Mmukuherye Yehova Oteteiwa Wanyu
“Mmukuherye [Yehova] oteteiwa wanyu wothene, ntakhara ti yowo onokhapelelani.”—1 PEDRO 5:7.
MACIPO: 60, 23
MUNANWERYA OTHARIHA?
Masu a Muluku eni yookhaviheryene hai ovukula oteteiwa?
Muni mphure hai “Murecele wa Muluku”?
Muloko oni wookhaviheryeni hai ovukula oteteiwa?
1, 2. (a) Ntakhara heeni ninnateteiwa? (Moone eruku yoopacerya.) (b) Tiheeni nnahaalaahu othokororya mmwaha yoola?
OLELO, Satana ‘onnanrukurerya ntoko mwatxho onopa murika, amwasyaka mutxhu omukhura.’ (1 Pedro 5:8; Wupulula 12:17) Ntoko yookhumelela, okumi ti wookhulumula, ophiyerya tho akapuro a Muluku annateteiwa. Akapuro a Muluku a akhalai yaanateteiwatho. Ntoko yootakiherya Piipiliya onnaloca wi Mwene Tavite ikwaha ikina aanakhala awiiniwa murima. (Salumu 13:3) Murummwa Paulo aakhalano “oteteiwa . . . wa ikeresya [miloko] sothene.” (2 Korinto 11:28) Nyenya tiheeni nnaphwanelaahu opaka wakhala wi ninnateteiwa?
2 Tiithi ahu awirimu oosivela aahaakhaviherya akapuro awe khalai woopowa mu oteteiwa, nave owotho onnachuna weerano emohamoha olelo. Piipiliya onnanceenyerya ariki: “Mmukuherye yowo oteteiwa wanyu wothene, ntakhara ti yowo onokhapelelani.” (1 Pedro 5:7) Muni mweereno hai? Nnahaala othokororya mikhalelo misese. Nyuwaano munaphwanela (1) ovekela, (2) waalakhanya ni wuupuwelela Masu a Muluku, (3) weemererya wi munepa waweela wa Yehova wookhaviheryeeni, ni (4) omuleela muchu munamuroromelaanyu vooloca sa moonelo anyu. Vaavaa nnathokororyaahu mikhalelo seiya misese, mweererye ophwanya makupa munaphwanelaanyu orehererya.
“MWÀREYE APWIYA MIRITXI SANYU”
3. Muni “mwàreye Apwiya miritxi sanyu” mwawiihai?
3 Mukhalelo mmoha wa omureya Yehova oteteiwa wahu ori ovekela mweeparipari. Vaavaa munakhalaanyu ooteteiwa, Tiithi anyu awirimu oosivela onachuna wi mmuleele moonelo anyu woothene. Tavite amveka Yehova: “Muluku, mwiwe nivekelo naka.” Mu salumu mmohamoha, Tavite tho aaloca: “Mwàreye Apwiya miritxi sanyu, awo anamukhala ikuru sà.” (Salumu 55:2, 23) Mmanle opaka soothene munaweryaanyu wi mmalihe nikacamiho, nivekelo neeparipari wa Yehova nnahaala wookhaviheryaani vancipale opwaha okhala awoova. Nyenya nivekelo nnakhaviherya hai? Nni nnikhaviherye hai ovootha oteteiwa?—Salumu 94:18, 19.
4. Ntakhara heeni ovekela ti wookhweleya vaavaa nnakhalaahu oothanana?
4 Mwaalakhanye Filipi 4:6, 7. Yehova onaakhula hai mavekelo ahu eeparipari? Owo onamookhaviheryaani okhala omaaleleya ni ovootha moonelo woonanara. Opwaha okhala oothanana ni awoova, Muluku onnanikhaviherya okhalano murecele wampuwa yoowo nihitonko ahu okhalano. Anna ni arokora ancipale aalawiha mukhalelo yoowo. Nyuwaano tho munanwerya okhalano. “Muretxele wa Muluku” onamookhaviheryaani ovootha nikacamiho vyakala! Muroromele moomalela yoolaiherya ya Yehova: “Ohithananeke, miyano ka Muluku à. Kinnolipiha, kinnokhaviherya.”—Isaiya 41:10.
MURECELE WAMPUWA ONARWEELA MU MASU A MULUKU
5. Masu a Muluku eni yookhaviheryeeni hai ophwanya murecele wampuwa?
5 Mukhalelo wanawiili wa ophwanya murecele wampuwa ori waalakhanya ni wuupuwelela iciciri sa Piipiliya. Ntakhara heeni oryaaya wookhweleya? Piipiliya Masu a Muluku. Ookhalano miruku ni ikano soophara muteko sa Mpatusa ahu. Moohipwacha waakhanle wi muri oothanana, munanwerya wuupuwelela mwawiiseela vooloca sa muupuwelo wa Muluku ni wuupuwelela mukhalelo ekano awe eneeraaya yoolipiheni. Ela enanwerya wookhaviheryaani ovootha, naari ovukula othanana. Yehova onnalikanyiha waalakhanya masu awe ni ‘olipiha murima’ ni ‘ohova.’—Yosuwa 1:7-9.
6. Masu a Yesu ananikhaviherya hai?
6 Ninnaalakhanya mu Masu a Muluku mukhalelo Yesu aaloceiye ni achu. Awo yaanasiveliwa onwiriyana nthowa nawi masu awe yaari oohakararya ni awiichuuwiha, xaxaxa wa yaale yaari oovelavela naari oonyokoliwa. (Mwaalakhanye Mateu 11:28-30.) Yesu aanathanana ni ohooxeya wa akina. (Marko 6:30-32) Hiiha ntoko Yesu aaroromelinheiye waakhaviherya oomuchara awe yeeca ni yoowo, owo onahaala tho onikhaviherya olelo. Hinnaphwanela okhala ni Yesu wi nikhaleno mphurelo. Ntoko Mwene ahu a wirimu, Yesu onamutitelela onisivela. Mwawiihiiha, vaavaa munakhalaanyu ooteteiwa, muroromele wi onahaala wookhaviheryaani mu elukuluku yoophwanelela. Yesu onnanivaha ewehereryo ni olipa murima, sinanikhaviherya ovootha oteteiwa.—Ahebri 2:17, 18; 4:16.
MIKHALELO INARWEELA MWA MUNEPA WA MULUKU
7. Nni niphure hai munepa waweela wa Muluku?
7 Yesu ooniroromeliha wi Tiithi ahu awirimu onahaala onivaha munepa waweela waakhala wi noomveka. (Luka 11:10-13) Mukhalelo yoola waneeraru oni onikhaviherya hai ovukula oteteiwa? Munepa waweela wa Muluku, onamunikhaviherya wunnuwiha mikhalelo saphaama seiyo Muluku ahu a owerya woothene oreiyeno. (Kolosi 3:10) Mpiipiliyani, mikhalelo iho iniichaniwa “sawima sa munepa.” (Mwaalakhanya Galasya 5:22, 23.) Wakhala wi nohunnuwiha mikhalelo seiya saphaama, onthamwene ahu ni akina onahaala okhala phaama, nave nnahaala osepa meerelo yaahaala onruuhela oteteiwa. Hankooni noone mukhalelo sawiima sa munepa inahaala onikhaviherya mmikhalelo sawooneya.
8-12. Sawiima sa munepa inii sookhaviheryeeni hai?
8 “Okhwela, ohakalala, muretxele.” Wakhala wi munnaakhaliha akina mwa ncicimiho, munahaala okhalano wuukhuwa vakhaani. Mwawiihai? Vaavaa munooniheryaanyu nsivelo na onna, ni ncicimiho, munahaala osepa mikhalelo sinaweerihaani onyeenyeya, okacamiheya, ni oceecheya. Eyo enahaala wookhaviheryaani okhapelela murecele ni akina.—Aroma 12:10.
9 “Ovilela, wilakelela, orèra murima.” Piipiliya oni: “Mukhale orèra murima ni aikharari mukina ni mukhwawe. Mulevelelaneke.” (Éfeso 4:32) Wakhala wi noochariha ekano yeela, nnahaala okhalano onthamwene wa murecele ni akina, nave nnahaala osepa mikhalelo saahaala onruuhela oteteiwa. Nave tho onamukhala wookhweya ovootha mikhalelo sinakhumelela nthowa na ohiphaameya wahu.
10 “Ororomeleya [naari nroromelo].” Olelo ninnakhala ooteteiwa vooloca sa ikhorowa ni ichu soomwiilini. (Masiposipo 18:11) Nni niwerye hai ovootha oteteiwa? Nnaphwanela ochariha ekano ya murummwa Paulo ya ‘ohakalala ni yeyo nryahuno.’ Nroromelo noolipa mwa Yehova nnahaala onikhaviherya ororomela wi Tiithi ahu oosivela onahaala onivaha ichu nnachunaahu. Owo oororomeliha: “Nkirwa kohiya nari nkirwa konyanyala.” Ti yeeyo enaneeriha oloca ntoko murummwa Paulo: “Ti Apwiya anakikhaviherya: Nkinova etxhu! Ti seni atxhu anaweryaya okerela?”—Ahebri 13:5, 6.
11 “Opisa murima, wisumaliha.” Muupuwele mphurelo munaakhelaanyu wooniherya opisa murima ni wiisumaaliha. Mikhalelo seiya sinahaala wookhaviheryaani opaka naari oloca echu yaahaala oweerihaani okhala ooteteiwa, nave munahaala ophura osepa “sothene iri sowawiha, sawukhula, sonyenyeya, mawowo ni sawotherya.”—Éfeso 4:31.
12 Onnachuneya wiisumaaliha naari wiiyeviha wi muroromele “ntata nowerya na Muluku” nave “mmukuherye yowo oteteiwa wanyu wothene.” (1 Pedro 5:6, 7) Mwakhala awiiyeviha, Yehova onahaala wookhaviheryaani ni wookhapelelaani. Mwasuwela yeeyo munaweryaanyu opaka ni yeeyo muhinaweryaanyu, hamuni mwiiroromeleke mukhatiinyu. Munahaala oteteiwa vakhaani nthowa nawi munahaala omuroromela Muluku.—Mikeya 6:8.
“MUHITETEIWE”
13. Tiheeni Yesu aachuneiye oloca ni masu: “Muhiteteiwe”?
13 Mu Mateu 6:34 (mwaalakhanye),ninnaphwanyamo ekano ya Yesu: “Muhiteteiwe.” Ekano ela enakhala wi ti yoovila wa hiyo opharihela. Nyenya tiheeni Yesu aachuneiye oloca? Noohuserya wi Tavite ni Paulo ilukuluku ikina yaanateteiwa. Yesu haachuna oloca wi muchu onamurumeela Muluku harwa ateteiwa. Opwaha yeeyo, Yesu aakhaviherya oomuchara awe wiiwexexa wi oteteiwa woohiphwanelela naari woopwaha mphimo honamaliha makacamiho. Anahaala okhalavo makacamiho nihiku nnihiku, mwawiihiiha Akristu hanaphwanela waaceererya oteteiwa moorweela wa wuupuwelela makacamiho akhalai naari amuhoolo. Ekano ya Yesu eni yookhaviheryeeni hai ovukula oteteiwa?
14. Moolikana ni Tavite, muni mvukule hai oteteiwa?
14 Ikwaha ikina achu annuukhuwa nthowa na soocheka apankaaya khalai. Awo anniisoona okhalano nthowa wa yeeyo apankaaya, naamwi ivinrevo iyaakha sincipale. Ilukuluku ikina Mwene Tavite aahiisoona ohiphwanelela nthowa na soocheka sawe. Owo aaheemererya: “Kòkhuwela ophiyerya murima aka onathukumela.” (Salumu 38:4, 5, 9, 19) Mmukhalelo yoola, Tavite aapaka echu yamiruku. Owo aaroromela ikharari ni olevelela wa Yehova. Nave Tavite aanahakalala osuwela wi Muluku aamulevelela.—Mwaalakhanye Salumu 32:1-3, 5.
15. (a) Echu taani ekina nnahuseryaahu orweela wa Tavite? (b) Tiheeni munaphwanelaanyu opaka wi mvukule oteteiwa? (Moone ekaaxa “Meerelo Makina a Ovukula Oteteiwa.”)
15 Ikwaha ikina, munamukhala ooteteiwa vooloca sa makacamiho munahoolelaanyu hiihaano. Ntoko yootakiherya, vaavaa Tavite aamurempeiye Salumu 55, owo aanoova wi aahaala wiiphiwa. (Salumu 55:3-6) Naamwi hiiha, heemerenrye wi oteteiwa wawe opahule omuroromela wawe Yehova. Amveka wi amukhaviherye ni makacamiho awe, nyenya tho aasuwela wi yaari yookhweleya opaka echu vooloca sa mukhalelo awe. (2 Samuwele 15:30-34) Munanwerya ohuserya echu orweela wa Tavite. Opwaha weemererya wi oteteiwa woovoloweleni, mpake yeeyo munaweryaanyu wi mmalihe nikacamiho, nave muroromele wi Yehova onahaala wookhapelelaani.
16. Yootaphulela ya nsina na Muluku eni elipihe hai nroromelo nanyu?
16 Ikwaha ikina Mukristu onamukhala ooteteiwa vooloca sa makacamiho oomwaahiyu. Nyenya hamunaphwanela woova nthowa na ichu ihaakumve weereya. Ntakhara heeni? Nthowa nawi ilukuluku sincipale, ichu hasineereya ntoko nnuupuwelaahu. Navetho muupuwele wi hiyaavo echu Muluku ohinaweryeiye ovareryela. Nsina nawe ntokweene nnataphulela wi “Owo Onneeriha Okhala.” (Mukwaha 3:14, moone masu awaaceererya A4 Tradução do Novo Mundo muvyaani.) Mwawiihiiha hannaphwanela woova vooloca sa omwaahiyu, woona wi nsina na Muluku ninnooniherya wi soororomeliha sawe soothene ntakhara achu inahaala okhwaanela. Muroromele wi Muluku onahaala waareeliha akapuro awe oororomeleya ni waakhaviherya ovukula oteteiwa waya vooloca sa soocheka sakhalai, sa hiihaano, ni sa omwaahiyu.
MMULEELE MUCHU MUNAMUROROMELAANYU
17, 18. Omuleela muchu vaavaa munakhalaanyu ooteteiwa eni yookhaviheryeni hai?
17 Mukhalelo waneexexe oni wookhaviheryeeni vaavaa munakhalaanyu ooteteiwa ori ohula murima anyu ni omuleela muchu munamuroromelaanyu. Oothelana anyu, nthamwene, naari mutokweene a mmulokoni ananwerya wookhaviheryaani wiiwexexa phaama nikacamiho nanyu. Piipiliya onnanleela: “Okatxamiheya ti wawiniha murima, nsu norèra ninnahakalaliha murima.” (Masiposipo 12:25) Piipiliya tho oni: “Wahiveka miruku onamòtxèla miteko sà; wàveka atxhu miruku, miteko sà inamulapeya.”—Masiposipo 15:22.
18 Mithukumano sahu sa muloko sinanwerya onikhaviherya ovukula oteteiwa. Esumana eri yoothene, munamaliha elukuluku yincipale mmithukumano ni anna ni arokora anyu, yaawo anoothokororyani nave anachuna woolipihaani. (Ahebri 10:24, 25) ‘Olipahana’ weiwo onahaala wookhaviheryaani ovootha oteteiwa vyakala.—Aroma 1:12.
ONTHAMWENE ANYU NI MULUKU NLIPIHO NANYU NTOKOTOKO
19. Ntakhara heeni munanwerya ororomela wi onthamwene anyu ni Yehova onahaala woolipihaani?
19 Mutokweene mmoha o Kanata aahuserya okhweleya waya omukuherya Yehova oteteiwa wawe. Owo aakhalano muteko woovelaveliha ntoko muhusiha ooxikola ni namiruku a anaxikola, nave tho aakhalano ereca yeeyo yaamweeriha okhala ooteteiwa. Tiheeni yaamukhavihenrye okhala oolipa? Aanalapa mwakuru wi alipihe onthamwene awe ni Yehova. Asinthamwene eeparipari yaari nikhaviheryo ntokweene variyari va ilukuluku sookacamiha, nave aari ootaphuwa ni oororomeleya wa mwaariye oloca moonelo awe. Mwawaacererya, atokweene akhweiye ni ooweherya aweececa yaamukhaviherya othokororya mukhalelo awe mmoonelo wa Yehova. Nave tho totore aamukhaviherya munna ola wiiwexexa ereca awe, nave aapaka matorokelo mmuteko awe wi akhaleno elukuluku yawiichuuwa ni ovyakiha mwiili. Vakhaani vakhaani, aahuserya ovareryela mukhalelo ni moonelo awe. Vaavaa saakhalaayavo ichu ahaaweryeiye ovareryela, aanamveka Yehova wi amukhaviherye.
20. (a) Nni niwerye hai omukuherya Muluku oteteiwa wahu? (b) Tiheeni nnahaalaahu othokororya mmwaha onacharela?
20 Mmwaha yoola, noohuserya okhweleya waya omukuherya Yehova oteteiwa wahu moorweela wa nivekelo, waalakhanya Masu awe ni wuupuwelela. Noohuserya tho okhweleya waya weemererya wi munepa waweela wa Yehova onikhaviherye, omuleela muchu nnamuroromelaahu, ni ophwanyeya mmithukumano Seekristu. Mmwaha onacharela, nnahaala ohuserya mukhalelo Yehova onanikhaviheryeiye moorweela wa onivaha ewehereryo ntoko nchuwelo.—Ahebri 11:6.
[Yooleeliherya va epaaxina 16]
Nroromelo noolipa mwa Yehova nnahaala onikhaviherya ororomela wi tiithi ahu oosivela onahaala onivaha ichu nnachunaahu
[Yooleeliherya va epaaxina 17]
Wakhala wi nohunnuwiha mikhalelo seiya saphaama, onthamwene ahu ni akina onahaala okhala phaama
[Ekaaxa va ipaaxina 18, 19]
Meerelo Makina a Ovukula Oteteiwa
Muhele voopacerya yeeyo eri yaphaama
Mukhale oophimelela
Mwiivahe elukuluku ya wiichuuwa nihiku nnihiku
Mukumihe mphurelo mu soopatusiwa sa Yehova
Mukhaleke oohakalala
MASIPOSIPOSI 17:22
Mulemeihe mwiili
Mwiichuuwele mwawaakhwanela
[Ekaaxa va epaaxina 20]
MASU ATHARIHIWE
Oteteiwa: Mukhalelo wa okhala awoova naari awuukhuwa. Onnatannyeya moorweela wa ichu ntoko ikhorowa, ekumi, emusi, naari makacamiho a muchu. Nnanwerya tho okhala ooteteiwa nthowa na soocheka sahu sakhalai naari vooloca sa makacamiho oomwaahiyu nnuupuwelaahu wi nnahaala ohoolela. Mmukhalelo mukina, oteteiwa onatannyeya ni ereca