EPIIPILIYOTEKA ya Watchtower
EPIIPILIYOTEKA
ya Watchtower
Elomwe
  • PIIPILIYA
  • SOOLALEERYIWA
  • MITHUKUMANO
  • mwbr18 Akostu ipaax. 1-7
  • Ireferensia Inaphwanyeya va Yoochariha ya Muthukumano Okumi ni Muteko Ahu Weekristu

Henaphwanyeya exilema mu nikupa nenla.

Munikhurumuwele, yookhala ehesen'ye nichunaka owoonihaani exilema ela.

  • Ireferensia Inaphwanyeya va Yoochariha ya Muthukumano Okumi ni Muteko Ahu Weekristu
  • Ireferensia Inaphwanyeya va Yoochariha ya Muthukumano Okumi ni Muteko Ahu Weekristu (2018)
  • Miru Mikhaani
  • 6-12 A AKOSTU
  • MUHAKHU WA MASU A MULUKU | LUKA 17-18
  • “Mooniherye Othamalela”
  • Mphwanye Muhakhu Woomunepani
  • 13-19 A AKOSTU
  • MUHAKHU WA MASU A MULUKU | LUKA 19-20
  • “Muhuserye Orweela wa Niphwanaphwaniho na Mina Khumi”
  • Mphwanye Muhakhu Woomunepani
  • 20-26 AKOSTU
  • MUHAKHU WA MASU A MULUKU | LUKA 21-22
  • “Wopoliwa Wanyu Ori Vakhiviru”
  • Mphwanye Muhakhu Woomunepani
  • 27 A AKOSTU–2 A SETEMPURU
  • MUHAKHU WA MASU A MULUKU | LUKA 23-24
  • “Mukhale Oolakelela Waakhurumuwela Akina”
  • Mphwanye Muhakhu Woomunepani
Ireferensia Inaphwanyeya va Yoochariha ya Muthukumano Okumi ni Muteko Ahu Weekristu (2018)
mwbr18 Akostu ipaax. 1-7

Ireferensia Inaphwanyeya va Yoochariha ya Muthukumano Okumi ni Muteko Ahu Weekristu

6-12 A AKOSTU

MUHAKHU WA MASU A MULUKU | LUKA 17-18

“Mooniherye Othamalela”

(Luka 17:11-14) Yesu, ayaka o Yerusalemu, àvira va Samariya ni Galileya. 12 Arikinvolowaru mmawani, atxhu a maretxa khumi yàmuthikilela, yemenle otxaiwene. 13 Ni yàkhuwela eriki: “Yesu, muhusiha, nimorele ikharari.” 14 Yesu awonneiye, àlotxano ariki: “Haweni, mwisoneihe wa asitokwene amukutxho.” Yàhereya wi, eyaka mwimphironi, maretxa yàhamalela.

nwtsty masu oohuserya va Luka 17:12, 14

atxhu a maretxa khumi: Khalai, achu a mareca yakhala nipuro nimoha, wi enawerya okhaviheryana mukina ni mukhwaawe. (2Mam 7:3-5) Mwawiiwanana ni Nlamulo na Muluku achu a mareca yaaphwanela okhalaka meekhaayawo. Mulipa a mareca tho aaphwanela waalopola akina vaavaa awaacameleiye, moorweela wa okhuwela: “Kòthanyeya! Kòthanyeya!” (Onam 13:45, 46) Mwawiiwanana ni yeeyo Nlamulo naalocaaya, alipa a mareca yaari ocai wa Yesu.—Moone masu oohuserya va Mat 8:2 ni Kolosariyu orino muru “Lepra; Leproso” mu Tradução do Novo Mundo.

mwisoneihe wa asitokwene amukutxho: Yesu Kristu ari veelaponi yavathi, mwawiiwanana ni Nlamulo, owo aheemererya wi muteko wa Onamukucho nlelo waari woochuneya, nave ahaaruma alipa a mareca wi yiisooneihe wa alipa a mukucho. (Mat 8:4; Mar 1:44) Mwawiiwanana ni Nlamulo na Mose, namukucho aaphwanela omvarerya phaama muchu ole aarino mareca waakhanle wi oopenuwa. Voocharela, wakhala wi chiryene oopenuwa, owo aaphwanela opaka mukwaha ayaaka o empa ya Muluku nave aaphwanela okuxa yooveleela ntoko ipalame piili sawoona soophwanelela, mwiri wa setro, ekuwo yoophilivila ni makukhu ootaphano maahi.—Onam 14:2-32.

(Luka 17:15, 16) Mmoha wa yale, onneiye wi maretxa ammalela, àkòkela mutxhuli ni ànvuwiha Muluku alipihaka nsu. Amwatxamelaka Yesu, 16 àkokhora, uramela vathi, wi amuthamale yowo. Yole akònke àri o Samariya.

(Luka 17:17, 18) Yesu àlotxano ariki: “Miyo nkapenunse atxhu khumi? Aruwi akinaku athanu nasese? 18 Honen’ye awerya okòkela mutxhuli wi anvuwihe Muluku omuhiya namarwa ola?”

w08 1/8 14-15 ¶8-9

Ntakhara Heeni Wooniherya Othamalela?

Apwanne Yesu hoonnevo echu vaavaa alipa a mareca akina yaahikoonkaaya wi emuthamalele? Yaweereya ennaloca eriki: “Yesu àlotxano ariki: ‘Miyo nkapenunse atxhu khumi? Aruwi akinaku athanu nasese? Honen’ye awerya okòkela mutxhuli wi anvuwihe Muluku omuhiya namarwa ola?’”—Luka 17:17, 18.

Alipa a mareca ale akina hiyaari achu oonanara murima. Woopaceryani, awo yaahooniherya vanlakani vene nroromelo naya wa Yesu vamoha ni nchuno na wiiwelela sooleeliherya sawe, saavolowela opaka mukwaha eyaaka o Yerusalemu wi yiisooneihe wa alipa mukucho. Mwawiihiiha, naamwi yaathamalenle vancipale nthowa na oreera murima wa Yesu, awo hiyoonihenre othamalela waya. Saweera saya saamuhiciha Yesu Kristu. Hanka hiyaano? Wakhala wi muchu ooneerela yaphaama, apwanne ninnooniherya othamalela wahu, akhweya moorweela wa omurepela ekaarata naari opaka echu ekina, mwawiiwanana ni makhalelo ahu?

Mphwanye Muhakhu Woomunepani

(Luka 17:7-10) “Tani wa nyuwo oni arino namalapa awe alimaka nari akukhulaka mihuwo, arikimphiyaru vate, amulèla ariki: ‘Akuvá okirathi vamesa?’. Nto vohiyana vaya, hanapatxerya omulela wi: 8 ‘Kaserye yolya, wará ekuwo yokilapano vamesa, miyo kilyaka ni kiwuryaka, wi hiha onerawe olyeke ni owuryeke?’ 9 Onaya amuthamale namalapa owo, vawera yele arummweiye. 10 Nyuwotho mwerà itxhu sothene murummwanyu, mulotxeke muriki: ‘nri anamalapa asiyo; hiyo nenre yeyo yakhweleya weriwa.’”

nwtsty masu ohuserya va Luka 17:10

anamalapa asiyo: Lit., “oohikhala echweenevo; ahirino mphurelo.” Mwaheenexa mu niphwanaphwaniho na Yesu hiwaari wi anamalapa, oohuserya awe, yiisooneke wi hiyaari echweenevo. Mwawiiwanana ni makupa oothene, masu awi “anamalapa asiyo” anooniherya wi awo anaphwanela wiiyeviha, ohiya owehererya othamaleliwa naari ocicimihiwa. Alipa oohuserya akina annaloca wi masu ala aphariheliwe mmukhalelo woosiphela anataphulela “hiyaano na akapuro asiiyo ahinaphwanela ocicimihiwa.”

(Luka 18:8, Nlakano Nahihano) Kinalocha ni nyuwo, Anarwa-akuva owerela ekhaikhai. Nyenya Mwana a mutchu aniriye arwe anarwa-aphwanya nroromelo velaponi?”

nwtsty masu ohuserya va Luka 18:8, NN

nroromelo: Naari “nroromelo na mukhalelo yoola.” Lit., “nroromelo.” Masu ala “nroromelo” mmukhalelo Yesu opharihenleiye tahi wi anathoonyerya nroromelo pure, nyenya nroromelo na mukhalelo wavameekhaaya, noolikana ni nenle na naamukhwele va niphwanaphwaniho na Yesu. (Luka 18:1-8) Eyo enavolowela okhalano nroromelo mu ikuru sa nivekelo vamoha ni ororomela wi Muluku onahaala weeriha wi ekhaikhai ekhale variyari va oothanliwa awe. Mwawooneya Yesu aaheeriha wi nikoho nla nihikhaleno naakhulo wi oohuserya awe ewerye wuupuwela mukhalelo wa nroromelo naya. Niphwanaphwaniho vooloca sa nivekelo ni nroromelo naari noophwanelela woona wi Yesu aachuna oloca wa saweeha oohuserya awe yaahaalaaya okumanano omwaahiyu.—Luka 17:22-37.

13-19 A AKOSTU

MUHAKHU WA MASU A MULUKU | LUKA 19-20

“Muhuserye Orweela wa Niphwanaphwaniho na Mina Khumi”

(Luka 19:12, 13) Vanonto àhi: “Mulopwana mmoha òsuwanyeya àtximula, àya worakamawo, wi avahiwe omwene ni akòke. 13 Àwitxhana amulapeli awe khumi, àhannya yawo mina khumi, nave àhi: “Mulapekeno seiho ophiyerya nihiku na okòka waka.”

jy 232 ¶2-4

Niphwanaphwaniho Vooloca sa Mina Khumi

Owo onnaloca: “Mulopwana mmoha òsuwanyeya àtximula, àya worakamawo, wi avahiwe omwene ni akòke.” (Luka 19:12) Mukwaha owo waahaala okhala wa elukuluku yawaaca. Mwawooneya Yesu tori “Mulopwana mmoha òsuwanyeya” yoowo aakele “worakamawo” wirimu, weiwo Atiithinya anayaaya omvaha owerya wa omwene.

Mu niphwanaphwaniho, ahaakumve ocimula “Mulopwana mmoha òsuwanyeya,” owo onnawiichana amulapeli khumi nave onnaannya ikhorowa sa mina, aaleelaka: “Mulapekeno seiho ophiyerya nihiku na okòka waka.” (Luka 19:13) Mweeparipari ikhorowa sa mina sootepa okhalano esisapo. Ekhorowa ya mina emoha nlivelo nenlo namalapa onalima aaphwanyeiye mu miyeeri miraru.

Akhweya amuhuserya aasuwela wi awo ari ntoko amulapeli khumi ale alociwe mu niphwanaphwaniho, yaawo Yesu omanleiye waalikanyiha ni anamalapa a mmacani. (Mateu 9:35-38) Mweeparipari, tahi wi owo onaaveka amuhuserya awe oruuha soohepha sa mmacani. Ohiya yeeyo, oohepha ori mwa amuhuserya akina yaawo anahaala ophwanya mpuro mu Omwene wa Muluku. Amuhuserya annapharihela yeeyo aryaayano wi ewerye waapaka akina yaawo anahaala okhala mikelampa sa Omwene.

(Luka 19:16-19) Ole òpatxerya àhi: “Pwiya mina sà ìhatxereyana nikhumi nimoha.” 17 Owo àhi: “Òhera phama, mulapeli aphama. Vano wisonihalawe okhala òroromeleya ni itxhu vakhani, akhelá otokwene wolamulano ipoma khumi.” 18 Àrwa anawili ni àhi: “Pwiya, mina sà ìhatxereryana iphiyerya mithanu.” 19 Ni wa yola àhi: “Weyanotho olamuleke ipoma thanu.”

jy 232 ¶7

Niphwanaphwaniho Vooloca sa Mina Khumi

Wakhala wi amuhuserya ahiiwexexa wi awo ari ntoko amulapeli yaawo anapharihela ichu aryaayano wi yaapake amuhuserya akina awaaca, awo anamusuwela wi Yesu onahaala ohakalala. Nave awo ananwerya ororomela wi onahaala oreeliha wiilipiserya waya. Mweeparipari, tahi wi amuhuserya oothene a Yesu arino mikhalelo soolikana mu okumi aya naari okhalano ikari ni mavyakelo oolikana. Naamwi hiiha, Yesu onaakhela “omwene,” onahaala owuupuwelela ni oreeliha wiilipiserya waya woororomeleya ntakhara waapaka amuhuserya.—Mateu 28:19, 20.

(Luka 19:20-24) Àrwa mukina ni àhi: “Pwiya, mina à mmoha, olá, kamankaka vakuwoni. 21 Miyo kàmova, ntakhara weyano wamutxhu awuma murima, onakusa ohikun’hawevo ni onahepha ohanlawevo.” 22 Vano owo àhi: “Mulapeli ònanara murima, miyo kinothoriha ni masu olontxawe. Wanasuwela miyo kiri mutxhu awuma murima, wi kinakusa kihikun’hakavo, ni kinahepha kihanlakavo. 23 Vanonto wahànnyeryani ikhorowa saka alipa òrèlaniha ikhorowa? Miyo kikòkaka kamphwanya satxereryen’ye.” 24 Nave àhi wa yale yàri vavale: “Mmwakhe mina ni mmunnye orino khumi.”

jy 233 ¶1

Niphwanaphwaniho Vooloca sa Mina Khumi

Naamwi mukwaha wa Yesu ori ophiya o Yerusalemu, owo onatitelela okhala vaate va Sakeyu vamoha ni amuhuserya awe. Awo aneemererya wi “omwene wa Muluku” moohilekela onahaala otikitheryiwa nave Yesu ntoko Mwene. (Luka 19:11) Awo haniiwexexa phaama mwaha ola, hiiha ntoko ahiniiwexexaaya wi Yesu tho onaphwanela okhwa. Mwawiihiiha owo onnapharihela niphwanaphwaniho wi aakhaviherye osuwela wi Omwene woorakamela chiryene.

Mphwanye Muhakhu Woomunepani

(Luka 19:43) Ntakhara anamurwa wa weyano mahiku eneraya amwitxana à yoritxe ni malitxi, yorukurerye ni yophuranye mmapuroni othene.

nwtsty masu oohuserya va Luka 19:43

yoritxe ni malitxi: Naari “mukuso.” Masu a Ekriki khaʹrax anaphariheliwa pahiru vaava mu soorepa sa Ekriki Seekristu. Masu ala aniiwexexiwa ntoko “mukuso naari echu enahiiha ovolowa mmakupa ammoori; malici” nave tho masu ala annaphariheliwa wa “nipuro na anakhoco nenlo nnaphariheliwa mukuso wa mithipo.” Masu a Yesu yaahaakhwanela mu eyaakha ya 70 E.K. vaavaa Aroma, elamuleliwaka ni Titus, yaapankaaya mukuso wa ixiri omurukurerya Yerusalemu. Titus achuna waaciyelela Ayuta wi ehiwerye ochawa, waaceenyerya wi yiiveleele nave wi ekhwe etala. Wi ekhaleno ikaruma sootekano exiri yeela yaarukurenrye epooma ya o Yerusalemu, anakhoco o Roma yaananariha miri sa mutakhwani.

(Luka 20:38) Vano tahi Muluku a alipa òkhwa, nto Muluku a akumi, ntakhara othene àkhala mwa yowo.”

nwtsty masu oohuserya va Luka 20:38

ntakhara othene àkhala mwa yowo: Naari “oothene awo anakhala akumi nthowa na yoowo.” Piipiliya onnooniherya wi oothene yaale ari akumi eniiha eri ocai ni Muluku amanle okhala ookhwa vamiithoni vawe. (Éfe 2:1; 1Tim 5:6) Moolikana, alapeli oororomeleya a Muluku yaawo anakhwa, nlelo anakhala akumi vamiithoni va Yehova, woona wi yoolakelela awe ya waaviiha enahaala weereya moohikhwa minikwa.—Aro 4:16, 17.

20-26 AKOSTU

MUHAKHU WA MASU A MULUKU | LUKA 21-22

“Wopoliwa Wanyu Ori Vakhiviru”

(Luka 21:25) Inamukhalavo ineneryo vansuwani, vamwerini ni muthenerini, nave vathi onamukhalavo othanana wa maloko wa nthowa na okukutxeya ni otannyeya wa mahi amphareya.

kr 226 ¶9

Omwene wa Muluku Onahaala Waatoloxa Amwiicani Aya

Ineneeryo sa wirimu: Yesu aaloherya: “Itheneri sothene sa wirimu inamuhiya wary’a, nsuwa nnamukhala noripa ovinya wosiselo, nave mweri horwaru wàryà.” Moohikhwa minikwa, haavo onahaala oya wa atokweene a malapelo aavyaka warya—nthowa nawi awo hetitelela wooniwa ntoko achu a omwaleela. Apwanne Yesu aachuna oloca ineneeryo sa ichu sa wirimu? Woonaru. (Isa. 13:9-11; Yoweli 2:1, 30, 31) Achu anahaala ovoloweliwa hai ni ichu seiha anahaalaaya woonaka? Awo anahaala “othanana,” nthowa na ohisuwela echu yaweera. (Luka 21:25; Sof. 1:17) Chiryene, amwiicani a Omwene wa Muluku—ovinyerya wa “akapuro nari anethi”—“anamukhwa wova, vowehererya sotakhala inaya ophatxuwa mwilaponi” nave anahaala waavya woochawelavo. Nyenya awo hewerya ophwanya nipuro noochawelavo noophwanelela wi ewerye ochawa esara ya Mwene ahu.—Luka 21:26; 23:30; Wup. 6:15-17.

(Luka 21:26) Atxhu anamukhwa wova, vowehererya sotakhala inaya ophatxuwa mwilaponi, ntakhara ikuru sa wirimu inamutxikinyeya.

(Luka 21:27, 28) Mwa elukuluku yeyo atxhu anammona Mwana a mutxhu akhuruwaka va nekuni ni ikuru ni ovuwa otokotoko. 28 Sapatxerya wereya itxhu seiha, mwitxhuwe ni nvinyihe muru, ntakhara wopoliwa wanyu ori vakhiviru.”

w16.01 11 ¶17

Mutitelele Wooniherya “Okhwelana wa Onna”!

“Olipa murima.” (Mwaalakhanye Ahebri 13:6.) Omuroromela Yehova onnanikhaviherya okhala oolipa murima mu ilukuluku sookacamiha. Olipa murima onnaneeriha okhalano moonelo waphaama. Mukhalelo yoowo, onnanikhaviherya waaceenyerya annihu ni waalipiha. (1 Tesalónika 5:14, 15) Mu yoohooxa etokotoko, nnamukhala oolipa murima nsuwelaka wi ovuluxiwa wahu ti weeparipari.—Luka 21:25-28.

wp15 1/7 19 ¶13

“Wopoliwa Wanyu Wohachamela”!

Tiheeni ipuri inahaalaaya weera yamala osuwela wi “enarwa-eya wulakiwani wa mahiku othene”? Awo “enarwa-yísukutcha va nákhopeni”. (Mat. 24:30) Nyenya tiheeni anna a Kristu ni asinthamwene aya anahaalaaya weera? Yooniheryaka nroromelo noolipa mwa Yehova Muluku ni Mwanawe, Yesu Kiristu, anahaala wiiwelela nlamulo na Yesu: “Nyenya siniriaya sipacherye wereya iha innuwani, welihani miru anyu; ntakhara wopoliwa wanyu wohachamela.” (Luka 21:28) Aai, nnahaala ohakalala, nroromelaka woopoliwa wahu.

Mphwanye Muhakhu Woomunepani

(Luka 21:33) Elapo yosulu ni ya vathi inanvira, nto masu aka herwa evira.

nwtsty masu oohuserya va Luka 21:33

Elapo yosulu ni ya vathi inanvira: Soorepa ikina sinnooniherya wi erimu ni elapo sinahaala wiikhalelaru okhala wookhala. (Map 9:16; Sal 104:5; Ekle 1:4) Yesu aalonce mmukhalelo woosiphela, masu yaala anataphulela wi naamwi yeeren’ye echu yoohiweryeya ntoko ovira wa elapo ni erimu, masu a Yesu nlelo yaahaala waakhwanela. (Mulikanyihe ni Mat 5:18.) Navetho va eciciri ela, masu awi erimu ni elapo enanwerya phaameene othoonyerya erimu ni elapo yoosiphela yeeyo eniichaniwa ntoko “erimu yopatxerya ni elapo yopatxerya” mu Wup 21:1.

nto masu aka herwa evira: Naari “masu aka chiryene herwa ehaakhwanele.” Ophariheliwa ikwaha piili masu anooniherya okhooca, annacicimiherya okhooca echu naari moonelo, yooniheryaka wi masu a Yesu anahaala otitelela okhala.

(Luka 22:28-30) Nyuwo muri yale yatitenle okhala ni miyo elukuluku yothene n’wehiwani mwaka. 29 Miyotho kinamoreheryelani omwene, ntoko Atithi akireheryenlaya miyo, 30 wi mulyeke ni n’wuryeke vamesa momweneni mwaka. Nave nyuwo munamukirathi vehitxeni, wi muthoriheke mahimo khumi na pili aw’Isarayele.

wp14 1/10 19 ¶15-16

Munamukhala “Omwene W’anamukutxho”

Amanle otikitherya Mukonelo wa Apwiya, Yesu aapaka nlakano ni oohuserya awe oororomeleya, wiiliwiili aaloca sa nlakano na Omwene. (Mwaalakhanye Luka 22:28-30.) Moohiyana ni malakano makina, yaawo Yehova onapakeiye nikupa na nlakano, nla nlakano na Yesu ni oomuchara awe oothanliwa. Vaavaa aalonceiye, “ntoko’tho Atithi ákivaha Miyo,” Yesu mwawooneya aaloca nlakano nenlo Yehova aapankeiye ni yoowo wi akhale “mulipa-ephepa a mahiku othene ntoko mwa mathoriheryo a Melikizedeke.”—Ahe. 5:5, 6.

Oohuserya oororomeleya 11 ‘yakhala ni Yesu mu wehiwa wawe.’ Nlakano na Omwene naanaaroromeliha wi yaahaala okhala ni yoowo wirimu ni okiraathi mu minyukhuni wi elamulele ntoko mamwene ni orumeela ntoko anamukucho. Nyenya, yaale 11 hiyaahaala okhala yaaworu yaahaala okhalano ekari yeeyo. Oocicimiheya Yesu aamuleela murummwa Yohane mu yawoona: “Yowo onalapiha, kinarwa-kinvaha okilathi vamoha ni Miyo va munyukhu aka womwene, ntoko Miyotho kálapihaka, kikilathi vamoha ni Atithaka va munyukhu aya womwene.” (Yaw. 3:21) Mwawiihiiha, nlakano na Omwene nrino Akristu oothanliwa 144.000. (Yaw. 5:9, 10; 7:4) Nlo nlakano nnapaka mathipelo wi elamulele ni Yesu wirimu. Ela ti yoolikana ni mulipa ootheliwa a emusi yoovuwa onawerya otheliwa ni mwene ni wuuka ikuru sawe soolamulela. Mweeparipari, Soorempwa sinnaaloca Akristu oothanliwa ntoko “mulipa-otheliwa” a Kristu, “mwali awéla” ororomelihiwe otheliwa ni Kristu.—Yaw. 19:7, 8; 21:9; 2 Akor. 11:2.

27 A AKOSTU–2 A SETEMPURU

MUHAKHU WA MASU A MULUKU | LUKA 23-24

“Mukhale Oolakelela Waakhurumuwela Akina”

(Luka 23:34) Yesu àhi: “Tithi, mwalevelele: hasuwenle aneraya”. Oholo waya ekawanyaka sowara sawe yàvonyerya ekari.

cl 297 ¶16

“Osuwela Okhwela wa Kristu”

Yesu ohooniherya phaama osivela wa Atiithi awe mmukhalelo mukina woochuneya—waari “òlevelela.” (Salumu 86:5) Olevelela iwo waahooneya naamwi aakhomeliwe va mwiri woohooxa. Va okhwa wawe wawuuliha muru, akhomeliwe ni ipereko mmatani ni mmeconi, tiheeni Yesu aalonceiye? Apwanne aamveka Yehova wi aahooxe yaale yaamuthomen’ye? Moohiyana, wa ichu seiho aalonceiye wookuchulani, annaphwanyeyavo masu ala: “Atithi, mwakhurumuwele yawo, vawi henasuwela yeyo eneraya.”—Luka 23:34.

(Luka 23:43, Tradução do Novo Mundo) Nave owo aahiloca ni yene: “Eparipareene kinnooleela olelo: Onarwa okhala ni miyo Mparataiso.”

g 2/08 11 ¶5-6

Apwanne Muluku Onnakhurumuwela Soocheka Itokotoko?

Yehova hanaweha pahiru yoocheka, nyenya tho meerelo a mulipa oocheka. (Isaiya 1:16-19) Muupuwele vakhaani vooloca sa alipa aweera soonanara yaawo yaathomeiwe o moono woolopwana ni woothiyana wa Yesu. Eparipari wi oopiili awo yaapaka soocheka itokotoko, woona wi yaaheemererya eriki: “Nnaakhela yeeyo enaniphwanela mwawiiwanana ni ichu nenraahu; nyenya mulopwana ola [Yesu] hapanke echu yoonanara.” Masu ala annooniherya wi aweera soonanara ale yaamusuwela Yesu. Akhweya nthowa na omusuwela waya, yaatoroka muupuwelo aya. Eyo ennooneya mu yooveka ya mmoha wa yaawo: “Yesu, okuupuwele vaavaa oneeraawe ovolowe moomweneni mwa.” Yesu aahaakhula: “Eparipareene kinnooleela olelo: Onarwa okhala ni miyo Mparataiso.”—Luka 23:41-43, TNM.

Muupuwele ela: Masu ookuchula a Yesu veelaponi yavathi yaanavolowela masu oolevelela wa muchu yoowo eemerenrye wi aanaphwanela okhwa. Ela ennatepa onihakararya! Mwa yeeyo, nnaphwanela weemererya wi Yesu Kristu ni Atiithi awe, Yehova, anahaala waamorela ikharari oothene yaale anooniherya ocharuwa weeparipari, moohipwacha yoocheka aaya.—Aroma 4:7.

(Luka 24:34) Yàlotxa eriki: “Eparipari Apwiya àvinya mokhwani ni àhisoneiha wa Simoni!”

cl 297-298 ¶17-18

“Osuwela Okhwela wa Kristu”

Yootakiherya ekina eri yootikhiniha vooloca sa okhurumuwela wa Yesu ennooneya mmukhalelo owo aamukhalinheiye murummwa Petro. Hisaavo minikwa wi Petro aanamusivela Yesu. Mu nihiku 14 na mweeri wa Nisani, mu ohiyu wookuchula wa Yesu veelaponi yavathi, Petro aaloca wa Yesu: “Pwiya, kiri òmalela oya ni weyano mukalaposo ni mokhwani.” Nyenya mu elukuluku vakhaani ohoolo waya, Petro aamukhooca Yesu mu ikwaha raru alocaka wi haamusuwenle! Piipiliya onnanleela yeeyo yeeren’ye vaavaa Petro aamukhoonceiye Yesu mu ekwaha yaneeraru: “Nave Apwiya, erukunuwaka, yàn’weha Pedro.” Athananaka ni wunnuwa wa yoocheka awe, “akhumenleiye vate, ahinla ni witxela murima.” Ohoolo waya Yesu amanle okhwa, akhweya Petro aaniikoha: ‘Apwanne Apwiya akikhurumuwela?’—Luka 22:33, 61, 62.

Petro haawehenrye vancipale wi asuwela yeela. Wooxixelo wa nihiku na 16 a Nisani, Yesu aaviihiwa mookhwani, nave mu nihiku nene nenle, Yesu aahooneya wa Petro. (Luka 24:34; 1 Korinto 15:4-8) Ntakhara heeni Yesu aamuthokororya murummwa yoola aamukhoonce mmukhalelo woonanara? Akhweya achuna wooniherya wa Petro wi nlelo aanamusivela nave aanamvaha esisapo etokweene. Nyenya Yesu aaheera echu ekina wi amuhakararye Petro.

Mphwanye Muhakhu Woomunepani

(Luka 23:31) Yerakano hiha ni ekhukulu ekithi, eni yereye ti seni ni ekhukulu yawuma?”

nwtsty masu oohuserya va Luka 23:31

ekhukulu ekithi, . . . ekhukulu yawuma: Yesu aalonce masu yaala wa nloko na Ayuta. Ayuta yaawo yaamuroromela Yesu, yaakhanle ntoko ekhukulu ehaakumve wuuma, woona wi Yesu nlelo aari ni yaawo. Nyenya, Yesu moohilekela ahaala wiiphiwa, nave Ayuta oororomeleya yaahaala woocihiwa ni munepa waweela wi epake makupa a Isarayeli oomunepani. (Aro 2:28, 29; Gal 6:16) Mu elukuluku yeeyo, Isarayeli oomwiilini aahaala okhwa omunepani, nave aahaala olikanaka ni ekhukulu yawuuma.—Mat 21:43.

(Luka 23:33) Yaphiyalaya nipuro nitxhaniwa ekarakasa, vava yàmukhomela Yesu . . . [vamwirini]. Nave ni yowo yàkhomeliwa ale òpahula eli, mmoha mono wolopwana, mukina mono wothiyana wa Yesu.

nwtsty sawoonihiwa

Epereko va Nikhuva na va Nsica

Ela eruku enooniherya nikhuva na nsica na muchu nthoroliwe ni epereko ya muthipo yoorakama ophiyerya 11.5 cm. Nikhuva nla niphwanyiwe mu eyaakha ya 1968, variyari va otholathola weeriweno omoko wa Yerusalemu, nave nikhanlevo ovinyerya elukuluku ya Aroma. Ela yohooniherya wa alipa ootholathola wi ipereko saanaphariheliwa wi akhomeliwe muchu va mwirini. Epereko ela, akhweya enalikana ni seihe anakhoco o Roma yaapharihenlaaya wi emukhomele Yesu va mwirini. Nikhuva nla niphwanyiwe mu ekaaxa ya maluku, eniichaniwa ossário, mummo yaakhapeleliwaayamo makhuva a muchu ookhwa mwiili awe omanle wuuca. Ela tho ennooniherya wi muchu aathomeiwa va mwirini aanavithiwa.

    Soolaleeryiwa sa Lomwe (1995-2024)
    Okhumavo
    Ovolowa
    • Elomwe
    • Ovaha
    • Orehererya
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malakiheryo a Opharihela
    • Malakiheryo a Sookhuweya
    • Configurações de Privacidade
    • JW.ORG
    • Ovolowa
    Ovaha