BIBLIOTECA IPAN INTERNET Watchtower
Watchtower
BIBLIOTECA IPAN INTERNET
náhuatl de guerrero
  • BIBLIA
  • AMATLAJKUILOLTIN
  • TLANECHIKOLTIN
  • g23 Núm. 1 págs. 3-5
  • Auelik

Xonka video tlen otiktlapejpeni.

Xtechtlapopolui, xueli tlapoui video.

  • Auelik
  • ¡Xtlachiakan! 2023
  • Subtítulos
  • Tlen kijtlakoua auelik
  • Tlaltikpaktli okichijchiujkej para nochipa ompa manemilo
  • Notejtemoua kenon noyektlalis
  • ¿Tlenon kijtoua Biblia itech yejuin?
¡Xtlachiakan! 2023
g23 Núm. 1 págs. 3-5
Se siuatl konkuitikaj atl chipauak ika imauan.

¿UELIS MAKISAS TLALTIKPAKTLI?

AUELIK

TLA xoniaskia atl, xoniaskia nemilistli ipan tlaltikpaktli, niman más tla xoniaskia auelik pampa nochi tlen yoltika tlachijchiujtli ika atl. Tla xoniaskiaj lagos, atentin, ameyaltin niman chaujtin noso kampa tlaapachtik, xtikpiyaskiaj atl tlen ika titlaatekiskiaj, niman tejuamej niman yolkamej xtikpiyaskiaj tlen tikoniskej.

Tlen kijtlakoua auelik

Maski yejuin tlaltikpaktli tentok ika atl, Organización Meteorológica Mundial ijkin okijto: “Onka san 0.5% de atl tlen uelik niman tlen uelis notekitiltis”. Yejuin melak achijtsin atl, maski ijkon, kajxilia para nochi tlen yoltika ipan tlaltikpaktli. San ika, atl mojmostla más tsokuiliujtiuj niman xok miyek onka, ijkin panoua pampa yotikijtlakojkej tlaltikpaktli niman pampa xtiktlajpiyaj atl. Ixtlamatkej kijtouaj ika kanaj ipan 30 xiuitl, 5,000 millones de tlaltikpakchanejkej xkipiyaskej atl tlen koniskej.

Tlaltikpaktli okichijchiujkej para nochipa ompa manemilo

Ipampa ken tlachijchiujtli tlaltikpaktli uelis nochipa kipiyas atl. Tlajli, yolkamej akin nemij ijtik atl niman hasta tonaltsintli kipaleuiyaj atsintli san noyejua manochipaua. Matikitakan seki tlen techititia ika yejuin tlaltikpaktli onochijchiuj para nochipa ompa manemilo:

  • Yonoitak ika tlajli ueli kichipaua atl. Niman noijki yonoitak ika kampa tlaapachtik kisaj seki xiujtin tlen kichichinaj nitrógeno, fósforo niman pajtin, ijkon chipaui atl.

  • Ixtlamatkej yokitakej ika seki tlemach tlen kipiya tlaltikpaktli ueli kichipaua atl. Ijkuak atl notlaloua, nonelojtiuj iuan yejuin tlen kipiya tlaltikpaktli, niman ijkon, seki yolkatsitsintin tlen xueli tikimitaj kipopolouaj on tlen tsokuiltik.

  • Almejas niman mejillones tlen chantij ijtik auelik uelij kikixtiliaj atl nochi tlen tsokuiltik niman tlen teijtlakoua san ipan seki tonaltin niman más kuajli kichipauaj xijkon ken kichiuaj seki máquinas.

  • Ipan tlaltikpaktli nochipa onka atl pampa maski atl nokuepa moxtli sakin oksejpa uajtoyaui. Ipampa ken tlachijchiujtli tlaltikpaktli, atl nokaua ipan tlaltikpaktli niman xsan ijkon popoliui.

    ¿TIKMATIYA YEJUIN?

    Tlajli: kichipaua atl

    Tlajli ueli kichichina atl. Ijkuak kichichintiuj, noijki kichipaujtiuj, kikixtilijtiuj tlajsojli, kokolistli niman nochi tlen xkuajli niman tlen teijtlako. Yejuin atl ajsi hasta kampa tepetlayo. Ompa, nosentlalia niman ijkuakon, on atl yekuajli chipauak niman hasta uelis tikonis.

    Se tlaixkopinajli kampa nesi kenon tlajli kichichina atl tlen tsokuiltik. Kiauatl panoua ipan tlajli, temej, tesokitl, hasta ajsi kampa tepetlayo niman ompa ajsi atl chipauak.

    Kachtopa ken nochipaua atl

    Xajli niman tetsitsintin kitsejtselouaj atl niman kikixtiliaj seki tlen kitsokuilotia.

    Ika ome ken nochipaua atl

    Ipan tlajli nemij yolkatsitsintin tlen xueli tikimitaj, yejuamej kipopolouiliaj atl nochi tlen tsokuiltik niman tlen teijtlako. Seki de yejuin yolkatsitsintin hasta ueli kipopolouaj tlen teijtlako niman kichiuaj maonia dióxido de carbono niman atl.

    Ika yeyi ken nochipaua atl

    Seki tlajli kipiya cargas eléctricas, niman yejuin tlajli ueli kikixtilia atl tlen teijtlakoua. ¿Kenon panoua yejuin? San matikonteneuakan yejuin, tesokitl kipiya itlaj tlen noixmati ken carga eléctrica negativa, niman yejuin tesokitl ueli kichipaua on atl tlen kipiya amonio, pampa amonio kipiya carga eléctrica positiva.

Notejtemoua kenon noyektlalis

Tlaixkopinaltin: 1. Se tlakatl kiyektlalia icarro para maka makitoyaua aceite. Kikui se uakajli niman ijkon aceite maka matoyaui ipan tlajli. 2. Se tlakatl kominkaua seki botes tlen kipiayaj tlen teijtlako.

Tla kuajli tikitaj ika tocarro maka makitoyaua nion achijtsin aceite niman tla xsan kanon tikxiniaj nochi tlen teijtlakoua, uelis titlapaleuiskej maka matsokuiliui atl.

Ixtlamatkej miyekpa technauatiaj maka sajnoye matiatoyauakan. Niman kijtouaj ika para xsanoyej tiktsokuilotiskej atl, xnoneki tikinxiniskej medicamentos ijtik baño, xnoneki tiktoyauaskej pajtin ipan coladeras niman noneki kuajli tikitaskej ika tocarro maka makitoyaua nion achijtsin aceite.

Sekimej ingenieros youelkej kenon uelis kikixtiliskej istatl atl tlen onka ipan mar, ijkon yokichiujkej pampa kinekij ika nochimej makipiyakan atl tlen uelis koniskej.

Maski atl tlen onka ipan mar ueli kikixtiliaj istatl, xmás tepaleuiya, pampa melak patioj kisa niman miyek luz kikui. Ipan 2021, Naciones Unidas okijto: “Maski melak tokojtilijtokej niman ijkon tiktlajpiyaskej atl noneki más tokojtiliskej”.

¿Tlenon kijtoua Biblia itech yejuin?

“Dios kichiua para on atl ma ijpotokisa, niman kemaj kuepa kiautli. On kiautli ualeua ipan on moxtli, niman ijkuak kiaui, miyek atl toyaui imimpan on tlaltikpaktlakamej” (Job 36:​26-28).

ToTajtsin okichiuj ika tlaltikpaktli makitlajpiya atl (Eclesiastés 1:7).

ToTajtsin okichijchiuj tlen kipaleuiya atl manochipaua, ika yejon, uelis kuajli tikmatstoskej ika toTajtsin uelis niman kinektos kichipauas atl. Xkita tlamachtijli “ToTajtsin kijtoua ika tlaltikpaktli makisas” ipan página 15 itech yejuin revista.

OKSE XMATI

Tlaixkopinajli kampa nesi kenon nochijchiua atl.

Atl kipiya miyek tlen tepaleui tlen kichiua maonia nemilistli. Xkalaki ipan jw.org niman xkita video Las maravillas de la creación revelan la gloria de Dios: El agua.

    Amatlajkuiloltin ika Náhuatl de Guerrero (2006-2025)
    Nikisas
    Nikalakis ika nocuenta
    • náhuatl de guerrero
    • Xtetitlanili
    • Ken tikneki manesi
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ken noneki notekitiltis
    • Ken notlajpiyaj modatos
    • Xpatla ken notekitiltiaj modatos
    • JW.ORG
    • Nikalakis ika nocuenta
    Xtetitlanili