“Kaleni mwa hwama mombepo”
‘Melalakano lyeni inamu kala aanye; kaleni mwa hwama mombepo; longeleni Omuwa.’—ROM. 12:11, OB-1954.
1. Omolwashike Aaisraeli ya li ya ningi omayambo giinamwenyo nogiinima yilwe?
JEHOVA oha pandula omayambo gehalo ewanawa ngoka aapiya ye haye mu pe oku mu ulukila ohole yawo nosho wo evuliko lyawo kehalo lye. Monale okwa li ha taamba omayambo giinamwenyo nogiinima yilwe. Aaisraeli oye ga ningi pampango yaMoses opo ya dhiminwe po oondjo dhawo nokuulika olupandu lwawo. Megongalo lyopaKriste, Jehova ina tegelela tu gandje omayambo ngoka gopampango. Ihe montopolwa 12 yontumwafo ye kAakriste muRoma, omuyapostoli Paulus oku ulike kutya otu na okugandja natango omayambo. Natu tale kutya omomukalo guni.
Eyambo li na omwenyo
2. Aakriste oye na okukala nonkalamwenyo ya tya ngiini, naashika osha kwatela mo shike?
2 Lesha Aaroma 12:1, 2. (Yelekanitha OB-1954.) Moshitopolwa sha tetekele montumwafo ye, Paulus okwe shi ulike sha yela kutya Aakriste aagwayekwa, kutya nduno Aajuda nenge kaaye shi Aajuda, oya ningwa aayuuki kuKalunga omolweitaalo lyawo, ihe hamolwiilonga yawo. (Rom. 1:16; 3:20-24) Montopolwa 12, Paulus okwa yelitha kutya Aakriste oye na okuulika olupandu lwawo mokukala tayi iyamba. Opo tu shi ninge, otu na okulundulula okudhiladhila kwetu. Molwaashoka otwa thigulula okwaahagwanenena, otwa gandjwa ‘mepangelo lyuulunde neso.’ (Rom. 8:2) Onkee ano, ‘omadhiladhilo getu oge na okushituluka lela ga ninge omape’ mokulundulula iikala yetu thiluthilu. (Ef. 4:23) Otatu vulu owala okulunduluka lelalela kekwatho lyaKalunga nokombepo ye. Otashi pula wo tu ninge oonkambadhala dha mana mo nokulongitha ‘oondunge’ dhetu. Otu na wo okukambadhala opo ‘twaaha faathane nonkalo yuuyuni mbuka’ wa yonana pamikalo, pamainyanyudho nopamadhiladhilo.—Ef. 2:1-3.
3. Omolwashike hatu kutha ombinga momaipyakidhilo gopaKriste?
3 Paulus ote tu pula wo tu longithe ‘oondunge’ dhetu opo tu vule ‘okutseya ehalo lyaKalunga naashoka oshiwanawa she mu opalela nosha gwana.’ Omolwashike hatu lesha Ombiimbeli kehe siku, hatu tedhatedha shoka twa lesha, hatu galikana, hatu yi kokugongala kwopaKriste nohatu kutha ombinga miilonga yokuuvitha onkundana ombwanawa yUukwaniilwa? Ihatu shi ningi owala omolweladhipiko lyaakuluntugongalo, nonando ohatu pandula sho haye tu dhimbulukitha tu shi ninge. Ihe iinima mbyoka ohatu yi ningi molwaashoka ombepo yaKalunga ohayi tu inyengitha tu ulike kutya otu mu hole nomutima aguhe. Natango ishewe, otu na uushili kutya Kalunga okwa hala tu shi ninge. (Sak. 4:6; Ef. 5:10) Ohashi tu nyanyudha unene noku tu etela elago okutseya kutya ngele onkalamwenyo yetu oyopaKriste shili, otayi opalele Kalunga.
Omagano gi ili nogi ili
4, 5. Ongiini aakuluntugongalo ye na okulongitha omagano gawo?
4 Lesha Aaroma 12:6-8, 11. Paulus okwe shi yelitha kutya ‘otu na omagano gi ili nogi ili pasilohenda ndyoka twe li pewa.’ Omagano gamwe ngoka a tumbula, ngaashi okukumagidha nokuwilika, oga li ga pamba unene tuu aakuluntugongalo Aakriste mboka ye na okuladhipika ‘nomukumo.’
5 Paulus okwa ti kutya uulaadhi mboka owu na wo okukala wu iwetikile momikalo moka aakuluntugongalo haya longo aantu ‘nokuyakula’ yalwe. Ontopolwa ayihe ndjika oya fa tayi ulike kutya Paulus okwa li ta popi “okuyakula” megongalo ndyoka i ithana ‘olutu lumwe.’ (Rom. 12:4, 5) Okuyakula hoka okwa faathana naahoka ku li mIilonga 6:4, moka aayapostoli ya ti: “Tse yene polwetu otwa hala okwiitula lela megalikano nomoshilonga sheuvitho lyoohapu dhaKalunga.” Okuyakula hoka okwa kwatela mo shike? Aakuluntugongalo ohaya longitha omagano gawo okutunga egongalo. Ohayu ulike kutya otaya gwanitha po oshilonga shawo ‘shokuyakula’ uuna taya gandja ewiliko nomalombwelo kegongalo nuulaadhi mokukonakona Oohapu dhaKalunga pamwe negalikano, mokukonga uuyelele, mokulonga aantu nomomatalelopo guusita. Aakuluntugongalo oye na okulongitha omagano gawo nawa nokusila oshimpwiyu oonzi “nenyanyu.”—Rom. 12:7, 8; 1 Pet. 5:1-3.
6. Ongiini tatu vulu okulandula omayele gAaroma 12:11 hoka oshitopolwa shika sha kankamena?
6 Paulus okwa gwedha ko a ti: ‘Melalakano lyeni inamu kala aanye; kaleni mwa hwama mombepo; longeleni Omuwa.’ Ngele otu wete kutya otatu tameke okukala aanye muukalele, otashi vulika twa pumbwa okuhwepopaleka omikalondjigilile dhokukonakona Ombiimbeli kwetu nokugalikana twa mana mo olundji opo Jehova e tu pe ombepo ye, ndjoka tayi tu kwathele twaaha lomoke noku tu pa omukumo. (Luk. 11:9, 13; Eh. 2:4; 3:14-16, 19, KB) Ombepo ondjapuki oya li ya pe Aakriste yonale oonkondo ya popye “iilonga iinene yaKalunga.” (Iil. 2:4, 11) Otayi vulu wo oku tu inyengitha tu kale “twa hwama pambepo” muukalele.
Eifupipiko neishonopeko
7. Omolwashike tu na okukala aaifupipiki naaishonopeki?
7 Lesha Aaroma 12:3, 16. (Yelekanitha OB-1954.) Otu na omagano ngoka ‘omolwesilohenda’ lyaJehova. Paulus okwa popi pamwe pwi ili a ti: “Okuvula kwetu otaku zi kuKalunga.” (2 Kor. 3:5) Onkee ano, katu na okwiisimaneka tse yene. Otu na okukala tu shi kutya iizemo yuukalele wetu oyi li omayambeko okuza kuKalunga, ihe hakoonkondo dhetu yene. (1 Kor. 3:6, 7) Metsokumwe naashika, Paulus okwa ti: “Onda hala oku mú lombwela one amuhe: Inamu idhiladhilila pehala mpoka inaamu adha.” Osha pumbiwa tu kale twi isimaneka nokumona enyanyu nelago miilonga yetu yUukwaniilwa. Ihe ngele otwi ishonopeka nenge tu shi omangambeko getu, otashi ke tu kwathela twaaha kale tatu idhiladhila tse yene. Pehala lyaashono, otwa hala okukala hatu ‘dhiladhila pandjele.’
8. Ongiini tatu vulu okuyanda ‘okwiitala tu li aanandunge’?
8 Osha nika uusama okwiitangela sha shoka twa tompola. ‘Kalunga oye ha kokitha.’ (1 Kor. 3:7) Paulus okwa ti kutya Kalunga okwa pa kehe oshilyo shegongalo ‘eitaalo pamuthika’ gwontumba. Pehala lyokwiinenepeka, otu na okukala tu shi kutya yalwe otaya gwanitha po oshilonga shawo shi thike pamuthika gweitaalo ndyoka ye na. Paulus okwa gwedha ko a ti: “Inamu kala mu hole komeho.” Moontumwafo dhe dhimwe okwe tu lombwela kutya inatu ‘longa nando osha mombepo yokwiihola nenge yokukonga esimano lyowala, ihe natu ifupipike kiipala yayakwetu, tse twaa dhiladhile kutya tse aawanawa tu ya vule.’ (Fil. 2:3) Ohashi pula lela eifupipiko noonkambadhala dha mana mo tu dhimbulule kutya kehe omumwatate nomumwameme oku tu vule miinima yontumba noyongandi. Eifupipiko ohali tu kwathele ‘twaahi itale kutya otse aanandunge.’ Nonando omauthembahenda giilonga yi ikalekelwa ohaga ningitha yamwe ya pewe unene eitulomo, atuhe otatu ka mona enyanyu lyashili mokulonga iilonga “iifupi” nenge yanathangwa mbyoka yamwe ihaaya ndhindhilike.—1 Pet. 5:5.
Uukumwe megongalo
9. Omolwashike Paulus a faathanitha Aakriste aagwayekwa niilyo yolutu?
9 Lesha Aaroma 12:4, 5, 9, 10. Paulus okwa faathanitha Aakriste aagwayekwa niilyo yolutu ndoka talu longo lwa hangana kohi yOmutse gwawo, Kristus. (Kol. 1:18) Okwa dhimbulukitha Aakriste aagwayekwa nombepo kutya olutu olu na iilyo oyindji mbyoka hayi longo iilonga ya yooloka. Okwa ti kutya nonando ‘oye li oyendji, oyo olutu lumwe muukumwe naKristus.’ Sha faathana, Paulus okwa ladhipike Aakriste aagwayekwa muEfeso a ti: “Mokupopya oshili tayi pangelwa kohole, otu na okukoka muKristus, ngoka e li omutse. Mewiliko lye iilyo ayihe yolutu yi ili noyi ili otayi kwatathana kumwe nolutu aluhe lwa kwatelwa kumwe koluthipa kehe ndoka lu li molutu. Onkee oshilyo kehe pehala lyasho ngele tashi longo, ngashika shi na okulonga, nena olutu aluhe otalu koko notalu itungu lwo lwene e talu kala talu pangelwa kohole.”—Ef. 4:15, 16.
10. ‘Oonzi dhilwe’ odhi na okuzimina oonkondopangelo dhalye?
10 Nonando ‘oonzi dhilwe’ kadhi li oshitopolwa sholutu lwaKristus, otadhi vulu okwiilonga oshindji methaneko ndika. (Joh. 10:16) Paulus okwa ti kutya Jehova “okwa tula iinima ayihe mepangelo lyaKristus nokwe mu ningi omutse gwegongalo nogwiinima ayihe.” (Ef. 1:22) Kunena, oonzi dhilwe odhi li oshitopolwa ‘shiinima ayihe’ mbyoka Jehova a tula mewiliko lyOmwana. Odhi li wo yimwe ‘yomiinima’ mbyoka Kristus i inekelela “omupiya omudhiginini nomunandunge.” (Mat. 24:45-47, KB) Onkee ano, mboka ye na etegameno okukala nomwenyo kombanda yevi oye na okuzimina kutya Kristus oye Omutse gwawo nokuvulika komupiya omudhiginini nomunandunge nosho wo Olutuwiliki lwe nokaakuluntugongalo mboka ya langekwa po momagongalo. (Heb. 13:7, 17) Shika ohashi humitha komeho uukumwe megongalo.
11. Uukumwe wetu owa kankamena kushike, na Paulus okwa gandja omayele galwe geni?
11 Uukumwe mboka owi ikolelela kohole ndjoka yi li ‘epaya ndyoka tali vulu okumangela iinima ayihe kumwe.’ (Kol. 3:14) Paulus okwe shi tsu omuthindo mAaroma ontopolwa 12, ta ti kutya ohole yetu nayi kale “yashili” nokukala ‘nohole yuumwayinathana.’ Shika ohashi ningitha tu kale twa simanekathana. Omuyapostoli okwa ti: ‘Kaleni nokusimanekathana.’ Odhoshili kutya ngele otu na ohole yashili, itashi ti kutya otu na okwiidhidhimikila uuwinayi. Otu na okuninga ngaashi tatu vulu tu kaleke egongalo lya yela. Paulus okwa gwedha ko a ti: “Tondeni shaa shoka oshiwinayi, ne mu dhiginine shoka oshiwanawa.”
Okuyakula aayenda
12. Oshike tatu ilongo kAakriste yomuMakedonia shonale ngele tashi ya pokugandja?
12 Lesha Aaroma 12:13. (OB-1954) Ohole yetu yokuhola aamwatate otayi tu inyengitha tu ‘yakule aayapuki moompumbwe dhawo’ shi thike pokuvula kwetu. Nonando otwa hepa iinima yuuyuni mbuka, otatu vulu okutopola nayalwe shoka tu na. Sho a nyolele Aakriste muMakedonia, Paulus okwa ti: “Ooitaali oya li ya piti momayeleko omadhigu, ihe nando ongawo, enyanyu lyawo olya li enene. Onkee ano oya gandja nomwenyo omwaanawa, nonando oya li ye na oluhepo olunene. Ngame onzapo yawo, nkene ya gandja, ngaashi taye shi vulu. Nokuli kehalo lyawo yene oya gandja shi vulithe po. Oye tu indile noya pula, ya pewe ompito yokukwatha aantu yaKalunga yomuJudea.” (2 Kor. 8:2-4) Aakriste muMakedonia oya li ya gandja shoka ye na nonando oya li ya hepa. Oya li ye shi tala ko uuthembahenda okugandja sha kaamwahe oohepele yomuJudea.
13. ‘Okweedhilila oondjendi’ otashi ti ngiini?
13 Uutumbulilo ‘okweedhilila oondjendi’ mOshigreka otawu gandja edhiladhilo lyokukatuka oonkatu. O-The New Jerusalem Bible oya toloka uutumbulilo mbuka tayi ti kutya otu na “okukonga oompito mpoka tatu vulu okuyakula aayenda.” Okuyakula aayenda omathimbo gamwe ohaku ulikwa mokuhiya gumwe mu lye pamwe naye, noshi shi okupandulwa uuna tashi ningwa pahole. Ihe ngele otatu kongo oompito okuyakula yalwe, otatu ka mona omikalo odhindji oku shi ninga. Ngele iiniwe yetu nenge uukolele wetu itawu tu pitike tu hiye yalwe ya lye pamwe natse, otatu vulu oku ya hiya tu nwe pamwe nayo okoothiwa, otee nenge iikunwa yilwe, naashoka oshi li wo omukalo gwokuyakula aayenda.
14. (a) Uutumbulilo wOshigreka mboka wa tolokwa ‘okweedhilila oondjendi’ owa kwatela mo iitya yini? (b) Ongiini tatu vulu okuulika kutya otu na ko nasha naakwiilongo uuna tu li muukalele?
14 Okuyakula aayenda okwa kwatela mo iikala yetu. Ekota lyoshitya shOshigreka shoka sha tolokwa ‘okweedhilila oondjendi osha za kiitya iyali, “ohole” nosho wo “omukwiilongo.” Ohatu kala tu uvitile ngiini aakwiilongo? Aakriste mboka haya ningi oonkambadhala okwiilonga elaka lyi ili opo ya vule okuuvithila aakwiilongo mboka ye li moshitopolwa moka egongalo lyawo hali longo, oye shi okupandulwa molwaashoka nayo oya kwatelwa mwaamboka haya yakula aayenda. Oshoshili kutya oonkalo dhetu itadhi pitike oyendji yomutse tu ilonge elaka lilwe. Ihe otatu vulu okukwathela aakwiilongo mokulongitha okambo Good News for People of All Nations, hoka ke na etumwalaka lyOmbiimbeli momalaka ogendji. Mbela owa mona iizemo iiwanawa omolwokulongitha okambo hoka muukalele?
Ulika uukwawo wanankali
15. Ongiini Jesus a li a longo metsokumwe nomayele ngoka ge li mAaroma 12:15?
15 Lesha Aaroma 12:15. Omayele gaPaulus movelise ndjika otaga vulu okungongwa niitya mbika: Ulika uukwawo wanankali. Otwa pumbwa okwiilonga tu kale hatu uvu ko omaiyuvo gayalwe, kutya nduno oya nyanyukwa nenge oyu uvite oluhodhi. Ngele otwa hwama mombepo, aantu otaye ke shi mona ngele tatu nyanyukilwa pamwe nayo nenge ngele tu uvite oluhodhi pamwe nayo. Jesus oku “udhithwa enyanyu kOmbepo Ondjapuki” sho aalongwa ye 70 ya galuka miilonga yuukalele yu udha enyanyu nokuhokolola iizemo iiwanawa yiilonga yawo. (Luk. 10:17-21) Jesus okwa li a nyanyukwa pamwe nayo. Kakele kaashoka, okwa li a ‘lili pamwe naamboka taa lili’ sho kuume ke Lasarus a si.—Joh. 11:32-35.
16. Ongiini tatu vulu okuulika uukwawo wanankali, noolye unene tuu ye na oku shi ninga?
16 Otwa hala okulandula oshiholelwa shaJesus shokuulika uukwawo wanankali. Uuna Omukriste omukwetu a nyanyukwa, natu nyanyukwe wo pamwe naye. Sha faathana, otu na okuulika uukwawo wanankali ngele aamwatate naamwameme oye na uuwehame wopalutu nenge wokomwenyo. Olundji mboka taye ehama pamaiyuvo otaya ka kala ya pepelelwa uuna tatu pulakene kuyo noku ya kenukila. Omathimbo gamwe ohatu ulike uukwawo wanankali nomahodhi ngele omitima dhetu odha gumwa unene konkalo yawo. (1 Pet. 1:22) Aakuluntugongalo oyo unene tuu ye na okulandula omayele ngoka Paulus a gandja gokuulika uukwawo wanankali.
17. Oshike twi ilongo montopolwa 12 yAaroma, noshike tashi ka kundathanwa moshitopolwa tashi landula?
17 Oovelise ndhoka twa lesha montopolwa 12 yAaroma otadhi tu pe omayele ngoka tatu vulu okutula miilonga monkalamwenyo yetu tu li Aakriste nosho wo kombinga yekwatathano lyetu naamwatate naamwameme. Moshitopolwa tashi landula otatu ka kundathana oovelise ndhoka dha hupa ko dhontopolwa ndjika, moka tatu ki ilonga nkene tu na okutala ko nokuungaunga naantu mboka kaaye shi iilyo yegongalo lyopaKriste, mwa kwatelwa aapataneki naahepeki yetu.
Omapulo geendululo
• Ohatu ulike ngiini kutya otwa “hwama mombepo”?
• Omolwashike tu na okulongela Kalunga neifupipiko noneishonopeko?
• Omomikalo dhini tatu vulu okuulukila ooitaali ooyakwetu uukwawo wanankali?
[Omathano pepandja 12]
Omolwashike hatu kutha ombinga momaipyakidhilo ngaka gopaKriste?
[Ethano pepandja 14]
Ongiini kehe gumwe ta vulu okukwathela aakwiilongo yi ilonge kombinga yUukwaniilwa?