbwa okupewa unene eitulomo omiyelo dhasho. Onkee ano odho dha li hadhi tonatelwa unene. Sha faathana, otwa pumbwa okugandja eitulomo lya ikalekelwa komaunkundi getu, opo tu vule okusinda omamakelo. — 1 Kor. 9:27.
NKENE TATU VULU OKUKALA TWA TONATA
8-9. Ongiini omulumentu omugundjuka, ngoka a popiwa mOmayeletumbulo ontopolwa 7, a li ta vulu okuyanda okuyona eyono lya kwata miiti? (Omayeletumbulo 7:8, 9, 13, 14, 21)
8 Ongiini tatu vulu okwiitonatela tse yene? Natu taleni shoka tatu vulu okwiilonga komulumentu omugundjuka, ngoka a popiwa mOmayeletumbulo ontopolwa 7. Omulumentu ngoka okwa a yi momilalo dha nyata nomukiintu omuholi gwiipala. Ovelise 22 otayi tu lombwele kutya omulumentu omugundjuka okwe mu landula “ohaluka.” Ihe ngaashi oovelise dha tetekele tadhi shi ulike, tango okwa katuka oonkatu dhontumba, ndhoka hugunina dhe mu fala meyono.
9 Oshike sha li sha ningitha omulumentu omugundjuka a yone? Shotango, “okwa li te ende mepandaanda popepi nokolonela mpoka pu na egumbo lyomukiintu” omuholi gwiipala. Opo nduno, okwa ende a uka kegumbo lyomukiintu ngoka. (Lesha Omayeletumbulo 7:8, 9.) Sho a mono omukiintu, ka li e mu henuka. Pehala lyaashono, okwe etha omukiintu e mu thipe komilungu nokwa kala ta pulakene kuye, sho ta hokolola omahambelelondjambo ngoka a li a yamba, tashi vulika, opo a ningithe omulumentu ngoka a dhiladhile kutya ke shi omuntu omwiinayi. (Lesha Omayeletumbulo 7:13, 14, 21.) Andola omulumentu ngoka ka li a katuka oonkatu ndhoka kaadhi li pandunge, andola ini ifala memakelo noina yona.
10. Ongiini kunena omuntu tashi vulika a ninge epuko lya faathana naandyoka lyomulumentu omugundjuka?
10 Ehokololo ndyoka lyaSalomo otali ulike shoka tashi vulu okuningilwa omulongeli gwaJehova kehe. Otashi vulika a yone eyono lya kwata miiti, notashi vulika a kale e uvite kutya osha ningwa “ohaluka.” Nenge otashi vulika a tye, “inandi shi nongela.” Ihe ngele okwa dhiladhila kombinga yaashoka sha ningwa po, otashi vulika a mone kutya okwa katuka oonkantu kaadhi li pandunge, ndhoka dhe mu fala meyono. Oonkatu ndhoka otashi vulika dha kwatela mo eendathano ewinayi, omainyanyudho inaaga yogoka, okuya komahala ga puka, nenge komapandja gopaintaneta ngoka ga nika oshiponga kOmukriste. Otashi vulika Omukriste a tya ngaaka a etha po okugalikana, okukala pokugongala, nenge okukutha ombinga miilonga yokuuvitha. Ngaashi omumati omugundjuka, ngoka a popiwa mOmayeletumbulo, otashi vulika a li kee na okuya nando “ohaluka” meyono.
11. Oshike twa pumbwa okuyanda, opo kaatu yone?
11 Oshiilongomwa kutse oshini? Inatu pumbwa owala okuhenuka okuyona, ihe otwa pumbwa wo okukotokela oonkantu ndhoka tadhi tu fala meyono. Oshinima shono Salomo okwe shi popi sha yela konima sho a hokolola oshiningwanima shomulumentu omugundjuka nomukiintu omuholi gwiipala. Okwa londodha kombinga yomukiintu ngoka a ti: “Ngoye waa pukile momapola ge.” (Omayel. 7:25) Salomo okwa ti wo: “Ikaleka kokule naye, ngoye ino hedha pokantu kokagumbo ke.” (Omayel. 5:3, 8) Uushili owo kutya ohatu ikaleke kokule nomayono mokuyanda oonkalo ndhoka tadhi vulu oku tu ningitha tu yone.b Shono otashi vulika sha kwatela mo oonkalo nenge iinyangadhalwa yontumba, mbyoka muyo yene inaayi puka kAakriste, ihe otayi vulu oku ya fala momamakelo. — Mat. 5:29, 30.
12. Etokolo lini Job a li a ningi, nolye mu kwathele ngiini kaa iyethele momamakelo? (Job 31:1)
12 Otwa pumbwa okukala twa tokola toko, opo tu yande oonkalo ndhoka tadhi vulu oku tu ningitha tu yone. Shoka osho Job a li a ningi. Okwa “ningi etokolo lya kola,” kaa tale omukadhona e mu haluka. (Lesha Job 31:1.) Shono oshe mu kwathele a ikaleke kokule noluhondelo. Natse otatu vulu okukala twa tokola toko tu yande kehe shimwe shoka tashi vulu oku tu fala memakelo.
13. Omolwashike twa pumbwa okukala twa kotokela okudhiladhila kwetu? (Tala wo omathano.)
13 Otwa pumbwa wo okukotokela okudhiladhila kwetu. (Eks. 20:17) Yamwe ohaya dhiladhila kutya inashi puka okukala taya dhiladhila kombinga yomahalo gawo ga puka, shampa owala itaaya katuka metsokumwe nago. Ihe okudhiladhila kwa tya ngawo okwa puka. Omuntu, ngoka ha kala ta gandja eitulomo komahalo ga puka, oha kala a hala okuninga oshinima shoka ta dhiladhila kombinga yasho. Kungawo, otashi ka kala oshidhigu kuye a sinde eshongo lya tya ngawo. Odhoshili kutya omathimbo gamwe ohatu dhiladhila iinima ya puka. Ihe shoka sha simana osho okweekelahi nziya omadhiladhilo ga tya ngawo, noku ga pingena po nomadhiladhilo omawanawa. Ngele otwa ningi ngawo, itatu ka etha omadhiladhilo omawinayi ge tu ningithe tu kwatwe komahalo ga puka, ngoka tage ke tu ningitha tu yone omayono ga kwata miiti. — Fil. 4:8; Kol. 3:2; Jak. 1:13-15.
Otwa pumbwa okuyanda kehe shimwe shoka tashi vulu shi tu fale momamakelo (Tala okatendo 13)
14. Oshike ishewe tashi vulu oku tu kwathela kaatu iyethele memakelo?
14 Oshike ishewe tatu vulu okuninga, opo kaatu iyethele memakelo? Otwa pumbwa okukala twa tompwa thiluthilu kutya okuvulika koompango dhaJehova ohashi tu etele aluhe uuwanawa. Omathimbo gamwe otashi vulika shi kale oshidhigu okukaleka omadhiladhilo nosho wo omahalo getu metsokumwe naashoka Kalunga a hokwa, ihe ombili yopamadhiladhilo, ndjoka tatu ka mona otayi ke tu etela uuwanawa wu vulithe poonkambadhala ndhoka twa ninga.
15. Ongiini okukokeka omahalo gu uka taku tu kwathele tu ikaleke kokule nomamakelo?
15 Otwa pumbwa okukokeka omahalo gu uka. Ngele otwa kala tu ‘tonde uuwinayi nokuhola uuyuuki,’ otashi ke tu kwathela tu ninge shoka shi li mondjila nokuyanda oonkalo ndhoka tadhi tu ningitha tu yone. (Amos 5:15) Omahalo gu uka otage ke tu kwathela tu kale ihatu tenguka, uuna twa iyadha monkalo ndyoka tayi tu makele tu ninge shoka sha puka.
16. Omaipyakidhilo gopambepo otaga vulu ngiini oku tu kwathela tu tsikile okukala twa tonata? (Tala wo omathano.)
16 Ongiini tatu vulu okukokeka omahalo gu uka? Omokukala tatu gandja eitulomo komaipyakidhilo getu gopaKriste. Uuna tu li pokugongala kwopaKriste, nenge muukalele, ihatu makelwa naanaa tu ninge shoka oshiwinayi. Pehala lyaashono, ohashi tu kwathele tu kale twa hala okunyanyudha Jehova. (Mat. 28:19, 20; Heb. 10:24, 25) Ohatu kokeke wo ohole yetu yokuhola shoka oshiwanawa nokutonda shoka oshiwinayi, mokulesha nokutedhatedha Oohapu dhaKalunga, Ombiimbeli. (Jos. 1:8; Eps. 1:2, 3; 119:97, 101) Dhimbulukwa kutya Jesus okwa lombwele aalongwa ye ta ti: “Kaleni mwa tonata nokugalikana aluhe, opo kaamu iyethele momamakelo.” (Mat. 26:41) Uuna tatu galikana kuTate gwetu gwomegulu, ohatu mu pe ompito e tu kwathele nohashi tu ningitha tu kale twa tokola toko oku mu longela. — Jak. 4:8.
Omaipyakidhilo gopambepo otage ke tu kwathela tu yande omamakelo (Tala okatendo 16)c
TSIKILA OKUKALA WA TONATA
17. Uunkundi wuni Petrus a li ta kondjo nawo uule wethimbo?
17 Omaunkundi getu gamwe otatu vulu oku ga sinda thiluthilu. Ihe otashi vulika gamwe tu tsikile okukondja nago. Natu taleni koshiholelwa shomuyapostoli Petrus. Okwa li a idhimbike Jesus iikando itatu, omolwuumbanda wokutila aantu. (Mat. 26:69-75) Ihe osha fa shi li ngeyi kutya okwa li a sindi uumbanda wokutila aantu, oshoka okwa li a gandja uunzapo nuulaadhi mompangu yopombanda yAajuda. (Iil. 5:27-29) Nonando ongawo, konima yomimvo dhontumba, Petrus kwa li a etha po okulya pamwe nAakriste yomiigwana yilwe, “oshoka okwa li a tila aalumentu mboka ya kala haa ti kutya Aakriste mboka taa zi maapagani, naa fukalekwe.” (Gal. 2:11, 12) Uunkundi waPetrus, ano uumbanda wokutila aantu, owa galuka ishewe. Otashi vulika ka li a vulu oku wu sinda thiluthilu.
18. Oshike tashi vulu oku tu ningilwa, ngele tashi ya piikala yimwe mbyoka tatu dhiladhila kutya otwe yi sinda?
18 Natse otatu vulu okwiiyadha monkalo ya faathana. Ngiini mbela? Otashi vulika tu dhiladhile kutya otwa sinda iikala yontumba, ihe otashi vulika yi iyakele mo ishewe mutse. Pashiholelwa, omumwatate gumwe okwa ti: “Onda li nda etha po okutala omathano giipala uule woomvula omulongo, nonda li tandi dhiladhila kutya onda sinda uunkundi mboka. Ihe nani uunkundi mboka owa li wa langela ndje, wa tegelela wu monene ndje ompito.” Shoka shi shi okupandulwa osho kutya omumwatate ngoka okwa tsikile okukondjitha uunkundi mboka. Okwa mono kutya okwa pumbwa okuninga oonkambadhala dha mana mo esiku nesiku, a kondjithe eshongo ndyoka tashi vulika nokuli onkalamwenyo ye ayihe muuyuni mbuka. Kekwatho lyomukulukadhi gwe nosho wo lyaakuluntugongalo, okwi ikaleke kokule nomathano giipala.
19. Oshike tatu vulu okuninga, opo tu tsikile okukondjitha omaunkundi ngoka itaatu vulu okusinda thiluthilu?
19 Oshike tatu vulu okuninga, opo tu tsikile okukondjitha omaunkundi ngoka itaatu vulu okusinda thiluthilu? Omokulandula omayele gaJesus ge na ko nasha nomamakelo sho a ti: “Tonateni.” Nokuli nuuna wu uvite kutya owa kola pambepo, tsikila okuyanda oonkalo ndhoka tadhi vulu oku ku fala memakelo. (1 Kor. 10:12) Tsikila okuninga iinima mbyoka ye ku kwathela nale wu kondjithe uunkundi woye. Omayeletumbulo 28:14 oga ti: “Omunelago oye ngoka ta kala aluhe [a tonata, NW].” — 2 Pet. 3:14.
UUWANAWA MBOKA HAWU ZI MOKUTSIKILA OKUKALA TWA TONATA
20-21. (a) Uuwanawa wuni tatu ka mona ngele otwa kala twa kotokela omamakelo? (b) Jehova ote ke tu ningila shike, ngele otwa longo nuudhiginini tu kondjithe omamakelo? (2 Aakorinto 4:7)
20 Otatu vulu okukala nuushili kutya okutsikila okukala twa kotokela omamakelo ohaku tu etele aluhe uuwanawa. Enyanyu ndyoka tatu ka mona uuna tatu landula omithikampango dhaJehova, itali vulu okuyelekwa ‘kuutoye wuulunde wokathimbo kowala.’ (Heb. 11:25; Eps. 19:8) Shono osho shi li ngawo, oshoka otwa shitwa tu kale metsokumwe nomithikampango dhe. (Gen. 1:27) Kungawo otatu ka kala neiyuvo lya yela notashi ke tu pa ompito yoku ka mona omwenyo gwaaluhe. — 1 Tim. 6:12; 2 Tim. 1:3; Jud. 20, 21.
21 Odhoshili kutya “onyama onkundi.” Ihe shoka inashi hala okutya kapu na ekwatho lyasha. Jehova okwa ilongekidha oku tu pa oonkondo ndhoka twa pumbwa. (Lesha 2 Aakorinto 4:7.) Ndhindhilika kutya oonkondo ndhoka Kalunga ha gandja odhi vule pwaandhoka dhopaushintwe. Ihe otu na ku ninga ngaashi tatu vulu tu longithe oonkondo dhetu esiku nesiku tu kondjithe omamakelo. Ngele otwa ningi ngawo, otatu vulu okukala twa tompwa kutya Jehova ota ka yamukula omagalikano getu e tu pe oonkondo dha gwedhwa po ndhoka twa pumbwa. (1 Kor. 10:13) Eeno, kekwatho lyaJehova, otatu vulu okukala twa tonata kaatu iyethele momamakelo.
EIMBILO 47 Galikana kuJehova esiku kehe
a OMAUTUMBULILO GA YELITHWA: “Ombepo” ndjoka ya tumbulwa muMateus 26:41, oonkondo ndhono dhi li mutse ndhono hadhi tu ningitha tu kale tu uvite nenge tu katuke momukalo gwontumba. Uutumbulilo “onyama” otawu ulike kokwaahagwanenena kwetu. Onkee otashi vulika hatu kala twa hala okuninga shoka shi li mondjila, ihe ngele inatu kotoka otashi vulika tu makelwe tu ninge shoka Ombiimbeli tayi ti kutya osha puka.
b Embo Kala nonkalamwenyo ombwanawa sigo aluhe, oshileshwa 57, oshitsa 1-3 nosho wo oshitopolwa shi na oshipalanyolo “Kala wa ‘tala komeho’” shoka shi li mOshungolangelo yaNovomba 2020 ep. 27-29, okat. 12-17 otayi vulu okukwathela omuntu ngoka a yona eyono lya kwata miiti.
c SHOKA TASHI ULIKWA METHANO: Omumwatate ta lesha enyolo lyesiku ongula onene, ta lesha Ombiimbeli pethimbo lyomwiha nokwa yi wo kokugongala kwomokati koshiwike.