‘Oundombwedi koiwana aishe’
‘Otamu ka ninga eendombwedi dange fiyo okominghulo dounyuni.’ — OILONGA 1:8.
1. Onaini ovahongwa vaJesus va li va uda oshikando shotete exunganeko olo la shangwa muMateus 24:14, nosha li sha ningilwa peni?
EENDJOVO daJesus dopaxunganeko odo da shangwa muMateus 24:14 oda shiivika nawa, navahapu vomufye otu di shii momutwe. Kali fi tuu exunganeko lididilikwedi! Ovahongwa vaye kava li tuu va kumwa eshi va li va uda eendjovo odo oshikando shotete! Jesus okwa li a popya exunganeko olo eshi a li muJerusalem pamwe novahongwa vaye momudo 33 O.P., konima eshi a kala pamwe navo oule womido nhatu lwaapo. Ova li va mona oikumwifilonga yaye nova li va pwilikina komahongo aye. Nonande ova li va hafela oshili i na ondilo oyo Jesus a li e va honga, ova li yo ve shii kutya havanhu aveshe va li ve i hafela. Jesus okwa li e tondike kovanenenhu nokovafimanekwa.
2. Ovahongwa ova li tava ka shakeneka omaudjuu nomashongo elipi?
2 Pomhito oyo, Jesus okwa li e li omutumba pamwe novahongwa vaye vane kOmhunda yEemono, nova li tave mu pwilikine nelitulemo eshi a li ta popi shi na sha nomaudjuu nosho yo omashongo oo va li tava ka shakeneka. Jesus okwa hangwa e va lombwela nale kutya okwa li ta ka dipawa. (Mateus 16:21) Ndele pomhito oyo, okwa li e va yelifila kutya navo otava ka shakeneka omapataneko onyanya. Okwe va lombwela a ti: “Tave mu yandje okuhepekwa, ndee tave mu dipaa, nde tamu tondelwa edina lange koiwana aishe.” Osho hasho ashike sha li tashi ka ningwa. Opa li yo tape ke uya ovaprofeti ovanaipupulu ovo va li tava ka pukifa ovanhu vahapu. Ovanhu vamwe ova li tava ka pundukifwa, tava ka kengelelafana nokutondafana. Natango, ‘vahapu’ ova li tava ka efa ohole yavo yokuhola Kalunga nosho yo Eendjovo daye i talale. — Mateus 24:9-12.
3. Omolwashike eendjovo daJesus odo di li muMateus 24:14 dikumwifa neenghono?
3 Jesus okwa ka popya shi na sha nexunganeko olo la li la kumwifa ovahongwa vaye, konima eshi a tumbula eenghalo dinyikifa oluhodi odo da tumbulwa meevelishe da tetekela exunganeko olo. Exunganeko olo otali ti: “Evangeli eli louhamba otali udifilwa ounyuni aushe li ningile oiwana aishe ondombwedi, opo nee taku uya exulilo.” (Mateus 24:14) Oilonga oyo Jesus a li a hovela okulonga muIsrael, ‘yokuhepaulula oshili,’ oya li tai ka twikila okulongwa nokutamununwa mo mounyuni aushe. (Johannes 18:37) Exunganeko olo kali kumwifa tuu shili! Okuyandja oundombwedi ‘kovanhu vomoiwana aishe’ osha li tashi ka kala eshongo, nosha li tashi ka kala oshikumwifilonga okuwanifa po oshilonga osho, molwaashi ovo tava ka udifa ova li tava ka ‘tondwa koiwana aishe.’ Okuwanifa po oshilonga osho shinenenene okwa li taku ka tumbalekifa ounamapangelo waJehova nosho yo eenghono daye, ohole, onghenda nonheni yaye. Kakele kaasho, osha li tashi ka pa ovapiya vaye omhito yokuulika eitavelo neliyandjo lavo.
4. Oolyelye va li va lombwelwa va longe oilonga yokuyandja oundombwedi, nehekeleko lilipi Jesus a li e va pa?
4 Jesus okwa li a yelifila nawa ovahongwa vaye kutya ova li tava ka longa oilonga ya fimanenena. Fimbo ina londa keulu, okwa li e ve lihololela ndele te va lombwele ta ti: “Otamu pewa eenghono, Omhepo Iyapuki ngenge tai uya munye, ndee tamu ka ninga eendombwedi dange muJerusalem nomuJudea ashishe nomuSamaria nofiyo okominghulo dounyuni.” (Oilonga 1:8) Nonande ovahongwa ova li vanini momuvalu, konima yokafimbo kanini ova li tava ka hapupala. Kasha li tuu tashi hekeleke kovahongwa okushiiva kutya omhepo iyapuki yaKalunga i na eenghono oya li tai ke va pameka opo va wanife po oshilonga shavo osho e va pa!
5. Oshike osho ovahongwa va li inava shiiva shi na sha noilonga yokuyandja oundombwedi?
5 Ovahongwa ova li ve shii kutya ova li ve na okuudifa onghundana iwa ‘nokuninga ovanhu vomoiwana aishe ovahongwa.’ (Mateus 28:19, 20, yelekanifa NW.) Ndele kava li ve shii kutya oundombwedi owa li tau ka yandjwa shi fike peni, nokava li ve shii kutya exulilo otali ke uya naini. Nafye kunena katu na ouyelele shi na sha naasho. Jehova oye aeke ta ufa oinima oyo. (Mateus 24:36) Ngeenge oundombwedi owa yandjwa ngaashi Jehova a hala, ota ka xulifa po ounyuni ou woukolokoshi. Kungaha, opo ashike Ovakriste tava ka shiiva kutya oilonga yokuudifa oya longwa pauyadi ngaashi Jehova a li a lalakanena. Ovahongwa vonale kava li va dula okudiladila kutya oundombwedi owa li tau ka yandjwa shi fike peni pefimbo eli lexulilo.
Oundombwedi oo wa li wa yandjwa mefelemudo lotete
6. Oshike sha li sha ningwa pOpentekoste 33 O.P., nosho yo diva konima yaasho?
6 Mefelemudo lotete, oilonga yokuudifa Ouhamba noyokuninga ovanhu ovahongwa oya li ya eta oidjemo ikumwifa. Mefiku lOpentekoste 33 O.P., ovahongwa 120 lwaapo ova li va ongala mondjuwo yopombada muJerusalem. Mefiku olo, ova li va tililwa omhepo iyapuki yaKalunga, nomuyapostoli Petrus okwa li a yandja oshipopiwa shitunhula, a li ta yelifa shi na sha noshikumwifilonga osho, noshidjemo, ovanhu 3 000 lwaapo ova li va ninga ovaitaveli ndele tava ninginifwa. Konima yaasho, omuvalu wovahongwa owa enda tau hapupala. Nonande ovawiliki vomalongelokalunga ova li va ninga eenghendabala da mana mo dokuya moshipala oilonga yokuudifa onghundana iwa, ‘keshe efiku Omwene okwa li a wedela mo ovahongwa mongudu yaavo tava xupifwa.’ Diva, ‘omuvalu wovalumenhu owa li lwopomayovi atano.’ Konima yaasho, “ava va itavela Omwene, ova hapupala, eengudu dinene dovalumenhu nodovakainhu.” — Oilonga 2:1-4, 8, 14, 41, 47; 4:4; 5:14.
7. Omolwashike okulidilulula kwaKornelius kwa li oshiningwanima shididilikwedi?
7 Momudo 36 O.P. namo omwa li mwa ningwa oshiningwanima shididilikwedi, eshi omulumenhu ehe fi Omujuda, Kornelius, a li e lidilulula ndele ta ninginifwa. Jehova oye a li a wilika omuyapostoli Petrus opo a ye komulumenhu oo omutilikalunga, naasho osha li sha ulika kutya elombwelo laJesus li na sha ‘nokuninga ovanhu vomoiwana aishe ovahongwa’ kala li ashike tali ulike kOvajuda ovo va li koilongo imwe i lili. (Oilonga 10:44, 45) Ovo va li tava kwatele komesho ova li ve linyenga ngahelipi? Eshi ovayapostoli novakulunhu vomuJudea va li va uda ko kutya onghundana iwa oya li yo i na oku ka udifilwa ovo vehe fi Ovajuda, ova li va hambelela Kalunga. (Oilonga 11:1, 18) Lwopokati opo, oilonga yokuudifa oya li ya twikila okwiimika oiimati mokati kOvajuda. Omido donhumba konima yaasho, tashi dulika mo 58 O.P. lwaapo, opa li ovaitaveli vahapu ovo vehe fi Ovajuda, ndele opa li yo ‘omayovi mahapu Ovajuda ovo va ninga ovaitaveli.’ — Oilonga 21:20.
8. Onghundana iwa ohai nwefa mo ngahelipi oohandimwe?
8 Nonande ehapupalo lomuvalu wOvakriste vomefelemudo lotete ola li likumwifi, katu na okudimbwa omalunduluko oo a ningwa po koohandimwe va tya ngaho. Etumwalaka lOmbibeli olo va li va uda oli na eenghono. (Ovaheberi 4:12) Ola li la lundulula filufilu onghedi yokukalamwenyo yaavo va li ve li tambula ko. Oohandimwe ovo ova li va koshola okukalamwenyo kwavo, ndele tava djala ounhu mupe nova li va panga oukaume naKalunga. (Ovaefeso 4:22, 23) Osho osha faafana yo kunena. Aveshe ovo tava tambula ko onghundana iwa ove na etimaumbwile likumwifi lomwenyo waalushe. — Johannes 3:16.
Ovalongi pamwe naKalunga
9. Oufembanghenda noshinakuwanifwa shilipi Ovakriste vonale va li ve na?
9 Ovakriste vonale kava li ve litadela osho va li va pondola. Ova li ve shii kutya oilonga yavo yokuudifa oya li tai yambididwa ‘keenghono domhepo iyapuki.’ (Ovaroma 15:13, 19) Jehova oye a li ta nangeke noupuna ekulo olo lopamhepo. Natango, Ovakriste ovo ova li ve shii kutya ove na oshinakuwanifwa nosho yo oufembanghenda wokukala “ovalongi pamwe naKalunga.” (1 Ovakorinto 3:6-9) Onghee hano, ova li va dulika kekumaido laJesus kutya nava kendabale neenghono okulonga oilonga oyo va li va pewa. — Lukas 13:24.
10. Eenghendabala dilipi Ovakriste vonale va li va ninga opo va yandje oundombwedi kovanhu vomoiwana aishe?
10 E li “omuyapostoli koiwana,” Paulus okwa li a enda eekilometa omayovi ta tavakana mefuta nosho yo kedu, ta diki po omaongalo mahapu moitukulwapangelwa yaRoma oyo ya li muAsia nosho yo muGreka. (Ovaroma 11:13, NW) Okwa li yo a ya kuRoma nosho yo tashi dulika kuSpania. Pefimbo olo, omuyapostoli Petrus oo a li e lineekelelwa ‘evangeli e li udifile ovo va pita etanda,’ okwa li a ka udifa muBabilon, osho sha li ondingandinga yelongelokalunga lOshijuda pefimbo olo. (Ovagalati 2:7-9; 1 Petrus 5:13) Mokati kaavo va li va longela Omwene omwa li ovakainhu ngaashi Trifena naTrifosa. Opa li yo vali omukainhu umwe wedina Persis oo a li a “longa noudiinini mOmwene.” — Ovaroma 16:12.
11. Ongahelipi Jehova a li a nangeka noupuna eenghendabala dovahongwa vonale?
11 Jehova okwa li a nangeka noupuna eenghendabala dovalongi ovo ovaladi nosho yo vakwao vopefimbo opo. Omido 30 lwaapo konima eshi Jesus a li a xunganeka kutya oundombwedi owa li tau ka yandjwa kovanhu vomoiwana aishe, Paulus okwa li a shanga kutya ‘evangeli’ ola li la “udifilwa ovashitwa aveshe vokoshi yeulu.” (Ovakolossi 1:23) Mbela exulilo ola li le uya? Heeno, ola li le uya meityo olo kutya onghalelo yoinima yOshijuda oya li ya xulifwa po momudo 70 O.P., eshi omatanga ovakwaita Ovaroma a li a hanauna po Jerusalem pamwe notembeli yasho. Ndele nande ongaho, Jehova okwa hala oundombwedi u yandjwe mounyuni aushe ofimbo ina xulifa po ounyuni ou waSatana woukolokoshi.
Oundombwedi oo wa yandjwa kunena
12. Ovakonakonimbibeli vonale ova li va uda ko ngahelipi elombwelo li na sha nokuudifa?
12 Elongelokalunga la koshoka ola li la tungululwa pexulilo lefelemudo eti-19, konima yefimbo lile eshi oushunimonima wopamalongelokalunga wa kala tau dana onghandangala. Ovakonakonimbibeli, ovo va shiivika kunena ve li Eendombwedi daJehova, ova li va uda ko nawa elombwelo lokuninga ovanhu ovahongwa mounyuni aushe. (Mateus 28:19, 20) Mo 1914, opa li ovaudifi 5 100 ovo va li ve lipyakidila nokuudifa onghundana iwa moilongo 68. Ndele nande ongaho, Ovakonakonimbibeli ovo kava li ve shii kutya Mateus 24:14 okwa li ta ka wanifwa ngahelipi pauyadi. Pexulilo lefelemudo eti-19, Ombibeli, embo olo li na onghundana iwa ile evangeli, oya li ya tolokwa noya li ya nyanyangidwa komahanganombibeli momalaka mahapu noya li ya tandavelifwa mounyuni aushe. Oule womido omilongo, osho osha li sha ningifa Ovakonakonimbibeli va kale tava diladila kutya oundombwedi oo u na okuyandjwa kovanhu vomoiwana aishe owa li wa yandjwa.
13, 14. Eudeko la yela li na sha nehalo nosho yo elalakano laKalunga lilipi la li la yelifwa mOshungonangelo yo 1928?
13 Mokweendela ko kwefimbo, Jehova okwa li a kwafela oshiwana shaye shi ude ko nawa ehalo laye nosho yo elalakano laye. (Omayeletumbulo 4:18) Oshungonangelo ye 1 Desemba 1928, oya ti: “Mbela ohatu dulu okutya kutya okutandavelifwa kwOmbibeli okwa wanifa po exunganeko li na sha nokuudifa evangeli louhamba? Hasho nandenande! Nonande Ombibeli oya li ya tandavelifwa, natango osha fimana opo okangudu kanini keendombwedi daKalunga oko ke li kombada yedu ka nyanyangide oileshomwa tai yelifa [elalakano] laKalunga nosho yo okuudifila momaumbo omo mwa yandjwa Eembibeli. Ngeenge inashi ningwa, ovanhu itava ka shiiva shi na sha nokudikwa po kwepangelo lopaMessias olo la dikwa po pefimbo letu.”
14 Oshungonangelo oyo tuu oyo oya twikila ko ya ti: “Mo 1920, . . . Ovakonakonimbibeli ova li va uda ko nawa exunganeko lOmwene wetu olo li li muMateus 24:14. Ova li va shiiva kutya ‘evangeli eli,’ olo la li li na okuudifilwa ounyuni aushe li ningile ovanhu ovo vehe fi Ovajuda ile oiwana aishe ondombwedi, kala li evangeli louhamba oo tau ke uya, ndele evangeli olo tali yelifa kutya Ohamba yopaMessias oya hovela okupangela edu.”
15. Oilonga yokuyandja oundombwedi oya tamunuka mo shi fike peni okudja mo 1920 nasha?
15 Omuvalu ‘wokangudu oko kanini kEendombwedi’ oko ka li ko mo 1920 nasha owa ka hapupala. Omido omilongo da ka landula ko, “ongudu inene” ‘yeedi dimwe’ oya li ya didilikwa mo noya li ya hovela okwoongelwa. (Ehololo 7:9; Johannes 10:16, OB-1986) Kunena, oku na ovaudifi vonghundana iwa 6 613 829, ovo tava udifa moilongo 235. Kali fi tuu ewanifo likumwifi lexunganeko laJesus! Eudifo ‘levangeli eli louhamba’ inali tamunuka mo nande onale monghedi ya tya ngaho. Inapa kala nande onale ovapiya vaJehova ovadiinini kombada yedu vahapu ve fike opo.
16. Oshike sha longwa momudo woilonga wa pita? (Tala omusholondodo pepandja 23-26.)
16 Ongudu oyo inene yEendombwedi oya kala ye lipyakidila momudo woilonga wo 2005. Oda longa eevili di dule pomamiliyona eyovi mokuudifa onghundana iwa moilongo 235. Oda ninga omalishuneko omamiliyona mahapu noda ninga yo omakonakonombibeli omamiliyona. Oilonga oyo oya longwa kEendombwedi daJehova, odo da longifa nehalo liwa efimbo lado nosho yo oiniwe yado opo di udifile vamwe Eendjovo daKalunga. (Mateus 10:8) Jehova ota twikile okupameka ovapiya vaye okupitila momhepo yaye iyapuki i na eenghono opo va wanife po ehalo laye. — Sakaria 4:6.
Tadi longo noudiinini mokuyandja oundombwedi
17. Ongahelipi oshiwana shaJehova she linyenga keendjovo daJesus di na sha nokuudifa onghundana iwa?
17 Nonande opa pita omido 2 000 lwaapo okudja eshi Jesus a li a popya kutya onghundana iwa otai ka udifwa, ouladi woshiwana shaKalunga u na sha nokuudifa inau shuna pedu. Otu shi shii kutya mokulididimika kwetu mokulonga ouwa, ohatu ulike omaukwatya aJehova ngaashi ohole, onghenda nosho yo elidiiniko. Ngaashi ye, nafye inatu hala pa kane nande oumwe, ndele otwa hala ovanhu ve lidilulule nova pange oukaume naye. (2 Ovakorinto 5:18-20; 2 Petrus 3:9) Molwaashi Eendombwedi daJehova oda xwama komhepo yaKalunga, otadi twikile okuudifa onghundana iwa nouladi kominghulo adishe dedu. (Ovaroma 12:11) Oshidjemo, ovanhu keshe pamwe otava tambula ko oshili notava dulika kewiliko laJehova lopahole. Natu ka konakoneni oihopaenenwa yonhumba.
18, 19. Hokolola oimoniwa yonhumba i na sha naavo va tambula ko onghundana iwa.
18 Charles okwa li omunamapya kouninginino waKenya. Mo 1998, okwa li a landifa omakaya eekilograma di dule po 8 000 nokwa li a pewa odjapo oyo ya ulika kutya oku li Omunepya Dingi wOmakaya. Pefimbo opo, okwa li a hovela okukonakona Ombibeli. Diva, okwa li e lihonga kutya omunhu oo ha kufa ombinga mokulonga omakaya ota nyono oshipango shaJesus shokuhola mukweni ngaashi u lihole mwene. (Mateus 22:39) Eshi Charles a fika pexulifodiladilo kutya ‘omunepya dingi womakaya’ oku li lela ‘omudipai dingi,’ okwa pombela epya laye lomakaya nomuti woudiyo ndele taa fi po filufilu. Okwa ninga exumokomesho ndele te liyapulile Jehova nokuninginifwa, nopaife ota longo e li omuyakuliongalo nomukokolindjila wondjikilile.
19 Osha yela kutya Jehova ota kakamifa oiwana okupitila moundombwedi oo tau yandjwa mounyuni aushe, nomamona, sha hala kutya, ovanhu vomoiwana, otaa ongelwa melongelokalunga lashili. (Haggai 2:7) Pedro, wokOputu, okwa li a ya koseminali yokudeula ovafita fimbo a li e na omido 13. Elalakano laye ola li okuninga omutumwa wongeleka nokuhonga Ombibeli. Ndelenee konima yefimbo lixupi, okwa li a fiya po oseminali oyo, molwaashi kava li hava hongwa lela Ombibeli mongudu yavo. Omido hamano konima yaasho, okwa li e ke lihonga oushiivimwenyo kounivesiti yaLisbon. Okwa li ha di puina, okandenge kaina, oo e li umwe womEendombwedi daJehova. Ina oo okwa li e mu ladipika a konakone Ombibeli. Pefimbo olo, Pedro okwa li a limbililwa shi na sha nokukala po kwaKalunga noka li a dula okutokola ngeenge ota ka konakona Ombibeli ile hasho. Okwa ka popya nomuhongi waye omuprofesor woushiivimwenyo shi na sha nokwoongaonga kwaye okuninga omatokolo. Omuprofesor okwa ti kutya, pahongo loushiivimwenyo, ovanhu ovo hava ongaonga okuninga omatokolo ohava nyono po onghalonawa yavo vene. Okudja opo, Pedro okwa li a tokola okukonakona Ombibeli. Okwa ninginifwa efimbo opo la di ko, nopaife oha kwafele ovanhu va konakone Ombibeli.
20. Omolwashike twa hafa eshi eudifo longhundana iwa la tamunuka mo?
20 Katu shii natango kutya oundombwedi ou na okuyandjwa shi fike peni, nokatu shii kutya exulilo otali uya naini. Ndele nande ongaho, otu shi shii kutya exulilo oli li popepi. Otwa hafa eshi okutamunuka mo kweudifo longhundana iwa ku li shimwe shomoinima oyo tai ulike kutya Ouhamba waKalunga ou li pokupingena po omapangelo opanhu. (Daniel 2:44) Omudo keshe, ovanhu omamiliyona ohava pewa omhito yokutambula ko onghundana iwa, naasho ohashi fimanekifa Jehova, Kalunga ketu. Natu kaleni twa tokola toko okukala ovadiinini nokukala twe lipyakidila pamwe novamwatate mounyuni aushe moilonga yokuyandja oundombwedi kovanhu vomoiwana aishe. Mokuninga ngaho, ohatu ke lixupifa fye vene nosho yo ovo tave tu pwilikine. — 1 Timoteus 4:16.
Oto dimbuluka?
• Omolwashike exunganeko olo li li muMateus 24:14 lididilikwedi?
• Ovakriste vonale ova li va ninga eenghendabala dilipi shi na sha nokuudifa, nosha li sha eta oidjemo ilipi?
• Oshike sha li sha kwafela Ovakonakonimbibeli va ude ko kutya ova li va pumbwa okuyandja oundombwedi kovanhu vomoiwana aishe?
• Mokukonakona shi na sha noilonga yoshiwana shaJehova yomudo woilonga wa pita, owa mona mo shike shihokwifa?
[Oshimpungu osho shi li pepandja 23-26]
OLAPORTA YOMUDO WOILONGA 2005 YEENDOMBWEDI DAJEHOVA MOUNYUNI AUSHE
(Tala moshifo sho vene)
[Efano pepandja 20]
Jehova okwa li a wilika Petrus a ka yandje oundombwedi kuKornelius noukwaneumbo waye
[Efano pepandja 21]
Paulus okwa li a enda eekilometa omayovi ta tavakana mefuta nosho yo kedu, ta udifa onghundana iwa