Uukumwe wopaKriste ohawu simanekitha Kalunga
‘Ningeni ashihe shoka tamu shi vulu okukoleka uukumwe weni womombepo ondjapuki.’—EF. 4:3.
1. Aakriste yomuEfeso oya li ya simanekitha ngiini Kalunga methelemumvo lyotango?
UUKUMWE mboka wa li megongalo lyopaKriste muEfeso shonale owa li wa simanekitha Jehova, Kalunga kashili. Aamwatate yamwe moshilongo shoka sha li ondingandinga yomangeshefelo, oya li aayamba noye na aapika, omanga yamwe ya li aapika noya hepelela. (Ef. 6:5, 9) Yamwe yomuyo oya li Aajuda mboka yi ilonga oshili muule woomwedhi ndatu ndhoka omuyapostoli Paulus a li e ya longo mosinagoga shawo. Yalwe oya li haya galikana Artemis nohaya longitha uumpulile. (Iil. 19:8, 19, 26) Osha yela kutya Aakriste yashili oya za momaputuko ogendji. Paulus okwe shi zimina kutya uukumwe momagongalo otawu simanekitha Jehova. Okwa nyola a ti: “Oye na simanekwe megongalo.”—Ef. 3:21.
2. Oshike sha li sha yono uukumwe megongalo lyomuEfeso?
2 Ihe nonando ongawo, uukumwe megongalo lyaEfeso owa li wa yonwa. Paulus okwa londodha aakuluntugongalo yamo a ti: “Aalumentu yamwe yomokati keni taa ka kala nokupopya iifundja, yi ihilile aalongwa.” (Iil. 20:30) Aamwatate yamwe kaya li ye etha po lelalela ombepo yetopoko ndjoka Paulus a ti kutya ‘otayi pangele ngashingeyi aantu mboka ihaa vulika kuKalunga.’—Ef. 2:2; 4:22.
Ontumwafo tayi ladhipike uukumwe
3, 4. Ongiini ontumwafo yaPaulus ndjoka a nyolele Aaefeso tayi tsu omuthindo uukumwe?
3 Paulus okwa li e shi kutya ngele Aakriste oya hala ya tsikile nuukumwe wawo, kehe gumwe gwomuyo oku na okuninga oonkambadhala dha mana mo e wu humitha komeho. Okwa nwethwa mo kuKalunga a nyolele Aaefeso ontumwafo tayi ya ladhipike ya kale muukumwe. Pashiholelwa, Paulus okwa nyola kombinga yelalakano lyaKalunga ‘lyokuhanganitha ayihe kumwe muKristus.’ (Ef. 1:10) Okwa faathanitha wo Aakriste nomamanya gi ili nogi ili ngoka haga longithwa mokutunga. “Oye ta kwatakanitha etungo alihe kumwe note li kokeke, sigo tali ningi otempeli ondjapuki mOmuwa.” (Ef. 2:20, 21) Paulus okwa tsu ishewe omuthindo uukumwe pokati kAakriste Aajuda naamboka kaaye shi Aajuda nokwe ya dhimbulukitha wo kutya yo ayehe oya shitwa kuKalunga. Okwa popi Jehova e li ‘Tate kungoka kwa za edhina lyezimo kehe lyomegulu nolyokombanda yevi.’—Ef. 3:5, 6, 14, 15.
4 Sho tatu konakona ontopolwa onti-4 yAaefeso, otatu ka mona kutya omolwashike uukumwe tawu pula oonkambadhala, nkene Jehova te tu kwathele tu kale twa hangana, iikala yini tayi ke tu kwathela tu kale twa hangana. Omolwashike itoo lesha ontopolwa ayihe opo wu mone uuwanawa owundji moku yi konakona?
Uukumwe otawu pula oonkambadhala dha mana mo
5. Omolwashike aayengeli yaKalunga haya longo ya hangana, nomolwashike shi li oshidhigu noonkondo kutse tu kale muukumwe?
5 Paulus okwa li i indile aamwahe muEfeso ‘ya koleke uukumwe wawo womombepo ondjapuki.’ (Ef. 4:3) Opo wu uve ko kutya osha pumbiwa okuninga oonkambadhala moshinima shika, tala koshinima shi na ko nasha naayengeli yaKalunga. Kombanda yevi kaku na iinima iyali yi na omwenyo ya faathana thiluthilu, onkee ano, osha yela kutya Jehova oha yambeke kehe gumwe gwomaayengeli ye omamiliyona momukalo gwi ili. (Dan. 7:10) Ohaye mu longele ya hangana molwaashoka ayehe ohaya pulakene kuye nokulonga ehalo lye. (Lesha Episalomi 103:20, 21.) Aayengeli aadhiginini oye na omaukwatya ga yoolokathana, omanga Aakriste ye na omaunkundi ga yoolokathana. Shika ohashi shi ningi oshidhigu noonkondo tu kale muukumwe.
6. Oshike tashi ke tu kwathela tu longele kumwe naamwatate mboka ye na iikala inaayi fa yetu?
6 Ngele aantu inaaya gwanenena taya longo pamwe, ohayi iyadha muupyakadhi nuupu. Pashiholelwa, ongiini ngele omumwatate omwiifupipiki ngoka ihee ya olundji pethimbo oku na oshinakugwanithwa shokulonga pamwe nomumwatate ha thiki pethimbo, ihe oha geye mbala? Kehe gumwe otashi vulika a kale u uvite kutya mukwawo oye e na epuko, ihe otashi vulika a dhimbwa kutya naye eihumbato lye kali li nawa. Aamwatate mboka otaa vulu ngiini okulonga muukumwe? Tala nkene iikala mbyoka ya popiwa moohapu dhaPaulus tadhi landula tayi ke ya kwathela. Dhiladhila nkene to vulu okuhumitha komeho uukumwe mokukokeka iikala mbyoka. Paulus okwa nyola a ti: “Otandi mú kumagidha kutya okweenda kweni naku kale kwo opalathana. . . . Kaleni aluhe aaifupipiki, aatalanteni naaidhidhimiki. Hololeni ohole yeni mokuyakulathana. Ningeni ashihe shoka tamu shi vulu okukoleka uukumwe weni womOmbepo Ondjapuki omolwombili ndjoka tayi mú mangele kumwe.”—Ef. 4:1-3.
7. Omolwashike sha simanenena okukala twa hangana nAakriste yalwe mboka inaaya gwanenena?
7 Osha simanenena okwiilonga okulongela Kalunga muukumwe naantu inaaya gwanenena molwaashoka opu na owala elongelokalunga lyashili limwe alike. “Olutu olumwe nOmbepo oyimwe, ngashika naanaa etegameno ndyoka Kalunga e mú ithanena, olimwe. Omuwa ogumwe, eitaalo olimwe [neninginitho, NW] olimwe. Kalunga ogumwe, He yaantu ayehe.” (Ef. 4:4-6) Ombepo yaJehova ohayi hanganitha aamwatate mboka ha longitha nohe ya yambeke. Nonando gumwe megongalo okwe tu geyitha, katu na oku li thiga po. Katu na mpoka tatu vulu okwaadha oohapu ndhoka tadhi gandja omwenyo gwaaluhe.—Joh. 6:68.
Aakuluntugongalo ohaya humitha komeho uukumwe
8. Kristus oha longitha oolye ye tu kwathele tu henuke omanwethomo omawinayi?
8 Paulus okwa longitha oshiholelwa sha tseyika nawa shaakwiita yopethimbo lyonale u ulike nkene Jesus a gandja “omagano” nenge aakuluntugongalo ya kwathele mokuhumitha komeho uukumwe megongalo. Aakwiita mboka ya sindana molugodhi otashi vulika ya li haya faalele oonkwatwa komagumbo opo dhi ka kwathele aakulukadhi yawo. (Eps. 68:1, 12, 18) Sha faathana, sho Jesus a sindi uuyuni okwa faalele oonkwatwa odhindji ndhoka dha hala okulonga nehalo ewanawa. (Lesha Aaefeso 4:7, 8.) Oonkwatwa ndhoka dhopathaneko okwa li e dhi longitha ngiini? Ombiimbeli otayi ti: “Oye oku utha, yamwe ya ninge aayapostoli ye, yamwe aahunganeki, yamwe aauvithi, yamwe aasita nayamwe aalongihapu. Oye okwe shi ningi, a longekidhile aantu yaKalunga ayehe oshilonga sheyakulo lyopaKriste, okutunga olutu lwaKristus. Natseni atuheni tatu hangana kumwe muukumwe womeitaalo lyetu.”—Ef. 4:11-13.
9. (a) Aakuluntugongalo ohaya kwathele ngiini okuhumitha komeho uukumwe megongalo? (b) Omolwashike oshilyo kehe shi na okuhumitha komeho uukumwe megongalo?
9 “Omagano” nenge aakuluntugongalo ohaye tu kwathele tu kale twa hangana. Pashiholelwa, ngele omukuluntugongalo okwa mono aamwatate yaali taya ‘hindathana,’ ota vulu oku ya ‘pukulula nonge’ paumwene opo a humithe komeho uukumwe megongalo. (Gal. 5:26–6:1) Ye li aalongi, aakuluntugongalo ohaye tu kwathele tu kale neitaalo lya kola lya kankamena komalongo gOmbiimbeli. Kungeyi, ohaya humitha komeho uukumwe nohaye tu kwathele tu koke pambepo. Paulus okwa nyola kutya “itatu kala we aanona haa tengatengithwa nohaa alaalithwa kombepo kehe yomalongo gaantu aafundja, mboka taa pukitha yakwawo noku ya tegela omwigo.” (Ef. 4:13, 14) Omukriste kehe oku na okuhumitha komeho uukumwe wuumwayinathana ngaashi owala oshilyo kehe sholutu lwetu hashi kwathele iikwawo okulonga shoka sha pumbiwa.—Lesha Aaefeso 4:15, 16.
Kokeka iikala iiwanawa
10. Iihole otayi vulu ngiini okuyona po uukumwe?
10 Mbela owe shi ndhindhilika ngaa kutya ontopolwa ontine yontumwafo ndjoka Paulus a nyolele Aaefeso otayi ulike kutya ohole oyo oshipatululo shokwaadha uukumwe mokukoka pambepo? Oyu ulike wo kutya ohole oya kwatela mo shike. Ihe okulandula ondjila yohole itashi ti kutya otu na okwiiyethela moluhondelo nomoonyata dhuulunde. Paulus okwa ladhipike aamwahe ‘kaaye ende we ngaashi aapagani’ mboka ‘omadhiladhilo gawo ga sa,’ molwaashoka ohayi “iyethele yo yene moonyata dhuulunde.” (Ef. 4:17-19) Uuyuni wa nyata muka tu li otawu yono po uukumwe wetu. Aantu ohaya ningi omashendjo kombinga yoluhondelo, ohayi imbi kombinga yalwo, ohaye lu tala ko-TV opo yi inyanyudhe nohaye lu ningi meholamo nomontaneho. Kakele kaashono, okukala niihole nagumwe ngoka wu shi kutya ito ka hokana naye otaku vulu oku ku fala kokule naJehova nosho wo nehangano lye. Omolwashike mbela? Omolwaashoka otashi fala nuupu moluhondelo. Ngele kuume gumwe kopandjokana oku na iihole nagumwe, ohashi teya po uukwanegumbo nohashi topola aanona naavali yawo. Oshinima shoka oshiwinayi noonkondo. Paulus okwa li e na etompelo ewanawa sho a nyola a ti: “Inamu longwa okutseya Kristus pamukalo gwa tya ngaaka.”—Ef. 4:20, 21.
11. Ombiimbeli otayi ladhipike Aakriste ya ninge elunduluko lini?
11 Paulus ote tu ladhipike tu ethe okudhiladhila kwa puka e tatu kokeke iikala mbyoka tayi tu kwathele tu kale nuukumwe nayalwe. Okwa ti: “Ihuleni omuntu gweni omukulu ngoka mwe mu landula nale, ngoka hi iyono po ye mwene mokwiifundjaleka nuuhalu we . . . nomadhiladhilo geni naga shituluke lela ga ninge omape. Zaleni omuntu omupe ngoka a shitwa a fa Kalunga nohi iholola ye mwene mokukalamwenyo ku uka nokwa yapuka.” (Ef. 4:22-24) Ongiini tatu vulu ‘okushitulula omadhiladhilo getu ga ninge omape’? Ngele tatu tedhatedha nolupandu shoka hatu ilongo mOohapu dhaKalunga nomiiholelwa iiwanawa yAakriste ya pyokoka, otatu ka vula okuzala omuntu omupe “ngoka a shitwa a fa Kalunga.”
Kokeka omikalo omipe dhokupopya
12. Ongiini okupopya oshili haku humitha komeho uukumwe, nomolwashike oshidhigu kuyamwe okupopya oshili?
12 Osha simanenena opo iilyo yuukwanegumbo noyegongalo yi kale tayi lombwelathana oshili. Okupopya oshili, wa manguluka nonombili otaku vulu okuhanganitha aantu. (Joh. 15:15) Ihe ongiini ngele omuntu oha fundju aamwahe? Ohashi teya po ekwatathano ndyoka li li pokati ke nayo ngele oye shi dhimbulula. Kungawo, oto vulu okuuva ko oohapu dhaPaulus ndhoka tadhi ti: “Kehe gumwe na lombwele mukwawo oshili, oshoka tse atuhe iilyo yolutu lwaKristus.” (Ef. 4:25) Otashi vulu okukala oshidhigu okupopya oshili komuntu ngoka e na ondjigilile yokufundja, unene tuu ngele okwe ku tameka omanga omushona. Ihe Jehova ota ka pandula oonkambadhala ndhoka ta ningi a lunduluke note mu kwathele.
13. Okweetha okupopya oohapu oombwinayi osha kwatela mo shike?
13 Jehova okwe tu longa nkene tu na okusimanekathana nokukala twa hangana muukwanegumbo nomegongalo mokukala tatu pangele okupopya kwetu. Ombiimbeli otayi ti: “Inamu popya oohapu oombwinayi . . . etheni ano uululu auhe, ondjahi nonkone, omakudhilo nenge omatukano, uuwinayi kehe nau mú kale kokule.” (Ef. 4:29, 31) Omukalo gumwe okuyanda okupopya okuwinayi ogwo okusimaneka yalwe. Pashiholelwa, omusamane ngoka hu ula omukulukadhi gwe omalaka omawinayi oku na okulundulula iikala mbyoka, unene tuu ngele oku shi kutya Jehova okwa simaneka aakiintu. Kalunga okwa gwayeka aakiintu yamwe nokuli nombepo ondjapuki shoka tashi ulike kutya oye na etegameno lyoku ka pangele pamwe naKristus. (Gal. 3:28; 1 Pet. 3:7) Sha faathana, omukulukadhi ngoka e na ondjigilile yokugandagula omusamane gwe oku na okulundulula nokutala nkene Jesus a li hi inyenge ngele a hindwa.—1 Pet. 2:21-23.
14. Omolwashike okwaahapangela ondjahi kwa nika oshiponga?
14 Okwaahapangela ondjahi okwa pambathana nokupopya oohapu oombwinayi. Otaku vulu wo okuteya po uukumwe. Ondjahi oya fa omulilo. Otashi vulika omuntu a nyengwe oku yi pangela e tayi eta oshiponga. (Omayel. 29:22) Ngele omuntu okwa ningwa nayi e ta geye oku na okupangela ondjahi ye opo kaa yone po ekwatathano ewanawa ndyoka li li pokati ke naantu ooyakwawo. Aakriste oye na okukala haya dhimine po, ihe kaye na okukwatela onkone nokukala taya popyapopya. (Eps. 37:8; 103:8, 9; Omayel. 17:9) Paulus okwa kumagidha Aakriste muEfeso a ti: “Ngele tamu geye, inamu etha ondjahi yeni yi mú fale sigo omokuyona; inamu kala mwa geya esiku alihe. Inamu pa omuhindadhi ompito, e mú sinde.” (Ef. 4:26, 27) Ngele ihatu pangele ondjahi yetu otashi ka pa Ondiaboli ompito yi teye po uukumwe nokweeta eipumomumwe megongalo.
15. Okukutha po oshinima shagumwe kuu na epitikilo otashi ka guma ngiini ekwatathano lyetu nayalwe?
15 Ngele otwa simaneka iiniwe yayalwe otashi ka humitha komeho uukumwe megongalo. Ombiimbeli otayi ti: “Omufuthi na ethe po okuyaka kwe.” (Ef. 4:28) Oshigwana shaJehova ohashi kala shi inekelathana. Ihe ngele omumwatate gumwe okwa kutha po oshinima shamukwawo kee na epitikilo, nena ota teya po uukumwe mboka wu li po.
Okuhola Kalunga ohaku tu hanganitha
16. Oohapu tadhi tungu otadhi vulu ngiini okukoleka uukumwe wetu?
16 Uukumwe mboka wu li megongalo lyopaKriste owu li euliko kutya atuhe ohatu inyengithwa kohole yokuhola Kalunga mokuungaunga nayalwe nohole. Ngele otu na olupandu omolwombili yaJehova otashi ke tu inyengitha tu ninge ngaashi tatu vulu tu tule miilonga omayele ngoka taga ti: “Popyeni ashike oohapu ndhoka oombwanawa tadhi tungu nodha pumbiwa, opo aapulakeni yeni ye dhi hokwe. . . . Ihe kalathaneni mu na uukuume nolukeno. Silathaneni ohenda nokudhiminathana po oondjo, ngashika naanaa Kalunga e mú dhimine po oondjo dheni molwaKristus.” (Ef. 4:29, 32) Jehova oha dhimine po nohenda aantu inaaya gwanenena. Mbela natse katu na okudhimina po yalwe mboka haya yono kutse?
17. Omolwashike tu na okuninga oonkambadhala tu humithe komeho uukumwe?
17 Uukumwe woshigwana shaKalunga ohawu mu simanekitha. Ombepo ye ohayi tu inyengitha momikalo dhi ili nodhi ili tu wu humithe komeho. Inatu hala nando okukondjitha ewiliko lyombepo ye. Paulus okwa nyola a ti: ‘Ombepo ondjapuki yaKalunga inamu yi nikitha uuthigwa.’ (Ef. 4:30) Uukumwe owu li eliko ndyoka tu na okukwata nawa. Ohawu nyanyudha mboka ye wu na nohawu simanekitha Jehova. Aaefeso 5:1, 2 otaya ti: “Kambadhaleni ano okuholela Kalunga, oshoka one oyana aaholike. Okukalamwenyo kweni naku kale taku pangelwa kohole.”
Oto yamukula ngiini?
• Iikala yini hayi humitha komeho uukumwe mokati kAakriste?
• Eihumbato lyetu otali vulu ngiini okuhumitha komeho uukumwe megongalo?
• Okupopya kwetu otaku vulu ngiini oku tu kwathela tu kale hatu longele kumwe nayalwe?
[Ethano pepandja 20]
Aantu ya za momaputuko ogendji ga yoolokathana oya hangana
[Ethano pepandja 23]
Mbela owu shi ngaa kutya okukala niihole nagumwe osha nika oshiponga?