BIBLIOTECA IPAN INTERNET Watchtower
Watchtower
BIBLIOTECA IPAN INTERNET
náhuatl de guerrero
  • BIBLIA
  • AMATLAJKUILOLTIN
  • TLANECHIKOLTIN
  • g23 Núm. 1 págs. 6-8
  • Mar

Xonka video tlen otiktlapejpeni.

Xtechtlapopolui, xueli tlapoui video.

  • Mar
  • ¡Xtlachiakan! 2023
  • Subtítulos
  • Okseki ken yejuin
  • Tlen kijtlakoua mar
  • Tlaltikpaktli okichijchiujkej para nochipa ompa manemilo
  • Notejtemoua kenon noyektlalis
  • ¿Tlenon kijtoua Biblia itech yejuin?
  • Tlen kipiya
    ¡Xtlachiakan! 2023
  • Tlen kipiya yejuin revista
    ¡Xtlachiakan! 2023
  • Itech tlen tlajtoua
    ¡Xtlachiakan! 2023
¡Xtlachiakan! 2023
g23 Núm. 1 págs. 6-8
Yakaj apanotika kampa nemij michintsitsintin, corales niman kampa onka plantas.

Georgette Douwma/Stone via Getty Images

¿UELIS MAKISAS TLALTIKPAKTLI?

MAR

IPAN mar nokixtia miyek tlen tijkuaj niman seki tlen ika nochijchiuaj medicamentos. San ika, xsan yejon, ompa noijki kisa miyek ajakatl chipauak tlen tikijyotilanaj niman kichichina ajakatl tsokuiltik tlen tikixtiaj. Noijki tlapaleuiya maka melak matona noso maka melak maseua.

Tlen kijtlakoua mar

Aman melak yopeuj tona niman yejon kijtlakoua nochi tlen yoltika ijtik mar, ken crustáceos, corales niman okseki yolkatsitsintin. Kanaj 25% itech nochi tlen onka ijtik mar, yoltika ipampa corales. San ika, ixtlamatkej kijtouaj ika tla xtikintlajpiyaj corales, san ipan 30 xiuitl uelis mikiskej.

Ixtlamatkej kijtouaj ika kanaj 90% itech totomej akin kitejtemouaj tlen kikuaskej ipan mar, okitolojkej plástico. Niman melak miyekej yolkamej akin chantij ipan mar mikij ipampa plástico tlen ajsi ipan mar.

Ipan 2022, António Guterres, akin tekiti ipan Naciones Unidas, okijto: “Pampa xotiktlajpixkej mar ken nonekiya, aman melak yotsojkuiliuj niman noneki nimantsin itlaj matikchiuakan”.

Tlaltikpaktli okichijchiujkej para nochipa ompa manemilo

Mar niman nochi tlen ompa nemi, uelij san noyejuamej nochipauaj niman notlajpiyaj pampa ijkon tlachijchiujtin, san ika, uelij ijkin kichiuaj ijkuak xsanoyej tikintlatsokuilotiliaj. Libro Regeneration: Ending the Climate Crisis in One Generation kijtoua ika, ijkuak tejuamej xsanoyej tiktsokuilotiaj mar “ueli san yejua nochipaua”. Matikitakan seki ken nochiua yejuin:

  • Ijtik mar noijki onka seki plantas tlen xueli tikimitaj pampa melak pitentsitsintin, yejuin plantas kintokayotiaj fitoplancton. Yejuin plantas tepaleuiyaj maka melak matona pampa kichichinaj dióxido de carbono, niman san noijki tlapaleuiyaj ken kojtin niman xiujtin.

  • Nemij yolkatsitsintin tlen xueli tikimitaj, yejuamej kinkuaj michimej tlen yomijkej niman ijkon kichipauaj mar. Sakin, okseki yolkamej akin más uejueyimej, kinkuaj yejon yolkatsitsintin tlen xuelij tikimitaj. Ipan ipágina Smithsonian Institution tlen tlajtoua itech mar, okijto: “Yejuin tlen panoua kichiua machipaujto mar”.

  • Inkuitl seki michimej kichiuaj ika atl maka makipiya tlen kimijtlakoua corales, crustáceos niman okseki yolkamej akin nemij ijtik atl.

    ¿TIKMATIYA YEJUIN?

    Plantas tlen onka ijtik atl kitlajpiyaj mar

    Ipan tlaixkopinajli nesi kenon akoxonajli ajsi itenko mar. Noijki uajnesij yolkatsitsintin, michintsitsintin niman plantas. Atl xsanoyej koxoni ijkuak ajsi itenko mar pampa plantas kiteltiaj, niman ompa saliuij tetsitsintin niman tlasoltsitsintin. Michintsitsintin niman okseki yolkatsitsintin ompa kinextiaj tlen kikuaskej. Atl tlen yejko itenko mar más chipauak niman xsanoyej chikauak koxoni.

    Yejuin plantas kichiuaj maka sajnoye mamojmoyaui xajli niman maka makualokan corales. Niman xkikauiliaj atl sajnoye makoxoni, ijkon xsanoyej ijtlakauij playas.

Notejtemoua kenon noyektlalis

Miyek tlaixkopinaltin: 1. Se tlakatl akin nemi ipan icocina kikixtia tlen okikouato ipan se bolsa tlen uelis miyekpa kikuis. 2. Se siuatl kitemiltia ibotella ika atl.

Tla tikintekitiltiaj bolsas niman botellas tlen uelis miyekpa tikinkuiskej, titlapaleuiskej maka sajnoye maonia plástico ipan mares.

Tla xsanoyej tikintlasojlotiskiaj mares, xnonekiskia tikinchipauaskej. Ika yejon, ixtlamatkej techijliaj maka matiktekitiltikan itlaj tlen san sejpa tijkuiskej ken itlaj de plástico, más kuajli tla tikintekitiltiaj bolsas niman okseki tlemach tlen miyekpa uelis tikuiskej.

San ika, yonoitak ika xsan yejon noneki nochiuas. Xiuejkaui, se grupo akin kineki kitlajpiyas tlaltikpaktli, okololo 8,300 toneladas de tlasojli tlen onkatka itenko mar itech 112 países, yejuin okichiuj san ipan se xiuitl. Yejon tlen onoololo san achijtsin itech nochi tlasojli tlen noxinia ipan mar sejse xiuitl.

Revista National Geographic okijto yejuin itech mares: “Pampa tiktekitiltiaj tlen melak teijtlako, sajnoye yotiktsokuilotijkej mar, niman yolkamej akin nemij ijtik atl xok uelij kichipauaj”.

¿Tlenon kijtoua Biblia itech yejuin?

“¡In tlaltikpaktli tentikaj ikan nochi tlen tejua otikchijchiu! Xkitakan ken ueyi on mar niman ken patlauak. Ompa sanoyej miyekej yolkej nemij yejuan pipitikej niman uejueyimej” (Salmo 104:​24, 25).

Ijkuak toTajtsin okitlali mar, okichiuj ika maueli san noyejua manochipaua. Xkonnemili yejuin: tla toTajtsin kuajli kixmatstok nochi tlen onka ijtik mar, kuakon, ¿uelis kichiuas machipaui mar? Xkita tlamachtijli “ToTajtsin kijtoua ika tlaltikpaktli makisas” ipan página 15 itech yejuin revista.

OKSEKI XMATI

Se ballena piloto apanotika.

Blue Planet Archive/Doug Perrine

Ixtlamatkej yokixkopinkej se yolkatsin akin nemi ijtik mar niman ijkon kintsintlanchipauaskej barcos niman xkitekitiltiskej itlaj tlen teijtlako. Tla tikneki okseki tikmatis, xuiya ipan jw.org niman xkamapoua tlamachtijli “La piel del calderón o ballena piloto”.

    Amatlajkuiloltin ika Náhuatl de Guerrero (2006-2025)
    Nikisas
    Nikalakis ika nocuenta
    • náhuatl de guerrero
    • Xtetitlanili
    • Ken tikneki manesi
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ken noneki notekitiltis
    • Ken notlajpiyaj modatos
    • Xpatla ken notekitiltiaj modatos
    • JW.ORG
    • Nikalakis ika nocuenta
    Xtetitlanili